در حالی که ناتو به ماموریت نظامی خود پایان داده و باراک اوباما، رئیسجمهور آمریکا هم گفته طولانیترین جنگ تاریخ آمریکا در حال به پایان رسیدن است، اما جنگ و ناآرامی در این کشور در حال افزایش است.
نیکلاس هایسوم، نماینده ارشد سازمان ملل در امور افغانستان در این زمینه اظهار کرد: در بخشهای مختلف در سراسر افغانستان، افزایش درگیریهای میدانی بین گروههای مختلف و انفجار بمبهای کناره جادهای باعث کشته شدن تعداد زیادی از شهروندان شده است. بنا بر گزارش سازمان ملل، در سال گذشته میلادی 3699 غیر نظامی کشته شدند. تعداد مجروحان این حوادث به 6849 نفر رسید و به این ترتیب تعداد کل مجروحان این جنگ را به ده هزار و 548 نفر رساند که در مقایسه با سال گذشته رشدی 22 درصدی داشته است. با این حساب، تعداد کل کشتهشدگان شهروندان افغان در بیش از یک دهه گذشته به حدود 18 هزار نفر رسیده است.
در این میان، کودکان نیز یکی از قربانیان اصلی این حملات بودهاند، به طوری که در سال گذشته 714 کودک کشته و 1740 کودک نیز مجروح شدند که در مقایسه با 2013 نزدیک به 40 درصد افزایش داشته است. علاوه بر این، 298 زن کشته و 611 زن نیز مجروح شدهاند.
بخشی از افزایش این آمار و ارقام به دلیل درگیریهای صورت گرفته میان نیروهای دولتی و شبهنظامیان طالبان است. در حالی که جنگ برای افغانها هنوز تمام نشده است، اما مشخص است که ابعاد دیگری به خود گرفته است. با عقبنشینی گسترده نیروهای بینالمللی از استانهای افغانستان، شبهنظامیان به سمت میدانهای نبردی بازگشتهاند که سلاحهایی همچون خمپارهاندازها و موشکها هنوز براحتی پیدا میشود.
در نتیجه، سال 2014 شاهد افزایش کشتار غیرنظامیان بر اثر درگیریها بوده است و این در حالی است که تعداد قربانیان حوادثی همچون بمبگذاریها و بمبهای کنار جادهای تقریبا تغییری نکرده است. بنا به گزارش سازمان ملل، 72 درصد از شهروندان در حملات شبهنظامیان و 14 درصد نیز در حملات اشتباهی نیروهای دولتی جان خود را از دست دادهاند. پس از آنکه ارتش و نیروهای پلیس مسئولیت تامین امنیت را بر عهده گرفتند، شبهنظامیان جنگ و درگیریهای خود را بیشتر به سمت مراکز شهری و مناطق مسکونی کشاندند که همین امر خطر تهدید جان شهروندان را افزایش داده است. به عنوان مثال در اواخر ماه دسامبر و در روزی که نیروهای ناتو به حضور نظامی خود پایان دادند، سربازان ارتش در هلمند خمپارهای را به صورت اشتباه شلیک کرده که بر اثر آن حداقل 20 نفر در یک مجلس عروسی کشته شدند. طی ماههای اخیر شبهنظامیان دست به حملات تازهای زده و شهروندان را مستقیما مورد هدف قرار دادهاند که در یک نمونه آن 34 معدنچی و کارگر ساختمانی وابسته به دولت کشته شدند. دوشنبه هفته گذشته نیز یکی از اعضای شورای استانی ننگرهار بر اثر یک انفجار انتحاری جان خود را از دست داد.
البته عواقب و نتایج ناگوار این رخدادها تنها به آمار و ارقام مربوط به کشتهها و مجروحان محدود نمیشود. در سال 2014 میزان آوارههای ناشی از این درگیریها رشدی 8 درصدی داشت و بنا به اعلام سازمان ملل تعداد کل آوارگان افغانستان را به بیش از 800 هزار نفر رساند. این گزارش، از گروههای شبهنظامی و دولت میخواهد در حفظ جان غیرنظامیان تلاش کنند. هایسوم در این زمینه اظهار کرد: طرفهای درگیر باید درک درستی نسبت به عواقب اقدامات خود داشته باشند و حفاظت از جان شهروندان را اولویت اصلی خود بدانند.
گاردین / مترجم: حسین خلیلی
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد