آیتالله آملی لاریجانی رئیس قوه قضائیه در مراسم تحلیف 337 کارآموز قضایی با بیان اینکه طی برنامه پنجم توسعه بناست ظرف 5 سال 4 هزار قاضی به دستگاه قضایی اضافه شوند، اظهار داشت: تا پیش از این دوره 8 هزار قاضی در دستگاه قضایی مشغول به فعالیت بودند که ورود یک دوم این تعداد به قوه قضائیه کمک زیادی به استواری و اقتدار این دستگاه خواهد کرد.
وی خطاب به کارآموزان گفت: منصبی که به آن تکیه میزنید منصبی بسیار بالاست که هم در متون دینی و هم در قانون اساسی کشور به آن اشاره شده است و کسی در عظمت آن تردیدی ندارد. در قانون اساسی باب یازدهم و اصل 156 به بعد مسئولیتها و اختیارات قاضی و دستگاه قضایی بیان شده که مجموعه بسیار وسیعی را مشمول میشود که بعضا بیش از اختیاراتی است که شرع به آن اشاره شده است.
رئیس قوه قضائیه ادامه داد: هر چه این مقام از عظیمتر و مسئولیتهای آن عظیمتر است خطراتی هم که در مسیر عمل قاضی قرار میگیرد بسیار بزرگتر است. جهل و هواهای نفسانی خطرهایی هستند که منشاء اکثر مشکلات است.
آملی لاریجانی خاطرنشان کرد: قاضی برای صدور رای مناسب و صحیح به اطلاعات وسیعی نیاز دارد و باید هم به قانون و هم به فتاوای فقهی احاطه داشته باشد. قاضی نمیتواند به بهانه اینکه مطلبی را در قانون نیافته است از صدور رای استنکاف کند.
وی با تاکید مجدد بر لزوم به روز کردن اطلاعات توسط قضات گفت: قانون مجازات اسلامی مواد متعددی از آن تغییر کرده و همچنین نظام آئین دادرسی کیفری که در حال بررسی است نیز دچار تغییراتی شده که در نهایت به کیفری یک و 2 تبدیل میشود و تمام اینها نشان دهنده ضرورت به روز شدن اطلاعات قاضی است.
رئیس قوه قضائیه ادامه داد: فهم فتاوا ولو به صورت فتوایی نیز کار دشواری است و اینطور نیست که بدون استدلال قابل فهم باشد. در فهم قوانین هم به کار بستن مطالب فقهی به شما کمک میکند.
آملی لاریجانی با بیان اینکه این دانش چیزی نیست که با یک ماه و یا چند ماه به دست بیاید، گفت: شما را توصیه میکنم که از افول اطلاعات قضایی اجتناب کنید زیرا اطلاعات باید به سرعت جدید شود. رکود سرمایه و اطلاعات خودش فسادآور است.
وی با بیان اینکه مسئله مهمتر مسئله مقابله با هواهای نفسانی است، گفت: وجود انسان با هواهای نفسانی توام است و باید دید در مقام مقابله با هوای نفسانی چه میکند. برخی مناصب ظرفیت بیشتری برای جولان هوای نفسانی دارد و این در حالی است که قاضی در مقام قضاوت و صدور حکم باید به طرف اجرای عدالت برود. رسول اکرم(ص) در روایتی زیبا میفرماید یک ساعت اجرای عدالت بهتر از 70 سال عبادتی است که شبهای آن را برای نماز قیام کرده و روزهای آن را روزه گرفته باشد. این مطلب مهمی است که انسان بتواند با یک ساعت اجرای عدالت چنین مقام مهمی به دست آورد. خداوند سفره گستردهای را برای شما فراهم کرده است که اگر بتوانید از آن استفاده کنید قدم بزرگی برای تعالی خود و جامعه برداشتهاید.
رئیس قوه قضائیه با بیان اینکه منصب قضاوت منصب پرخطری است، تأکید کرد: افراد صاحب قدرت به سراغتان میآیند و برای اینکه حکم را به نفع خود بگیرند به حیلههای مختلف متوسل میشوند. از همین الآن به خودتان و دیگران اجازه ندهید مانع اجرای عدالت شود تا بدون هوای نفس بتوانید حق و عدالت را اجرا کنید.
آملی لاریجانی ادامه داد: فقرا و محرومان جامعه گرفتار هستند و فقیران و محرومان زیادی در جامعه داریم و این در حالی است که متاسفانه ما با آرامش زندگی میکنیم که این نه با طبیعت انسانی و نه با فرامین الهی سازگاری ندارد. باید درد محرومان را بفهمیم ولی متاسفانه جامعه با ایجاد فاصله بین فقرا و اغنیا این اصل را در هم شکسته است.
وی افزود: اگر اغنیا با پول و ثروت و قدرت شما را جذب کنند و حتی گاهی از راههای دارای توجیه وارد شوند آنگاه حق روی زمین میماند و آدم دردمند دردمندتر میشود.
رئیس قوه قضائیه در ادامه سخنان خود با تأکید بر اینکه در جامعهای که با هدف اجرای اسلام و احکام اسلامی پا گرفت، واقعاً پذیرفته نیست در محاکم آن در حق فقیر و مظلوم اجحاف شود، خطاب به کارآموزان قضایی گفت: شما کارگزاران نظام هستید و در مقامی حضور دارید که در معرض امتحان بزرگی قرار میگیرید و امیدوارم باطن پاک خود را حفظ کنید هر چند کار دشواری است. بدانید صاحبان پول و قدرت سراغتان خواهند آمد. پس باید از همین حالا کمربندهایتان را سفت کنید.
آملی لاریجانی با بیان اینکه درخواست دوست و آشنا هیچ تاثیری در کار شما نباید داشته باشد، گفت: متأسفانه گاهی در رسیدگیها به وضع قضات دیده میشود قاضی از کسی ناراحت شده و غضب میکند یا کسی که شایسته نیست در زندان عفو شود با نظر قاضی بازداشت موقت میشود یا اینکه در روز پنجشنبه اعلام میکند که وثیقه بیاورد و متهم وقتی نمیتواند وثیقه را تامین کند 48 ساعت بازداشت میشود.
وی اظهار داشت: باید حواسمان جمع باشد در قرارهای صادر شده غضب و عصبانیت خود را دخیل نکنیم. مطمئن باشید این اعوانات سراغتان میآید.
رئیس قوه قضائیه افزود: در راستای نو شدن دانش قضایی معاونت آموزش قوه قضائیه اقداماتی خوبی انجام داده تا در طول خدمت هم بتوانید آموزش دیده و اطلاعات خود را بهبود ببخشید.
آملی لاریجانی با تأکید بر اینکه قضات باید استقلال خود را حفظ کنند، اظهار داشت: شما نباید به چپ و راست بغلتید بلکه باید کار خود را طوری انجام دهید که فقط پیش خدا روسفید باشید البته استقلال قاضی با مشورت کردن مخصوصاً در پروندههای کلان و ملی منافاتی ندارد زیرا باید مصالح عمومی را رعایت کرد به عنوان مثال اگر اجرای حکمی موجب وهن جامعه میشود باید این موضوع را لحاظ کرد.
وی در پایان با بیان اینکه همه ما در مسیر خطرات بزرگی چه در زندگی شخصی و چه در زندگی کاری هستیم قضات را به رعایت اخلاق توصیه کرد و گفت: اخلاق در تار و پود زندگی ما وجود دارد و سراغ ما میآید زیرا چگونگی زندگی کردن برای همه ما مهم است.
رئیس قوه قضائیه ادامه داد: در دستگاه قضایی اخلاق برای شخصیت قاضی و حتی علم او مهم است روشنایی باطن در فهم مسائل بسیار تاثیرگذار است.(تسنیم)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد