به گزارش جام جم آنلاین، در روز های گذشته با فتوای مرجعیت عالی شیعیان عراق و بسیج گسترده مردمی در کنار حملات مکرر ارتش، امیدها به رفع تهدید داعش و بیرون راندن آن از خاک عراق افزایش یافت، صدها تروریست و فرماندهان آنها در حملاتی حساب شده از پای درآمدند و بسیاری از مناطق تحت اشغال داعش پس گرفته شد، اما گویا تهدیدهای دیگری هم در درون جریان های سیاسی آگاهانه یا از سر ناآگاهی ثبات عراق را هدف گرفته اند.
موضع نوری المالکی درباره اربیل
روز چهارشنبه گذشته، نوری المالکی نخست وزیر عراق اربیل مرکز اقلیم کردستان را محل تجمع اعضای داعش، تروریست ها و بعثی ها نامید. المالکی خواستار اتخاذ تدابیری از جانب همگان برای متوقف کردن این تهدید شد. نخست وزیر عراق در سخنرانی هفتگی خود گفت: نمی توان پذیرفت که اربیل به پایگاه تروریست های داعش تبدیل شده است و در برابر آن سکوت کرد.
نوری مالکی افزود: دیگر چیزی بر عراقیها در خصوص افرادی که تبانی میکنند و پشت دیگران را خالی میگذارند مخفی نمانده است.
خروج وزرا و نمایندگان کرد از ائتلاف حکومتی و پارلمان
کردها به این اظهارات واکنش نشان دادند و اقلیم کردستان عراق که قبلا هم از تصمیم خود برای برگزاری همه پرسی برای تشکیل کشور مستقل کردستان خبر داده بود، اعلام کرد که در پاسخ به این اتهامات، وزرای کرد را از کابینه ائتلافی مالکی بیرون می کشد.
ریاست اقلیم کردستان عراق در اعتراض به اظهارات نوری المالکی از وزرای کُرد در دولت مرکزی این کشور خواست تا از سمت خود استعفا دهند.
محما خلیل نماینده ائتلاف کردها در پارلمان عراق روز پنجشنبه رسما اعلام کرد که نمایندگان کرد نیز از پارلمان عراق خارج شده اند.
خلیل در گفتگو با رادیو المربد عراق تصریح کرد: این خروج نمایندگان از پارلمان عراق به علت حضور نوری المالکی رهبر ائتلاف دولت قانون، در منصب نخست وزیری برای سومین بار است.
ائتلاف کردستان عراق اعلام کرده است که در صورت ادامه حضور المالکی در منصب خود در تشکیل حکومت جدید مشارکت نخواهد کرد.
اخباری نیز در رسانه های عراقی منتشر شد که اقلیم کردستان از خریداران نفت عراق شکایت خواهد کرد زیرا به گفته طرف های کرد، دولت مرکزی عراق «سهم واقعی کردها» را در فروش نفت درنظر نگرفته است.
کناره گیری هوشیار زیباری
اولین پس لرزه های بروز اختلاف در میان همپیمانان سنتی تشکیل دهنده ائتلاف های حکومتی در عراق یعنی ائتلاف دولت قانون و کردها در کابینه این کشور، با کناره گیری هوشیار زیباری بارزترین وزیر کرد دولت عراق از منصب وزارت خارجه به وقوع پیوست.
امروز جمعه، منابع رسانه ای عراقی به نقل از یک منبع آگاه که خواست نامش فاش نشود گزارش دادند که به دنبال خروج وزرای کرد از ائتلاف حکومتی عراق، هوشیار زیباری نیز از منصب وزارت خارجه کناره گیری کرده است و حسین الشهرستانی معاون نخست وزیر در امور انرژی با حفظ سمت، عهده دار منصب وزارت خارجه شده است.
الشهرستانی برای اولین بار در کسوت وزیر خارجه امروز جمعه از همتای مصری خود سامح شکری در فرودگاه بغداد استقبال کرد و به نظر می رسد که سفر مقام مصری با هدف هماهنگی بیشتر بین بغداد و قاهره برای مقابله با تروریسم و تهدیدهای داعش باشد؛ گروهی تروریستی که مصری ها نیز شدیدا به فعالیت آن حساسند زیرا گفته می شود داعش در حال تلاش برای ایجاد شاخه ای از گروه خود در صحرای ملتهب سینای مصر است.
با این حال، اختلاف دولت مرکزی عراق با ائتلاف کردها می تواند بر شدت بی ثباتی در عراق همزمان با وجود تهدیدهای تروریستی بیفزاید.
تبادل اسرای داعش با کردها
حالا به نظر می رسد که کردها ترجیح می دهند مشکلات امنیتی مرتبط با داعش را راسا حل و فصل کنند و این زنگ خطری برای هماهنگی نیروهای عراقی در مواجهه با خطر تروریسم است؛ شکافی که پیشتر داعش از معبر آن توانست از ناهماهنگی بین طرف های عراقی سوء استفاده کند و مناطقی را در خاک عراق به اشغال خود درآورد.
در جدیدترین تحول از این دست، کردها تصمیم گرفته اند به تبادل اسرای خود با گروه تروریستی داعش بپردازند.
به گزارش خبرگزاری کردی «پیامنیر» (PNA )، اربیل هیاتی را از سیاستمداران شورای کردها و برخی از ریش سفیدان برای مبادله اسرای داعش با کردهای تحت اسارت این گروه اعزام کرده است.
بنا به گزارشها، قرار است چند فرمانده و عضو داعش که در زندان کوبانی اسیر هستند با 350 کرد که تعدادی از آنها غیرنظامی هستند، مبادله شوند.
مرجعیت شیعه و تلاش برای حل بحران جدید
با تنش های موجود در میان طرف های سیاسی عراق، مرجعیت شیعی یکبار دیگر دست به کار شده است تا از گذرگاه توصیه هایی که انتظار می رود برای سیاستمداران عراقی، فصل الخطاب باشد، به بحران جدید پایان دهد.
مرجعیت شیعی عراق که چند روز پیش نقش منجی امنیت کشور را در برابر تهدید خارجی داعش بازی کرد و به اذعان همگان به خوبی توانست نیروهای مردمی را به صحنه امنیت سازی عراق در تقابل با تروریسم داعشی بکشاند، حالا زبان به اندرز زعمای سیاسی گشوده است.
سخنان شیخ عبدالمهدی الکربلایی نماینده آیت الله علی سیستانی مرجع شیعیان عراق در خطبه های نماز جمعه امروز کربلای معلا، حاکی از درک تهدید جدید متوجه این کشور از سوی علمای عراق است.
کربلایی با تاکید بر لزوم وحدت در برابر تهدیدهای موجود گفت: چالش ها و خطرات بزرگ فعلی و آینده که عراق را در برگرفته است، صلح و وحدت اجتماعی ملت ما را تهدید می کند و درباره آینده عراق حاوی هشداری جدی است که موضع شجاعانه، ملی و صادقانه جریان ها و سران سیاسی را می طلبد؛ موضعی که در آن بحث از منافع تنگ نظرانه شخصی، گروهی و قومی فراتر می رود....چون این نوع تعامل (تنگ نظرانه) مانع از حل بحران موجود می شود.
نماینده آیت الله سیستانی افزود: جریان ها و سران سیاسی عراق باید موضعی فراتر از «من» اتخاذ کنند تا فداکاری و ایثار و غیرت خود را برای دفاع از منافع کشور و ملت در برابر تهدیدها و تشتت و جدال از خود نشان دهند.
وی از نمایندگان پارلمان عراق خواست از زمانبندی های قانونی بیش از این تجاوز نکنند و در انتخاب سران سه قوه و «دولتی جدید برخوردار از پذیرش ملی گسترده» شتاب به خرج دهند.
به این ترتیب، در شرایطی که تهدید گروه تروریستی داعش همچنان پابرجاست، اقلیم کردستان عراق بر ساز جدایی می دمد و چند پارگی در میان جریان ها و رهبران سیاسی عراق نیز به آن افزوده شده است، باید منتظر بود و دید آنگونه که مرجعیت شیعی عراق بر آن تاکید کرده است، فداکاری، ایثارگری و شجاعت مورد نیاز از سوی سران عراقی برای حل بحران و همدوشی مجدد برای دفع تهدید تروریسم از این کشور مشاهده خواهد شد یا نه؟!.
جواد ارشادی-جام جم آنلاین
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد