هرچند وقایع اوکراین موجب شده تا میدان نبرد روسیه و غرب در این کشور تمرکز بیشتری پیدا کند، اما همچنان سوریه از جایگاه مهمی در معادلات برخوردار است و حامیان و دشمنان سوریه تلاش دارند تا وزنه را بهسمت خود سنگینتر کنند.
در کنار نقش سوریه در مناقشات میان روسیه و غرب، عرصه میدانی این کشور نیز حاوی نکات قابل توجهی است که محور آن را پیروزی ائتلاف مردم، ارتش و نظام سوریه در مبارزه با تروریسم و حامیان خارجی آنها تشکیل میدهد.
هرچند در برخی مناطق همچنان گروههای تروریستی حضور فعال دارند، اما در مجموع ارتش سوریه توانست بسیاری از مناطق استراتژیک را از تروریستها پاکسازی و امنیت را بر کشور حاکم کند.
با توجه به شرایط حاکم بر سوریه، مشاهده میشود که رسانههای غربی و عربی با حاشیهسازی به دنبال کمرنگسازی دستاوردهای ارتش سوریه و حتی القای ناتوانی این ارتش در تامین امنیت هستند.
تحرکات رسانهای دشمنان سوریه برای کمرنگسازی دستاوردهای ارتش و نزدیکی سوریه به پیروزی نهایی در حالی صورت میگیرد که بررسی نوع مواضع دشمنان سوریه و نیز تحولات منطقه بیانگر واقعیت برتری سوریه بر دشمنانش است.
نخست آنکه گزارشهای منتشره نشان میدهد دشمنان سوریه به دنبال اعزام نیروهای جدید به این کشور هستند، چنانکه منابع خبری اعلام کردند 5000 تروریست از خاک ترکیه به حلب اعزام شدهاند.
همچنین عربستان طرح اعزام 30ـ20 هزار نیرو از طالبان پاکستان به سوریه را در دستور کار دارد. گزارشها نشان میدهد که تروریستها از 83 کشور جهان حتی از اروپا و آمریکا به سوریه آورده شدهاند.
هرچند غرب سعی دارد تا این آمار را نشانه اجماع جهانی علیه سوریه عنوان کند، اما اعزام مزدور از خارج به سوریه نشانگر ناتوانی و شکست دشمنان سوریه برای تحریک مردم و نیروهای نظامی سوریه علیه نظام این کشور است.
دوم آنکه اختلافهای درونی میان گروههای تروریستی و ائتلافهای سیاسی خارجنشین در کنار درگیری و تقابل میان حامیان خارجی گروههای تروریستی نمودی دیگر از شکست ائتلاف ضدسوری است.
در میان گروههای تروریستی اکنون نبردی سخت میان ارتش آزاد داعش و النصره شکل گرفته، حال آنکه در گذشته آنها در کنار یکدیگر بودهاند.
جریانهای سیاسی به ریاست الجربا نیز بیش از پیش در مسیر فروپاشی قرار گرفتهاند، چنانکه هر کدام از این جریانها دیگری را به خیانت متهم کرده و به خروج از ائتلاف تاکید دارند.
غرب که زمانی تلاش داشت تا از این گروهها بهعنوان جانشین نظام سوریه بهره گیرد اکنون به جایی رسیده که برای پنهانسازی شکست خود، حتی به لغو مذاکرات ژنو میان دولت سوریه و مخالفان پرداخته، زیرا نشست و جلسات گروههای معارض به رسوایی برای غرب مبدل شده است.
سوم آنکه در هفتههای اخیر حمایتهای نظامی کشورهای غربی از تروریستها در سوریه شدت گرفته، چنانکه منابع خبری از ارسال تجهیزات و موشکهای ضدتانک خبر دادهاند.
در همین حال نیروهای اطلاعاتی غرب فعالیت گستردهای در سوریه داشته و اردن و ترکیه نیز به پایگاه آنها مبدل شده است.
برخی گزارشها از اعزام سپر جزیره اردن برای حمایت از تروریستها حکایت دارد. همچنین صهیونیستها نیز بهصورت تمامقد وارد نبرد سوریه شدهاند، چنانکه در کنار حملات نظامی، بهحمایت از تروریستها پرداخته و حتی مجروحانشان را در بیمارستانهای صهیونیستی مداوا میکنند. ارتش ترکیه نیز بمباران مناطق شهری سوریه را به صورت رسمی آغاز کرده و به تشدید حملات علیه این کشور پرداخته است.
هرچند محافل رسانهای و سیاسی غربی و عربی این تحرکات را نشانه برتری گروههای تروریستی در برابر ارتش سوریه عنوان میکنند، اما بررسی ریشهای این تحولات بیانگر واهی بودن ادعاهای آنهاست.
نگاه صهیونیستها و کشورهای غربی آن است که در معادلات حضور مستقیم نداشته باشند و هزینههای جنگطلبیهای خود را به دیگر کشورها تحمیل میکنند.
وقتی کشورهای غربی و صهیونیستها رسما وارد عرصه جنگ میشوند یعنی مهرههای آنها شامل تروریستها و کشورهای مرتجع عربی نتوانستهاند اهداف آنها را اجرایی کنند و آنان برای جبران و پنهانسازی شکستهایشان مستقیما وارد میدان جنگ شدهاند.
لازم به ذکر است فعالتر شدن گروههای تروریستی در عراق و لبنان و تشدید تحرکات برای گرفتارسازی حزبالله لبنان و جمهوری اسلامی ایران در حاشیهها برای دوری از سوریه را میتوان نشانهای دیگر از شکست غرب در سوریه دانست.
آنها که در سوریه ناکام ماندهاند برآنند تا از مسائل حاشیهای برای کمرنگسازی شکست خود در سوریه و زمینهسازی برای ضربه زدن به سوریه و متحدانش بهرهگیرند که تاکنون نیز موفق نبودهاند.
در جمعبندی کلی از آنچه ذکر شد، میتوان گفت به رغم فضاسازیهای گسترده رسانهای و سیاسی غرب تحولات سوریه در مسیر پیروزیهای گسترده مقاومت پیش میرود و حتی فضاسازیها و سراسیمگی غرب برای ایجاد فضای حاشیهای و انحراف افکار عمومی از حقایق جاری در سوریه را میتوان سندی بر این حقیقت دانست.
حقیقت امر پیروزیهای گسترده سوریه و مقاومت در مبارزه با تروریسم و برقراری امنیت در منطقه است که در آینده تعیینکننده معادلات منطقه خواهد بود.
قاسم غفوری - جامجم
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد