«...در عملیات محرم 4500 شهید و مجروح دادیم که از میان آنها 1250 شهید بودند که750 نفر آنها مربوط به شهر اصفهان بود. منطقه چم سری و چم هندی منطقه ی عظیمی است ؛چون میعادگاه حدود 750 نفر از بچه های مظلوم و حماسه آفرین اصفهان است . عملیات محرم چون در ایّام عاشورا انجام گرفت، رزمندگان حال و هوای کربلایی داشتند.آن زمان شهدا را از یک منطقه جمع آوری کرده و در سوله ای
نزدیک اندیمشک جمع کردند و تعدادشان بسیار زیاد بود . از استان های مختلفی بودند وقتی آمار گرفتیم روز دوم و سوم، دیدیم که شهدای اصفهان حدود 750 نفر هستند. به واسطه مسئولیت آن زمان، دیدیم اگر 750 شهید را با هم بفرستیم اصفهان، مردم طاقت و تحمّل این همه شهید را ندارند. موضوع را با «حاج حسین خرازی »مطرح کردیم و ایشان هم به اصطلاح تاکیدش روی همین مسئله بود .تصمیم گرفتیم شهدا را در دو نوبت بفرستیم .330 شهید مرحله اول که تشییع شد و حماسه به وجود آمد 3 یا 4 روز بعد 250 شهید دیگر تشییع شدند و حماسه بز رگ آفریده شد... ». اینها را سید علی بنی لوحی در مورد آمار شهدای عملیات محرم گفته است. شهدای زیاد اصفهان که با آمدنشان 25 محرم را به نام روز حماسه و ایثار این شهر نامگذاری کردند.
روز حماسه و ایثار استان اصفهان
روز سه شنبه 25 آبان سال 1361 ،روز حماسه مردم بود ؛ مدارس ، ادارات ، کارخانه ها و بازارها تعطیل شد. میدان امام و خیابان های اطراف آن مملو از جمعیت بود . علما و انبوه مردم اصفهان ، نمازی پرشکوه بر پیکر مطهّر شهدا اقامه کردند و سپس پیام امام امّت قرائت شد. مردم جان گرفتند ومقاومتر شدند. تابوتهای شهدا در بازارچه پشت عالی قاپو بود. از بلندگو نام شهدا یکی یکی خوانده شد و آنها بر روی دستان مردم پیش میرفتند تا به گلزار شهدا برسند.
بیست و پنجم آبان روز حماسه و ایثار استان اصفهان، انگیزهای شد تا در فاصلهای سی ساله به بازکاوی عملیات محرم پرداخته شود. عملیاتی که در منطقه زمانی خاصی به وقوع پیوست. یعنی هنگامی که ایران به ظاهر در عملیات رمضان به اهداف خود دست نیافت و دشمن به جهت سرپوش نهادن بر پیروزیهای بزرگ فتح المبین (فروردین 1361) و بیت المقدس(خرداد 1361) به تبلیغات جهانی خود دامن میزد تا ایران را از ادامه نبرد ناتوان جلوه دهد و عملیات محرم مهر باطلی بود بر تمام فرافکنیهای عراق و اربابانش و ضرب شصت دیگری بود از سوی رزمندگان سخت کوش تا بار دیگر همه جهان سر در لاک خود فرو ببرند.
عملیات محرم از جمله عملیاتهایی بود که عمده بار آن بر دوش فرزندان اصفهان بود و این خود برگ طلایی دیگری از مبارزات، مقاومت و ایثارگری این استان میباشد. استانی که در طول جنگ بالاترین سهم را از حضور در جبهه گرفته، تا خط شکنی در عملیاتها و کسب موفقیتها و پیروزیهای بزرگ، توانمندی و خلاقیتهای فوق العاده دفاعی و نظامی، تجلی مردم در پشتیبانی جبهه و جنگ و صدها ابتکار که همه علائم حضور جدّی در میدان را نشان میدهد.
و این بار اصفهان با لشکرهای امام حسین(ع) ، نجف اشرف و کربلا که بیش از نیمی از کادر و فرماندهی آن اصفهانی بودند و تیپ قمر بنی هاشم، عملیات محرم را انجام دادند، عملیاتی که در آغازین دقایق آن محور عبور لشکر امام حسین(ع) در التهاب طغیان رودخانه درگیر شد، ولی جوانان، بی مهابا و تنها به خاطر ادای دین و انجام وظیفه و در اطاعت محض از فرماندهی حرکت را بر ایستایی ترجیح دادند، اما اقتضای طبیعت چیز دیگری را برای اینان رقم زده بود و رودخانه دویرج همه را در کام خود بلعید و این طلیعه ایثار و حماسه جوانان اصفهانی بود که لحظهای درنگ نکردند و عملیات را تا سر منزل مقصود به بیش بردند.
و اوج این حماسه در بیست و پنجم آبان سال شصت و یک در شهر اصفهان رخ داد زمانی که بیش از 370 شهید بر دوش مردم سرود رهایی را خواندند. روزی که مردان و زنان و مادران و فرزندان شهدا خم به ابرو نیاوردند و راست قامتتر و مصم تر از دیروزشان، در صف ثبت نام و حضور دوباره در جبهه ایستادند که چشم جهانیان بر این عظمت خیره ماند.
پس این عظمت و بزرگی باید در تاریخ حماسه و ایثار این دیار بماند که کمترین یادمان آن ثبت این روز در تقویم تاریخ مقاومت استان اصفهان است. چیزی که هر شنوندهای را به پیگیری و تفحص در اصل ماجرا و علل ایجاد آن میکشاند و جویای پاسخ این پرسش هستند که عملیات محرم کی و کجا انجام شد و اصفهان در برابر این بار سنگین چه عکس العملی نشان داد و چه شد که روز بیست و پنجم آبان روز حماسه و ایثار اصفهان نام گرفت؟
پیام های امام خمینی(ره) و سخنان حضرت امام خامنه ای در رابطه با 25 آبان
پیام حضرت امام خمینی(ره) به مناسبت شهادت جمعی از رزمندگان لشکرهای اصفهان در عملیات محرم
خدمت عموم مردم مسلمان و رشید اصفهان – دامت توفیقاتهم.
سلامٌ علیکم بِما صَبرتُم و نِعمَ عُقبی الدّار
رحمت خداوند بر همه شهیدان و رضوان و مغفرت حق بر ارواح مطهرشان که جوار قرب او را برگزیدند و سرفراز و مشتاق به سوی جایگاه مخصوصشان در پیشگاه ربّ خویش شتافتند و سلام و درود بر شما پدران و مادران، همسران، فرزندان و بازماندگان شهدا که از بهترین عزیزان خود، در راه بهترین هدف که اسلام عزیز است، بزرگوارانه گذشتهاید و در امر دفاع از دین خدا آن چنان صبر و مقاومت نشان دادهاید که رشادت و استقامت یاران سیّد شهیدان، حضرت امام حسین(ع)، را در خاطر جهانیان تجدید کردید.
این جانب با عرض تبریک و تسلیت به مردم قهرمان و شهید پرور استان نیرو خیز اصفهان و همه ملت بزرگ ایران که وفاداری خود را به اسلام و خدای متعال به نحو احسن به اثبات رسانیده اید. اطمینان دارم که این فداکاریها و جانبازیها در آیندۀ نزدیک، شجرۀ طیّبه اسلام را بیش از پیش بارور میکند و دشمنان قسم خورده اسلام را به نابودی و اضمحلال محکوم خواهد ساخت.
از خداوند متعال برای شهیدان عزیز ، رحمت و مغفرت و برای جانبازان مجروح و معلول ، شفای عاجل و برای خانواده های محترم آنان صبر و اجر مسألت دارم.
والسّلامُ عَلیکُم ورَحمه اللهِ وَ بَرَکاتُِه
25/8/61
بخشی از بیان امام خمینی درباره حماسه مردم اصفهان در عملیات محرم( 3/9/61) در جمع مردم خراسان
... شما در کجای دنیا می توانید جایی را مثل استان اصفهان پیدا کنید ؟ همین چند روز پیش، فقط در شهر اصفهان حدود سیصد و هفتاد نفر را تشییع کردند. مع ذالک همین شهید داده ها و داغدیده ها همچنان به خدمت خود به اسلام ادامه می دهند. امروز مردم ما فهمیده اند که تا فداکاری نباشد، اسلام را نمی شود پیش برد و می دانند که همه ی ما باید برای اسلام فدا شویم ...
کلام حضرت آیت الله خامنه ای درباره نقش مردم اصفهان در دفاع مقدّس و انقلاب وحماسه مردم اصفهان در25 آبان سال 1389 در دیدار با خانواده های شهدای عملیات محرم
«من لازم میدانم در همین زمینه – مناقب اصفهان، مناقب مردم اصفهان- چند جمله ای عرض کنم ؛اینها شناسنامه ی این مردم مؤمن و غیرتمند و ایستاده ی پای کار به حساب می آید. مردم اصفهان در یک روز سیصد و هفتاد شهید را تشییع کردند وخم به ابرو نیاوردند. بماند که همان روز اعزام به جبهه داشتند، پشتیبانی داشتند وحرکت کردند. این خیلی مهم است،همان طورکه فرمودند(آیت الله طباطبایی)، امام از این حرکت اصفهان تجلیل کردند . در آبان سال 1361 که در یک روز سیصد و هفتاد شهید در اصفهان تشییع شد . تعداد شهدای اصفهان در همان ماه بیش از هزار نفر است .
هزار و اندی شهید در یک ماه! خب ، چه کسی شهید میشود؟ آن کسی که در میدان است، در میدان خطر است، پیشرو است.
قبل از انقلاب، اصفهان در قضایای مختلف حضور نمایانی داشت، در قضایای انقلاب هم همین جور، در جنگ تحمیلی هم همین جور، یگانهای نظامی مستقر در اصفهان، چه آنچه متعلّق به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود؛ مثل لشکر امام حسین(ع) با مرکزیت اصفهان و لشکر نجف با مرکزیت نجف آباد و تیپ قمر بنی هاشم و چه آنچه که مربوط به ارتش بود؛ پایگاه هشتم شکاری که مرکز تحرک عظیمی بود و من از نزدیک کار آن پایگاه را در اصفهان دیده بودم - رحمت خدا بر شهید بابابی- و چه مرکز توپخانه در اصفهان؛ مجموعه این نقاط خیلی معنا پیدا می کند. نتیجه این می شود که بعد از انقلاب، درعرض جنگ تحمیلی هشت ساله و بعد از جنگ تحمیلی هشت ساله، در میدانهایی که برای کشور میدانهای حساسی بوده است، اصفهانیها جزو پیشروان محسوب میشدهاند؛ در رتبه رشد و توسعه کشور، در مسائل علمی کشور.
برخی از گرههای کور ما در نیروهای مسلح، در مراکز علمی و تحقیقاتی اصفهان باز شد. اینها افتخار است، نه برای به خود بالیدن؛ بلکه به معنای پی بردن به هویّت خود، به استعداد درونی خود و بر اساس این زمینه، حرکت کردن و به پیش رفتن.
در جنگ هشت ساله، همه میدانند و اشاره هم کردهاند؛ اصفهانیها با این یگانهای گوناگون، در خطوط مقدّم کار میکردند. خوب، این برای همه معلوم است.
آنچه که برای خیلیها معلوم نیست، نقش انسانهای گمنام و بی ادّعایی است که در طول سالها در زمینه پشتیبانها فعالیت کردند؛ زنانی که در خانه بودند، بازاریانی که در کسب و پیشه بازار بودند، افرادی که در دستگاههای اداری مشغول فعّالیّت بودند، جهادگرانی که انواع و اقسام خدمات را به جبهه میرساندند. از اینها شهید داده هم داریم کسانی که شهید شدند یا شهید دادند، ادّعایی هم نداشتند و ندارند، اسمشان هم جایی نیست؛ اما در آسمانها مشهورند، در ملاء اعلی شناخته شدهاند...»(تسنیم)
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد