تشکیل بانک اطلاعاتی، مهم‌تر از اجرای مرحله دوم

دولت امسال حدود 40 هزار میلیارد تومان یارانه نقدی به خانوارهای ایرانی پرداخت کرده است که این رقم چند برابر کل بودجه عمرانی تخصیص داده‌شده در سال جاری خواهد بود.

اما سوال این است که چه کسانی ‌باید در شمول دریافت یارانه نقدی مرحله دوم قرار گرفته و چه کسانی باید از این دایره حذف شوند؟ این دغدغه تا حدی جدی است که معاون اول رئیس‌جمهور را به نظرخواهی از مردم از طریق شبکه‌های اجتماعی واداشته است تا مردم پیشنهاد کنند که چه سطحی از درآمد ماهانه می‌تواند در شمول دریافت یارانه قرار بگیرد. اما پرسش مهم‌تر اینجاست که میزان درآمد خانوارها با چه سازوکاری تعیین می‌شود؟

در حالی که شناسایی میزان درآمد خانوارها از طریق ایجاد بانک اطلاعاتی جامع، دقیق و خدشه‌ ناپذیر مهم‌ترین محور و پایه آغاز مرحله دوم هدفمندسازی یارانه‌ها به شمار می‌رود، دولت باز هم بدون تحقق این امر سراغ تعیین میزان درآمد جامعه هدف جهت معافیت از مرحله دوم هدفمندسازی یارانه‌ها رفته است.

هنوز خاطره شکست خوشه‌بندی در دولت سابق فراموش نشده است و در حالی که هنوز اثرات نامطلوب ماجرای سبد کالا و انحرافات بسیار زیادی که در مورد شناسایی افراد مشمول این سبد صورت گرفت پابرجاست، باز هم همان روش سابق از سوی دولت در پیش گرفته شده است.

به نظر می‌رسد اولویت و مقدمه اصلی در اجرای مرحله دوم هدفمندسازی یارانه‌ها طرحی بسیار بزرگ به نام چگونگی شناسایی درآمد خانوارهای ایرانی است که ‌باید در دستور کار دولت قرار گیرد.

یا دست‌کم می‌توان این توصیه را به دولت داشت که به موازات اجرای مرحله دوم هدفمندسازی یارانه‌ها که به احتمال زیاد با انحرافات فراوان همراه خواهد بود، پیاده‌سازی این طرح از سوی دولت دنبال شود.

طبیعتا ایجاد چنین پایگاه داده‌ای کار بسیار دشواری است و شاید به همین دلیل است که تاکنون برای تحقق آن اقدامی صورت نگرفته است؛ اما اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها ظاهرا حرکت در این مسیر را اجتناب‌ناپذیر کرده است.

حمید اسدی - جام‌جم