این اعتیاد خانواده را نشانه گرفته است

اولش همه می‌خواستند فقط یک بار امتحانش کنند، بعضی‌ها هم می‌گفتند گهگاه می‌روند سراغش و بعضی نیز برای خودشان یک دوره کوتاه‌مدت تعریف کرده بودند، اما همه آنها حالا اگر بخواهند هم نمی‌توانند از چیزی که با پوست و گوشت و استخوان‌شان در آمیخته رها شوند.

در این میان، انگار زنان در مسابقه‌ای نامرئی قرار گذاشته‌اند که گوی سبقت را از مردان بربایند، آنها پله‌های اعتیاد را دو تا یکی طی می‌کنند تا از قافله مردان معتاد جا نمانند.

زنگ خطر زنانه‌شدن تدریجی اعتیاد در کشور به صدا درآمده، این را می‌توان از آمار زنان مبتلا به اعتیاد که بسرعت در حال دو رقمی‌شدن است فهمید، از پایین آمدن سن زنانی که به مواد مخدر گرایش پیدا کرده‌اند یا از گرایش عجیب زنان به مصرف مواد مخدر صنعتی که نسبت به مواد مخدر سنتی آسیب‌پذیرتر نیز است.

این موضوع را معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری نیز تائید می‌کند در حالی که می‌گوید فقط 10 درصد جمعیت معتاد کشور را زنان تشکیل می‌دهند، اما بیش از 60 درصد معتادان متاهل هستند که این موضوع برای زنانی که با همسران معتادشان زندگی می‌کنند به مراتب خطرناک‌تر است چراکه آنها را در معرض انواع آسیب‌ها و خشونت‌ها قرار می‌دهد که مهم‌ترین آنها کشیده شدن این زنان به سوی اعتیاد است که خواسته و ناخواسته اتفاق می‌افتد.

هرچند این موضوع اتفاق جدیدی نیست. نگرانی از گرایش به مصرف مواد مخدر در زنان از سال‌ها پیش نیز احساس می‌شد، از آمار بالای طلاق‌هایی که به دلیل اعتیاد اتفاق افتاده، از زنان و دخترانی که پای بساط اعتیاد همسر و پدرشان در این دام افتاده‌اند، از فرزندانی که ناف‌شان را با اعتیاد بریدند و... همه اینها می‌گوید که زنگ خطر زنانه‌شدن اعتیاد مدت‌هاست به صدا درآمده، اما در این سال‌ها کمتر اقدام جدی برای مبارزه و مهار آن انجام شده است.

اما این پایان ماجرای تلخ و تکان‌دهنده اعتیاد زنان نیست؛ چراکه اعتیاد در زنان چهره متفاوت‌تری نسبت به اعتیاد در مردان دارد که این موضوع بروز عوارض منفی و اثرات مخرب جسمی و روانی در زنان معتاد را دو چندان می‌کند.

زنانی که به سوی مصرف مواد مخدر گرایش پیدا می‌کنند دچار سیکل‌های نامنظم قاعدگی‌شده و احتمال بارداری‌های ناخواسته در آنها زیاد می‌شود. مصرف مواد مخدر حتی در یک دوره کوتاه‌مدت هم روی زنان معتاد اثرات منفی طولانی مدتی به جا می‌گذارد، به‌طوری که تحلیل رفتن سلامت جسمی، روانی، ارتباطی، ثبات اقتصادی و اجتماعی آنها باعث می‌شود زنان معتاد عملکرد ضعیف‌تری نسبت به مردان معتاد داشته باشند که این موضوع از جدی‌تر بودن مشکلات جسمی به دلیل عوارض مصرف مواد مخدر در زنان ناشی می‌شود. زنان معتاد بیش از مردان در معرض خطر بیماری‌های عفونی مانند ایدز و بیماری‌های قابل انتقال از طریق روابط جنسی قرار دارند. البته زنان معتاد بیش از مردان در خطر آسیب‌های روحی ـ روانی نیز قرار دارند که ناراحتی خلقی، اقدام به خودکشی، بیماری‌های روانی، اضطراب، اعتماد به نفس پایین و افسردگی از جمله این بیماری‌ها است.

این همه از عواقب مخرب گرایش به مصرف مواد مخدر در زنان گفتیم به این امید که سازمان‌های متولی زنگ خطر زنانه‌شدن اعتیاد در کشور را جدی بگیرند و به قول معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری تا آمار اعتیاد در زنان دو رقمی نشده است، علاج واقعه قبل از وقوع کنند؛ چراکه جامعه‌ای که اعتیاد ریشه زنان آن را بخشکاند در حقیقت نسلی بیمار، منفعل و در آستانه تباهی به فردای جامعه تحویل خواهد داد.

پوران محمدی/ گروه جامعه