علی اکبر صالحی روز شنبه در برنامه تلویزیونی ایرانی سلام با اشاره به درخواست برخی از نمایندگان مجلس برای غنی سازی 60 درصد افزود: البته اگر نمایندگان مجلس مصلحت کشور را اینگونه تشخیص دهند که غنی سازی 60 درصدی برای منافع کشور مفید است و این خواسته را به قانون تبدیل کنند، ما چاره ای جز تمکین نداریم.
وی افزود: اما واقعیت این است که ما نیازی به غنی سازی درحد 60 درصد نداریم و اگر هم داشته باشیم برای راکتور هسته ای مناسب است که هم حجم کمتر و هم بهره وری بیشتری دارد، از این رو به صرفه تر است.
رئیس سازمان انرژی اتمی که در برنامه ˈایرانی سلامˈ شبکه 1 جام جم برای ایرانیان خارج از کشور پخش می شود، گفت: وقتی ما سال ها پیش غنی سازی را آغاز کردیم،داوطلبانه غنی سازی را 5 درصد انجام می دادیم. البته براساس اساسنامه آژانس ما می توانستیم در هر حجم و با هر شیوه ای اقدام به این کار کنیم،اما ما در حد مورد نیاز دست به غنی سازی می زدیم.
وی افزود: ایران تنها در حد تامین سوخت نیروگاه بوشهر دست به غنی سازی می زند. البته اگر 20 درصد مورد نظر برای امری صلح آمیز نیاز باشد، باید کشورهای خارجی آن را به ما بفروشند،در غیراین صورت ما می توانیم برای تامین آن خودمان اقدام کنیم.
وی درخصوص نظرات مطرح شده در مجلس درباره غنی سازی 60 درصد گفت:از منظر غربی ها ما قصد داریم با بالا بردن درصد غنی سازی به 60 درصد ،مقدمات دست یابی به غنی سازی 90 درصد را فراهم کنیم.درواقع آنها این گونه القاء می کنند که هر چه درصد غنی سازی ایران بالاتر رود ،برای دستیابی به درصدهای بالاتر مسیر هموارتری پیش رو دارد.
صالحی اضافه کرد:در حالیکه ما فتوای مقام معظم رهبری در خصوص استفاده صلح آمیز از انرژی اتمی را داریم و در طول 10 سال اخیر نیز حسن نیت خود را نشان داده ایم و تا امروز هیچ تناقضی درگفته هایمان وجود نداشته است.
رییس سازمان انرژی اتمی یادآور شد: سه سال پیش ما اعلام می کردیم که تجهیزات ما آلوده بوده، اما طرف مقابل این گفته را نمی پذیرفت، تا اینکه با آزمایش های گوناگون این امر برای آنها ثابت شد.
شفاف سازی فعالیت های هسته ای ایران به منظور جلوگیری از بهانه جویی هاست
وی همچنین در بخش دیگری از سخنانش به توضیح درباره تفاوت های غنی سازی های 5 درصد با 20 درصد برای مخاطبان ایرانی خارج از کشور پرداخت و گفت: آنچه در این عرصه بیش از همه اهمیت دارد اصل فرآیند غنی سازی است.درواقع وقتی که دستگاه های سانتریفیوژ ساخته می شود، درصد غنی سازی چندان پیچیده نیست و با کمی تفاوت می توان به هر میزان از غنی سازی دست یافت.
صالحی با اشاره به روند غنی سازی و جداسازی اورانیوم 235 از 238 با استفاده از گاز عنوان کرد: ما نسل های مختلف سانتریفیوژها را داریم هر کدام در مرحله ای خاص قراردارند.البته ساخت سانتریفیوژ گران است و برای تولید آن مراحل مختلفی باید طی شود.حتی در مواردی از مرحله طراحی تا بهره وری 5 تا 6 سال زمان صرف می شود.
ریس سازمان انرژی اتمی خاطرنشان کرد:ما هر زمان که سانتریفیوژ می سازیم و گاز اورانیوم به آن تزریق می کنیم این موضوع را از باب شفاف سازی به اطلاع آژانس بین المللی انرژی اتمی می رسانیم.در حالیکه طبق توافق می توانیم 6 ماه بعد از وارد کردن اورنیوم به آژانس اطلاع دهیم.
مذاکره با روس ها برای راه اندازی نیروگاه هسته ای دوم
رییس سازمان انرژی اتمی از مذاکرات جمهوری اسلامی ایران با روس ها خبر داد که بر اساس آن پیگیری می شود که پروتکل سال 1992 احیا شود و چهار هزار مگاوات دیگر نیروگاه هسته ای در کشور احداث شود.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر راهبری نیروگاه بوشهر کاملا در دست متخصصان ایرانی است، اظهار امیدواری کرد: در این ارتباط دو روز گذشته رییس جمهوری با رییس جمهوری روسیه تماس تلفنی برقرار کردند و از طرف دیگر آقای روحانی دستور داد که در بودجه سال 1393 کل کشور مبلغی برای نیروگاه دوم بوشهر منظور شود.
به گفته رییس سازمان انرژی اتمی، هر نیروگاه یک هزار واتی با توجه به بازنگری های مجدد در طراحی ها، حدود 8 سال طول می کشد.
صالحی افزود: از آنجا که سایت بوشهر سایتی آماده است و می تواند تا چهار رآکتور در دل خود جای دهد، بوشهر را برای نیروگاه دوم در نظر گرفته ایم و امیدواریم آب شیرین کن هم همراهش در نظر گرفته شود تا به این ترتیب روزانه تا 500 هزار متر مکعب آب شیرین به مردم بوشهر تحویل داده شود.
وی در بخش دیگری از سخنان خود در مورد مذاکرات ژنو گفت: این مذاکرات خوب پیش رفته است؛ نقد وانتقادی مطرح است و دکتر روحانی در این مورد اعلام کرده است که ما از نقد فرار نمی کنیم و آمادگی داریم اگراشتباهی صورت گرفته باشد آن را اصلاح کنیم.
صالحی با طرح این سوال که «یک تفاهم نامه آرمانی چه می توانست باشد؟» افزود: فتوای رهبر معظم انقلاب مبنا قرارگیرد و پرونده ما را عادی تلقی کنند؛ اما باید توجه داشت که آنها نمی خواهند؛ آنها انواع فشارها را آزمایش کردند و دیدند که ایران کار خود را پیش می برد که به این ترتیب از راه تعامل جلو آمدند.
به گفته رییس سازمان انرژی اتمی ایران، ما باید از برنامه اقدام مشترک حمایت کنیم و مجموعه دست اندرکاران درکشور منسجم و ید واحده باشند تا کار را به خوبی جلو ببریم؛ اگر طرف های ما در مذاکرات هسته ای ببینند که ما در درون تفرق داریم سعی می کنند شکاف را بیشتر کنند.
به گفته وی، کارشناسان در روزهای اخیر این موارد را مطرح کردند مثلا یک مورد موضوع سانتریفیوژ پیشرفته بود که به طور قطع از آن عبور می کنند چون هیچ استنادی دراین زمینه ندارند.
صالحی اضافه کرد: این تفاهم نامه هنوز جنبه اجرایی به خود نگرفته است و گفته می شود شاید در دهه سوم ژانویه اجرایی شود؛ بنابر این انتظار اقدامی دراین دوره زمانی نیست؛ چنانچه آنها چیزی از تحریمشان کم نکرده اند.
رییس سازمان انرژی اتمی درپاسخ به این سوال که اکنون در چه وضعیتی قرار داریم؟ گفت: در حال حاضر در حال ادامه غنی سازی پنج درصدی، اکتشاف، کاربردهای فناوری هسته ای در سایر رشته ها مثل پزشکی و کشاورزی هستیم.
