دریاچه چشمه سبز گلمکان که در استان خراسان رضوی و در ارتفاع دو هزار و 500 متری از سطح دریا واقع شده، یکی از نقاط جذاب و دیدنی است و هر ساله گردشگران بسیاری برای استشمام عطر بهار و تماشای این چشمه تاریخی و طبیعی به شهرستان چناران سفر می کنند.
نام دریاچه چشمه سبز با هوایی معتدل و منظره ای زیبا، بارها در کتاب های گوناگون آمده و در حقیقت افسانه ها و داستان های بسیاری در قلب این چشمه نهفته است طوری که در یکی از قدیمی ترین کتاب هایی که در آن نام چشمه سبز آمده، کتاب «نزهه القلوب» حمدالله مستوفی است که در آن مینویسد:«بر جانب شمال بر قبه کوه به مسافت پنج فرسنگ بر گریوه بر آید که چشمه ایست که چشمه سبز می گویند و آبی شیرین و سبز بیرون میآید. امیر چوپان بر لب آن چشمه کوشکی ساخته است و بر بام کوشک بر آیند میانه چشمه می نماید و در شب جمعه آواز هایل از میانه چشمه ظاهر میشود. از آبادانی تا این چشمه پنج فرسنگ است و پارسایان در شب بر کنار چشمه احیا داشته اند. شتر آبی و گاو آبی و مردم آبی بیرون آمدن و چریدن دیده اند و آب این چشمه در میان صحرا می آید و بر آن عمارت و زراعت بسیار است».
چشمه سبز یا همان چشمه سوز
یک باستان شناس در زمینه این چشمه تاریخی و افسانه ای گفت:عوام این چشمه را چشمه سوز می خوانند و در متون از آن با نام «چشمه سو» و «چشمه سبز» یاد می شودالبته به نظر می رسد که غرض از «چشمه سو» شاهنامه فردوسی همین چشمه است.
احمد مقبلی با بیان اینکه منطقه چشمه سبز در فاصله 60 کیلومتری جنوب غربی مشهد و در دامنه کوههای بینالود واقع شده، افزود: دریاچه طبیعی «چشمه سبز» در دامنه شمالی رشته کوه بینالود واقع و مشرف بر حوضه آبریز رودخانه گلمکان است و بارها در کتابهای تاریخی از این چشمه نام برده شده است.
وی با اشاره به قداست چشمه سبز برای زرتشتیان، اظهار کرد: این چشمه از قداست و پاکی خاصی در نزد زرتشتیان برخوردار بوده و از سویی با ذکر نام این چشمه در کتابهای تاریخی می توان تا حدودی حس زد که قدمت و تاریخچه گسترده ای در پشت این چشمه قرار گرفته است.
مقبلی افزود: در ادامه کتاب نزهه القلوب ذکر شده که؛ «بجیره چشمه سبز به ولایت خراسان به حدود طوس است دورش یک فرسنگ بود. ازو دو جوی بزرگست به نیشابور و توس میرود هر یک زیادت از بیست آسیاب گردان بود و هیچ ملاحی آن بجیره را نمیتواند برید و بقعرش نمیتواند رسید و حکایت اسپ که از آن برآمد و یزدگرد بزه کار را بکشت مشهور است».
وی با اعلام اینکه چشمه سبز بوسیله دیوارههای کوهستانی احاطه شده و در یکی از بلندترین نقاط رشته کوه بینالود قرار دارد، گفت: در کتاب حمدالله مستوفی از سه رودخانه آب دهر، بوشتحقان و آب فرخک که از نزدیکی چشمه سبز سرچشمه گرفته و به حدود نیشابور میرفته نام برده شده است.
نگین دریاچه شرق کشور میزبان میهمانان ناخوانده نوروزی
یک کارشناس گردشگری نیز در زمینه این چشمه و پیدایش آن اظهار کرد: آب این دریاچه با 15 هکتار مساحت برای آبیاری باغات و اراضی کشاورزی استفاده می شود و این دریاچه همواره با عنوان نگین دریاچه شرق کشور میزبان مهمانان ناخوانده نوروزی است.
عباس خزعلی افزود: در این دریاچه ماهی های بزرگ و کوچک نیز وجود دارد و گردشگران بسیاری برای ماهیگیری به این منطقه سفر می کنند؛ البته زیبایی های چشمه سبز آن قدر زیاد است که هیچ گردشگری تنها به صرف ماهیگیری به این نقطه سفر نمی کند.
چشمه سبز دارای عظمتی شگرف در میان دریاچههای شمال شرق کشور است
وی بیان کرد: رودخانه گلمکان از چشمه سبز سرچشمه می گیرد و در حقیقت این دریاچه دارای عظمتی شگرف در میان دریاچه های شمال شرق کشور است و به همین خاطر مسافران و گردشگران زیادی همزمان با فصل بهار به تماشای این چشمه می آیند.
این کارشناس گردشگری عنوان کرد: دراهمیت این دریاچه همین بس که در کتابهای متعددی همچون شاهنامه فردوسی نام آن عنوان و ذکر شده و این امر نشان می دهد که تاریخ محکم و استواری در پشت چشمه سبز قرار دارد.(مهر)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد