از زمانی که یگان توپخانهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را راهاندازی کرد تا زمان پایهگذاری یگان موشکی شاید کمتر کسی فکر میکرد برنامههای او تا این حد در بالابردن توان موشکی ایران موثر افتد. یگانی که آغاز به کارش همزمان با سالهای دفاع مقدس بود و در آن دوره همه از ضعف ایران در این حوزه صحبت میکردند، اما تهرانیمقدم پس از آن فرصتی برای ایران پیش آورد تا در میان شش قدرت برتر موشکی دنیا قد علم کند.
بنا بر اذعان بسیاری از کارشناسان اکنون که ایران به عنوان ششمین قدرت موشکی جهان میدرخشد حاصل تلاشهای این دانشمند بیادعاست که با استفاده از ظرفیتهای نخبگان داخلی در شرایط تحریم و اوج مشکلات، توانست کشور را به اقتدار برساند. در برخی حوزهها مانند توان پرقدرت موشکی زمین به زمین شهید تهرانیمقدم نقش اصلی را به عهده داشت و تحقیقات و توسعه در این زمینهها مدیون اوست.
نفوذ موشکی ایران به قلب اسرائیل
روزهای پس از شهادت او و همسنگرانش در زمینه موشکی سپاه؛ رسانههای بینالمللی پر از گزارشها و تحلیلهایی بودند که درباره نقش او در بالا بردن قدرت موشکی ایران سخن میگفت. این تحلیلها یک هدف داشت و آن هم القای این مطلب که ضربه بزرگی به ایران وارد شده است. هرچند نبود تهرانیمقدم ضربه بزرگی محسوب میشد، اما آن جنبهای که کمتر در نگاه تحلیلگران خارجی به چشم آمد کادرسازی این شهید در عرصههای تخصصی کار خود بود. کارشناسان و دانشمندانی که زیر نظر تهرانیمقدم کار کرده بودند پس از او همین مسیر را به طور جدی دنبال کردند.
سردار حاجیزاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه در این باره گفته است: «شهید تهرانیمقدم در طول 30 سال فعالیت خود کارهای بسیار بزرگی به یادگار گذاشت؛ توان پرقدرت موشکی زمین به زمین که امروز کشور به آن تجهیز شده، از یادگارهای این شهید بزرگوار است. امروز همه آنهایی که با ایشان همکار بودند در حال ادامه دادن مسیر ایشان هستند.»
در یکی از گزارشهای رسانههای غربی که سایتی به نام thetower آن را منتشر کرده، این طور آمده است: «ژنرال حسن تهرانیمقدم نقش مهمی در توسعه موشکی گروههای فلسطینی داشت و اولین شخصی بود که موجب بمباران فرودگاه بنگوریون (در اسرائیل) شد. حسن تهرانیمقدم ویژگیهای ارزشمندی را در بخش خودکفایی سپاه پاسداران به یادگار گذاشته و به کارگرفتن تواناییهای علمی خود در راستای ارتقای صنعت موشکی، تأسیس توپخانه سپاه پاسداران، نقشآفرینی در زمینه ساخت انواع موشکهای زمین به زمین از جمله شهاب 3 و موشک راهبردی تاکتیکی خلیج فارس از جمله آن است.»
این رسانهها تهرانیمقدم را بنیانگذار قدرت موشکی ایران و حزبالله میدانستند و به اعتقاد آنان گنبد پرادعای آهنین تلآویو دربرابر توان و تدابیر این شهید، امروز به بازیچه گروههای مقاومت تبدیل شده است. از این رو هر زمان که صحبت از تهدیدهای آمریکا و اسرائیل به میان میآید یکی از مهمترین موضوعاتی که در تحلیلهای غربی نقش تعیینکنندهای بازی میکند همین توان موشکی است.
دانش بومی، مزیت برجسته موشکی ایران
یک روزنامه الجزایری زمانی در آخرین دور تهدیدهای اسرائیل برای حمله به ایران به بررسی جنبههای این حمله پرداخته و اینطور گزارش کرده بود: «زمانی که مقامات ایرانی آزمایش موفقیتآمیز موشک «عاشورا» را اعلام کردند، در واشنگتن و تلآویو بلوایی بر پا شد مبنی بر اینکه موشک جدید ایران از لحاظ تکنولوژی قادر است به هر هدف آمریکایی در شرق اروپا و هر هدف صهیونیستی اصابت و در محل برخورد ویرانی گستردهای را ایجاد کند.»
روزنامه الشروق میافزاید: «خانواده موشکهای ایران دارای انواع سلاحهای مرگبار است که شامل سلاحهای دفاعی و ضد زرهی و... میشود و نکته مهم این است که همه این سلاحها ساخت بومی ایران و فناوری آن برای دشمنان ناشناخته است، همچنانکه نوع و نتیجه آن جز در درگیریهای احتمالی آینده شناخته نخواهد شد.» ناگفته پیداست همین اتکا بر نخبگان بومی و خلاقیتهایی که امثال شهید تهرانیمقدم به خرج دادهاند ما را به دانش و توانی در زمینه موشکی رسانده است که علاوه بر اذعان تحلیلگران غربی به توان بالای ایران از ارزیابی دقیق و شناخت زوایای آن به دلیل بومی بودن عاجز هستند.
همه قدرتهای نظامی در عین تلاش برای القای توان بالای دفاعی خود و ایجاد ترس در دشمنان، همه کوشش خود را به کار میگیرند تا ابعاد تسلیحات نظامیشان را پنهان نگه دارند. به دلیل وارداتی بودن دانش نظامی و تسلیحاتی، بسیاری از کشورهای جهان از این امتیاز برخوردار نیستند، چرا که به هر حال ارزیابی توان نهایی آنها قابل تخمین است، اما کشورهایی که بر دانش بومی خود در این زمینه تکیه میکنند از این امتیاز برخوردارند.
توان موشکی ایران و تاثیر آن در معادلات منطقه
توان موشکی ایران به دست تهرانیمقدمها آنچنان رعب و وحشتی را میان دشمنان ایران به وجود آورده است که به نوعی یکی از عوامل بازدارنده برای تهاجم به این کشور به شمار میآید. طبیعی است همین قدرت دفاعی ایران باعث شد کشورهای 1+5 در پرونده مذاکرات هستهای تلاش کنند پای توان موشکی ایران را به میان آورند. هرچند برخی کارشناسان معتقدند این حربه 1+5 برای ایجاد انحراف در مذاکرات و بالا بردن هزینههای توافق برای ایران بوده است، اما از همین زاویه نیز میتوان به برنامهریزی آنها برای کنترل و مهار این قدرت موشکی پی برد، زیرا پیشرفت روزبهروز این توان دفاعی برای ایران، این کشور را در برابر خواستههای آنها بیش از پیش مقاوم میسازد.
در این برهه از مذاکرات هستهای، هوشمندی و درایت تیم مذاکرهکننده هستهای و موضعگیریهای مقامات نظامی تهران موجب شد این موضوع راهی به دستور کار پرونده مذاکرات هستهای ایران نداشته باشد.
در ادامه گزارشی که روزنامه الشروق درباره زوایای حمله احتمالی آمریکا و اسرائیل به ایران نوشته بود این طور آمده است: «از سوی دیگر ایران دارای موشکهای ضد تانک «توفان 1 و 2» و موشک «رعد» و «صاعقه» است که هیچیک از تانکهای زرهی پیشرفته قادر به مقاومت در برابر کلاهک ویرانگر بزرگ آن نیست. علاوه بر این ایران موشکهایی در اختیار دارد که ویژه نیروهای دریایی است و از جمله آن میتوان به موشک «نور» با برد 200 کیلومتر، «کوثر» و «حوت» اشاره کرد که قادر است زیردریاییهای آمریکایی و صهیونیستی را بسادگی نابود کند. مطالعات غرب نشان داده است این سامانه موشکی ایران قادر است تمام قسمتهای ناوگان دریایی آمریکا را در خلیج فارس متلاشی و به لاشه کشتی و ناو تبدیل کند.»
سایت مشرق در بازنشر گزارشی از اندیشکده آمریکایی «مرکز مطالعات راهبردی و بینالمللی» که به بررسی توان موشکی ایران پرداخته، آورده است: «نیروهای موجود موشکی ایران به این کشور توانایی حمله به اهدافی در خلیجفارس و نزدیکی مرز خود، با موشکها و راکتهای دوربرد با کلاهک متعارف را میدهد، ایران میتواند تمامی اسرائیل و آنسوی اسرائیل را با موشکهایی دوربردتر هدف قرار دهد... هیچ کشوری در نزدیکی ایران نمیتواند این واقعیت را نادیده بگیرد که ایران میتواند از راکتهای متعارف دوربرد بهعنوان سلاحی ارعابی استفاده کند؛ هیچ کشوری نمیتواند این واقعیت را نادیده بگیرد که ایران ممکن است به استفاده از این سیستمها در جنگ متعارفی در خلیجفارس در پاسخ به یک تهدید نظامی دست بزند.»
پارسای بیادعای عرصه نظامی
همه آنچه درباره آنها صحبت شد بخشی از توان دفاعی ایران است که به زبان کارشناسان و تحلیلگران خارجی آمده است؛ توانی که بنیانگذار آن حسن تهرانیمقدم بود. فردی که نه تنها در بعد علمی و نظامی جزو افراد برجسته در کشورمان محسوب میشد، بلکه در ابعاد اخلاقی نیز نمونه بود. آنچه در میان فرماندهان نظامی ایرانی نقطه برجستهای بوده، همین ابعاد اخلاقی است که آنان را به شخصیتهای ممتازی تبدیل کرده است. شخصیتهایی که تئوری اصلی آنان تلاش برای ایجاد قدرت بازدارندگی به جای حمله است و همه سعی آنان در زمینه دفاع از مواضع کشور صرف میشود و تجاوز برخلاف دیگر ارتشهای دنیا مفهومی در این منظومه اخلاقی ندارد.
برادر شهید تهرانیمقدم در این باره میگوید: «رهبر معظم انقلاب وی را سردار عالیقدر، دانشمند برجسته و پارسای بیادعا نامیدند. او پارسایی خود را از مسجد و در جریان مبارزات انقلاب علیه رژیم ستمشاهی آغاز کرد و در جریان انقلاب تهرانیمقدم در مبارزات مسلحانه علیه رژیم شاهنشاهی نقش موثری ایفا کرد. آیتالله مهدوی کنی موسس کمیته انقلاب اسلامی بود و شهید حسن تهرانیمقدم نیز از اولین کسانی بود که به کمیته انقلاب پیوست.»
حسین اسماعیلی / جامجم
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد