اشک های سرمربی ایرانی چین تایپه، پس از قهرمانی تکوانوکار این کشور در مسابقه های جایزه بزرگ منچستر، مفهومی فراتر از برنده شدن یک مربی در یک مسابقه ورزشی را در دل خود داشت. رضا مهماندوست که دو ماه پس از انتخابش به عنوان بهترین مربی جهان، از تیم ملی ایران کنار گذاشته شد اکنون دوران تازه ای را در چین تایپه آغاز کرده وعجیب اینکه تیم او در مسابقات جایزه بزرگ منچستر عملکرد بهتری نسبت به تیم ملی ایران داشت.
سرمربی سابق تیم ملی اما هنوز هم دل در گروی سرزمین مادری اش دارد و به رغم موقعیت نسبتا ایده آلی که در شرق دور نصیبش شده برای بازگشت به ایران و سرو کله زدن با شاگردان سابقش بی تابی می کند. مهماندوست در این گفت و گو به دلایل افت تدریجی تکواندو کاران ایرانی اشاره می کند و از تمایلش برای بازگشت به ایران خبر می دهد.
*از بهترین تیم دنیا به تیم معمولی چین تایپه پیوستن چه قدر دشوار بود؟
انجام هر کاری تازه ای دشواری های خاص خودش را دارد. وقتی به چین تایپه آمدم یک سیستم کره ای بر تکواندوی این کشور حاکم بود. سیستم مربیان کره ای مبتنی بر انجام مکرر تمرینات دشوار است و برخلاف روال کار ایرانی ها تنوعی ندارند و علم تمرین هم زیاد لحاظ نمی شود. مربیان کره ای با تکرار، یک حرکت را برای ورزشکار الگو می کنند. این سبک برای ورزشکاری که از بچگی با این روش تمرین کرده باشد جواب می دهد اما در سایر کشورها موجب فرسودگی و آسیب دیدگی ورزشکار می شود. وقتی قرار شد تیم ملی چین تایپه را برای مسابقات جایزه بزرگ منچستر آماده کنم، حس کردم که باید دور کارهای اضافه را خط بکشم و در این چند ماه صرفا مدیریت مبارزه ، حفظ امتیاز و روش های بردن را به شاگردانم آموزش دادم.
*از عملکرد تیم ملی چین تایپه در مسابقات جایزه بزرگ منچستر راضی هستید؟
ما دو ورزشکار مرد و دو ورزشکار زن داشتیم که در بخش مردان یک طلا و یک نقره هم در بخش زنان کسب کردیم. خوشبختانه در این مسابقات شاگردانم به بچه های تیم ملی برخورد نکردند. هادی مستعان در دور اول مسابقات به تکواندوکار کره ای باخت اما بازیکن من همان بازیکن کره ای را راحت برد و در نهایت قهرمان شد.در چین تایپه خیلی ها می گفتند این بازیکن تمام شده و می خواهد با تکواندو خداحافظی کند ،چون در تمام مبارزه های اخیر باخته بود، اما او را احیا کردیم. به خاطر مدال هایی که در منچستر گرفتیم، نایب رئیس فدراسیون تکواندوی چین تایپه برای ریاست یکی از کمیته های فدراسیون آسیایی نامزد شده و به من گفت اگر رای بیاورم تو را به عنوان معاون خودم معرفی می کنم.
*از وضعیتی که در چین تایپه دارید راضی هستید؟
اینجا کلیه امکانات را در اختیار من و خانواده ام قرار داده اند و ماهی 10 هزار دلار هم بدون کسر مالیات دستمزد می گیرم. احترامی که اینجا برایم قائلند مهمتر است و به همین دلیل من هم تمام تجربیاتم را برای موفقیت آنها بکار می گیرم. در این مدت حدود 100 دی وی دی از تمریناتی که می دهم ضبط کرده اند و یکسری کلاس تئوری و دوره های مربیگری هم در دانشگاهها برایم بردر نظر گرفته اند تا تدریس کنم؛ کارهایی که هرگز در ایران انجام ندادند.
*در این 9 ماه ، عملکرد تکواندوکاران ایرانی را هم رصد می کردید؟
قبل از آمدن به تایوان هم عملکرد بچه های تیم ملی را دنبال می کردم. ما در مسابقات آسیایی فقط یک مدال طلا گرفتیم و خیلی راحت عنوان قهرمانی را از دست دادیم. بعد هم علیرضا نصر آزادانی در جام جهانی ورق را برگرداند تا به عنوان نایب قهرمانی برسیم. جالب اینکه در مسابقات جهانی هم بهنام اسبقی که خط خورده بود و صرفا بواسطه قهر کردن نصر آزادانی به اردو دعوت شد، مدال طلا گرفت و تیم ملی ایران تنها با یک امتیاز بیشتر از مکزیک نایب قهرمان شد. در همان مسابقات همه دست به دعا برداشته بودند که تکواندوکار مکزیکی ببازد تا تیم ملی ایران نایب قهرمان شود. وقتی تمام عوامل برای نزول کیفیت یک تیم دست به دست هم بدهند بالاخره مشکلات یک جایی سر باز می کند. زمانی هم که تیم نتیجه مطلوبی نمی گیرد، مدیریت فدراسیون باید معایب را برطرف کند نه اینکه دائما همه را دشمن خود بداند.
*چه مسائلی را در عملکرد نسبتا ضعیف تکواندوکاران ایرانی در مسابقات جایزه بزرگ منچستر دخیل می دانید؟
در این مسابقات تمام قهرمانان چهار دوره اخیر رقابت های جهانی حضور داشتند و طی این 35 سالی که در تکواندو حضور دارم چنین مسابقات سنگینی را تجربه نکرده بودم. حدود 250 تکواندوکار برای کسب 4 مدال طلای مسابقات مردان مبارزه می کردند و سطح پیکارها در حد بازیهای المپیک بود؛ به حدی که 8 نفر از قهرمانان جهان که در مسابقات جهانی مکزیک مدال گرفتند بودند در منچستر باختند. محمد معتمد، علیرضا نصر آزدانی، عبداللهی و تاجیک تکواندوکاران بزرگی هستند اما در چنین مسابقاتی آمادگی بدنی و آشنایی با روش مسابقه دادن و برنده شدن حرف اول را می زند. در منچستر ورزشکاری که به لحاظ جسمی و ذهنی آماده بود، موفق شد. البته من بالا بودن سطح مسابقات را پیش بینی کرده بودم چون می دانستم مسابقه های انتخابی المپیک است و 80 امتیاز دارد اما ظاهرا در ایران کسی مسابقات را زیاد جدی نگرفته بود یا توجه ها در حد حرف و شعار بود.
*نسبت به باخت های تکواندوکاران ایرانی چه حسی داشتید؟
واقعا متاسف شدم و دلم نمی خواست بچه ها را بازنده ببینم. مثل پروانه دور آنها می چرخیدم و راهنمایی شان می کردم اما خودشان به من می گفتند آماده نیستیم.بعضی از بچه های تیم ملی در راند اول یا دوم دچار گرفتگی عضله می شدند و مشخص بود با آمادگی کامل وارد مسابقات نشدند.
*تغییر مکرر کادر فنی را تا چه حد در افت تدریجی تیم ملی مرتبط می دانید؟
به هر حال یک واقعیت است که سرمربی تیم ملی تنها 20 روز فرصت داشت تا بچه ها را برای چنین مسابقات مهمی آماده کند. به نظرم ایرادی به مربیان و بازیکنان تیم ملی وارد نیست و ضعف مدیریت باعث افت تدریجی تکواندوی ایران شده است. اصلا دوست ندارم تحقیر شدن تکواندوکاران ایرانی در مسابقات بزرگ را ببینم. همین بازیکنانی که در مسابقات جایزه بزرگ منچستر باختند از بزرگان تکواندوی ایران بودند و نباید به این راحتی تسلیم می شدند. نمی خواهم به گذشته برگردم اما واقعیتها را باید گفت. تکواندوی ایران در دنیا حریف نداشت اما مدیریت فدراسیون به خاطر یک مشت پول ناچیز، تیمی که منسجم بود و شخصیت پیدا کرده بود را متلاشی کرد.
چند روز قبل رئیس کره ای اتحادیه تکواندوی آسیا و نایب رئیس فدراسیون جهانی که به چین تایپه سفر کرده بود را در یک مهمانی ملاقات کردم. او وقتی مرا دید بغلم کرد و گفت اینچا چکار می کنی؟ وقتی برایش توضیح دادم که از تیم ملی ایران اخراجم کردند سری به نشانه تاسف تکان داد و آن قدر از من تعریف کرد که حضار برایم کف زدند.
*برای بازگشت تکواندوی ایران به روزهای اوجش چه باید کرد؟
باید شخصیت را به تیم ملی برگردانیم و تیم ملی را به مربیانی بدهیم که دغدغه کار در رده باشگاهی را نداشته باشند. الان کار به جایی رسیده که ترس خارجی ها از تکواندوکاران ایرانی ریخته و این برای تکواندوی ایران زنگ خطر است.
*تغییرات مدیریتی می تواند تکواندو را از بن بست فعلی خارج کند؟
مسلما باید تغییر مدیریت در فدراسیون تکواندو صورت بگیرد. به قول معروف آب هم یکجا بماند و جاری نباشد می گندد.تغییر و تحول نباید صرفا به برکناری مربی محدود شود و به این کار می گویند حرکت رو به عقب.تغییر یعنی حفظ داشته ها و ارائه ایده های نو. من تنها دو ماه بعد از آنکه بهترین مربی جهان شدم از تیم ملی کنار گذاشته شدم؛ بدون توجه به اینکه رضا مهماندوست به ایران تعلق دارد. هر کسی که مدیریت فدراسیون تکواندو را در اختیار می گیرد نباید سراغ باندبازی برود و فامیل هایش را در فدراسیون استخدام کند. کارها باید به صورت شورایی و تحقیقاتی انجام شود و اگر مدیری فدراسیون را با سلیقه شخصی اداره کند خرابکاری کرده است.نباید این گونه باشد که رئیس فدراسیون به مربی تیم ملی بگوید از تو خوشم نمی آید و برکنارت می کنم. اگر هر مدیری به این مسائل توجه کند تکواندو سروسامان می گیرد نه اینکه فکر کنیم با رفتن پولادگر و آمدن هادی ساعی تکواندو بهشت برین می شود.
*در صورت تغییر در راس مدیریت فدراسیون تکواندو حاضرید به تیم ملی ایران برگردید؟
حقیقتا عاشق ایران هستم و روی کشورم تعصب دارم.ایرانی های زیادی هستند که مثل من در کشورهای مختلف فعالیت می کنند. ما ایرانی ها باید از هم دور باشیم تا قدر یکدیگر را بدانیم. من هم بعد از اینکه از ایران دور شدم ناراحتم و خیلی دوست دارم در اولین فرصت برگردم و برای کشور و مردم خودم کار کنم. وقتی از ایران خارج می شدم یک مسئول با من تماس نگرفت که بپرسد به چه دلیل می روی و فقط مردم و خبرنگاران سراغم را گرفتند. با این حال از کسی دلخور نیستم و دوست دارم برگردم.
گفت و گو : حمید رضا رسولی
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد