قاضی پور: مردم هزینه سوء مدیریت درصنعت خودرو را می پردازند

در حالی اولین برنامه مناظره با موضوع قیمت گذاری خودرو کلید خورده بود که پیش از این هم خودروی ملی موضوع یکی از برنامه های مناظره روزهای جمعه بود و امروز هم موضوع سی و سومین برنامه مناظره به " قیمت گذاری خودرو " اختصاص یافت.

تخصیص ارز مبادله ای به خودروسازان به تازگی آغاز شد ولی خودروسازان طی هفته های اخیر مجدد دم از افزایش قیمت می زنند و بر اساس همین درخواست‌ها، قیمت خودرو در سال 93 دچار تغییراتی شده است.

مهمانان مناظره امروز با موضوع " قیمت گذاری خودرو " که با تهیه کنندگی علیرضا اسکندری روی آنتن رفت، فرهاد به نیا سخنگو و عضو انجمن سازندگان قطعات خودرو،سید محمد بیاتیان دبیر کمیسیون صنایع و معادن مجلس، احمد نعمت بخش دبیر انجمن خودروسازان، نادر قاضی پور عضو ناظر شورای رقابت و عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس و نادر هوشمندیار استاد دانشگاه بودند.

سوال نظرسنجی این هفته برنامه مناظره بدین شرح بود:

*به نظر شما تولید و عرضه خودرو در ایران انحصاری است یا رقابتی ؟ 1.انحصاری 2.رقابتی

فرهاد به نیا عضو هیات مدیره انجمن قطعه سازان به عنوان نخستین نفر و معتقد به رقابتی بودن بازار خودرو در داخل کشور پشت تریبون برنامه این هفته مناظره قرار گرفت و به ایراد توضیحاتی درباره وضعیت فعلی بازار خودرو پرداخت و اظهار داشت: حدود 50 جلسه درباره قیمت گذاری خودرو در باره رقابتی بودن و کیفیتی بودن آن داشتیم ولی هنوز با بازاری مواجه هستیم که دچار تلاطم است.

وی افزود: باید دید آیا در زمینه ورودی صنعت خودرو، مواد اولیه، ارز و سایر هزینه های تولیدی کنترل لازم را داشته ایم؟ در نیمه دوم سال 90 که بخش از آن بخاطر تحریم بود با افزایش شدید قمیت مواد اولیه فولاد، پتروشیمی، روی و ... مواجه شدیم و اثر شدیدی روی قیمت خودرو و سایر تولیدات داخلی داشت.

سخنگو و عضو هیات مدیره انجمن قطعه سازان، تصریح کرد: آب پشت این سد جمع شد و اگر تخلیه نمی شد فاجعه می شد، این سد قیمت خودرو بود که سالها اجازه نمی دادند قیمت خودرو توسط بازار تعیین شود و بعد از اینکه قیمت رقابتی شد نرخ ها نسبت به دهه 80 صعودی شد.

به نیا همچنین تاکید کرد: ما به هیچ عنوان علاقه ای به افزایش قیمت خودرو نداریم چراکه افزایش قیمت موجب کاهش تیراژ و مشتری می شود و بهمن عظیمی برای ما بوجود می آید؛ قیمت خودرو نباید بالا برود.

عضو هیات مدیره انجمن قطعه سازان ضمن تاکید براینکه ورودی های صنعت خودرو باید کنترل شود، گفت: ما تمام مواد اولیه را خودمان تولید می کنیم ولی چرا سر از بازار بورس در می آورند تا موجب گرانی 30 درصدی آن مواد و در نهایت گرانی خودرو شود.

خودروهای رده خارج به خورد مردم می‌دهیم

سید محمد بیاتیان به عنوان دبیر کمیسیون صنایع و معادن مجلس امروز به عنوان دومین سخنران مناظره قیمت خودرو با اعتقاد براینکه باید بازار خودرو رقابتی شود اظهار داشت: برخلاف تمام اخبارها و ادعاها باید بگویم ما خودروساز نیستیم بلکه فقط محصولات رده خارج کشورهای دیگر را کپی کاری کرده و تحت عنوان محصول داخلی به خورد مردم خود می‌دهیم.

وی با اشاره به اینکه مردم در شرایط فعلی از کیفیت خودروهای تولیدی رضایت کامل ندارند، گفت: طی دو سال گذشته قیمت خودرو دو برابر شده است اما حقوق کارمندان 38 درصد افزایش پیدا کرده است.

دبیر کمیسیون صنایع و معادن مجلس اضافه کرد: در شرایط فعلی سود بازار خودرو فقط به جیب دلالان و واسطه گران می‌رود در همین راستا من معتقدم باید بازار قیمت خودرو را تعیین کند البته باید این نکته را متذکر شوم که هم اکنون بازار خودرو به هیچ عنوان رقابتی نیست.

بیاتیان ضمن بیان این که مردم حق انتخاب نداشته و مجبورند محصولات تولیدی دو شرکت بزرگ کشور را خریداری کنند اظهار داشت: فروش های ویژه نیز فقط بازارهایی را برای دلالان و واسطه گران بوجود آورده است و مردم عادی امکان خرید محصولات مورد نیاز خود را ندارند.

بیاتیان با اعتقاد براینکه باید واردات خودرو در کلاس خودروهای داخلی آزاد شود گفت: در این مسیر خودروساز داخلی ملزم می‌شود تا کیفیت خودروهای داخلی را افزایش دهد چرا که در غیر این صورت قادر به فعالیت در این بازار نخواهد بود.

وی تأکید کرد: قیمت خودرو را باید عرضه و تقاضا تعیین کند نه آنکه خودروساز و مقامات مسئول دستوری این قیمت‌ها را به خورد مردم بدهند.

قیمت گذاری انحصاری و خلف وعده در تحویل

نادر قاضی پور، عضو ناظر شورای رقابت در مناظره خودرو معتقد به انحصاری بودن خودرو با اشاره به اینکه سال گذشته سال تولید ملی بود گفت: زمانی که آقای روحانی با ماشین آخرین سیستم وارد مجلس شد باید فاتحه تولید ملی خوانده شود.

وی ادامه داد: سالیانه بین 24 تا 32 هزار نفر در جاده‌ها جان خود را از دست می‌دهد که باید مشخص شود علت اصلی این آسیب از کجاست؟ آیا خودرو ساز مقصر است یا قطعه ساز؟

عضو ناظر شورای رقابت اظهار کرد:امسال جشن گرفتند مبنی بر اینکه تعداد تلفات جانی در جاده‌ها کاهش یافته است،مردم ایران اسلامی عزیز هستند .چرا باید سالیانه بین 24 تا32 هزار نفر جان خود را از دست دهند و خانواده‌ها بی سرپرست و بچه ها یتیم شوند و در لیست تحت پوشش بهزیستی قرار گیرند.

قاضی پور تاکید کرد: از آنجایی که مدیران ایران خوردو و سایپا را دولت تعیین می‌کند بنابراین قیمت گذاری خودرو انحصاری است. خودرو را می فروشند، اما خلف وعده در زمان تحویل می‌کنند که این دزدی آشکار از ملت است.خدمات پس از فروش ندارند. خودرویی که در سال 93 تحویل داده شده است اسنادش در سال 92 ارائه شده است که این مسئله خیانت در امانت است.

به اعتقاد قاضی پور 8.5 درصد افزایش قیمت خودرو ناشی از عدم انضباط مالی مسئولان است. ملت در حال حاضر پول سوء مدیریت مسئولان را پرداخت می کنند.اگر خودرو 100 میلیون تومان قیمت دارند،8.5 میلیون تومان آن از عدم انضباط مالی مسئولان است.

وی ادامه داد: اگر قطعه سازان پولشان به موقع باشد قیمت خودرو کاهش می‌یابد. معتقد هستیم شورای رقابت باید قیمت گذاری و دولت نظارت کند.

این نماینده مجلس تاکیدکرد: اینکه آقای نعمت زاده خودشان مصاحبه کردند خلاف قانون است. شورای رقابت از قوه قضائیه و قوه مجریه و قوه مقننه تشکیل شده است، اما گفته شده چون رقابتی نیست و انحصاری است هر کسی نمی‌تواند ورود کند.

وی اظهار کرد: کمیسیون اصل 90 گزارش ارائه داد. آقایان در واردات خودرو بالای 3هزار میلیارد تومان پول و رانت خوردند. مردم قطعه ایرانی می‌خواهند و نباید به اسم قطعه ایرانی قطعه چینی وارد شود. این مسائل خلاف است و گمرک و اداره استاندارد باید برخورد جدی در این زمینه داشته باشند.

قاضی پور گفت: در سال 90 , به میزان 1 میلیون و 420 هزار و 612 خودرو در ایران تولید شد و واردات حدود 2.8 دهم درصد بود که در سال 91 به عمد این کار را کردند تا قیمت سهام خودرو سازی کاهش یابد و افراد خاص خریداری کنند و در سال 91, نصف سال 90تولیدات خودرو داشتیم و واردات به 44 هزار رسید. متاسفانه در سال 92 واردات خودرو به 87 هزار رسید و تولید به 587 هزار رسید که یک سوم تولید سال 90 بود که این خیانت در حق ملت بود.

دولت نباید در کار خودروسازان دخالت ‌کند

احمد نعمت بخش دبیر انجمن خودروسازان با اشاره به اینکه باید راهکارهایی را برای برون رفت از مشکلات کنونی خودروسازان ارائه دهیم تا مسئولان تصمیم درستی در رابطه با آن اتخاذ کنند گفت: آقای قاضی پور صحبت های پراکنده‌ای کردند اما براساس اطلاعات سازمان ملی استاندارد فقط 1.3 درصد تصادفات رانندگی ناشی از نقص فنی وسیله است و نیروی انسانی، جاده و نبود پلیس عامل بروز تصادفات رانندگی هستند.

وی با بیان اینکه باید از تجربه جهانی استفاده کنیم افزود: در هیچ کجای دنیا دولت در کار خودروسازان دخالت نمی‌کند باید از تجربه خودمان در این زمینه استفاده کنیم. سال 1373 کل تولید خودروی کشور 72 هزار دستگاه بود.

وی ادامه داد: در آن زمان کمیته هماهنگی خودرو برای ثبت نام های انجام شده قرعه کشی انجام می‌داد و هر فردی که برنده می‌شد در واقع بلیتش برنده می‌شد و می توانست خودرو را در بیرون به دو برابر بفروشد.

دبیر انجمن خودروسازان با اشاره به مصوبه شورای اقتصاد در اسفند سال 73 افزود: براساس این مصوبه قیمت گذاری خودرو باید در حاشیه بازار انجام می‌شد بعنوان مثال اگر قیمت پیکان 4 میلیون تومان بود ثبت نام کننده دو میلیون تومان بابت آن پرداخت می‌کرد و کمیته خودرو قیمت خودرو را در 4 منطقه محاسبه کرده و مثلا خودرو پیکان را بر اساس همان قیمت به مردم تحویل می‌داد.

نعمت بخش تأکید کرد: آخر سال سازمان بازرسی با محاسبه میانگین قیمت‌ها مثلا اعلام می‌کرد که خودروی پیکان سه میلیون و 600 هزار تومان قیمت دارد و خودروساز باید در ازای هر دستگاه پیکان 400 هزار تومان به دولت پرداخت می‌کرد.

وی خاطرنشان کرد: این درحالی بود که سال 76 رئیس جدید گزارش سازمان بازرسی را قبول نکرد و به این ترتیب شورای اقتصاد ما به التفاوت خودروها را تعیین کرد.

206 در دوبی 20 میلیون تومان است

نادر هوشمندیار به عنوان پنجمین سخنران پشت میکروفون قرار گرفت. این استاد دانشگاه معتقد به انحصاری بودن بازار خودرو در ایران است.

هوشمندیار با بیان اینکه اولین خودرو در زمان قاجاریه وارد ایران شد، اظهار داشت: از زمان صفویه تا سال 1300 مشکلات انحصاری بودن در صنعت را داشتیم و از سال 1300 تا 1357 نیز در انواع و اقسام خودروهای سبک و سنگین مشکلاتی داشتیم.

وی با بیان اینکه 37 سال در سیاست گذاری خودرو بیمه پرداخت شد، افزود: در سال 54 خودروی کشنده ماک را با قیمت 250 هزار تومان به مردم می دادند و از آنها سفته می گرفتند، معمار این قضیه نیز آقای قندچی بود که اکنون زنده است، در واقع مسئله خودرو، خدماتی بود نه حمایتی.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه پوسته کشور اقتصادی است، گفت: اقتصاد ما دولتی است و توسعه هر کشوری نیز به مسئله نوسازی و صنعتی شدن برمی گردد.

وی ادامه داد: درآمد نفتی زمان دولت آقای خاتمی 90 میلیارد دلار بود و در 8 سال گذشته این درآمد به 600 میلیارد دلار رسید اما قطعه سازان در کجا قرار گرفتند؟ قطعه سازان در فضای دلالی و رانتی به وجود آمده در قعر جدول قرار گرفتند.

هوشمندیار با اشاره به اینکه ما خودرو تولید می کنیم اما نه به صورت رقابتی، تصریح کرد: این رقابت با کیست؟ بین خودمان؟ وقتی بازار آزاد نداریم، سرمایه گذاری خارجی نداریم و تعرفه قیمت گذاری نداریم، چی رقابتی؟

وی افزود: خودروی 206 در ایران با قیمت 40 میلیون تومان تولید می شود در حالی که همین الان این خودرو را با چرخی یک ساعته در دوبی می توانید با نرخ 20 میلیون تومان خریداری کنید تازه وام با باپرداخت 3 درصد هم می دهند.

این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: اینها مسائل اساسی است که باید به دور از شعارزدگی به آنها رسیدگی کنیم.

مناظره دوم

بعد از اتمام دور اول مناظره این هفته با موضوع قیمت خودرو و اعلام نظر مهمانان برنامه در اینباره نوبت به دور دوم مناظره رسید.

در مناظره آزاد میهمانان درباره نظر مردم نسبت به سوال برنامه گفتند که با صحبت های حال حاضر مردم به انحصاری بودن بازار رأی داده اند.

به نیا در دور دوم مناظره با تشکر از میهمانان درباره اظهارنظر در خصوص موضوعات مختلف به فرمایشات مقام معظم رهبری درباره اقتصاد مقاومتی اشاره کردو از حضار خواست با بحث منظم به سرچشمه مشکل دست یابند.

قاضی پور مشکل اصلی را واردات قطعات از کشور دانست و گفت: آقای به نیا از حق قطعه سازان دفاع کنید و از خودروسازان نترسید.

به نیا تاکید کرد در ایران در ازای هر 10 هزار نفر 10.7 کشته داریم که زیر نرم جهانی است، این گزارش آقای مومنی است که خدمت اقای قاضی پور است.

قاضی پور به اظهارات متناقض اقای مومنی اشاره و تاکید کرد: یک بار گفتند به خاطر کمربند مردم می میرند، یک بار گفتند بخاطر قطعات است، ولی یک بار رئیس جمهور و وزرا نیامدن از مردم بابت کشته شدن هموطنان عذر خواهی کنند. نباید به اسم قطعه ایرانی قطعات چینی وارد کرد و به مردم فروخت.

به نیا در ادامه به نوسانات قیمتی برخی مواد اولیه برای تولید خودرو در کشور اشاره و تاکید کرد: این افزایش قیمت برای تمام کالا و خدمات صدق می کند.

هوشمندیار از به نیا خواست تا توضیح دهد که بعنوان قطعه ساز چه کاری برای بهبود کیفیت محصولات قطعه سازی انجام داده است؟ وی همچنین به قاضی پور گفت انتظار داشتید اقای رئیس جمهور با دوچرخه به مجلس بیاید؟

قاضی پور گفت: نخیر می توانست با پژو بیاید. چطور در سایر کشورها از جمله بلاروس از خودروی ملی استفاده می کنند.

هوشمندیار که بعنوان استاد دانشگاه در برنامه حضور دارد به ارائه توضیحاتی درباره روال تولید خودرو پرداخت و گفت: متاسفانه چین بازار ایران را گرفته است.

افزایش قیمت خودرو به جیب تولیدکننده نمی رود

نعمت بخش در همین ارتباط افزایش قیمت خودرو را واقعا به اندازه سایر کالاها ندانست و گفت: 40 درصد افزایش قیمت خودرو واقعا به جیب خودرو ساز نمی رود؛ اگر سایر هزینه های اضافی را از هزینه های خودروساز کم کنند واقعا قیمت خودرو کم می شود.

دبیر انجمن خودروسازان خواستار افزایش و تقویت لیزنیگ خودرو در کشور شد و تاکید کرد: وزرای صنایع دولت قبل اعتقادی به حاشیه بازار نداشتند ولی در عرض مدت کوتاهی که در حاشیه بازار خودرو را فروختیم دیدیم سود مفت گیر کسی نمی آید.

قاضی پور در ادامه گفت: ماشین های چینی وارد کشور کرده اند که قیمت آن 70 میلیون تومان بود ولی آقایان 100 میلیون تومان فروختند، من سوالم این است که 30 میلیون تومان مابه التفاوت به جیب چه کسی رفت؟

دلالان خودروهای سایت پیش فروش را می‌خرند

نعمت بخش در تکمیل توضیحات خود گفت: ایران خودرو وقتی میخواهد پیش فروش کند در سایت و روزنامه اعلام می کند ولی نکته اینجاست که چند درصد مردم از این طریق باخبر می شوند؟ در اینجا دلالان سریع می آیند و با ثبت نام سایت را پر می کنند.

وی تاکید کرد: برای حل این معضل باید خودرو را به حاشیه بازار آورد، اگر دولت موافقت کند قیمت خودرو اینطور تعیین شود به طور حتم من قول میدهم که قیمت خودرو از قیمت فعلی کمتر می شود.این موضوع را به وزیر سابق صنعت گفتم.

قاضی پور با انتقاد از افزایش قیمت پراید در بازار گفت: خودروساز نباید سیاسی کاری کند، دولت و خودروساز پشت پرده با هم یکی هستند؛ من که نمی دانم چه زمانی هیات دولت تعرفه واردات خودرو را تعیین می کند شما می دانید و سریع از این رانت اطلاعاتی استفاده می کنید؛ تازمانی که خودرو انحصاری است حتما باید شورای رقابت قیمت گذاری کند.

باید چینی ها از بازار ایران خارج شوند

بیاتیان در ادامه به قدرت خرید مردم اشاره و تاکید کرد: مردم از چرخه خرید خودروی به اصطلاح تولید داخلی دارند حذف می شوند؛ هم اکنون فضا کاملا انحصاری است. اولاً تولید ملی اصلا نداریم؛ قطعه سازان یا ورشکسته شدند یا ضرر روی ضرر می گذارند.

وی گفت: برای رقابتی کردن بازار خودرو باید چینی ها از بازار ایران خارج شوند و خودروسازان مطرح دنیا به ایران بیایند البته نه فقط پژو و رنو؛ باید رقابتی شود و قیمت گذاری به حاشیه بازار برود.

هوشمندیار به بیاتیان گفت: فرض کنید بهترین خودروسازان هم آمدند راه حل اصلی شما چیست؟

قاضی‌پور عضو شورای رقابت گفت: افرادی پشت پرده هستند که نه تنها در سهام ایران خودرو بلکه در سهام سایپا نیز دخالت دارند که این امر باعث می‌شود تا نگذارند سیاست‌های بازار به نفع مصرف کننده هدایت شود.

وی با بیان اینکه شورای رقابت از همان روزهای نخست فعالیت خود سهام دو شرکت را مجزا نمود تا بازار به سمت رقابتی شدن پیش رود گفت: متأسفانه حضور افراد مختلف در دو شرکت و روابط پشت پرده هنوز نتوانسته است تحقق بازار رقابتی شدن را در حوزه خودرو به وجود آورد.

به‌نیا در واکنش به صحبت‌های قاضی‌پور ضمن بیان این مطلب که اگر فرض کنید بازار خودرو انحصاری است در این راستا باید به بررسی دلایل این امر بپردازیم اظهار داشت: زمانی که فولاد مبارکه اجازه دارد نرخ محصولات خود را به دلخواه خود تعیین کند تکلیف خودروساز در دریافت مواد اولیه از این شرکت چیست؟

وی اضافه کرد: ما مجبوریم مواد اولیه را با قیمتی چند برابر از شرکت های فولادی دریافت کنیم که این امر نقش به سزایی را در افزایش قیمت خودرو دارد.

سخنگوی انجمن قطعه سازان با درخواست از شورای رقابت مبنی براینکه مانع افزایش قیمت اولیه تولید خودرو شود اظهار داشت: مهمترین مشکل خودروسازان در شرایط فعلی دریافت مواد اولیه گران است.

قاضی پور در ادامه صحبت های به نیا با تأکید براینکه در شرایط فعلی بورس دلال بازی جدیدی به شمار می‌آید، گفت: فروش مواد اولیه در بورس نه تنها نتایج مثبتی به دنبال نداشته است بلکه فضای دلالی را برای یک سری از افراد به وجود آورده است.

به‌نیا گفت: اگر روند افزایش قیمت خودرو را در طول سالهای 75تا89 مورد بررسی قرار دهیم مشاهده می‌شود که افزایش قیمت خودرو روند عادی را تجربه کرده است. اما طی سالهای اخیر فضای نامناسب تولید گرانی مواد اولیه در نهایت باعث شده تا مصرف کنندگان قیمت نهایی را با افزایش قیمت زیاد دریافت کنند.

وی در ادامه با بیان اینکه در ترکیه نرخ تسهیلات بانکی 5.7 درصد است اظهار داشت: حال اگر نرخ تسهیلات بانکی به واحدهای تولیدی را در کشور مورد بررسی قرار دهیم مشاهده می‌شود که شرایط سختی برای تولید کنندگان در تولید محصولات خود وجود دارد.

منافع مردم مدنظر قرار نمی‌گیرد

هوشمندیار به عنوان یک استاد دانشگاه در ادامه این مناظره تلویزیونی به بیان استدلال های خود در انحصاری بودن بازار خودرو پرداخت و اظهار داشت: در طول 25 سال گذشته افراد خاصی در صنعت خودرو از نظر مدیریت در یک زنجیره می‌چرخند به نحوی که اگر مدیر ایران خودرو بخواهد یک نفر را عزل و فرد دیگری را جایگزین آن کند باید با دستگاه های بالا تماس گرفته و به صورت زنجیروار تغییرات شرکت‌ها را اعمال نماید.

وی با گلایه از اینکه صنایع کشور در مجموع به صورت دولتی اداره می‌شوند گفت: در هرجا که دولت حضور داشته است با دخالت های بیجا باعث شده تا مشکلات بسیاری بوجود آید.

هوشمندیار با اعتقاد براینکه آیا نیروی تحصیل کرده در شرایط فعلی نمی‌تواند چرخه تولید را به سمت رقابتی شدن هدایت کند تصریح کرد: پرسش‌های دیگری نیز در این رابطه باید از دولت باید مطرح شود باید مسئولان دولتی پاسخ دهند که چرا در یک تسلسل بیهوده چرخه تولیدات را در دست خود قرار داده و امکان حضور بخش خصوصی و نیروهای تحصیل کرده را بوجود نمی‌آورند.

وی با بیان اینکه باید نحوه حمایت از سرمایه گذاری های خارجی و داخلی نیز مورد بررسی قرار گیرد گفت: اگر دولت فقط جنبه نظارتی بازار را در اختیار داشته و اجازه دهد نیروی انسانی با نوسازی ماشین آلات فرسوده چرخه صنایع را به گردش درآورند آینده مناسبی پیش روی صنایع کشور متصور خواهد شد.

وی اضافه کرد: در شرایط فعلی فقط رقابت بین افراد مختلف در شرکتهای خودروساز است و منافع مردم مدنظر قرار نمی‌گیرد.

نعمت بخش دبیر انجمن خودروسازان نیز در ادامه این مناظره تلویزیونی با بیان اینکه در انحصاری بودن بازار خودرو دو دیدگاه وجود دارد اظهار داشت: البته باید این نکته را متذکر شوم زمانی که 15 تا 16 شرکت خودروساز در حوزه خودروهای سواری در کشور به فعالیت می‌پردازند مفهوم بازار انحصاری به هیچ عنوان درست نیست.

وی اضافه کرد: اختلاف نرخ بهره در داخل با کشورهای اروپا بسیار بالاست و این موضوع باید مورد توجه مسئولیت قرار گیرد.

دبیر انجمن خودروسازان ایران ضمن اشاره به اینکه برخی معتقدند شرکت ایران خودرو و سایپا درصد زیادی از بازار را در اختیار داشته و به همین واسطه بازار خودرو انحصاری است اظهار داشت: در پاسخ به این افراد باید بگویم در بازار کره 75 درصد محصولات در اختیار دو شرکت کیا و هیوندا قرار دارد حال آیا دولت در حوزه قیمت گذاری در بازار کره ورود پیدا کرده است به طور حتم خیر.

بیاتیان دبیر کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در ادامه صحبت‌های نعمت بخش با اشاره به اینکه باید واردات سایر خودروها نیز مورد بررسی قرار گیرد گفت: صحبت های شما در مقایسه بازار ایران و بازار کره نامعقول است.

نعمت بخش در واکنش به صحبت های بیاتیان گفت: از آقای قاضی پور به عنوان یک عضو فعال در شورای رقابت درخواست می‌کنم بگوید چرا در طول سالهای اخیر که انتقادات زیادی را در انحصاری بودن بازار خودرو مطرح کرده اند آیا اقدامی برای رفع انحصار خودرو هدایت آن به سمتی رقابتی شدن برداشته اند یا خیر؟

قاضی پور در پاسخ به این پرسش گفت: شورای رقابت در همان روزهای اول سهام دو شرکت ایران خودرو و سایپا را جدا کرد تا فضا برای رقابتی شدن بازار خودرو به وجود آید اما وقتی یک وزیر مدیرعامل یک شرکت را تعیین می‌کند عدم رقابت کیفیت نامطلوب و افزایش قیمت ها در بازار خودرو بوجود می‌آید.

وی اضافه کرد شورای رقابت اعتقاد دارد هر کس که توانایی تولید خودرو دارد برنامه های خود را اعلام و ما نیز بستر را برای فعالیت آنها فراهم می‌کنیم چرا که به اعتقاد شورای رقابت نباید بانکداری کند چرا سهام خودروساز در بازارهای مختلف پخش شده و این امر تمایل خودروسازان را برای حضور در بازار سرمایه ‌ای افزایش داده است.

مدیریت صنعت خودرو سیاسی است

بیاتیان در ادامه اشاره به اینکه در صنعت خودروسازی مدیریت‌ها سیاسی است گفت: به راحتی با اشاره یک انگشت تغییرات در این حوزه اعمال می‌گردد به نحوی که با اشاره یک انگشت اجازه تأسیس یک سایت خودروسازی در مکانی که به هیچ عنوان صرفه اقتصادی ندارد صادر می‌شود.

وی با بیان اینکه اقتصاد ما اقتصاد دلالی است تصریح کرد: این امر باعث می‌شود تا مدیریت در اقتصاد به وجود نیامده و در هر برهه پول های سرگردان به بازارهای مختلف از جمله خودروسازی، مسکن و بازار سکه و ارز هدایت شود.

هوشمندیار نیز در ادامه با بیان این مطلب که مدیریت در علم اقتصاد هم هنر و هم علم است گفت: به عنوان نمونه در شرکت تویوتا مدیرعاملی که 40 سال سابقه مدیریت در این شرکت را داشت با بروز یک خطا در محصولات خود از کل کسانی که محصولات این شرکت را خریداری می‌کردند عذرخواهی کرد چرا این فرهنگ در نظام جمهوری اسلامی ایران وجود ندارد.

به اعتقاد بنده به جای شعار دادن باید اقدام عملیاتی انجام داد چرا همین اعضای کمیسیون صنایع که در این مناظره حضور دارند سخن از تخلفات متعدد برخی افراد در صنعت خودروسازی مطرح می‌کنند اما هیچ پیگیری از برخورد با متخلفین انجام نداده اند.

در ادامه این مناظره،فرهاد به نیا، سخنگوی انجمن قطعه سازان خودرو با اشاره به اینکه نرخ تعرفه 28درصد است گفت: واردکننده‌ها ارز مبادله ای دریافت می کنند و به نرخ آزاد می فروشند.

وی ادامه داد: نرخ بهره بانکی در کره جنوبی در سال 2012، به میزان 3.25 درصد بوده است و در سال 2013، به میزان 2.5 درصد رساند. یعنی تولید کنندگانی که در کره جنوبی برای ما ماشین هیوندا می فرستند 2.5 درصد بهره بانکی پرداخت می‌کنند. مطابق آماری که از 11 بانک گرفته‌ام، بالای 32درصد است. این قیمت تمام شده در 75 درصد خودرو بی داد می‌کند.

به نیا تاکید کرد: اگر در بهترین شرایط رفتار مدیریتی خودرو ساز را منظم کنیم. یعنی 25 درصد کارایی آن را افزایش دهیم. یعنی در 25درصدی که خودرو ساز تاثیر گذار است حدود 7 درصد قیمت را بهبود بخشیم آیا تاثیر در وضعیت قیمت امروز می‌گذارد؟ به عقیده من تاثیر گذار نیست.

سخنگوی انجمن قطعه سازان خودرو اظهار کرد: به نظرمن خودرو سازی انحصاری نیست. اگر نرخ بهره‌بانکی، نرخ مواد اولیه تولید،نرخ خدمات بیرون و اجازه انتخاب نیروی کار درست به ما داده شود و این شرایط بهبود یابد تولید کننده خواهان کاهش قیمت هستیم چرا که افزایش قیمت به نفع ما تولید کنندگان نیست و البته به نفع مصرف کننده هم نیست.

وی تاکید کرد: چرا که زمانی که قیمت افزایش می‌یابد، فروش کم می‌شود و زمانی که فروش کاهش می‌یابد میزان سربار ما افزایش می‌یابد. بلایی که در این دوسال بر سر قیمت خودرو آمد به نظر من به دلیل عدم مدیریت در اعلام برنامه‌های دولتی بود. اگر به صورت یکنواخت و با سیاست شفاف و دائم عمل می کردند قیمت خودرو چنین نمی‌شد.

به نیا افزود: شورای رقابت باید بیشتر از اینکه به خودروسازان فشار وارد کند، به کارخانجات تولید کننده مواد اولیه نظارت کنند. چرا که اگر آنها به طور مثال 5 درصد قیمت مواد اولیه را کاهش دهند از طرف تولید کنندگان قول می دهم ما قیمت را بیشتر از 5 درصد کاهش می‌دهیم.

پاسخ گویی به سوالات بینندگان

آقای بهنیا اگر معتقد هستید صنعت خودرو رقابتی است، چرا سهام دار اصلی هر دو شرکت اصلی خودروساز وزارت صنایع است؟

فرهاد بهنیا،سخنگوی انجمن قطعه سازان خودرو: به دلیل اینکه بخش خصوصی به دلیل تثبیت قیمت زوری خودرو حاضر نیست سرمایه خود را در این بخش بیاورد.

آقای بیاتیان به عنوان عضو کمیسیون صنایع مجلس چه اقداماتی برای مقابله با رفتارهای انحصاری خودروسازان انجام داده اید؟

سید محمد بیاتیان، عضو کمیسیون صنایع مجلس: کمیسیون صنایع و معادن بحث تحقیق و تفحص از صنایع خودرو سازی را سال گذشته کلید زد و تقریبا به پایان رسیده و گزارش آن هفته آینده در صحن قرائت می‌شود.

کسانی که بغل مشایی بودند امروز بغل جهانگیری هستند

آقای قاضی پور، به عنوان عضو ناظر شورای رقابت بگویید آقای شیوا چه تفاوتی با آقای پژویان دارند؟ و چرا آقای شیوا به این مناظره نیامدند؟

نادر قاضی پور، ناظر شورای رقابت : من نماینده آقای شیوا نیستم و ایشان انتصابی دولت هستند. باید دولت و آقای جهانگیری می‌آمدند. متاسفانه در صنعت خودرو سازی افرادی هستند که تا دیروز در بغل مشایی بودند و امروز در بغل جهانگیری هستند.پول دارند و زور دارند و در شورای رقابت بنده ناظر هستم و حق رای ندارم.

آقای نعمت بخش مدیران عامل ایران خودرو و سایپا را چه کسی انتخاب می کند؟

احمد نعمت بخش، دبیر انجمن خودرو سازان: کمتر از 20درصد ایران خودرو متعلق به دولت و سازمان گسترش است و سایپا نیز بیش از 36درصد آن برای سازمان گسترش است و دو عضو هم در هیئت مدیره از سوی سازمان گسترش دارد. اما 18درصد سهام عام این دو شرکت مردم خریداری کرده اند.

آقای هوشمندیار بهتر است مسئولان دولت کالای داخل را استفاده کنند یا به خاطر شانشان خودرو و کالای خارجی مصرف کنند؟

نادر هوشمندیار، استاد دانشگاه: آنچه مسلم است این است که به تولیدات داخلی بسیار معتقد هستیم. این موضوع شخصی است. فرد اگر تابع نظام دولتی است از مزایای دولتی استفاده می کند. اما اگر یک فرد خواست برای مثال بی ام وی سوار شود ما نمی‌توانیم دخالت کنیم اما بهتر است مسئولان از ساختار دولتی تبعیت کنند.

نعمت بخش درباره راهکار کاهش قیمت خودرو گفت: از سال گذشته قیمت خودرو در کارخانجات خودرو سازی ثابت مانده است. اگر در اوایل سال دو درصد افزایش قیمت داشته است به دلیل 2درصد ارزش افزوده و بیمه شخص ثالث بوده است. شورای رقابت متاسفانه قیمت گذاری نمی‌کند. سال گذشته که به خودرو ساز قیمت دادند مقرر شد که تورم بخشی عمل کنندکه متاسفانه انجام ندادند و قیمت سال 93شورای رقابت 14درصد زیر قیمت بود.

وی ادامه داد: در زمان آقای احمدی نژاد که سازمان حمایت قیمت گذاری می‌کرد، اواخر سال 91 که حدود یکی دو ماه بود قیمت ارز افزایش یافته بود. قرار شد 20درصد قیمت خودرو را افزایش دهند، که 6درصد بیشتر افزایش نیافت و بیان کردند 14 درصد را مدتی بعد اعلام می کنیم که این کار را نکردند و شورای رقابت همین مبنای غلط را که زیان بود به ما قیمت داد . یعنی در سال 91 با آن فرمول حدود 4هزار میلیارد ضرر کردیم و قیمتی را که شورای رقابت در اول سال 92 ارائه کرد بر اساس ارز مبادله ای بود که ما از ارز آزاد استفاده کردیم . به همین دلیل در سال 92 ، به میزان 2هزار میلیارد تومان زیان کردیم.

قاضی‌پور در واکنش به صحبت‌های نعمت‌بخش افزود: اگر شورای رقابت نبود شما خودروسازان خون مردم را در شیشه می‌کردید.دولت دستور داد که قیمت تعیین شده توسط شورای رقابت باید اجرایی شود، اما خودروسازان به آن عمل نکردند؛ در زمان محاسبه قیمت خودرو در شورای رقابت ما مبنا را 3 هزار و 700 تومان قرار دادیم نه قیمت ارز مبادله‌ای.

قاضی‌پور اظهار کرد: شما می‌خواهید یک‌شبه پولدار شوید و اگر شورای رقابت نبود، قیمت خودرو هم مثل دلار لحظه‌ای بالا می‌رفت. در کمیسون صنایع و معادن جلسات متعددی در زمینه کیفیت داریم.

اگر زیان ده هستید چرا مدیران پاداش‌های چندصد میلیونی گرفتند

نادر قاضی‌پور در دور سوم مناظره که دو نفره با نعمت بخش انجام شد، دلایل خود را برای انحصاری بودن بازار خودرو اینگونه بیان کرد: دلایل ما این است که بیشترین سهام سایپا مربوط به وزارت صنعت است و 18 درصد سهام ایران خودرو نیز مربوط به این وزارتخانه است و انتصابات در این 2 گروه خودروسازی از سوی وزارت صنعت و به صورت سیاسی است. تعرفه‌ها بالاست و این مسائل باعث می‌شود انحصاری باشد چون مرزها باز نیست و هرکدام از افرادی که بر سر کار می‌آیند از بیرون می‌آیند و از پایین به بالا نیامده‌اند و 96 درصد تولید خودرو کشور در دست این 2 خودروسازی است بنابراین تولید خودرو در ایران انحصاری است.

وی افزود: رقابت در عرصه و بهینه نیست، نیسان‌وانت 20 لیتر در 100 کیلومتر مصرف دارد، پژو 12 لیتر مصرف می‌کند در حالی که در دنیا مصرف خودرو در 100 کیلومتر به 4 لیتر رسیده است.

قاضی‌پور با بیان اینکه پول نقد را از مردم می‌گیرند اما خودرو را در زمان مقررشده تحویل نمی‌دهند اذعان داشت: مثلا خودرویی که باید در سال 92 تحویل داده و سند بخورد در سال 93 تحویل می‌شود. تعزیرات حکومتی هم رسیدگی نمی‌کند که این تخلف است.

این نماینده مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اینکه من با مدرک، سند و ارائه گزارش‌های مستند صحبت می‌کنم گفت: آقای نعمت‌بخش عنوان می‌کند قیمت خودرو زیر قیمت است. من می‌گویم هر کجا زیر قیمت است بگویید ما بخریم.

وی ادامه داد: شما ایران را با کره و ترکیه مقایسه می‌کنید که اصلا قابل مقایسه نیست.

قاضی‌پور با بیان اینکه چرا ایران‌خودرو بانک پارسیان را خریده گفت:‌من به خودروسازان می‌گویم بیایید خودروساز باشید، بانکداری نکنید.

وی افزود: اگر می‌گویید زیان کرده‌اید چرا سال گذشته اعضای هیئت مدیره شما چند صد میلیون تومان پاداش گرفتند، اگر زیان‌ده است که نباید پاداش می‌دادید پس مشخص است که سوددهی داشته‌اید.

این نماینده مجلس با بیان اینکه ما در مجلس و شورای رقابت ناظر هستیم گفت: اگر ما نبودیم ایران‌خودرو و سایپا را ورشکست کرده بودید و افراد خاصی آنها را خریده بودند که ما نگذاشتیم.

این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفت: من لیستی آورده‌ام که چه کسانی خودرو را وارد کرده‌اند و از آقای حیدری می‌خواهم که این را پخش کنید، ما مخالف واردات خودرو هستیم.

وی افزود: آقایان قاضی‌سراج، وزیر راه و شهرسازی و آقای خلیلی‌عراقی که پدر صنعت ایران است عضو شورای رقابت هستند پس افراد صاحبنظری در شورای رقابت حضور دارند.

قاضی‌پور با بیان اینکه شورای رقابت تجدیدنظر خواهی دارد و اگر اعتراض دارید اعتراض خود را بیان کنید گفت: همین هفته گذشته آخرین جلسه شورای رقابت تشکیل شد.

وی ادامه داد: مسئله این است که شما سود بیشتری می‌خواهید، 36 سال سود بالا گرفتید و ما می‌گوییم حق ملت را کمتر به کانادا و آمریکا بفرستید.

این نماینده مجلس با تاکید بر اینکه منظور من کسانی است که در خودروسازی رانت می‌برند، گفت: آقایان ع و ک هستند که 76 درصد قطعات را آنها می‌دهند که 70 درصد وارداتی است .

وی افزود: آقای حیدری این خدمات پس از فروش که می‌گویند کجاست، چرا قطعاتی که در خودرو مصرف شده خراب است؟

قاضی‌پور تصریح کرد: من خودرو پیش خرید کرده‌ام چرا به موقع خودرو به من تحویل نمی‌شود.

این نماینده مجلس با اشاره به آمار بالای تصادفات جاده‌ای در ایران گفت: از 30 هزار نفر چند نفر به جاده به خاطر دلایل فنی خودرو کشته می‌شوند. چرا در کشورهای دیگر انقدر کشته نداریم؟

وی افزود: چرا زمانبندی ندارید و می‌گویید خرداد 93 خودرو را تحویل می‌دهید اما شهریور اعلام می‌کنید خودرو جایگزین مردم تحویل بگیرند.

این نماینده مجلس خاطرنشان کرد: از خودروسازان خواهش می‌کنم برای مردم عادی و قشر آسیب‌پذیر هم خودرو تولید کنند و از وزیر صنعت می‌خواهم قانون‌مدار باشد.

قیمت گذاری توسط شورای رقابت خلاف قانون است

احمد نعمت‌بخش دبیر انجمن خودروسازان در بخش مناظره 2 نفره با اشاره به اینکه باید از تجربه جهانی در صنعت خودرو استفاده کنیم اظهار کرد: در حال حاضر در کشور کره جنوبی 75 درصد بازار در اختیار هیوندا و کیا است و دولت در قیمت‌گذاری دخالت نمی‌کند.

وی در واکنش به اظهارات قاضی‌پور افزود: اینکه نماینده مردم در مجلس هستید دلیل نمی‌شود که نگذارید من حرف بزنم. باید راستگو باشیم موقعی که آقای احمدی‌نژاد آن حرف را زد شما به مردم گفتید خودرو 30 تا 40 درصد گران است نخرید، من هم گفتم بیخود این حرف‌ها را می‌زنید.

وی با بیان اینکه باید با مردم صادق باشیم خطاب به قاضی‌پور گفت: در شورای رقابت چه کار کرده‌اید تا بازار خودرو از انحصار بیرون بیاید. شما فقط شعار می‌دهید، چرا بیخودی شعار می‌دهید، ایران‌خودرو بانک پارسیان را 10 تا 15 سال پیش خرید.

دبیر انجمن خودروسازان ادامه داد: خیلی از شرکت‌های دنیا این کار را می‌کنند. اگر ایران‌خودرو بانک پارسیان را نمی‌خرید سهامداران بیشتر متضرر می‌شدند چرا که سود سهام بانک پارسیان به کاهش ضرر کمک کرد.

نعمت‌بخش خطاب به قاضی‌پور گفت: شما حرف‌های مردم‌پسند می‌زنید شما جواب سوال مرا ندادید، به عنوان شورای رقابت که حق حضور هم می‌گیرید چه کار کرده‌اید که ایران‌خودرو و سایپا از انحصار خارج شوند. چرا فقط شعار می‌دهید. شما هر روز در رادیو و تلویزیون حرف می‌زنید.

وی افزود: اجازه بدهید کار اصولی پیش برود و شورای رقابت در قیمت‌گذاری دخالت نکند این کار خلاف قانون است. براساس قانون زمانی که قیمت کالایی کمتر محاسبه می شود باید کمک زیان به تولیدکننده پرداخت شود. آقای قاضی‌پور سال گذشته تعرفه واردات خودرو 45 درصد بود و 3 میلیارد و 200 میلیون دلار ارز برای واردات خودرو از کشور خارج شد.

دبیر انجمن خودروسازان با انتقاد از عملکرد شورای رقابت تصریح کرد: مگر قرار نبود هر 3 ماه یک بار تورم‌بخشی اعلام شود چرا شورای رقابت جلسه تشکیل نمی‌دهد چرا اعضای آن با هم منسجم نیستند.

نعمت‌بخش با طرح این پرسش که چرا قیمت خودرو را مشخص نمی‌کنید، بیان کرد: اگر اجازه دهند خودرو در حاشیه بازار به فروش برسد دلالان ناامید می‌شوند، تقاضاهای زیادی از بازار بیرون می‌رود و قیمت‌ها متعادل می‌شود. یک بار دیگر می‌گویم باید از تجربه سال‌های 76 تا 89 استفاده کنیم که در آن سال‌ها حداکثر خودرو 2 تا 3 درصد گران می‌شد.

وی ادامه داد: در حال حاضر اختلاف قیمت بین کارخانه و بازار زیاد است و ما (خودروسازان) در مظان اتهام قرار داریم.

وی در پاسخ به پرسش مجری برنامه مبنی بر اینکه امسال افزایش قیمت داشتید یاخیر، گفت: امسال خودرو افزایش قیمت نداشته است فقط 2 درصد ارزش افزوده به علاوه مابه‌التفاوت بیمه شخص ثالث بوده است که در قیمت خودرو محاسبه شده است.

دبیر انجمن خودروسازان یک بار دیگر با تاکید بر اینکه 1.3 درصد تصادفات جاده‌ای ناشی از نقص فنی است گفت: بیشتر از تصادفات مربوط به این است که جاده‌ها استاندارد نیست یا رانندگان کنترل نمی‌شوند. باید در ترمینال‌ها لاستیک‌های صاف کنترل شود.

نعمت‌بخش در پاسخ به سوال مجری برنامه در خصوص اینکه چه توصیه‌ای به مسئولان برای رقابتی شدن بازار خودرو دارید، گفت: اجازه بدهند در بازار خودرو از تجربه گذشته استفاده کنیم و از بروکراسی قیمت‌گذاری رها شود. اگر قیمت در حاشیه بازار تعیین شود تقاضا کم شده و قیمت‌ها کاهش می‌یابد.(تسنیم)