گذشته از آن که این شرایط منوط به وجود معیارهای مناسب و اصولی ساختاری و محتوایی در برنامهسازی است و شرایطی ایدهآل محسوب میشود، روی آنتن رفتن برنامهای ترکیبی و گفتوگومحور الزاما به معنای داشتن یک نمونه آرمانی و به تبع آن جلب توجه مخاطبانی متکثر نیست، اما حداقل میتوان با رعایت برخی از ملاکهای مشخص و تجربه شده در دیده شدن یک برنامه تاثیرگذار عمل کرد.
ریتم و ضربآهنگ یک برنامه از جمله این شاخصه هاست. مخاطب کنونی تلویزیون به دلیل دسترسی به دیگر رسانهها و امکانات، سرعت پردازش اخبار و اطلاعات و آگاهی یافتن از تمامی زوایای رویدادهای جاری به واسطه این رسانهها دیگر نه تنها خود فرصت چندانی برای تماشای برنامهای کشدار و خستهکننده صرف نخواهد کرد، چه بسا چنین زمانی را هم خود برای اختصاص دادن به یک برنامه نداشته باشد. از این نظر سرعت در کنار ملاکهای دقت و صحت که در عرصه خبر سه رکن اساسی محسوب میشود، در حوزه رسانههای تصویری نیز اهمیتی فوقالعاده مییابد. بنابراین برنامههایی که بتواند در میان انبوه برنامههای تلویزیونی از شبکههای سراسری یا حتی استانی در کوتاه ترین زمان بیشترین اطلاعات را به مخاطب ارائه دهد یا این که اساسا حرفی برای گفتن داشته باشد، در این میان گوی سبقت را از دیگر رقیبان رسانهای خود خواهد ربود.
برنامه «یک فنجان چای» که از هفدهم آبان ماه در کنداکتور شبکه سه جای گرفته است یکی از آن برنامههایی است که میکوشد لحظات مفرحی برای مخاطب پدید آورد. این برنامه کاری از گروه اجتماعی شبکه سه سیماست و در 45 دقیقه سه بخش گفتوگو را دربر میگیرد. در واقع هر گفتوگو در کنار یک بخش درباره مهمان همان بخش به بینندگان ارائه میشود.
این برنامه که تهیهکنندگی و اجرای آن را شاهین جمشیدی به عهده دارد، در هر قسمت میزبان یک هنرمند یا ورزشکار شناخته شده، یک نخبه یا مخترع در حوزه علمی یا یک جوان موفق است و معیار و ویژگی قابل ذکر همه مهمانان، جوان بودن آنهاست.
برای تهیه گزارشی از این برنامه به استودیو شماره 14 جامجم میروم.
برای ساخت این برنامه تیمی ده نفره همکاری میکنند. به زمان شروع برنامه نزدیک میشویم. حسن هداوند میرزایی، زنبوردار نمونه و سلمان سعیدی، دارنده 9 اختراع ملی و 25 مقاله علمی از راه میرسند. شاهین جمشیدی با آنها سلام و علیکی کرده و خوشامد میگوید. اما خبری از چککردن پرسشهای برنامه با مهمانان نیست. جمشیدی در این باره میگوید: تمایل دارم تا گفتوگو روی آنتن طبیعی جلوه کند. پاسخهای فیالبداهه و از قبل برنامهریزی نشده مهمانان به جذابیت برنامه کمک میکند.
در همین زمان تلفن همراه او زنگ میخورد. حامد تهرانی، مهمان هنرمند برنامه پشت خط است. پس از قطع تماس، جمشیدی میگوید: از ورود تهرانی با خودروی شخصیاش جلوگیری کردهاند بنابراین کمی دیرتر به استودیو میرسد. به همین دلیل بخش چهره در برنامه استثنائا امروز جا به جا میشود.
به شروع برنامه یک دقیقهای بیشتر نمانده و همه چیز آماده «یک فنجان چای» صبحگاهی است. تیتراژ شاد برنامه با صدای حسین توکلی پخش میشود.
مجری پلاتوی ابتدایی خود را با پاسخگویی به سوالات و نظرات بعضی از مخاطبان شروع میکند. این آخرین قسمتی است که از این برنامه صبحها روی آنتن میرود و از این به بعد عصرها «یک فنجان چای» با شما مینوشیم!
دکور برنامه طرحی ساده اما متناسب با فضای برنامه دارد. شمایلی از یک فنجان چای که دو صندلی و یک میز مقابل آن قرار گرفته است. رنگهای سیاه و قرمز و سفید، رنگهای غالب مورد استفاده در دکور است.
پس از پلاتوی ابتدایی مجله معرفی مهمانان در ولهای جداگانه پخش میشود. جوان نمونه در حوزه زنبورداری مقابل جمشیدی مینشیند. گفتوگو با او در دو بخش دنبال میشود و سپس آیتمی از محل کارش روی آنتن میرود. سوالات رویکرد شفافی دارد و تلاش میشود تا حتی دستمزدها، ساعات کاری و چگونگی موفقیت در این شغل به طول کامل گفته شود.
20 دقیقهای از برنامه میگذرد و بعد از آگهیهای بازرگانی یک فنجان چای با سلمان سعیدی شروع میشود. او 67 طرح پژوهشی و چند اختراع و مقاله علمی دارد و توکل به خدا و تلاش را مهمترین دلایل موفقیت خود میداند. وی در ادامه توضیحاتی درباره اختراعهای خود و حوزههای فعالیتش میدهد.
مهمان بعدی برنامه حامد تهرانی بازیگر «خنده بازار» است که اکنون نیز به عنوان طراح موسیقی و بازیگر در سریال «شکرآباد» حضور دارد. وی عمده فعالیت خود را در یکی دو سال اخیر در حوزه موسیقی فیلم و سریال عنوان میکند و میافزاید: هر دو رشته بازیگری و موسیقی را دوست دارم. اما بعد از اجرایم در شبکه جامجم بیشتر فعالیتم به حوزه طراحی موسیقی معطوف شده است و تاکنون در 30 تلهفیلم این کار را انجام دادهام.
تهرانی در پایان خاطرهای نقل میکند: من و دوستانم لیگ فوتبالی در پلیاستیشن تشکیل دادهایم و با هم بازی میکنیم. یک بار شهاب عباسی را در یک بازی شکست دادم و او هم نقش من را که در واقع دستیار دنیزلی در بخش برنامه نود خنده بازار بود حذف کرد و به بهشاد مختاری داد. بازی در این نقش برای همیشه به دلم ماند. زیرا به لحاظ چهره هم شباهتهایی به دستیار این مربی داشتم.
این گفتوگو با خداحافظی مجری و پخش تصاویر پشتصحنهای از مهمانان قسمتهای قبلی برنامه پایان مییابد و در حالی که ساعت به 12 ظهر نزدیک میشود، با شاهین جمشیدی مجری و تهیهکننده برنامه گفتوگویم را آغاز میکنم.
او درباره اهداف ساخت این برنامه نیز میگوید: این روزها بسیاری از برنامههای تلویزیونی در شبکههای مختلف یک هنرمند یا ورزشکار را دعوت میکنند. یک مجری هم مقابل او مینشیند و بیننده شاهد گفتوگوهایی طولانی بین این دو است. سوالات و گفتوگوی آنها هم عمدتا تکراری و مربوط به این است که او اخیرا در چه کارهایی بازی کرده است و نظیر این. اما ما در برنامه «یک فنجان چای» تلاش کردهایم از این فضا فاصله بگیریم. جنس سوالات در این برنامه متفاوتتر است و به زندگی شخصی و حالات و روحیات مهمان ویژه میپردازیم. مهمترین عامل هم در این بخش حفظ ریتم است که برنامه تلویزیونی را به اصل و ماهیت خود نزدیک میکند. اساسا یک برنامه تلویزیونی باید به قدری جذابیت داشته باشد که بیننده نتواند و نخواهد حتی یک لحظه از آن را از دست بدهد.
مجری برنامه «گلخانه» با تاکید بر اینکه یکی از رویکردهای اصلی در «یک فنجان چای» تغییر نگاه جوانان به زندگی است، ادامه میدهد: ما از مفهوم و محتوای هر بخش گفتوگو در برنامه تغییر زاویه دید جوانان به زندگی را دنبال میکنیم. در واقع در هر بخش به دنبال یک دستاورد هستیم. در بخش مهمانان ویژه معرفی هر شغل از زبان صاحبان آنها مدنظر است. این که آنها چرا این شغل را انتخاب کردهاند، حرفهشان چه ویژگیهایی دارد، آیا آن را به دیگران هم توصیه میکنند، برای موفقیت در آن شغل چه باید کرد و حتی به بسیاری از جزئیات از جمله سطح دستمزدشان هم میپردازیم تا تصویر کاملی از آن ارائه کنیم. هدف از دعوت مهمانان چهره و نخبه هم این است که آنها کسانی از جنس مردم عادی هستند و فقط با تلاش و پشتکار توانستهاند به جایگاه فعلیشان دست یابند. بنابراین با معرفی آنها میخواهیم بگوییم اگر این افراد توانستهاند در حرفهشان موفق شوند شما هم میتوانید.
او در پاسخ به اینکه چرا برای آیتم چهره، زمان بیشتری در نظر گرفته نشده است، میافزاید: برای پاسخ به این سوال باز هم باید به هدفگذاریای که برای برنامه صورت گرفته است، اشاره کنم. ما برای مهمانانمان در این برنامه سهمی مساوی قائل هستیم. گذشته از این گفتوگو با مهمان هنرمند یا ورزشکار بخش میانی برنامه است تا نقطه اتصالی بین موفقیت در حوزه کاری و علمی باشد. همچنین میخواستیم متفاوت از سایر برنامهها عمل کنیم و چهرهها فقط به دلیل شهرت و محبوبیت خود به برنامه دعوت نشوند.
قاب کوچک (ضمیمه شنبه روزنامه جام جم)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد