بازار شلوغ برندهای تقلبی

این سوژه‌ای شد تا جام‌جم پرونده‌ای درباره اجناس تقلبی تدارک ببیند و از زیر و بم دنیای تقلب اجناس برایتان بگوید. این پرونده قصد دارد روند تولید یا حتی ورود اجناس تقلبی را در بازار برایتان بگوید و در نهایت با ارائه راهکارهایی برای تشخیص اصل از غیراصل بودن اجناس، راه را برای بیان واقعیت پشت پرده این حجم اجناس تقلبی بگشاید تا با حذف تقاضای کالاهای تقلبی،‌ زمینه از بین رفتن حقوق خریداران و میلیاردها دلار هزینه اضافه در اقتصاد کشورمان را از میان بردارد.براساس اطلاعات موجود، اجناس تقلبی موجود در بازار ایران بیشتر در بخش منسوجات است و پس از آن محصولات آرایشی و بهداشتی قرار گرفته‌اند، اما آخرین بخش از اجناس تقلبی موجود بازار در میان دستگاه‌های الکترونیکی بویژه تلفن‌‌همراه در مراکز فروش خودنمایی‌ می‌کنند؛ در حالی که زمینه تولید برخی از آنها داخلی است و گروه دیگر خارج از مرزها تولید شده و از روش‌های غیرقانونی وارد خاک کشورمان می‌شود. به همین دلیل سه مرکز اصلی ارائه این محصولات را جستجو کردیم تا واقعیت اصلی تقلب را در آنها بیابیم.

این همه آرم از کجا می‌آید؟

حجم عمده‌ای از محصولات تقلبی در بخش منسوجات موجود در بازار و بسیاری از اجناس تقلبی، تولید گوشه و کنار تهران خودمان است، اما این همه آرم و لوگوی برندهای معروف از کجا به دست تولیدکنندگان می‌رسد تا با استفاده از آنها روی اجناسشان مشتریان را وادار به پرداخت هزینه جنس اصلی کنند؟ با کمی پرس‌و‌جو ‌ درخواهیم یافت قلب تهران در واقع معدن اصلی این آرم‌ها و برندهای معروف یعنی ماده اولیه تولید اجناس تقلبی است. جایی که بسیاری از مادران ما روزگاری برای خرید نخ و سوزن یا حتی زیپ و دکمه حداقل یک‌بار سری به آنجا زده‌اند.

بله، این بازار تهران است که بسیاری از آرم‌های تقلبی را در اختیار تولیدکنندگان می‌گذارد، اما برای رسیدن به قلب آرم‌های تقلبی بازار باید به سبزه‌میدان برویم و از میان انبوه مراجعه‌کنندگان و خریداران از در اصلی بازار وارد شویم و به سمت بازار کفاش‌ها حرکت کنیم. گرچه حال و هوای بازار نظرتان را به خود جلب کرده و کمی دچار شک و تردید می‌شوید که مبادا آدرس را اشتباهی آمده باشید، اما باید از بازار کفاش‌ها بگذرید تا بوی چسب و چرم تمام شود و به تیمچه معروف بازار برسید و کم‌کم وارد دنیایی از برندهای معروف، اما تقلبی بشوید. این مکان بخش بسیار معروفی در ذهن بیشتر علاقه‌مندان به هنر خیاطی، گلدوزی و تکه‌دوزی است، چون لوازم خرازی اصلی‌ترین محصولات عرضه شده در این مکان یعنی مشیر خلوت است. این پاساژ که تاریخ کهنی در دل خود دارد، با طبقات مختلفش همواره محل رفت و آمد تولیدکنندگان است و گاهی هم این هنرجویان هنرهای یاد شده هستند که در طبقه‌های مشیر خلوت رفت و آمد می‌کنند، اما اگر از روبان، لایی‌چسب، دکمه و زیپ بگذریم، توپ‌های (رول) مارک‌های مختلف لباس یا سگک‌های فلزی از برندهاست که نظر شما را جلب می‌کنند و اگر سری به طبقات بالای این سرای ظاهرا خلوت بزنیم، درخواهیم یافت تجارت فروش این آرم‌ها و برندهای معتبر ظاهرا بسیار شلوغ‌تر از نام این سراست و گروه کثیری در آن فعال شده‌اند.

آرم یا لگو متری چند؟

این همه مارک و توپ‌های مختلف از برندهای گوناگون ممکن است نظر هر رهگذری را به خود جلب کند و در نهایت این پرسش در ذهن آنها شکل بگیرد که این آرم‌ها و برندها چقدر هزینه دارد؟ کافی است از فروشنده درباره آنها بپرسید که درمی‌یابیم یک توپ هزار تایی آرم تامی، بربری، آدیداس یا برخی دیگر از برندهای معروف منسوجات را فقط 50 هزار تومان البته ‌ در گران‌ترین حالت(!) می‌توانید بخرید، چون میان این بازار تقلبی باز هم اجناس تقلبی‌تر وجود دارد که متناسب با تقاضای خریداران به آنها ارائه می‌شود.

به گفته یکی از فروشندگان مشیر خلوت که نخواست نامش در این گزارش ذکر شود، برای برخی برندها، متناسب با کیفیت چاپ یا دوخت آنها قیمت‌گذاری می‌شود و میزان یا تعداد آرم‌ها در این زمینه دخیل نیست.

این فروشنده به جام‌جم می‌گوید: به طور کلی این آرم‌ها را می‌توان به آرم‌های برچسب‌دار، فلزی یا گلدوزی شده تقسیم‌ کرد و گروهی از تولیدکنندگان متناسب با تولیدات خود آنها را سفارش می‌دهند.

وی در ادامه به وارداتی بودن برخی آرم‌ها اشاره می‌کند و می‌افزاید: گرچه ماشین‌آلات و چرخ‌های خیاطی کامپیوتری موجود در بازار، اکنون توان تولید یا دوخت بسیاری از این آرم‌ها را دارند، اما بخش کوچکی از همین آرم‌های تقلبی نیز از چین، بنگلادش و تایلند وارد ایران می‌شوند.

این فعال بازار مشیر خلوت در ادامه به کیفیت مارک‌های وارداتی اشاره می‌کند که ظاهرا نظر برخی تولیدکنندگان را به خود جلب کرده است، چون نه رنگ می‌دهد و نه از بین می‌رود و به قول خود خریداران بیشتر به اصل شبیه است.

این در حالی است که بخش دیگری از آرم‌ها که فلزی هستند، ‌ تولید چین یا تایلند هستند و بخش کوچکی از آنها نیز در محدوده مولوی تولید می‌شوند. به عقیده این فروشنده، بیشتر آرم‌های فلزی برای کیف، پالتو و کلاه استفاده می‌شود و پارچه‌ای‌ها برای دیگر منسوجات است.

وی درباره قیمت آرم‌های فلزی می‌افزاید: گاهی اوقات این آرم‌ها کیلویی فروخته می‌شو‌د و در مواقعی دیگر به صورت بسته‌ای، که بسته‌های 250 و 500 عددی از این برندها اکنون بیشترین خریداران را به خود اختصاص داده و قیمتی معادل 25 تا 40 هزار تومان دار‌د. از سوی دیگر برخی تولیدات در بازار هستند که اساسا آرم باید روی آنها دوخته شود که این کار نیز اکنون در تولیدی‌های محدوده میدان گمرک صورت می‌گیرد و گاهی اوقات در خیابان‌های اطراف تقاطع جمهوری و ولیعصر که تولیدی زیاد است .

این فعال در سرای مشیر خلوت درباره منسوجات چرمی که از این آرم‌ها استفاده می‌کنند نیز می‌گوید: تولیدی‌های کیف و کفش که معمولا حوالی خیابان سپهسالار فعالیت می‌کنند، به دنبال آرم تولیدات خود به مشیرخلوت مراجعه می‌کنند. تولیدی‌های کیف و کفش بیشتر آرم‌های خارجی را انتخاب می‌کنند، چون براساس تجربه، برخی از آرم‌های فلزی داخلی تغییر رنگ می‌دهد و گروه دیگری می‌شکند، بنابراین تولیدکنندگان کیف و کفش بیشتر از تولیدی‌های پوشاک، به کیفیت آرم توجه دارند چون معتقدند آرم و لگوی استفاده شده در کیف می‌تواند نظر مشتریان را به خود جلب کند و هرچه با کیفیت‌تر باشد بیشتر به محصولات اصلی شبیه خواهد بود.

تقاضا، عرضه به همراه می‌آورد

در ادامه گشت و گذارمان در بخش‌های مختلف مشیر خلوت، با یکی از خریداران نیز گپ کوتاهی می‌زنیم تا از چرایی وجود تقاضا برای این آرم‌ها بدانیم. این فعال تولیدکننده کیف و کفش که برای تهیه آرم‌های فلزی، سگک و زنجیر به مشیر خلوت آمده است،‌ می‌گوید: این نوع تولیدات همه جای دنیا وجود دارد و نمی‌توان به این کار اشکال گرفت، چون این برندها می‌تواند باعث جلب نظر خریداران شود.

وی در ادامه می‌افزاید: اکنون، هم تولیدات داخلی در بازار هستند و هم تولیدات خارجی با آرم‌های متفاوت، اما برخی محصولات وارداتی که از برندهای معتبر استفاده می‌کنند، در واقع طرح‌های مشابه هستند که در اصطلاح به آنها فیک می‌گویند. به این معنی که هم طرح، هم جنس و هم آرم آن مثل تولیدات اصلی کارخانه است، اما در بسیاری از تولیدات موجود بازار این فقط آرم مشابه است که وارد بازار می‌شود و طرح جنس اصلا در‌ آلبوم تولیدات آن محصول خاص وجود ندارد. این تولیدکننده که هر ماه حدود 2000 طرح مختلف از این نشان‌های فلزی را از مشیر خلوت تهیه می‌کند، در ادامه به حجم گسترده استفاده از این آرم‌ و نشان‌ها اشاره می‌کند و می‌افزاید: با توجه به این‌که هم‌اکنون بازار کساد است، حجم تولید بسیاری از تولیدکنندگان نیز کاهش یافته، اما باز هم مصرف این آرم‌ها قابل توجه است و به طور کلی آرم‌های فلزی در کیف بسیار استفاده می‌شود و آرم‌های پارچه‌ای در کفش و برای کفی کفش به کار می‌روند، اما این آرم‌ها فقط درصد کوچکی از اصل بازار را به خود اختصاص می‌دهند و حجم عمده‌‌ای از برندهای غیراصل وارداتی است، آن هم به صورت محصول نهایی نه آرم.

از نظر این فعال بازار کیف و کفش، عمده تولیدات غیراصل اکنون از کشور چین وارد ایران می‌شود و بخش کوچکی هم از تولیدات چرمی یا پارچه‌ای از ترکیه، در حالی که در بخش پوشاک، موضوع کاملا متفاوت است و نام چین، ترکیه، تایلند، بنگلادش و پاکستان به چشم می‌خورد.

خارجی‌ها بازار آرم‌های تقلبی را هم از ایران گرفته‌اند!

در میان پله‌های مشیرخلوت و فروشگاه‌های جدید و قدیمی آن که انواع و اقسام لوازم خرازی را می‌فروشند به دنبال تولیدات ایرانی و خارجی آرم‌ها هستیم که بیشترین تولیدات را وارداتی می‌یابم و جای سوال است که آیا برای آرم‌های تقلبی هم خارجی‌ها رقیب داخلی‌ها شده‌اند؟ برای رسیدن به پاسخ این پرسش کافی است بسته‌های فلزی آرم‌ها و رول‌هال پارچه‌ای این برندهای معروف جهانی را خوب بررسی کنیم تا دریابیم تولیدات فلزی زادگاهی به نام تایلند دارند و آرم‌های پارچه‌ای از سرزمین چشم بادامی‌ها به ایران رسیده و یکه‌تاز میدان شده‌اند. چون به قول برخی خریداران، آرم‌های پارچه‌ای ایرانی یا رنگ می‌دهد یا‌ دوختشان بر اثر شست‌وشو از هم گسیخته خواهد شد ‌ و فلزی‌ها هم با توجه به آلیاژ مصرفی زود می‌شکند و از بین می‌رود؛ بنابراین بازار وارداتی‌ها همیشه داغ ‌ است؛حتی دربازارآرم‌های تقلبی!

از سوی دیگر نباید فراموش کرد که همه آرم‌ها روی محصولات نهایی نصب نمی‌شوند چون برای برخی محصولات بخصوص در گروه منسوجات و بهداشتی و آرایشی این برندها یا باید روی محصول گلدوزی شده یا این‌که روی جعبه آنها چاپ شوند. از این رو نباید فراموش کنیم که این سرای نه چندان خلوت مشیرخلوت بیشتر تقاضای تولید کنندگان پوشاک و منسوجات را پاسخگوست. اما چون در دیگر اصناف نیز برندهای تقلبی خودنمایی می‌کنند ‌ برای رسیدن به آرم شرکت‌های اصلی باید سری به دیگر نقاط تهران بزنید.

در خیابان جمهوری‌

از این رو به خیابان جمهوری، تقاطع ولیعصر می‌رویم، درست جایی که تعداد زیادی چرخ خیاطی مشغول کار است و گروهی هم برای گلدوزی آرم برندهای معروف روی تولیدات داخلی به کارمشغولند و هرچه را رایانه به آنها دستور دهد، می‌دوزند. سفارش دوخت آرم‌های بین‌المللی یکی از اساسی‌ترین کارهای این تولیدی‌هاست که با توجه با اندازه، تعداد رنگ و تعداد سفارش، قیمتی متفاوت دارد.

برای آرم‌های گلدوزی شده از 40 تومان برای یک آرم آدیداس با یک رنگ و نخ ایرانی دریافت‌ می‌شود تا 200 تومان برای آرم پولو با دو رنگ و نخ خارجی. گرچه این اعداد و ارقام کاملا توافقی هستند و از هیچ قاعده و قانونی پیروی نمی‌کنند اما آنچه مسلم است کیفیت مواد اولیه یعنی همان نخ و تعداد سفارش، نقش تعیین‌کننده‌ای در قیمت آنها داشته و دارد.

این در حالی است که امکان چاپ برندهای معتبر روی کیف، کفش، لباس یا حتی قوطی برخی محصولات با استفاده از فناوری‌های جدید مهیاست و کافی است شما ابعاد، طرح اولیه و محصولی‌ را که قرار است آرم روی آن حک شود تحویل تولید کننده دهید. در این زمینه هم از حدود 50 تومان برای یک لوگوی تک رنگ گرفته تا 3000 تومان برای چاپ لیزری روی چینی‌آلات باید هزینه کنید.

بنابراین جای تردید نیست حالا با دیدن برخی برندهای خارجی و بسیار معروف در فروشگاه‌های سطح شهر تهران زیاد تعجب نمی‌کنید، چون درخواهید یافت با توجه به نبود این برند در ایران و نداشتن نمایندگی رسمی، محصول مقابل شما یا در همین اطراف تهران تولید شده یا این‌که در بهترین حالت به طور قاچاق وارد کشورمان شده است.

لوازم بهداشتی و آرایشی با اسانس تقلب

همان‌طور که قبلا نیز اشاره شد بخش عمده‌ای از محصولات تقلبی موجود در بازار کشورمان را انواع محصولات بهداشتی و آرایشی به خود اختصاص داده‌اند، بنابراین برای بررسی آنها به کوچه معروف مروی نزدیک بازار سری می‌زنیم تا در این زمینه نیز اطلاعاتی به دست آوریم.

اگر به این کوچه پر از رنگ، عطر و اسانس خوب بنگرید صدها محصول تقلبی از برندهای معروف در این زمینه‌ها خواهید دید که حتی تولیدکنندگان اصلی نمی‌دانند محصولاتشان بازار مصرفی بسیار قابل توجهی در ایران دار‌د، چون از خیر تجارت با ایران و تمام مشکلات ارزی و بانکی آن گذشته‌اند، اما محصولاتشان یکی از پرفروش‌ترین محصولات داخل کشورمان شده ‌، به طوری که اصل و فرع آن قابل شناسایی نیست.

به گفته مسئولان اتحادیه خرازی و فروشندگان لوازم بهداشتی و آرایشی، اکنون کار تقلب محصولات آرایشی و بهداشتی به جایی رسیده که حتی واردکنندگان قانونی و سالم، قدرت تشخیص محصولات اصلی از تقلبی را ندارند و گاهی دچار دردسر می‌شوند. درصد زیادی از محصولات موجود بازار در این زمینه تقلبی هستند و از آنجا که این محصولات مستقیم با سلامت افراد سر و کار دارند باید نسبت به جلوگیری از ورود آنها با تمام توان وارد عمل شد؛ هرچند بهترین راهکار، حذف تقاضاست. به عنوان مثال یکی از برندهای معتبر لوازم آرایشی دارای ریمل بسیار پرطرفداری میان بانوان ایرانی است که اکنون در بازار می‌توانیم سه نمونه از آن را ببینیم یکی اصلی، دیگری شبیه اصل و سومی به طور کلی تقلبی، اما نکته مهم این ‌ که متقلبان آن چنان دقیق کار کرده اند که ممکن است حتی واردکننده نیز نتواند جنس اصلی را از فرعی تشخیص دهد، بنابراین از خریداران عادی چه انتظاری داریم؟ به اعتقاد بسیاری از فعالان این بازار، عمده محصولات تقلبی بخصوص در بخش لوازم آرایشی و بهداشتی از کشورهای عربی حاشیه جنوب خلیج‌فارس وارد ایران می‌شود، اما بخش بسیار ناچیزی هم از مرزهای غرب کشور می‌آید.

صفر و یک‌های تقلبی

بخش عمده‌ای از کالاهای تقلبی را باید مربوط به تلفن‌همراه و رایانه دانست که مرکز فروش این اجناس بدون کیفیت در خیابان جمهوری و پاساژهای معروفش است، چون به قول معروف این منطقه، بورس این کالاها شده و امکان فروختن اجناس تقلبی میان انبوهی از کالاهای اصل کارچندان سختی نیست.

این درحالی است که با توجه به ابعاد و تعداد و فناوری این‌گونه لوازم در بسیاری از موارد نمی‌توان تولید داخل را برای آنها درنظر گرفت. بلکه این محصولات به طور کامل از مرزهای کشورمان وارد شده که باز هم نام کشورهای حاشیه جنوبی خلیج‌فارس و برخی از مرزهای غربی ایران در این زمینه خودنمایی می‌کند.

از سوی دیگر تلویزیون، یخچال، کولرگازی و برخی تجهیزات الکترونیکی آشپزخانه نیز از جمله وسایلی است که گاه فقط نامی از برند اصلی به همراه دارند و کیفیت نامرغوب آنها باعث ایجاد دردسرهایی برای خریدارانشان می‌شود.