گرچه علت اصلی این آتشسوزیها گرمای هواست ولی مسئولان عامل انسانی را نیز در بروز این اتفاقات بیتاثیر نمیدانند نظیر آتشسوزی روز گذشته پارک ملی کرخه و جنگلهای مریوان که خسارتهای جبرانناپذیری را برجای گذاشته است.
بخشی از جنگلهای کرخه که با مساحت 13 هزار و 995 هکتار واقع در شمال غرب شوش در امتداد رودخانه کرخه تنها زیستگاه طبیعی باقیمانده گوزن زرد ایرانی است در آتش سوخت. این در حالی است که معاون محیطزیست طبیعی اداره کل حفاظت محیطزیست استان خوزستان از وقوع ده مورد آتشسوزی طی هفته های اخیر در بخشهای دیگری از این جنگل خبر داد.
جنگلهای کرخه در سالهای گذشته به دلایلی از جمله آلودگیهای زیستمحیطی و جنگ هشت ساله دچار تخریب شده به طوری که تکثیر و تولید مثل و به طور کلی زیست این گونه منحصر به فرد و کمیاب را در معرض تهدید قرار داد و به همین منظور این گوزن به سایر مناطق حفاظت شده کشور از جمله پارک ملی دریاچه ارومیه انتقال داده شد.
به گفته عادل، با گرم شدن هوا، وقوع آتشسوزی در نقاط مختلف استان و بخصوص در مناطق جنگلی، بشدت افزایش مییابد. این آتشسوزیها عوامل مختلفی دارد که عمده علت آنها، عوامل انسانی ناشی از آتش زدن کاه و کلش محصولات کشاورزی است.
وی افزود: از اوایل اردیبهشت تاکنون در ده مورد آتشسوزی گستردهای که در جنگلهای دز و کرخه رخ داد متاسفانه در همه موارد، عوامل انسانی علت آتشسوزیها بوده است.
رئیس اداره حفاظت محیطزیست شهرستان شوش نیز اظهار کرد: این آتشسوزی حوالی ساعت 12 و 30 دقیقه دیروز در پارک ملی کرخه روی داد که به علت گستردگی آتش از نیروهای آتشنشانی شهرهای مختلف استان خوزستان برای مهار آن درخواست کمک شده است. فیروز حاجیکلی افزود: به دلیل وجود جنگل و بیشهزار و ناهمواری زمین تردد کامیونهای آتشنشانی در محل بسختی امکانپذپر بوده، لذا برای جلوگیری از گسترش و خاموش کردن آتش نیاز به بالگرد است.
به دنبال وقوع این آتشسوزی، علاوه بر نیروهای امدادی، فرماندار، بخشدار، کارکنان اداره منابع طبیعی و سایر دستگاههای اجرایی شهرستان شوش در محل حضور یافتهاند. حاجیکلی گفت: بتازگی حدود 35 هکتار از بیشههای غرب و شرق کرخه در آتش سوخت. البته این آتشسوزیها یک جا نبود و به صورت پراکنده در نقاط مختلف جنگل رخ داده است.
وی افزود: عوامل انسانی از جمله حضور معتادان در جنگل یکی از دلایل ایجاد آتشسوزی است، اما بخش اعظمی از آن مربوط به سوزاندن کاه و کلش به دست کشاورزان است. کشاورزان در روزهای بادی مزارع را آتش میزنند و همین امر باعث وسعت آتشسوزی و سرایت آن به جنگل میشود.
حاجیکلی با اشاره به مناطقی که در آنها آتشسوزی صورت گرفته است، گفت: بیشتر آتشسوزیهای مخابره شده در بخش شمالی شوش در بیشههای صرخه و سمت جاده غیب اتفاق افتاد. به گفته رئیس اداره محیطزیست شهرستان شوش، در روزهای گذشته نیز به ریاست فرماندار شهرستان شوش جلسهای به همراه جهاد کشاورزی، منابع طبیعی، راه و شهرسازی، نیروی انتظامی و دیگر مسئولان شهرستان در این خصوص انجام و مقرر شد به همراه منابع طبیعی و جهاد کشاورزی پیگیر متخلفان باشیم. حاجیکلی افزود: پس از جلسه، رئیس جهاد کشاورزی به دلیل آشنایی کاملش با کشاورزان و همچنین منابع طبیعی به دلیل اینکه جنگلها جزو اراضی ملی به حساب میآیند، کشاورزان متخلف را شناسایی کردیم.
وی یادآور شد: مرکز بهداشت شهرستان نیز به بهانه آلودگی هوا که باعث تهدید بهداشت و سلامت عمومی میشود نیز یکی از شاکیان بود. در نهایت 25 نفر از زمیندارانی را که باعث ایجاد آتشسوزی در جنگلهای کرخه شده بودند به دادگستری شهرستان معرفی و از آنها شکایت کردیم.
رئیس اداره محیطزیست شهرستان شوش در خصوص واکنش این سازمان هنگام آتشسوزیها گفت: در واحدهای محیطبانی کرخه و دز تجهیزات اطفای حریق مستقراست. به محض شنیدن خبر آتشسوزی، اقدام به اطفای آتش میکنیم. خبرهای آتشسوزی را نیز همیاران محیطزیست در اسرع وقت به دست ما میرسانند.
فاجعه در راه
به غیر از جنگلهای دز و کرخه، بارها پس از برداشت گندم دیده شده که درختهای کنار جاده اهواز ـ اندیمشک در حال سوختن هستند. نماینده مردم شوش در مجلس شورای اسلامی نیز ر ضمن ابراز نگرانی از این وضعیت گفت: افزایش آتشسوزیهای اخیر بسیار عجیب و کنترل نشده به حال خود رها شدند. سیدراضی نوری افزود: بارها به منابع طبیعی و محیطزیست شهرستان گوشزد کردم که جلوی این آتشسوزیها را بگیرند. واقعا فاجعه بزرگی است که اینچنین منابع طبیعی ما در حال سوختن است.
وی گفت: طبق قانون با افرادی که موجب از بین رفتن درختان میشوند برخورد شدید می شود و برای آنها مجازات در نظر میگیرند. از مسئولان مربوط میخواهم که به صورت جدی پیگیر موضوع باشند. به گفته نماینده مردم شوش در مجلس شورای اسلامی، آموزش یکی از راهکارهایی است که جهاد کشاورزی میتواند آن را بهتر پیاده کند، همچنین مشارکت عمومی در این زمینه باید بیشتر شود و شهروندان نسبت به محیطزیست محل زندگی شان حساسیت بیشتری نشان دهند.
طبق گفته نماینده مردم شوش در مجلس شورای اسلامی، آتشسوزیهایی که امسال در شوش ایجاد شد، به شکل غیرعادی نسبت به سال گذشته افزایش داشت.
سازمان محیطزیست مقصر را کشاورزان می داند و کشاورزان نیز برای سوزاندن کاه و کلش خود دلایل اقتصادی میآورند. این چرخه معیوب سالهاست که ادامه داشته و باید دید آیا مسئولان مربوط میتوانند جلوی تکرار چرخش این چرخه معیوب را بگیرند؟
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان فسا در استان فارس نیز گفت: 12هکتار از مراتع منطقه «چاه پهن» این شهرستان در آتش سوخت. مجید کشاورزیان افزود: این حادثه در منطقه حفاظتشده محیطزیست میان جنگل فسا رخ داد و معادل یک میلیارد و500 میلیون ریال خسارت برجای گذاشت.
نابودی 400 هکتار جنگل در مریوان
آتشسوزی در جنگلهای منطقه دروران از توابع شهرستان مریوان نیز که از عصر شنبه در این منطقه آغاز شده بود، تا روز گذشته ادامه داشت و خسارات زیادی به منابع طبیعی کردستان وارد کرد.
به گفته مسئول انجمن زیست محیطی چیا، این آتشسوزی طی چند روز بخش زیادی از جنگلها و مراتع این منطقه را دربرگرفته بود و 45 تا 50 عضو انجمن سبز چیای مریوان در کنار شش نفر از کارکنان منابع طبیعی با کمک روستائیان محل کار اطفای آن را به عهده گرفتند. ناجی کانیسانانی با اشاره به آسیبهای وارد شده به جنگلهای این منطقه به دنبال آتشسوزی اخیر، افزود: تخمین میزان آسیبدیدگی جنگلهای منطقه، به طور دقیق امکانپذیر نیست، اما احتمال دارد حدود 400 هکتار از جنگلهای منطقه دچار آتشسوزی شده باشد. وی با اشاره به قدمت درختان این منطقه گفت: برخی از درختان این منطقه عمری میان 500 تا 600 سال دارند که متاسفانه این آتشسوزی بشدت آنها را تهدید کرده و باعث از بین رفتن شماری از این درختان قدیمی شده است.
یکی دیگر از اعضای انجمن سبزچیا یمریوان نیز در این باره گفت: سطح گستردهای از مراتع و جنگلهای این منطقه طعمه حریق شده است وگرچه گفته میشود که حدود 500 هکتار وسعت این آتشسوزی است، ولی بر اساس وضعیت فعلی احتمال اینکه این میزان بیشتر نیز باشد وجود دارد.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد