کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس یکی از مهمترین کمیسیونهای دستگاه قانونگذاری کشور است، کمیسیونی که ورود به آن برای نمایندگان سخت است و به سبب اهمیتی که دارد، بیشترین متقاضی برای عضویت را نیز در میان کمیسیونهای مجلس برخوردار است. این اهمیت از یک سو به تخصصی بودن این حوزه و از سوی دیگر به اهمیت تعیین و نظارت بر سیاستهای خارجی کشور مربوط می شود.
بر اساس آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی نشستهای کمیسیون امنیت ملی، همزمان با روزهای برگزاری نشست علنی مجلس و در صورت لزوم در سایر مواقع تشکیل میشود و دستور نشست و موضوعات و میهمانان آن را نیز هیأت رئیسه کمیسیون تعیین میکند.
جلسهای که به رسانهها کشیده شد؛ آغاز اختلاف
روز یکشنبه پانزدهم مهرماه محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران که به تازگی نیز از نشست عمومی سازمان ملل بازگشته بود، به دعوت هیأت رئیسه کمیسیون امنیت ملی به مجلس رفت تا گزارشی از چند و چون حضور هیأت ایرانی در آمریکا و سازمان ملل به نمایندگان مجلس و اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی ارائه دهد؛ تا اینجای کار امری عادی و معمولی بود، اما اختلاف و حواشی از زمانی آغاز شد که برخی از رسانهها سخنان نقل شده از سوی ظریف برای نمایندگان را منتشر کردند.
محمد جواد ظریف در اولین واکنش به این اقدام در صفحه فیس بوک خود نسبت به این کار نمایندگان انتقاد و اعلام کرد که دیگر هرگز در جلسات غیر علنی با آنان سخن نخواهد گفت و تنها در جلسات رسمی و علنی پاسخگوی آنان خواهد بود تا مانع سو استفاده و تحریف شود.
اختلافی که به تریبون مجلس و حاشیه هیأت دولت کشیده شد
نقوی حسینی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی نیز در اولین واکنش خود، سخنان منتشر شده از نشست کمیسیون امنیت ملی را غیر واقع خواند و اعلام کرد که انتشار چنین اخباری خلاف بوده است؛ البته وی امروز سه شنبه 17 مهرماه در نطق میان دستور خود در مجلس، با اشاره به حضور وزیر امور خارجه در کمیسیون امنیت ملی تصریح کرد: جلسه کمیسیون امنیت ملی نه غیرعلنی و نه محرمانه بود، بنابراین با حضور نمایندگانی از کمیسیونهای دیگر برگزار شد و بنده مطالب رسانهها از جمله روزنامه کیهان را تکذیب نکردم و بلکه اعلام کردم که این مطالب در گزارش مکتوب کمیسیون نبود، اما اعلام نکردم که این مطالب تکذیب شود.
سخنان نقوی حسینی در حالی بیان میشد که تقریبا در همان ساعات وزیر امور خارجه در حاشیه نشست امروز هیأت دولت به میان خبرنگاران آمد و ضمن گلایه از انتشار سخنانی که در کمیسیون امنیت گفته شده بود؛ اعلام کرد: جلسه من با اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس محرمانه بود،مواضع من مشخص است و سفر به نیویورک را پیروزی بزرگی برای نظام میدانم، پیروزی بزرگی که کسی نمیتواند آن را مخدوش کند.
نشست کمیسیون امنیت ملی محرمانه بود یا نه؟
با توجه به اهمیت موضوع بررسی شده در نشست کمیسیون امنیت ملی از یک سو و اهمیت حفظ منافع ملی از سوی دیگر و همینطور با استناد به قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات این سوال بوجود میآید که آیا انتشار سخنان ظریف، انتشار امور محرمانه بوده است یا نه؟
کمیسیون امنیت ملی و همینطور آقای ظریف باید به این سوال افکار عمومی که آیا این نشست علنی بود یا محرمانه با ارائه دلیل و مدرک پاسخ دهند تا اگر جلسه محرمانه بوده است، عاملان انتشار اخبار آن پاسخگو باشند و البته پاسخ داده شود که چرا باید این مسئله محرمانه مطرح شود و همینطور اگر محرمانه نبوده است؛ چرا از سوی آقای ظریف و یا سخنگوی وزارت امور خارجه پیش از این بیان نشدهاند.
شاید بهتر باشد سخنان نمایندگان عضو کمیسیون سیاست خارجی و امنیت مل و همچنین وزیر خارجه در آن جلسه منتشر شود تا بهتر بتوان درباره آن سخن گفت.
مهدی جلیلی-خبرنگار جام جم آنلاین
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد