در این میان گردشگری هم سهم خودش را از این ورزش پرسود و قدرت جهان طلب میکند. وقتی ورزشی جهانگیر میشود، چرا صنعتی مفرح نتواند از این بازار سهمی داشته باشد.
این روزها در کنار مشهورترین سازههای معاصر از قبیل اهرام ثلاثه مصر، باغهای معلق و دیوار چین به لطف ارتباطات، شبکهها، رسانهها و البته فوتبال «ورزشگاهها» از شهرت خاصی برخوردارند؛ ورزشگاههایی که یکی از مقاصد مهم گردشگری جهان هم شدهاند. تورهای گردشگری مسافران ماجراجوی خود را به رختکن تیمها و تونل ورزشگاهها میبرند. آنها را در میانه میدان مسابقات و ورزشگاهها رها میکنند تا از عظمت آنچه در تلویزیونهایشان میبینند آگاه شوند. بدیهی است این مسافران را عشاق فوتبال تشکیل میدهند و در این زمانه چه کسی است که فوتبال را نبیند و دوست نداشته باشد. فکر کنید توری برگزار میشود تا شما را به درون دروازهای بــبرد که چند دهه قبل «دیهگو مارادونا» زیباترین گل جهان را به تور آن دروازه نشانده، شما روی نیمکتی بنشینید که همین چند ماه پیش مربی نگون بخت برزیل از روی آن شاهد گلباران شدن تیمش از آلمان شده بود. درست روی همان نیمکتی که به طور زنده چهار میلیارد نفر به آن نگاه میکردند.
جا پای ستارهها
حالا یکی از مقاصد اصلی مسافران اسپانیا «نیوکمپ» است؛ ورزشگاهی که به لطف ستاره این روزهای فوتبال جهان یعنی لیونل مسی تبدیل به یکی از مهمترین جاذبههای گردشگری این کشور شده است. البته این ورزشگاه در برابر ورزشگاههای دیگر قاره سبز از عمر و تاریخ چندانی برخوردار نیست، اما شهرتش چندان به تاریخش ارتباطی ندارد. نیوکمپ بین سالهای ۱۹۵۴ تا ۱۹۵۷ ساخته شده و این یعنی نزدیک به 60 سال عمر دارد، اما این ورزشگاه در سال گذشته توانسته یک میلیون و 200 هزار گردشگر را به خود جلب کند.
نیوکمپ فقط یک ورزشگاه نیست. در این مجموعه جایی برای به نمایش گذاشتن اشیای قدیمی و یادبودها و همچنین زمین کوچک تمرینی تیم و البته کلیسایی برای بازیکنان تعبیه شده است.اما این ورزشگاه پربازدیدکننده، موزه کاتالونیا را در خود جای داده است؛ موزه «الموزئودلبارسا»که ازآن سالانه حدود یک میلیون و 200 هزار نفر بازدید میکنند.
این موزه سال ۱۹۸۴ گشوده شد، زمانی که جوزپ لوئیس نونز ریاست باشگاه را به عهده داشت. این موزه حاوی ۱۴۲۰ قطعه مربوط به تاریخ باشگاه فوتبال بارسلوناست که۴۲۰ شیء آن شامل جامها و مقامهایی است که بارسلونا در طول سالها کسب کرده است. مراسم افتتاحیه بازیهای جامجهانی ۱۹۸۲، شاید مهمترین رویداد جهانی این ورزشگاه باشد، اما حالا هر مسابقهای که ستاره آرژانتینی در آن بازی کند، برای دوستداران سفر و فوتبال انگیزهای است برای سفر.
تئاتر رویاها
ورزشگاه تیم شیاطین سرخ خود به تنهایی آنقــــدر زیبا هست که به عـــــنوان سازهای تاریخی در کشور انگلیس مورد بازدید قرار بگیرد. هرچند این کشور سرشار از ساختمانهایی با قدمت بالاست که به بهترین شکل ممکن محافظت شدهاند.
«الدترافورد» ورزشگاه تیم منچستر است که سال 1910 ساخته شده است؛ یعنی بیش از یک قرن پیش و هنوز هم محل بازیهای این تیم است. این ورزشگاه رکوردهایی را هم برای خودش دارد، هرچند قدمتش نسبت به دیگر ورزشگاهها بالاست، اما هنوز هم بزرگترین سقف بیستون را در سراسر اروپا از آن خود کرده است.
موزه یونایتد، رستوران و اتاق ویژه جامها برخی از قسمتهایی است که در محله زیبای یونایتد در این ورزشگاه قرار گرفتهاند. قسمت جنوبی این استادیوم هم بسیار توسعه یافته و چشمها را به خود خیره میکند. در قسمت شرقی آن فروشگاه بسیار بزرگی واقع شده و در قسمت غربی هم تغییراتی پیدا کرده که از جمله آن وجود مجسمه «دنیس لا» اسطوره تیم منچستریونایتد است که ابهت خاصی به این استادیوم داده است.
بابی چارلتون، بازیکن اسطورهای فوتبال انگلستان، این ورزشگاه را «تئاتر رویاها» نامیده است؛ نامی که حالا مــــــــدتهاست به آن خوانده میشود.
لانه پرنده: ورزشگاه آشیانه چین یا به نامی که پس از المپیک چین به آن مشهور شد یعنی «لانه پرنده» حالا یکی از جاذبههای گردشگری این کشور است. هرچند پس از پایان ساخت این ورزشگاه باشکوه انتقادهای بسیاری به بیاستفاده ماندن این سازه عظیم وجود داشت، اما با استقبال گردشگران خارجی پس از برگزاری المپیک چین، این ورزشگاه توانست تا حدود زیادی بخشی از مخارجش را تامین کند.
ویمبلی لندن: این ورزشگاه نامش با بسیاری از اتفاقات و حوادث گره خورده است. هرچند بازسازی این ورزشگاه عظیم و زیبا در ده سال گذشته بخشی از قدمت و تاریخش را پنهان کرده، اما همچنان این ورزشگاه در قلب شهر شلوغ لندن میزبان گردشگران این شهر است. این ورزشگاه تا مدتها محل برگزاری بازیهای تیم آرسنال بود.
جوزپهمئاتزا: تنها ورزشگاهی که همچنان بعد از گذشت چند ده سال از ساختش به دو نام شناخته میشود. هواداران تیم آثمیلان به آن «سن سیرو» میگویند و دوآتشههای تیم اینتر میلان آن را «جوزپهمئاتزا» میخوانند. ورزشگاهی که نامش را از اسطوره تیم اینترمیلان گرفته و به همین دلیل است که هواداران آثمیلان چندان رغبتی ندارند آن را به این نام بخوانند. تفریح خود ایتالیاییها هم گاهی سر زدن به این ورزشگاه است چه رسد به گردشگران خارجی که هوای تماشای این ورزشگاه عظیم آنها را به کشور چکمهها میکشاند.
ورزشگـــاه آزادی: مجموعه ورزشی آزادی به منظور برگزاری هفتمین دوره بازیهای آسیایی تهران در سال 1353 و در استانداردهای بینالمللی و با مساحت 460 هکتار در غرب تهران احداث شد و همچنان تنها ورزشگاهی است که بازیهای مهم ایران در آن برگزار میشود. آزادی هنوز هم که هنوز است به عنوان مجهزترین ورزشگاه سراسر ایران شناخته میشود. هرچند گردشگری ایران نتوانسته است مسافران را مجاب کند این ورزشگاه میتواند محلی برای گشت و گذار باشد. (ضمیمه چمدان)
علی محزون
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد