چند ماه پیش خبری در رسانهها منتشر شد که مانند بمب در فضای مسکوت فوتبال ایران ترکید و دیوارهای پنهان کاری و حذف سازمان یافته عدهای سودجود را فرو ریخت. همه منتظر بودند که اقتدار کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال، سازمان لیگ و از همه مهمتر سازمان نظام وظیفه را در این مساله ببینند اما هر چه گذشت، کمتر اثری از برخورد با متخلفان دیده شد.
ماجرا از این قرار بود که باند خلافکاری در یکی از شهرهای ایران از چند سال پیش به جعل اسناد و مدارک برای دریافت کارت معافی و پایان خدمت برای جوانان مبادرت کرده بود. در این پرونده صدها نفر درگیر بودند که چند ده تن از ایشان فوتبالیست بودند.
وقتی که خبر دستگیری این باند منتشر شد و معلوم شد که چند فوتبالیست در بین متخلفان هستند، کورسوی امیدی در ذهن اهالی فوتبال ایران شکل گرفت که شاید بالاخره یک برخورد جدی و مناسب با موضوع از سوی دستگاه متولی فوتبال و رکن قضایی آن ببینند. واکنشهای فدراسیون و سازمان لیگ به این مساله اما بر اندیشه و توقع مردم خط بطلان کشید.
* پشت پرده چه خبر است؟
در هر دو فهرست اعلام شده نام چند فوتبالیست وجود داشت که کارت پایان خدمت یا معافیتشان باطل شده بود. تا این جا به ظاهر اتفاق صحیح رخ داده بود اما نگاه کوتاهی به اسامی آن دو فهرست معلوم میکرد که پشت پرده اتفاقات ناشایستی در جریان است.
در هر دو فهرست در مجموع به تعداد انگشتان یک دست هم بازیکن لیگ برتری وجود نداشت، حال این که مسئولان سازمان لیگ بارها صراحتا عنوان کردند که نام چندین بازیکن نامدار لیگ برتری و حتی کسانی که در جام جهانی 2014 با تیم ملی همراه بود در جمع متخلفان این پرونده وجود دارد.
* خالکوبی خلاف است، جعل سند نه؟!
کمیته اخلاق طرح برخورد با فوتبالیستهایی را که خالکوبی دارند، شروع کرده است. در این که خالکوبی امری مذموم، ناشایست و متضاد با فرهنگ ایرانی – اسلامی است، شکی نیست اما سوال اصلی این است که آیا خالکوبی خلاف است و باید با آن برخورد جدی – از نوع محرومیت – کرد، ولی جعل سند و فریب سازمان ورزش و مردم خلاف نیست؟
اگر کسی در ایران سندی را جعل کند و از آن سند استفاده کند و سود ببرد، طبق قانون مجرم است و دستگاه قضایی با او به شدت برخورد میکند. اگر کسی سندی مربوط به دستگاه نظامی کشور را جعل کند و از آن استفاده کند، برخورد شدیدتری نصیبش میشود. حال چگونه است کسانی که به صورت سازمان یافته چنین تخلفی را مرتکب شدهاند، ولی هیچ برخوردی شامل حالشان نمیشود؟
* معروف نباشی محروم میشوی
شیوه برخورد با متخلفان پرونده کارتهای پایان خدمت در فوتبال ایران نشان داد که اگر کسی معروف باشد و چهرهاش آشنا، حتی اگر سنگینترین خلاف ممکن را انجام دهد نه تنها محروم نمیشود، بلکه مورد احترام هم واقع میشود و امکان دیگری به او داده میشود که بدون تحمل جریمه و مجازات به منفعتهای مالی برسد. اسامی اعلام شده با محرومیت روبرو شدهاند و نمیتوانند تیمهای خود را همراهی کنند اما این محرومیت فقط از همراهی با تیم فعلیشان است و گفته شده آنها میتوانند به تیمهای نظامی بروند و خدمت وظیفهشان را در آن تیمها بگذرانند.
هر چند برخی از مسئولان سازمان لیگ مانند غلامرضا بهروان تاکید کردهاند که به هیچ وجه اجازه حضور متخلفان در تیمهای نظامی داده نمیشود اما شواهد و قرائن خلاف این را نشان میدهد.
* هر چه معروفتر، مصونتر!
انگار هر چه بیشتر معروف باشند، کمتر با برخورد روبهرو میشوند؛ فوتبالیستهای لیگ برتری هر چه اسم و رسم بیشتری دارند – آنهایی که در پرونده تخلف کارتهای پایان خدمت هستند – کمتر با واکنش و محرومیت روبرو شدهاند.
نام چندین فوتبالیست کمتر شناخته شده و اصلا شناخته نشده را به عنوان متخلف اعلام کردند و آنها از همراهی تیمشان محروم شدند، ولی گفتند نام "معروفها" را نیم فصل اعلام میکنند. اگر تخلفی صورت گرفته – که گرفته و بسیار هم سنگین بوده است – چرا نیمی از متخلفان خیلی سریع جریمه و محروم شدند و نیم دیگر چند ماه فرصت دارند که بدون ترس از مجازات زندگی کنند؟
* پناهندگی، فرار از مجازات، دور زدن قانون
این روزها شایعه شده که یکی از فوتبالیستهای معروف لیگ برتری که در قطر به سر میبرد قصد دارد تابعیت این کشور را اخذ کند، چون نامش جزو کسانی است که کارت پایان خدمتشان ایراد دارد. اگر این شایعه درست باشد، جداً بد به حال ورزش و فوتبال ایران؛ همین و بس.
* رکن قضایی فوتبال، بازوی اجرایی یا شی زینتی؟
ارکان قضایی فوتبال ایران چه وظیفهای دارند؟ آیا درست است که رییس کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره یک مورد انضباطی بگوید: "من دو هفته مرخصی بودم و خبر ندارم!" (اسماعیل حسنزاده در گفتوگو با خبرنگار سیما)
آیا صحیح است که کمیته انضباطی در پروندهای به اهمیت کارتهای پایان خدمت تا این حد منفعلانه عمل کند و سیاست یک بام و دو هوا را اجرا کند و آرایش را بر اساس میزان معروفیت متخلفان صادر کند؟
* فساد از همین مسائل شکل میگیرد
این که گفته میشود فوتبال ایران فساد دارد و همه دستگاههای نظارتی از مجلس شورای اسلامی گرفته تا سازمان بازرسی کل کشور و شورای عالی امنیت ملی به آن ورود کردهاند، به این دلیل است که در مواردی که میشود جلوی یک فساد بزرگ را گرفت، روابط جای ضوابط را میگیرد و منفعت به جای مصلحت مینشیند.(ایسنا)
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد