چاه‌های نفت برای خرید فرهنگ

البته این موضوع ریشه‌ای تاریخی داشت که حتی تاریخش به جنگ‌های داخلی اسپانیا و زمان دیکتاتور فرانکو نیز برمی‌گشت.

کاتالان‌ها حرمت لباسشان را بیش از درج آگهی شرکت‌های مختلف و کسب درآمد از آن می‌دانستند تا این‌که همین بارسلون محبوب، همین بارسلونی که جام‌ها را یکی پس از دیگری درو می‌کرد، نتوانست چشم روی میلیون‌ها دلاری که می‌توانست از این طریق به دست آورد، ببندد.

رقم کمی نبود، بخصوص که وقتی این دلارها از چاه‌های نفت کشورهای عربی توی جیب این باشگاه ریخته شود.

در اولین تجربه، این قطر فوندیشن بود که توانست آن قدر پول هزینه کند که افتخار درج تبلیغ روی لباس کاتالان‌ها را به دست آورد و برای همگان جالب بود که این قطر فوندیشن چیست؟ قطر فوندیشن یک سازمان خصوصی و غیرانتفاعی در کشور قطر است که در سال ۱۹۹۵ با حکم شیخ حمد بن خلیفه آل‌ثانی، امیر قطر بنا نهاده شد. این موسسه بر آموزش، پژوهش‌های علمی و توسعه جامعه از منظر فرهنگی متمرکز است.

قطر فوندیشن جز تلاش برای درج آگهی روی لباس تیم‌های پرطرفدار جهان، بسیاری دیگر از اقدامات را سالانه انجام می‌دهد و میلیون‌ها دلار برای امور فرهنگی به اسم کشور قطر هزینه می‌کند.

یکی از دوستانی که در غرب اروپا زندگی می‌کند، تعریف می‌کرد که تقریبا ماهانه نامه‌ای از این موسسه دریافت می‌کند، به این منظور که اگر مطالعات فرهنگی یا مقاله و پژوهشی درباره کشور قطر دارید، با حمایت چشمگیر این موسسه مواجه می‌شوید.

حداقل مشوق‌های این موسسه ارائه ویزا و تسهیلات مالی برای سفر به کشور قطر و انجام کارهای تحقیقاتی به نفع این کشور است.

حالا هم بعد از قطر فوندیشن، شرکت هواپیمایی قطر است که تا سال 2016 اسپانسر باشگاه پرطرفدار بارسلون شده است. پس جای تعجب ندارد وقتی در خبرهای روز گذشته می‌خوانیم که شیخه المیاسه بنت حمدبن خلیفه آل‌ثانی ملقب به پرنسس قطر به دلیل توانایی در خرید کلان آثار تجسمی برای اداره‌ موزه‌های قطر، در صدر صد چهره قدرتمند دنیای هنر قرار گرفته است.

از خریدهای نجومی المیاسه می‌شود به خبر تملک چیدمان کابینت قرص از دیمین هرست به قیمت 14 میلیون پوند در سال 2011 و خرید تابلوی ورق‌بازها از پل سزان در حراج به ارزش ۱۵۸ میلیون پوند در سال ۲۰۰۷ اشاره کرد.

پرنسس قطر نخستین بار در سال ۲۰۱۱ در رتبه نودم این فهرست دیده شد و تا سال ۲۰۱۲ به مقام یازدهم صعود کرده بود.

همه اینها نشان می‌دهد قطری‌ها به این باور رسیده‌اند که برای فرهنگ باید پول خرج کرد. آنها رقم‌های نجومی خود را بریز و بپاش می‌کنند، اما در ازایش چیزی به دست می‌آورند که زیربنای علوم دیگر است و آن چیزی نیست جز فرهنگ.

امروز می‌توانید با یک جستجوی ساده بفهمید که بسیاری از شاهکارهای هنری جهان را قطری‌ها خریده‌اند. این کشور کوچک در میان آب‌های نیلگون خلیج‌فارس که هرگز نه تاریخ و نه تمدن کشور ما را دارد، از نفت برای ساختن فرهنگش هزینه می‌کند. ما هم نفت داریم و هم فرهنگ، اما اوضاعمان ظاهرا خیلی خوب نیست.

سجاد روشنی ‌-‌ گروه فرهنگ و هنر