"بیشترین ناراحتی من این است که حسرت قهرمانی ایران در آسیا شش ساله شده است!" این بخشی از حرفهای محمود خوراکچی در واکنش به ناکامی تیم ملی فوتسال در سیزدهمین دوره رقابتهای دوره جام ملت های آسیا است.
جامی که همه آسیا روزگاری آن را برای ایران کنار گذاشته بودند و حتی فکرش را هم نمی کردند که روزی می توان به آن دست یافت. ایران ابرقدرت فوتسال آسیا بود. با 10 دوره قهرمانی در جام ملت ها. رسیدن به این افتخار دست نیافتنی به نظر می رسید. حتی در سال 2006 که ژوراندیرو برزیلی و البته بدون نام و نشان نیز هدایت تیم ملی را در دست گرفت و نخستین بار این عنوان را در خاک ازبکستان از دست داد ، کمتر کسی در آسیا به این فکر می کرد که تیم ملی ایران بار دیگر این عنوان را به تیمی دیگر واگذار کند. شش سال بعد اما در امارات تاریخ بار دیگر تکرار شد. اتفاقاتی که بعد از کنار گذاشتن حسین شمس از سرمربیگری تیم ملی رخ داده بود باعث شد در جام ملت های 2012 امارات تیم ایران قهرمانی را از دست بدهد و حالا دو سال پس از آن ماجرا و کنار گذاشتن ستاره هایی مثل شمسایی و حتی کشاورز، تیم ملی برای سومین بار قهرمانی را از دست داده و این بار جام را به ژاپن اهدا کرده است. موضوعی که نه تنها هضم آن برای خیلی ها دشوار بوده که انتقادهای گسترده ای را نسبت به عملکرد کادر فنی تیم ملی و حتی کمیته فوتسال به دنبال داشته است.
تیم ملی در حالی در این دوره از مسابقات نتوانست بازی پایانی را به سود خود خاتمه دهد که به نظر می رسد ژاپن آن تیم همیشگی نبود. چشم بادامی ها در حال گذر از دوره ای تاکتیکی به دوره ای دیگر هستند و این فرصت خوبی برای تیم کشورمان بود تا برابر ژاپن پیروز شود ولی نه تنها این اتفاق رخ نداد که در ضربات پنالتی شاگردان خسوس کاندلاس اسپانیایی قافیه را باختند و اینچنین بود که تیم ملی برای سومین بار جام ملت ها را از دست داد. آخرین باری که تیم ایران قهرمان شد به سال 2010 بر می گردد که تیم کشورمان در خاک ازبکستان این تیم را در دیدار نهایی 8 بر 3 شکست داد و جام را بالای سر برد و حالا باید تا سال 2016 صبر کرد و دید آیا تیم ملی بار دیگر آقای فوتسال آسیا خواهد شد؟ این بعنی شش سال انتظار تا فتح جام.
ضعیف ترین دوره
محمود خوراکچی مربی فوتسال در خصوص آنچه که در سیزدهمین دوره جام ملتهای آسیا در ویتنام رخ داد حرفهای جالبی برای گفتن دارد. وقتی در این باره از وی پرسیدیم عنوان کرد: "من همه دوره های فوتسال قهرمانی آسیا را بررسی کردم و فکر می کنم این یکی از ضعیف ترین دوره هایی بود که برگزار شده است. تیم ها اصلا شرایط خوبی نداشتند. حتی تیم های مدعی که قبلا در آسیا دیده بودیم هم کیفیت بالایی نداتشتند. ویتنام که میزبان این دوره از مسابقات بود چیزی از خود نشان نداد و نتوانست خود را به AFC ثابت کند که در همه دوره ها این موضوع تازگی داشت. در مرحله نیمه نهایی تیم ملی به ازبکستان 10 گل زد. این قطعا اقتدار فوتسال ایران را نشان می دهد ولی باید واقع بین باشیم. هیچ وقت یک تیم در نیمه نهایی اینقدر گل دریافت نمی کند که این نشان می دهد تیم های حاضر در این دوره از مسابقات آمادگی بالایی نداشتند. البته تیم ملی ما هم در طول بازیها نشان داد که یک سر و گردن بالاتر از آسیا است و بازیکنان نباید از این که قهرمانی را از دست دادند ناراحت باشند ، چرا که ما مشکلاتی از جمله عدم مدیریت خوب از روی نیمکت داشتیم."
هجوم مربیان درجه دوم
از این کارشناس فوتسال در خصوص دلایل افت کیفی فوتسال در آسیا پرسیدیم که گفت : " با توجه به اطلاعاتی که من کسب کردم همه این تیم ها اردوهای خوبی را برگزار کردند ولی مربیان خارجی خوبی را به خدمت نگرفتند و برای همین نتوانستند معیارهای یک تیم خوب بین المللی را داشته باشند. مربیانی که به آسیا هجوم آورده اند همگی جزو مربیان درجه سوم و چهارم هستند که نام کشورشان را یدک می کشند. به عنوان مثال مربی تیم ملی چین در بازی برابر ایران اشتباهی کرد که یک بچه هم انجام نمی دهد. این مربی نه تنها اصول دفاعی را برای تیمش تعریف نکرده بود بلکه مقابل تیمی مثل ایران تیمش را 5 نفره کرد و حتی بعد از آن دو گل دیگر هم دریافت کرد. جالب اینکه زمانی نیز که تیم چین 5 نفره شد هیچ برنامه ای نداشت و تنها توپ را به چرخش در می آورد. این موضوع را در تیم ایران هم شاهد بودیم. آقای خسوس کاندلاس که سرمربی ایران شده بود در اسپانیا جایگاهی ندارد و در بین مربیان بزرگ فوتسال این کشور نمی توانیم جایگاهی را برای وی در نظر بگیریم."
ناکامی تیم ایران
اما خوارکچی در خصوص علت نتیجه نگرفتن تیم ملی ایران در این دوره از مسابقات توضیح می دهد: " به نظرم مشکل اصلی تیم ملی در این دوره از مسابقات از کادر فنی تیم بود. هر چند که برای خسوس حق دفاع کردن را قایلم ولی او اختیار تام داشت و هیچ بهانه ای برای قهرمان نشدن وجود نداشت ،چون همه مربیان لیگ برتری با وی همکاریهای لازم را داشتند. به نظرم حضور چنین مربیانی روی نیمکت تیم های ایرانی اهانت به مربیان داخلی است چون همه این ستاره های فوتسال را مربیان داخلی ساختند و تحویل فوتسال کشور دادند. تا زمانی که چنین مربیانی برای تیم ملی به کار گرفته می شوند همین آش و همین کاسه خواهد بود و تغییری در روند تیم ملی نخواهیم دید."
بدون رزومه
سیدمهدی ابطحی دیگر کارشناس فوتسال کشورمان در خسوس عملکرد خسوس کاندلاس به جام جم گفت : " وقتی مربی که رزومه خوبی نداشته باشد را به تیم ملی بیاورند همین اتفاقات رخ می دهد. تیم ایران هرچند در رنکینگ جهانی هفتم است ولی این را در نظر بگیرید که ما از نظر پتانسیل تیم چهارم دنیا هستیم. زمانی که خسوس را به تیم ملی آوردند عنوان شد در دو تورنمنت باید مورد محک قرار گیرد ،یکی مسابقات قهرمانی آسیا که اینگونه شد و دیگری هم مسابقات جهانی است که البته آن مسابقات هم دو بخش دارد و باید رقابتهای گرندپریکس را هم در نظر گرفت. اینکه تیم ملی چرا نتیجه نگرفت را باید به طور کامل مورد ارزیابی قرار داد. باید به این نگاه کرد که کمیته فوتسال چه برنامه ای برای تیم ملی دارد و آیا اصلا این کمیته برنامه مدون چهارساله را تدوین کرده که در سال چهارم به فلان نقطه برسد؟ من که هیچ برنامه ای از آقای افتخاری در این مدت ندیده ام."
وی ادامه داد: "وقتی یک مربی را انتخاب می کنند این درست که می گویند باید بر تیم های دیگر هم نظارت داشته باشد تا هماهنگی های لازم به وجود آید ، ولی نه اینکه همه کارهای تیم های دیگر را به مربی تیم بزرگسالان بدهند تا از وظیفه اصلی خود غافل بماند. مشکی که ما با خسوس داشتیم همین بود که تیم های امید، جوانان و حتی بانوان را به این مربی دادند و تیم ملی با آمادگی لازم در مسابقات شرکت نکرد. ما اگر به تیم ها گل های زیادی زدیم بیشتر روی کارهای فردی بود که موضوعی عادی برای ایران تلقی می شود."
ساختار متفاوت
این پیشکسوت فوتسال کشورمان به تغییرات تاکتیکی ژاپنی ها اشاره کرده و افزود: " ژاپن هیچ گاه مقابل ایران اینگونه بازی نمی کرد و هر گاه ما برابر آنها قرار گرفتیم با اقتدار ظاهر شدیم و این تیم را شکست داده ایم. به طور معمول آنها برابر ایران کاملا دفاعی بازی می کردند ولی حالا دیدیم که روش بازی خود را تغییر داده اند و برابر ایران پنج نفره هم بازی می کنند. هر چند که آنها مشکلاتی داشتند ولی به دنبال یک برنامه ریزی هشت ساله هستند که از آسیا فاصله بگیرند. آنها در بازی برابر ایران خود را برای ضربات پنالتی آماده کرده بودند در حالی که سرمربی تیم ما نتوانست بازیکنان را از نظر روحی آماده کند. مشکل ما این بود که سرمربی تیم ملی جسارت لازم را نداشت و حتی قبل از بازی فینال گفت که انتظار رویارویی با ژاپن را در فینال نداشته و تصورش بر این بوده که در نیمه نهایی توسط این تیم شکست خواهد خورد. آیا چنین مربی برای تیم ایران که می خواهد در جمع برترین های دنیا قرار گیرد مفید است؟ مشکل ما این است که ریشه ای عمل نمی کنیم و توجهی به مسایل حاشیه ای در لیگ نداریم درحالی که ژاپن با برنامه ریزی وسیعی که دارد در حالی جا گذاشتن فوتسال ایران است."
انتقاد از سرمربی تیم ملی
حسین شمس که مورد غضب کمیته فوتسال و فدراسیون فوتبال قرار دارد نیز بر این باور است که دلیل عمده ناکامی تیم ملی این بوده که بازیکنان در این تورنمنت تا قبل از فینال محکی جدی نخورده بودند و به خاطر بردهای پرگلی که در دیدار مقابل تیم های ضعیف تر داشتند با غرور پای به میدان ژاپن گذاشتند. وی به جام جم چنین گفت : " ما برای بازی با ژاپن برنامه نداشتیم. وقتی آنها یک گل زدند تیم ما به هم ریخت و رنگ پریدگی سرمربی تیم ملی نیز نشان می داد که اوضاع از چه قرار است. تیم ملی از نظر روحی آمادگی این بازی را نداشت و محمد طاهری که بهترین پنالتی زن تیم ملی است هم آنگونه به توپ ضربه زد."
شمس در بخش دیگری از حرفهایش اینگونه از مسئولان کمیته فوتسال انتقاد کرد: "ما نباید خسوس را بزرگ می کردیم. این مربی رزومه ندارد. فوتسال ایران در دنیا صاحب سبک است و نباید به سمت این مربیان درجه دوم برویم. امیدورام که لجبازی دوستان تمام شود و یک تصمیم خوب را برای فوتسال بگیرند."
آنچه مسلم است سیزدهمین دوره مسابقات قهرمانی آسیا به مذاق هیچ یک از علاقمندان به این رشته خوش نیامد. تیم ملی اگرچه چند بازیکن جوان را در خود جای داده بود ولی به نظر می رسد هنوز هم جای نفراتی مثل کشاورز خالی است. از سوی دیگر خسوس کاندلاس در جدی ترین آزمون خود سربلند بیرون نیامد تا فوتسال ایران اقتدار خود را از دست بدهد.
علی رضایی / جام جم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد
محمد نصرتی در گفتوگو با جامجم مطرح کرد؛