ماشیننویسیهای نسل قدیم با فونتهای کوچک و در قسمتهای مشخصی از بدنه یا شیشه ماشین نوشته میشد، اما ماشیننویسیهای محرمی چون با رنگهای آبی اجرا میشوند با فونتی بزرگ روی کل بدنه یا سطح وسیعی از شیشههای عقب و طرفین ماشین نوشته میشوند. گاهی حتی برخی از شهروندان تمام بدنه خودرو خود را با سطح وسیعی از این نوشتهها میپوشانند، برخی دیگر نیز با گلمالیدن روی تمام حجم ماشین خود، به نوعی دیگر به استقبال این دهه میروند.
بخش اصلی و عمده این ماشیننویسیهای محرمی عبارات یا ادعیههای مذهبی در رثای امامحسین و یارانش در کربلاست، اما در این میان، چند سالی است نوع جدیدتری نیز مرسوم شده که تفاوت عمده آن با دیگر ماشیننویسیهای محرمی در ادبیات و نوع نوشتههای آنهاست. بخشی از این عبارات لحنی طنز و گاهی غیرعادی دارد، با این مضمون که شمر و یزید را دستمایه تمسخر یا فحش قرار میدهند. «یزید آریاشهر نبینمتا»، «انضباطت صفره یزید»، «پنهپ شمر تو خوبی»، «یزید آخرش یه فیلیپینی بهت میزنم»، «یزید، مگه نیای جیرفت»، «یزید اگه مردی بیا کزاز» و... نوشتههای دیگری از این دست، بخشی از این نوع ماشیننویسیهای مناسبتی است که در دهه محرم مرسوم شده است. برخی دیگر از شهروندان نیز که تمایل به نوشتن عباراتی اینچنینی روی خودرو خود دارند به همین حد بسنده نمیکنند و با عبارتهایی گاه رکیک، شمر و یزید را خطاب قرار میدهند. برخی از نوشتههای روی این ماشینها به شکلی است که بیان کلمات بهکاررفته در آنها در مکانهای عمومی به لحاظ اخلاقی چندان پسندیده نیست.
این در حالی است که در قوانین راهنمایی و رانندگی کشور به صراحت آمده است: «نصب هرگونه وسیله، پرده، رنگآمیزی و نوشتن روی شیشه خودروها که باعث کاهش دید راننده یا حواسپرتی دیگر رانندگان شود، ممنوع است.» اولینبار در سال 1389 سرهنگ «حبیب کمالوند»، رییسپلیس راهنماییورانندگی استان تهران دراینباره با خبرگزاری ایرنا مصاحبهای کرد و گفت: «نوشتن روی شیشه خودروها که چند سالی است به مناسبتهای مختلف، بهویژه ماه محرم رواج یافته، تخلف محسوب شده و با متخلفان برخورد قانونی میشود. به همین دلیل نیز مردم بهویژه جوانان برای احترام به قانون، باید از نوشتن روی شیشههای خودروها و نصب پارچهنوشتههایی که مانع دید راننده شود، پرهیز کنند.» او همچنین اضافه کرده بود: «برخی جوانان این روزها خودروها را آنچنان با نوشتهها، پارچههای سیاه و پرچمها میپوشانند که نهتنها برای خودشان خطرآفرین است، بلکه عابران و سرنشینان دیگر خودروها را نیز در معرض خطر تصادف قرار میدهند.» با این همه رواج چشمگیر این شکل از ماشیننوشتهها در ایام محرم نسبت به سالهای قبل نشان از آن دارد که این قانون در این روزها چندان جدی گرفته نمیشود. علاوه بر این پیش از شروع محرم امسال «حسین غلامی»، رییس پلیس راهور شهرستان اصفهان در گفتوگویی با فارس گفت: «نوشتن جملههای کوتاه روی خودرو از نظر پلیس اشکالی ندارد اما بعد از دهه محرم باید پاک شود.» رییسپلیس راهور شهرستان اصفهان با بیان اینکه ماشیننویسی خودروها سبب حواسپرتی راننده عقبی میشود، گفته است با توجه به ارادتی که مردم به امامحسین(ع) دارند، نوشتهها و جملههایی را روی خودروهای خود مینویسند که از نظر پلیس نیز در این دهه به شرط اینکه تمامی خودرو را نگیرد، بلامانع است.
سیر تغییر و تحول ماشین نوشتههای مناسبتی در دهه محرم در سالهای اخیر بسیار سریع و گاه حیرتانگیز بوده است. نوشتههایی که از عزاداری برای امامحسین(ع) و یارانش در کربلا به فحش و دستانداختن یزید و شمر در حال تغییر است.
>> شرق
* شما چه نظری دارید؟ تجربهها و نظراتتان را در این زمینه، با ما در میان بگذارید *
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد