درمان با هورمون‌ها و ضدهورمون‌ها

آیا می‌توان با استفاده از آمپول‌های خاصی بلوغ را به تاخیر انداخت و در کنار آن با استفاده از تزریق هورمون رشد باعث افزایش قد شد.

این کار را باید در فردی که بلوغ زودرس دارد یعنی دختری که قبل از هشت سالگی شروع به رشد پستان کرده است، انجام دهیم یا در کسی که قد خیلی کوتاهی دارد، مثلا پسری که پیش‌بینی می‌کنیم قد نهایی‌اش کمتر از 161 می‌شود، شروع به درمان کنیم.

مهم است که عوارض داروها را مدام بررسی و به موقع آنها را شروع و قطع کنیم و به خاطر بسپاریم که مصرف این داروها در فرد سالم مثل دختری که در 10 سالگی پستان‌هایش شروع به رشد کرده و قدش هم در حد هم سن و سالانش است، توجیه ندارد و عوارض دارو قابل پذیرش نیست.

این موضوع در مورد خود هورمون‌ها نیز صادق است. به عنوان مثال درصدی از علل ناتوانی‌ها و اختلالات جنسی در مردان و زنان به دلیل کمبود هورمون‌های تستوسترون یا استروژن است و در بقیه موارد با وجود کافی‌بودن میزان هورمون، بیمار در فعالیت جنسی مناسب ناتوان است. به عنوان مثال تنش‌ها و درگیری‌هایی که گاه بین زن و شوهر ایجاد می‌شود اگر از حدی فراتر رود در بسیاری موارد می‌تواند در مرد یا زن ناتوانی جنسی شرطی ایجاد کند.

یعنی آنان در کنار یکدیگر نمی‌توانند به شرایط مناسب برسند. طبیعی است که در این حال درمان با هورمون‌های جنسی مفید نیست و باید عوامل دیگر را مورد درمان قرار داد.

همین موضوع در مورد بسیاری دیگر از بیماری‌های هورمونی صادق است. ما هورمون تیروکسین را برای بیماران دچار کم‌کاری تیروئید به کار می‌بریم و آنان درمان می‌شوند.

متاسفانه در سال‌های اخیر از هورمون تیروکسین برای درمان چاقی در افرادی که هیچ‌گونه کمبودی از این هورمون ندارند، استفاده می‌شود.

با این روش بیمار چاق دچار پرکاری تیروئید می‌شود و مقداری از وزنش را از دست می‌دهد، ولی با چه قیمت؟ به قیمت افت سلامت و کاهش عمر.

دکتر رضا کریمی - فوق تخصص بیماری‌های غدد