بهترین اعمال در ماه شعبان کدام است

از حضرت صادق(ع) روایت شده است که چون ماه شعبان فرا می‌رسید امام زین العابدین(ع) اصحاب خود را جمع می‌کرد و می‌فرمود: ای اصحاب من می‌دانید این چه ماهی است؟ این ماه شعبان است و حضرت رسول صلی الله علیه و آله می‌فرمودند: شعبان ماه من است پس در این ماه برای جلب محبت پیغمبر خود و برای تقرب به سوی پروردگار خود روزه بدارید. به حق آن خدایی که جان علی بن الحسین به دست قدرت اوست سوگند یاد می‌کنم که از پدرم حسین بن علی علیه السلام شنیدم که فرمود شنیدم از امیرالمؤمنین(ع) که هر که روزه بگیرد در ماه شعبان برای جلب محبت پیغمبر خدا و تقرب به سوی خدا؛ خداوند او را دوست می‌دارد و در روز قیامت کرامت خود را نصیب او می‌گرداند و بهشت را برای او واجب می‌کند.

شیخ از صفوان جمال روایت کرده که گفت: حضرت صادق(ع) به من فرمود: کسانی را که در اطراف تو هستند را بر روزه گرفتن در ماه شعبان ترغیب کن. گفتم فدایت شوم مگر در فضیلت آن چیزی هست؟ فرمود بله همانا که رسول خدا(ص) هر گاه هلال ماه شعبان را می‌دید به مُنادیی امر می‌فرمود که در مدینه ندا می‌کرد: ای اهل مدینه من رسولم از جانب رسول خدا صلی الله علیه و آله به سوی شما.

رسول اکرم(ص) می‌فرمایند: آگاه باشید همانا شعبان ماه من است پس خدا رحمت کند کسی را که یاری کند مرا بر ماه من یعنی روزه در آن ماه روزه بگیرد. سپس از حضرت صادق(ع) و ایشان از امیرالمؤمنین(ع) نقل کرد که می‌فرمود: از زمانی که شنیدم منادی رسول خدا(ص) ندا کرد در ماه شعبان، ترک نشد از من روزه شعبان و ترک نخواهد شد از من تا مدتی که حیات دارم ان شاء الله تعالی.

سپس می‌فرمود که روزه دو ماه شعبان و رمضان توبه و مغفرت از خدا است.

اعمال مشترکه ماه شعبان

اول: هر روز هفتاد مرتبه بگوید: «اَسْتَغْفِرُاللَهَ وَ اَسْئَلُهُ التَوْبَةَ»

دوم: هر روز هفتاد مرتبه بگوید: «اَسْتَغْفِرُاللَهَ الَذی لا اِلهَ اِلاَ هُوَ الرَحْمنُ الرَحیمُ الْحَیُ الْقَیوُمُ وَ اَتُوبُ اِلَیْهِ» و در بعضی روایات «الْحَیُ الْقَیُومُ» پیش از «الرَحْمنُ الرَحیمُ» است و عمل به هر دو خوب است و از روایات استفاده می‌شود که بهترین دعاها و ذکرها در این ماه استغفار است و هرکه هر روز از این ماه استغفار کند هفتاد مرتبه مثل آن است که هفتاد هزار در ماه‌های دیگر استغفار کند.

سوم: تصدق کند در این ماه اگرچه به نصف دانه خرمایی باشد تا حق تعالی بدن او را برآتش جهنم حرام کند، از حضرت صادق (ع) منقول است که از آن جناب سؤال کردند از فضیلت روزه رجب فرمود: چرا غافلید از روزه شعبان!.

راوی عرض کرد: یابن رسول اللَه چه ثواب دارد کسی که یک روز از شعبان را روزه بدارد فرمود: به خدا قسم بهشت ثواب اوست، عرض کرد: یابن رسول الله بهترین اعمال در این ماه چیست فرمود: تصدق و استغفار هر که تصدق کند در ماه شعبان حق تعالی آن را تربیت کند همچنانکه یکی از شما شتر بچه‌اش را تربیت می‌کند تا آنکه در روز قیامت برسد به صاحبش در حالتی که به قدر کوه اُحُد شده باشد.

چهارم: در تمام این ماه هزار بار بگوید: «لا اِلهَ اِلَا اللَهُ وَلانَعْبُدُ اِلاَ اِیَاهُ مُخْلِصینَ لَهُ الدینَ وَ لَوُ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ» که ثواب بسیار دارد از جمله آنکه عبادت هزار ساله در نامه عملش بنویسند.

پنجم: در هر پنجشنبه این ماه دو رکعت نماز کند در هر رکعت بعد از حمد صد مرتبه توحید و بعد از سلام صد بار صلوات بفرستد تا حق تعالی برآورد هرحاجتی که دارد از امر دین و دنیای خود و روزه‌اش نیز فضیلت دارد و روایت شده که در هر روز پنجشنبه ماه شعبان زینت می‌کنند آسمان‌ها را پس ملائکه عرض می‌کنند خداوندا بیامرز روزه داران این روز را و دعای ایشان را مستجاب کن و در خبر نبوی است که هر که روز دوشنبه و پنجشنبه شعبان را روزه دارد حق تعالی بیست حاجت ازحوائج دنیا وبیست حاجت ازحاجت‌های آخرت او را برآورده می‌کند.

ششم: دراین ماه صلوات بسیار فرستد.

هفتم: در هر روز از شعبان در وقت زوال و در شب نیمه آن بخواند صلوات ذیل را از حضرت امام زین‌العابدین(ع):

اَللهُمَ صَلِ عَلی مُحَمَدٍ وَآلِ مُحَمَدٍ، شَجَرَةِ النُبُوَةِ، وَمَوْضِعِ الرِسالَةِ، وَمُخْتَلَفِ الْمَلائِکَةِ وَمَعْدِنِ الْعِلْمِ، وَاَهْلِ بَیْتِ الْوَحْیِ، اَللهُمَ صَلِ عَلی مُحَمَدٍ وَآلِ مُحَمَدٍ، الْفُلْکِ الْجارِیَةِ، فِی اللُجَجِ الْغامِرَةِ، یَأْمَنُ مَنْ رَکِبَها، وَیَغْرَقُ مَنْ تَرَکَهَا، الْمُتَقَدِمُ لَهُمْ مارِقٌ، وَالْمُتَاَخِرُ عَنْهُمْ زاهِقٌ وَاللازِمُ لَهُمْ لاحِقٌ، اَللهُمَ صَلِ عَلی مُحَمَدٍ وَآلِ مُحَمَدٍ، الْکَهْفِ الْحَصینِ، وَغِیاثِ الْمُضْطَرِ الْمُسْتَکینِ، وَمَلْجَأِ الْهارِبینَ، وَعِصْمَةِ الْمُعْتَصِمینَ، اَللهُمَ صَلِ عَلی مُحَمَدٍ وَآلِ مُحَمَدٍ، صَلوةً کَثیرَةً تَکُونُ لَهُمْ رِضاً، وَلِحَقِ مُحَمَدٍ وَآلِ مُحَمَدٍ اَدآءً وَقَضآءً، بِحَوْلٍ مِنْکَ وَقُوَةٍ یا رَبَ الْعالَمینَ، اَللهُمَ صَلِ عَلی مُحَمَدٍ وَآلِ مُحَمَدٍ، الطَیِبینَ الْأَبْرارِ الْأَخْیارِ، الَذینَ اَوْجَبْتَ حُقُوقَهُمْ، وَفَرَضْتَ طاعَتَهُمْ وَوِلایَتَهُمْ، اَللهُمَ صَلِ عَلی مُحَمَدٍ وَآلِ مُحَمَدٍ، وَاعْمُرْ قَلْبی بِطاعَتِکَ، وَلا تُخْزِنی بِمَعْصِیَتِکَ، وَارْزُقْنی مُواساةَ مَنْ قَتَرْتَ عَلَیْهِ مِنْ رِزْقِکَ بِما وَسَعْتَ عَلَیَ مِنْ فَضْلِکَ، وَنَشَرْتَ عَلَیَ مِنْ عَدْلِکَ، وَاَحْیَیْتَنی تَحْتَ ظِلِکَ، وَهذا شَهْرُ نَبِیِکَ سَیِدِ رُسُلِکَ، شَعْبانُ الَذی حَفَفْتَهُ مِنْکَ بِالرَحْمَةِ وَالرِضْوانِ، الَذی کانَ رَسُولُ اللَهِ صَلَی اللَهُ عَلَیْهِ وَالِه وَسَلَمَ، یَدْاَبُ فی صِیامِهِ وَقِیامِهِ، فی لَیالیهِ وَاَیَامِهِ، بُخُوعاً لَکَ فی اِکْرامِهِ وَاِعْظامِهِ، اِلی مَحَلِ حِمامِهِ، اَللهُمَ فَاَعِنَا عَلَی الْأِسْتِنانِ بِسُنَتِهِ فیهِ، وَنَیْلِ الشَفاعَةِ لَدَیْهِ، اَللهُمَ وَاجْعَلْهُ لی شَفیعاً مُشَفَعاً وَطَریقاً اِلَیْکَ مَهیَعاً، وَاجْعَلْنی لَهُ مُتَبِعاً، حَتی اَلْقاکَ یَوْمَ الْقِیمَةِ عَنی راضِیاً، وَ عَنْ ذُنُوبی غاضِیاً، قَدْ اَوْجَبْتَ لی مِنْکَ الرَحْمَةَ وَالرِضْوانَ، وَاَنْزَلْتَنی دارَ الْقَرارِ وَمَحَلَ الْأَخْیارِ،

هشتم: بخواند این مناجات مرویه از ابن خالویه را که نقل کرده و گفته این مناجات حضرت امیرالمؤمنین و امامان از فرزندان او علیهم‌السلام است که به «صلوات شعبانیه» معروف است:

اَللهُمَ صَلِ عَلی مُحَمَدٍ وَآلِ مُحَمَدٍ، وَاسْمَعْ دُعائی اِذا دَعَوْتُکَ، وَاْسمَعْ نِدائی اِذا نادَیْتُکَ، وَاَقْبِلْ عَلیَ اِذا ناجَیْتُکَ، فَقَدْ هَرَبْتُ اِلَیْکَ، وَوَقَفْتُ بَیْنَ یَدَیکَ، مُسْتَکیناً لَکَ مُتَضرِعاً اِلَیْکَ، راجِیاً لِما لَدَیْکَ ثَوابی، وَتَعْلَمُ ما فی نَفْسی، وَتَخْبُرُ حاجَتی، وَتَعْرِفُ ضَمیری، وَلا یَخْفی عَلَیْکَ اَمْرُ مُنْقَلَبی وَمَثْوایَ، وَما اُریدُ اَنْ اُبْدِئَ بِهِ مِنْ مَنْطِقی، واَتَفَوَهُ بِهِ مِنْ طَلِبَتی، وَاَرْجُوهُ لِعاقِبَتی، وَقَدْ جَرَتْ مَقادیرُکَ عَلَیَ یا سَیِدی فیما یَکُونُ مِنی اِلی آخِرِ عُمْری، مِنْ سَریرَتی وَعَلانِیَتی، وَبِیَدِکَ لا بِیَدِ غَیْرِکَ زِیادَتی وَنَقْصی وَنَفْعی وَضَری، اِلهی اِنْ حَرَمْتَنی، فَمَنْ ذَاالَذی یَرْزُقُنی، وَاِنْ خَذَلْتَنی فَمَنْ ذَاالَذی یَنْصُرُنی، اِلهی اَعُوذُ بِکَ مِنَ غَضَبِکَ، وَحُلُولِ سَخَطِکَ، اِلهی اِنْ کُنْتُ غَیْرَ مُسْتَاْهِلٍ لِرَحْمَتِکَ، فَاَنْتَ اَهْلٌ اَنْ تَجُودَ عَلیَ بِفَضْلِ سَعَتِکَ، اِلهی کَاَنی بِنَفْسی واقِفَةٌ بَیْنَ یَدَیْکَ، وَقَدْ اَظَلَها حُسْنُ تَوَکُلی عَلَیْکَ، فَقُلْتَ ما اَنْتَ اَهْلُهُ وَتَغَمَدْتَنی بِعَفْوِکَ، اِلهی اِنْ عَفَوْتَ فَمَنْ اَوْلی مِنْکَ بِذلِکَ، وَاِنْ کانَ قَدْ دَنا اَجَلی وَلَمْ یُدْنِنی مِنْکَ عَمَلی، فَقَدْ جَعَلْتُ الإِقْرارَ بِالذَنْبِ اِلَیْکَ وَسیلَتی اِلهی قَدْ جُرْتُ عَلی نَفْسی فِی النَظَرِ لَها فَلَهَا الْوَیْلُ اِنْ لَمْ تَغْفِرْ لَها، اِلهی لَمْ یَزَلْ بِرُکَ عَلَیَ اَیَامَ حَیوتی، فَلا تَقْطَعْ بِرَکَ عَنی فی مَماتی، اِلهی کَیْفَ آیَسُ مِنْ حُسْنِ نَظَرِکَ لی بَعْدَ مَماتی، وَاَنْتَ لَمْ تُوَلِنی اِلا الْجَمیلَ فی حَیوتی، اِلهی تَوَلَ مِنْ اَمْری ما اَنْتَ اَهْلُهُ، وَعُدْ عَلَیَ بِفَضْلِکَ عَلی مُذْنِبٍ قَدْ غَمَرَهُ جَهْلُهُ، اِلهی قَدْ سَتَرْتَ عَلَیَ ذُنُوباً فِی الدُنْیا وَاَ نَا اَحْوَجُ اِلی سَتْرِها عَلَیَ مِنْکَ فی الْأُخْری، اِذْ لَمْ تُظْهِرْها لاِحَدٍ مِنْ عِبادِکَ الصَالِحینَ، فَلاتَفْضَحْنی یَوْمَ الْقِیمَةِ عَلی رُؤُسِ الْأَشْهادِ، اِلهی جُودُکَ بَسَطَ اَمَلی، وَعَفْوُکَ اَفْضَلُ مِنْ عَمَلی، اِلهی فَسُرَنی بِلِقآئِکَ یَوْمَ تَقْضی فیهِ بَیْنَ عِبادِکَ، اِلهی اعْتِذاری اِلَیْکَ اِعْتِذارُ مَنْ لَمْ یَسْتَغْنِ عَنْ قَبُولِ عُذْرِهِ، فَاقْبَلْ عُذْری یا اَکْرَمَ مَنِ اعْتَذَرَ اِلَیْهِ الْمُسیئُونَ، اِلهی لا تَرُدَ حاجَتی، وَلا تُخَیِبْ طَمَعی، وَلا تَقْطَعْ مِنْکَ رَجآئی وَاَمَلی، اِلهی لَوْ اَرَدْتَ هَوانی لَمْ تَهْدِنی، وَلَوْ اَرَدْتَ فَضیحَتی لَمْ تُعافِنی، اِلهی ما اَظُنُکَ تَرُدُنی فی حاجَةٍ قَدْ اَفْنَیْتُ عُمْری فی طَلَبِها مِنْکَ، اِلهی فَلَکَ الْحَمْدُ اَبَداً اَبَداً دآئِماً سَرْمَداً، یَزیدُ وَلا یَبیدُ کَما تُحِبُ وَتَرْضی، اِلهی اِنْ اَخَذْتَنی بِجُرْمی اَخَذْتُکَ بِعَفْوِکَ، وَاِنْ اَخَذْتَنی بِذُنُوبی اَخَذْتُکَ بِمَغْفِرَتِکَ، وَاِنْ اَدْخَلْتَنیِ النَارَ اَعْلَمْتُ اَهْلَها اَنی اُحِبُکَ، اِلهی اِنْ کانَ صَغُرَ فی جَنْبِ طاعَتِکَ عَمَلی، فَقَدْ کَبُرَ فی جَنْبِ رَجآئِکَ اَمَلی، اِلهی کَیْفَ اَنْقَلِبُ مِنْ عِنْدِکَ بِالْخَیْبَةِ مَحْروماً، وَقَدْ کانَ حُسْنُ ظَنی بِجُودِکَ اَنْ تَقْلِبَنی بِالنَجاةِ مَرْحُوماً، اِلهی وَقَدْ اَفْنَیْتُ عُمْری فی شِرَةِ السَهْوِ عَنْکَ، وَاَبْلَیْتُ شَبابی فی سَکْرَةِ التَباعُدِ مِنْکَ، اِلهی فَلَمْ اَسْتَیْقِظْ اَیامَ اغْتِراری بِکَ، وَرُکُونی اِلی سَبیلِ سَخَطِکَ، اِلهی وَاَنَا عَبْدُکَ وَابْنُ عَبْدِکَ، قائِمٌ بَیْنَ یَدَیْکَ، مُتَوَسِلٌ بِکَرَمِکَ اِلَیْکَ، اِلهی اَنَا عَبْدٌ اَتَنَصَلُ اِلَیْکَ مِمَا کُنْتُ اُواجِهُکَ بِهِ مِنْ قِلَةِ اسْتِحْیائی مِنْ نَظَرِکَ، وَاَطْلُبُ الْعَفْوَ مِنْکَ اِذِ الْعَفْوُ نَعْتٌ لِکَرَمِکَ، اِلهی لَمْ یَکُنْ لی حَوْلٌ فَانْتَقِلَ بِهِ عَنْ مَعْصِیَتِکَ اِلاَ فی وَقْتٍ اَیْقَظْتَنی لِمَحَبَتِکَ، وَکَما اَرَدْتَ اَنْ اَکُونَ کُنْتُ، فَشَکَرْتُکَ بِاِدْخالی فی کَرَمِکَ، وَلِتَطْهیرِ قَلْبی مِنْ اَوْساخِ الْغَفْلَةِ عَنْکَ، اِلهی اُنْظُرْ اِلَیَ نَظَرَ مَنْ نادَیْتَهُ فَاَجابَکَ، وَاْستَعْمَلْتَهُ بِمَعُونَتِکَ فَاَطاعَکَ، یا قَریبَاً لا یَبْعُدُ عَنِ المُغْتَرِ بِهِ، وَیا جَواداً لایَبْخَلُ عَمَنْ رَجا ثَوابَهُ، اِلهی هَبْ لی قَلْباً یُدْنیهِ مِنْکَ شَوْقُهُ، وَلِساناً یُرْفَعُ اِلَیْکَ صِدْقُهُ، وَنَظَراً یُقَرِبُهُ مِنْکَ حَقُهُ، اِلهی إنَ مَنْ تَعَرَفَ بِکَ غَیْرُ مَجْهُولٍ وَمَنْ لاذَ بِکَ غَیْرُ مَخْذُولٍ، وَمَنْ اَقْبَلْتَ عَلَیْهِ غَیْرُ مَمْلُوکٍ، اِلهی اِنَ مَنِ انْتَهَجَ بِکَ لَمُسْتَنیرٌ، وَاِنَ مَنِ اعْتَصَمَ بِکَ لَمُسْتَجیرٌ، وَقَدْ لُذْتُ بِکَ یا اِلهی، فَلا تُخَیِبْ ظَنی مِنْ رَحْمَتِکَ، وَلا تَحْجُبْنی عَنْ رَاْفَتِکَ، اِلهی اَقِمْنی فی اَهْلِ وِلایَتِکَ مُقامَ مَنْ رَجَا الزِیادَةَ مِنْ مَحَبَتِکَ، اِلهی وَاَ لْهِمْنی وَلَهاً بِذِکْرِکَ اِلی ذِکْرِکَ، وَهِمَتی فی رَوْحِ نَجاحِ اَسْمآئِکَ وَمَحَلِ قُدْسِکَ، اِلهی بِکَ عَلَیْکَ اِلاَ اَلْحَقْتَنی بِمَحَلِ اَهْلِ طاعَتِکَ، وَالْمَثْوَی الصَالِحِ مِنْ مَرْضاتِکَ، فَاِنی لا اَقْدِرُ لِنَفْسی دَفْعاً، وَلا اَمْلِکُ لَها نَفْعاً، اِلهی اَ نَا عَبْدُکَ الضَعیفُ الْمُذْنِبُ وَمَمْلُوکُکَ، الْمُنیبُ، فَلا تَجْعَلْنی مِمَنْ صَرَفْتَ عَنْهُ وَجْهَکَ، وَحَجَبَهُ سَهْوُهُ عَنْ عَفْوِکَ، اِلهی هَبْ لی کَمالَ الإِنْقِطاعِ اِلَیْکَ، وَاَنِرْ اَبْصارَ قُلُوبِنا بِضِیآءِ نَظَرِها اِلَیْکَ، حَتی تَخْرِقَ اَبْصارُ الْقُلوُبِ حُجُبَ النُورِ، فَتَصِلَ اِلی مَعْدِنِ الْعَظَمَةِ، وَتَصیرَ اَرْواحُنا مُعَلَقَةً بِعِزِ قُدْسِکَ، اِلهی وَاجْعَلْنی مِمَنْ نادَیْتَهُ فَاَجابَکَ، وَلاحَظْتَهُ فَصَعِقَ لِجَلالِکَ، فَناجَیْتَهُ سِراً وَعَمِلَ لَکَ جَهْراً، اِلهی لَمْ اُسَلِطْ عَلی حُسْنِ ظَنی قُنُوطَ الْأَیاسِ، وَلاَ انْقَطَعَ رَجآئی مِنْ جَمیلِ کَرَمِکَ، اِلهی اِنْ کانَتِ الْخَطایا قَدْ اَسْقَطَتْنی لَدَیْکَ، فَاصْفَحْ عَنی بِحُسْنِ تَوَکُلی عَلَیْکَ، اِلهی اِنْ حَطَتْنِی الذُنُوبُ مِنْ مَکارِمِ لُطْفِکَ، فَقَدْ نَبَهَنِی الْیَقینُ اِلی کَرَمِ عَطْفِکَ، اِلهی اِنْ اَنامَتْنِی الْغَفْلَةُ عَنِ الإِسْتْعِدادِ لِلِقآئِکَ، فَقَدْ نَبَهَنِی الْمَعْرِفَةُ بِکَرَمِ آلائِکَ، اِلهی اِنْ دَعانی اِلَی النَارِ عَظیْمُ عِقابِکَ، فَقَدْ دَعانی اِلَی الْجَنَةِ جَزیلُ ثَوابِکَ، اِلهی فَلَکَ اَسْئَلُ وَاِلَیْکَ اَبْتَهِلُ وَاَرْغَبُ، وَاَسْئَلُکَ اَنْ تُصَلِیَ عَلی مُحَمَدٍ وَآلِ مُحَمَدٍ، وَاَنْ تَجْعَلَنی مِمَنْ یُدیمُ ذِکَرَکَ وَلا ویَنْقُضُ عَهْدَکَ، وَلایَغْفُلُ عَنْ شُکْرِکَ، وَلا یَسْتَخِفُ بِاَمْرِکَ، اِلهی وَاَلْحِقْنی بِنُورِ عِزِکَ الْأَبْهَجِ فَاَکُونَ لَکَ عارِفاً، وَعَنْ سِواکَ مُنْحَرِفاً، وَمِنْکَ خآئِفاً مُراقِباً، یا ذَاالْجَلالِ وَالْإِکْرامِ، وَصَلَی اللَهُ عَلی مُحَمَدٍ رَسُولِهِ وَ الِهِ الطَاهِرینَ، وَسَلَمَ تَسْلیماً کَثیراً.

و این از مناجات‌های جلیل‌القدر ائمه اطهار علیهم‌السلام است و بر مضامین عالیه مشتمل است و در هر وقت که حضور قلبی باشد خواندن آن مناسب است.(فارس)