پیش بینی آینده مذاکرات هسته ای
رییس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به سوالی در خصوص پیش بینی مذاکرات هسته ای گفت: این مذاکرات افت و خیز خواهد داشت اما به سرانجام خواهد رسید؛ بالاخره هر کدام از ما در کشورهایمان صداهای مختلفی مطرح می شود.
صالحی تصریح کرد: در مجموع ، راهی جز تعامل نیست؛ یعنی انتخاب بعدی انتخاب تقابل است که نه به نفع ما ، نه آنها و نه منطقه و نه هیچ کس دیگر؛ رهبر معظم انقلاب هم فرموده اند که با مذاکرات موضوعی با آمریکا برای دفع شر و حل مساله مشکلی نداریم.
وی ادامه داد: شایعاتی می شود که در گذشته مذاکراتی وجود داشته است؛ سیاست جمهوری اسلامی ایران به خصوص وقتی به موضوع مهمی مثل ارتباط با آمریکا بر می گردد، رهبر معظم انقلاب تشخیص زمان و مکان تصمیمبا ایشان است؛ شایعاتی شده که در دولت دهم چنین مذاکراتی شروع شده است که دکتر ظریف این مساله را تکذیب کرده است؛ ما مبنا را صحبت های دکترظریف می گذاریم.
رییس سازمان انرژی اتمی گفت: ما می خواهیم این اطمینان را به مردم بدهیم که نگرانی هایی که گاهی احساس می شود که ممکن است فعالیت های هسته ای کشورمان مقداری با کندی روبرو بشود، اصلا اینچنین نیست؛ آنجایی که تعلیق میکنیم هیچ آسیبی به کار ما نمی رساند؛ مثلا تعلیق 20 درصد به این معنی نیست که ما از حق غنی سازی 20 درصدی می گذریم؛ اما نیاز نداریم و الان برای پنج سال آینده برای ریاکتور تحقیقاتی تهران 20 درصد تولیدکرده ایم؛ پس اگر ما تعلیقی را انجام می دهیم در جهت مصلحت و منافع ملی است.
صالحی: در همه ابعاد فناوری هسته ای مستقل هستیم
رییس سازمان انرژی اتمی ایران با اشاره به انجام همه مراحل فناوری هسته ای توسط دانشمندان ایرانی گفت: در همه ابعاد این فناوری مستقل هستیم.
وی افزود: اکنون دانشمندان هسته ای ایرانی همه مراحل از جمله اکتشاف، تبدیل و غنی سازی اورانیوم را خود انجام می دهند. ساخت صفحات و میله های سوخت نیز توسط این دانشمندان انجام می شود و حتی طراحی رآکتورهای تحقیقاتی را نیز در داخل کشور و بدون نیاز به کمک خارجی صورت می گیرد.
صالحی با اشاره به مراحل آغاز تحقیق و توسعه فناوری هسته ای پیش از انقلاب اسلامی ایران یادآور شد: بر اساس تحقیقات به ایران توصیه شد برای دوره ای بیست ساله تولید برق از انرژی هسته ای را نیز در سبد تولید برق خود بگنجاند.
وی ادامه داد: دلیل این امر آن بود که با تولید برق از سوخت های فسیلی، نفت فراوانی صرف می شود؛ اما هر نیروگاه هزار مگاواتی هسته ای هفت تا هشت میلیون بشکه نفت در سال صرفه جویی می کند و در صورت تولید 20 هزار مگاوات برق از انرژی هسته ای در سال، 140 میلیون بشکه نفت صرفه جویی می شد.
او در ادامه با اشاره بر آلایندگی نیروگاه های فسیلی گفت: هر کدام از نیروگاه های فسیلی هفت میلیون تن آلاینده تولید می کند؛ در صورتی که نیروگاه هسته ای آلاینده ای تولید نمی کند. در صورت تولید برق از انرژی هسته ای، نفت صرفه جویی شده را می توانیم به محصولات دیگر تبدیل یا صادر کنیم.
صالحی به آغاز به کار سازمان انرژی اتمی در سال 1353 اشاره کرد و اظهار داشت: اقای دکتر اعتماد در سال 1353 به ریاست سازمان انرژی اتمی منصوب شدند و با برنامه ریزی و قوانین حساب شده این سازمان را به راه انداختند. رییس سازمان انرژی اتمی گفت: فعالیت سازمان در این سال با همکاری فرانسوی ها و آلمانی ها برای ساخت دو نیروگاه بزرگ هزار مگاواتی در بوشهر آغاز شد. قرار بود شرکت های آمریکایی نیز با ایران همکاری کنند که کمی بعد انقلاب اسلامی پیروز شد و این کشورها پروژه ها را ترک کردند.
وی افزود: بعد از آن به دلیل وقوع جنگ توجه به برنامه هسته ای مطرح نبود، اما دولت وقت بعد از پایان جنگ تصمیم به احیای این پروژه ها گرفت؛ ولی این بار با هوشمندی فوق العاده ای این کار را کرد که با توجه به تجربه جنگ، تحریم ها و نقض عهدهای طرف مقابل این کار را انجام داد تا مطمئن شود این فعالیت ها در آینده با مشکلی مانند تحریم و غیره مواجه و متوقف نشود. ایران باید از تامین سوخت نیروگاه مطمئن می شد.
صالحی تصریح کرد: ایران وارد چرخه سوخت در تمام ابعاد آن شد و امروزه ایران به عنوان یک کشور پیشقراول در جهان اسلام و حتی کشورهای در حال توسعه توانسته در تمام ابعاد فناوری هسته ای پیشرو باشد.
عزم جدی برای تولید تجهیزات پزشکی لیزری داریم
وی در بخشی دیگر از این گفت و گوی تلویزیونی تاکید کرد: آنچه که امروز در عرصه پزشکی بسیار رواج پیدا کرده جراحی هایی به اسم مجازی با استفاده از اشعه لیزر یا با عنوان چاقوی مجازی است که از پرتوها و اشعه ها در آنها استفاده می شود که ما در حال حاضر تولید آن را در داخل نداریم.
به گفته رییس سازمان انرژی اتمی، ما عزم خود را برای ورود به تولید تجهیزات مورد نیاز این بخش جزم کرده ایم.
صالحی با بیان اینکه برای این کار نیاز به شتاب دهنده های کوچک داریم،عنوان کرد: راکتور تهران رادیودارویی که تولید می کند نیمه عمری دارد که می توانیم به مکان دیگر انتقال دهیم،اما برخی رادیوداروها نیمه عمر آنها بسیار ناچیز است، بنابراین باید درمحل تولید شوند. بنابراین به جای استفاده از راکتور که پیچیدگی های خود را دارد،از شتاب دهنده هایی استفاده می شود به نام سیبروترون که ما در حال کار برروی آنها هستیم.
وی از انجام طراحی های اولیه و مفهومی شتاب دهنده خبر داد و گفت: اگر این به مرحله تولید برسد یکی از مهمترین دستاوردهای ایران خواهد بود و در صورت تولید یکی از بزرگترین شتاب دهندگان در غرب آُسیا خواهد بود.
رییس سازمان انرژی اتمی،اگر امروز تامین اعتبار شود و ما اقدام به ساخت کنیم 5 یا 6 سال زمان خواهد برد و ما به دنبال تامین بودجه هستیم.در صورت تولید، ایران اولین کشوری خواهد بود که طراحی و ساخت آن را انجام خواهد داد.
وی گفت: ما در شرایط عادی به بیش از 300 سیکلوترون نیاز داریم که اگر بخواهیم از خارج خریداری کنیم با مشکل روبرو خواهیم شد. بنابراین باید تلاش کنیم امکان تولید آن در داخل فراهم شود.
صالحی به توافقات انجام شده بین سازمان انرژی اتمی و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اشاره کرد و گفت: این تفاهمنامه مربوط به استفاده از لیزر مورد نیاز برای استفاده در امور پزشکی است که قرار شد آنها را تولید کنیم و یا همچنین از نمونه های وارداتی آن صیانت کنیم.(ایرنا)
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد