کاشتن بذر اکران

البته حرجی هم براین جشنواره ناامیدکننده نبود، چون تغییرات سریع و جابه‌جایی‌ها در سازمان سینمایی وزارت ارشاد و شعارهای اولیه دولت که به همه بخش‌های آن سرایت کرده بود، باعث شکل‌گیری توقع و انتظاری بیش از حد شده بود. سینماگران مدت‌ها درگیر مشکلات صنفی بودند و به کوچک‌ترین بهانه‌ای امیدوار می‌شدند و بوی بهبود اوضاع جهان می‌شنیدند. مضاف براین سینماگرانی که چند سال به دلیل ناپایداری وضع سینما خانه‌نشین بودند، به یکباره تصمیم به شروعی دوباره گرفتند و مرتب از امید حرف زدند.

این حجم از حرف‌های زیبا معلوم است که همه را امیدوار می‌کند، اما در عمل ماجرا چندان نشانی از امید نداشت. فیلمسازان بزرگ انگار در شتابزدگی رساندن فیلم‌هایشان به جشنواره الفبای فیلمسازی را هم از یاد برده بودند و برخی فیلم‌ها هم به جای امید از ناامیدی گفتند. سازمان سینمایی هم که تا آن زمان بیشترین انرژی‌اش را صرف حل مشکلات صنفی و تلاش برای آشتی دادن سینماگران طیف‌های مختلف کرده بود، در فرصت بسیار اندک باقیمانده تا جشنواره دیگر نایی برای برپایی جشنواره‌ای بی‌عیب و نقص نداشت. هرچند حتی در همان مدت حجت‌الله ایوبی، رئیس سازمان سینمایی و مجموعه‌اش تمام تلاش خود را برای رضایت جمعی سینماگران به کار گرفتند تا در اولین سال حضورشان جشنواره‌ای مطلوب و بدون حاشیه برگزار کنند، اما زور نیتشان به عناصری بزرگ‌تر نرسید.

با این همه انسان به امید زنده است و ما در آستانه برگزاری سی و سومین جشنواره فیلم فجر امیدواریم شاهد رویدادی باشیم که رضایت قریب‌به‌اتفاق سینماگران را در پی داشته باشد. رضایت از باب نتیجه مطلوب واقعی و نهایی، نه راضی بودن در تقسیم همه پسند سیمرغ‌های بلورین!

کسی نمی‌تواند منکر اقدامات خوب و تلاش‌های سازمان سینمایی برای رفع مشکلات بی‌شمار سینمای ایران در یک سال اخیر شود. بجز مشاهده و ارزیابی کارهایی در زمینه‌های سخت‌افزاری و بسترسازی برای چرخش بی‌عیب و نقص چرخ‌های هنر ـ صنعت سینما در کشور، جشنواره امسال فیلم فجر را می‌توان به‌عنوان مهم‌ترین جلوه تلاش‌ها و اقدامات ایوبی و یارانش درنظر گرفت. رویداد پیش رو محل سنجش و آزمون خوبی برای تصمیم‌گیری‌های سازمان سینمایی وزارت ارشاد در یک سال گذشته است و مرور فیلم‌ها می‌تواند به عنوان کارنامه این مجموعه تلقی شود.

انتخاب شعار با مسمای «پیش به سوی اکران موفق» از سوی علیرضا رضاداد، دبیر جشنواره سی و سوم در صورت دقت‌نظر و دوراندیشی و کاربلدی تصمیم‌گیرندگان حوزه سینما و سینماگران، می‌تواند رنگ واقعیت هم به خود بگیرد و اکران سال آینده کشور با بذرهایی که در بهمن ماه کاشته می‌شود، پرمحصول و پررونق باشد. اصل این نگاه که بزرگ‌ترین جشنواره سینمایی کشور را به مثابه محلی برای تقویت مساله اکران، به عنوان مهم‌ترین محمل رشد اقتصاد و صنعت سینما می‌بیند، حائز اهمیت و ارزشمند است، به شرطی که فضای کلی سینما قائل به این تفکر باشد و فیلمسازان بجز اجرایی کردن علایق و سلیقه‌های شخصی، تماشاگر را به‌عنوان سرمایه اصلی سینما ببینند و به درک و شعور و علاقه او احترام بگذارند؛ احترامی که با ساخت فیلم‌هایی جذاب، سرگرم‌کننده، اندیشمندانه و درعین حال امیدبخش همراه است. این به معنای نادیده گرفتن کمبودها و مشکلات عرصه‌های مختلف نیست و فیلمسازان دغدغه‌مند باید همچون همیشه به بازتاب منصفانه مسائل در قالبی هنرمندانه ادامه دهند و مسئولان هم با سعه‌صدر بیشتری با آنها همراهی و همکاری کنند. چون هیچ ایرانی واقعی و اصیل و دلسوزی، بدِ ملت و کشورش را نمی‌خواهد و با هر تلنگر هنرمندانه‌ای صرفا نیت خیری در سر دارد منتها در شرایط فعلی باید برای تزریق شادی و نشاط به فضای عمومی کشور تلاش کرد و این مسئولیتی است که تصمیم‌گیرندگان سینمای کشور نقش اساسی و تعیین‌کننده در آن دارند. تاکید می‌شود که مراد از سینمایی پرنشاط، ساخت فیلم‌های شبه‌کمدی و پر از لودگی چند سال اخیر سینما نیست، بلکه می‌توان با نظارت درست، کمدی‌هایی ساخت که هم ارزش هنری داشته باشد و علاوه بر تزریق روحیه شاد به مردم، چیزی هم به آنها بیفزاید و دریچه جدیدی را به رویشان باز کند.

حالا ببینید جشنواره‌ای که شعار زیبای «پیش به سوی اکران موفق» را بر پیشانی‌اش قرار داده، چند فیلم خوب و خوش ساخت کمدی را در خود دارد؟ اصلا جشنواره سی و سوم فجر چند فیلم گرم و جذاب با مولفه‌های تماشاگرپسند دارد و آثار حاضر در همه بخش‌های رقابتی و غیررقابتی تا چه حد کشش و ظرفیت جذب حداکثری تماشاگران را در همه روزهای سال آینده دارد؟

ما که طبق همان عادت زیبای همیشگی، یعنی امیدواری و خوش‌باوری ـ مثل آقای ایوبی ـ امیدواریم از هیچ فصل و ماهی از سال در سینمای ما به عنوان فصل مرده اکران یاد نشود و سینمای ایران در همه ایام سال فیلم‌هایی داشته باشد موفق و پرفروش و صف‌های طویل و از یاد رفته سینما دوباره تشکیل شود. برای این کار نیاز است توجه‌ها و تلاش‌ها را به مدت‌ها قبل از جشنواره معطوف کرد و با اقداماتی اساسی برای افزایش بودجه حوزه پراهمیت سینما، سالن‌سازی و تصمیم‌گیری‌های مدیریتی و اجرایی درست در بخش‌های مختلف، فیلم‌هایی ساخت که مردم برای دیدنش رغبت داشته باشند و به معنی واقعی کلمه پرفروش و سودآور باشند. پس اگر این شرایط را داریم، ما هم همصدا می‌شویم با «پیش به سوی اکران موفق».

علی رستگار ‌/‌ گروه فرهنگ و هنر