شاه چگونه از آمریکا اف-14 خرید؟

در دهه 70 میلادی، آمریکا بر روی یک پروژه سری، ساخت هواپیمای جنگنده فوق پیشرفته رهگیری، کار می کرد که بعدها F-14 نامگذاری شد. هدف از ساخت این هواپیما، برتری مطلق هوایی ایالات متحده بر شوروی برای یک دهه آینده بود.

کد خبر: ۷۷۲۸۶۲

در 21 دسامبر 1970 اولین پرواز آزمایشی F-14 انجام شد و در همان زمان، پادشاه ایران از این پروژه خبردار شده و در سفری که به آمریکا داشت، با دولت آمریکا برای خرید این هواپیماها گفتگو کرد با بهانه پرواز جاسوسی شوروی در خاک ایران.

از آنجا که F-14 یک هواپیمای فوق پیشرفته استراتژیک غیر صادراتی بود، دولت آمریکا فروش آنها را به ایران به مجوز کنگره آمریکا منوط نمود. از آنجا که طبق قوانین ایالات متحده، فروش تسلیحات استراتژیک به سایر کشورها کلا قدغن است (مثل F-22 در زمان حال)، کنگره آمریکا به شدت با فروش آنها به ایران مخالفت کرد.

تلاش محمدرضا پهلوی برای خرید F-14 ناکام ماند. چند سال بعد، در حین فرایند طراحی و ساخت تامکت، رفته رفته مشکلات سر برآوردند... در حالی که کمپانی نورتروپ گرومن، سازنده F-14 ، دچار مشکلات مالی شدید شده بود و در آستانه ورشکستگی قرار گرفته بود، اردشیر زاهدی، سفیر شاه در آمریکا، با شتاب و سراسیمه به تهران برگشته و به دیدار شاه در دفتر کار او در کاخ سعد آباد رفته و او را در جریان موضوع گذاشت...

محمدرضا پهلوی موقعیت را مناسب یافت و به سرعت یک گروه نظامی-سیاسی را روانه آمریکا کرد. فرمانده وقت نیروی هوایی، ارتشبد طوفانیان، مسوول خریدهای نظامی ارتش ایران، به همراه یک گروه نظامی به محل کارخانه تولید F-14 در بریستول ایالت پنسیلوانیا رفته، و گروه سیاسی به سرپرستی سفیر ایران در آمریکا در واشنگتن مستقر و مشغول لابیگری در کنگره و سنای آمریکا شدند. پادشاه هم همزمان چندین مصاحبه خبری در تهران برگزار کرده و با تهدید افزایش دادن قیمت نفت به طور غیر مستقیم دولت و کنگره آمریکا را تحت فشار گذاشت.

بعد از یک مبارزه سخت و طولانی با دولت و کنگره آمریکا، سرانجام شاه موفق شد با دادن یک وام چند میلیارد دلاری به شرکت نورتروپ گرومن،توانست 80 فروند F-14 بخرد.