براساس آماری که سازمان بهزیستی ارائه میکند، اکنون در کشور 17 هزار مهدکودک وجود دارد. از این تعداد 9000 مهدکودک شهری است و 8000 مهدکودک نیز در مناطق روستایی و حاشیهای قرار دارد. این در حالی است که بجز این مهدهایکودک این روزها در شهرهای بزرگ کشور مراکز دیگری نیز وجود دارد که کار مهدهای کودک را انجام میدهند؛ مراکزی که با اسامی اغواکنندهای که در شکوفایی خلاقیت و استعداد کودکان خلاصه میشود، برای درآمد بیشتر تلاش میکنند.
هرچند بهطور قطع نمیتوان گفت تمامی این مراکز فعالیت نامناسبی دارند، اما نکته اینجاست آشفته بازار فعالیت مراکزی که با تربیت کودکان و آرامش روانی خانوادهها سر و کار دارد، میتواند آسیب جبرانناپذیری به جامعه تحمیل کند.
این در حالی است که برخی مراکز غیرمجاز پا را فراتر از این گذاشته و در محلهای نامناسبی مانند زیرزمین از کودکان نگهداری میکنند. از این بدتر اینکه مربیان چنین مراکزی آموزشهای لازم را برای برخورد صحیح با کودکان ندیدهاند به همین دلیل خیلی دور از ذهن نیست که کودک بهجای آموزش و شکوفایی استعدادهایش، آسیب روحی و روانی ببیند.
آرزو ذکاییفر، مدیرکل امور کودکان و مهدهای کودک بهزیستی کشور در گفتوگو با جامجم میافزاید: براساس بند یک قانون ماده 26 تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت، بهزیستی متولی صدور جواز برای مهدکودک و تنها ارگانی است که اجازه فعالیت در این حوزه دارد، اما حدود 12 سازمان و ارگان دیگر نیز این روزها مهدکودک تاسیس میکنند.
وی با بیان اینکه شاید برخی از این سازمانها دلسوزانه وارد این حوزه شده باشند، توضیح میدهد: اما چنین مراکزی باید براساس قانون عمل کنند، زیرا در برخی از این مراکز مربیان شاخصهای لازم را نداشته یا محل نامناسب آنها سبب آسیبدیدگی جسمی و روحی کودک میشود.
افزون بر این باید تاکید کرد رعایت نکردن قانون در این زمینه سبب سردرگمی خانوادهها نیز شده و برخی افراد از اجرای برنامههایی در مراکز غیرمجاز خبر میدهند که با آموزههای ملی و دینی کشور همخوانی ندارد.
مراکز غیرمجاز پلمب میشود
ذکاییفر درباره تعداد مراکز غیرمجاز میگوید: تا به حال حدود 400 مهدکودک غیرمجاز را رصد کردهایم، این تعداد مراکزی است که در حال تبدیل جواز یا پلمب شدن است، اما درباره تعداد مهدهای قانونی باید گفت تعداد آنها خیلی بیشتر از این تعداد است، زیرا ارگانهایی هستند که بیش از 2000 مهدکودک غیرقانونی دارند.
وی با بیان اینکه حدود 12 ارگان مراکزی شبیه مهد کودک دارند، توضیح میدهد: شهرداری، وزارت ارشاد، سازمان تبلیغات اسلامی و سازمان بسیج تعدادی از این ارگانهاست.
مدیرکل امور کودکان و مهدهای کودک بهزیستی درباره اینکه آیا نظارتی روی فعالیت مهدهایکودک این سازمانها صورت میگیرد، ابراز میکند: نمیتوانیم نظارتی داشته باشیم، اما با هماهنگی اداره اماکن میتوانیم وارد عمل شده و با آنها برخورد قانونی کنیم.
وی با اشاره به اینکه جلسات متعددی با مسئولان مهدهای کودک غیرمجاز برگزار شده، ابراز میکند: به این مراکز اخطار داده شده برای گرفتن مجوز اقدام کنند، اما چنانچه این مراکز برای تبدیل مجوز خود اقدام نکنند، مسئولان بهزیستی برای حفظ جان کودکان و با توجه به اهمیت این دوره، براساس قانون رفتار خواهند کرد و در نهایت با هماهنگی اداره اماکن این مراکز پلمب میشود.
ناآگاهی خانوادهها
این در حالی است که باید یادآور شد ناآگاهی تعدادی از خانوادهها سبب شده مهدهای کودک غیرمجاز بازار خوبی داشته باشند، زیرا بیشتر خانوادهها فریب نامهای این مراکز را میخورند. ذکاییفر در این باره میافزاید: برخی از این مراکز نامهایی مانند موسسه استعدادیابی و هوش یا موسسه خلاقیت را برای خود انتخاب کردهاند؛ شاید این اسامی برای برخی از والدین جذابیت داشته باشد و آنها را تشویق به ثبتنام کودک خود دراین مراکز کند.
مدیرکل امور کودکان و مهدهای کودک بهزیستی درباره برنامههای سال آینده این سازمان برای بهبود وضع مهدهای کودک تصریح میکند: پرونده سلامت روانی ـ اجتماعی برای مدیران و مربیان مهدها تشکیل خواهد شد.
قرار است مدیران و مربیان مهدهای کودک دو بار در سال مورد ارزیابی قرار گرفته و پرونده سلامت و روانی و اجتماعی آنها بررسی شود. علاوه بر این کارت مربیگری نیز از سال آینده برای مربیان مهدهای کودک صادر خواهد شد، بنابراین فقط مربیانی صلاحیت کار در این مراکز را خواهند داشت که کارت مربیگری داشته باشند.
ذکاییفر یادآور میشود: سال آینده در محتوای آموزشی نیز بازنگری جدی انجام خواهد شد، به این ترتیب شیوه نامه پوشش مربیان و مدیران، آیین نامه بهداشتی و ایمنی و منشورهای اخلاقی بازنگری میشود.
وی درباره آمار بیشترین شکایتهای مردمی از مهدهای کودک بیان میکند: براساس بررسیهای ما بیشترین خطایی که در مهدهای کودک رخ میدهد به شهریه این مراکز مربوط میشود.
مدیرکل امور کودکان و مهدهای کودک بهزیستی درباره اینکه قرار بود تمامی مهدهای کودک به دوربین مداربسته مجهز شود، توضیح میدهد: اکنون حدود 70 درصد مهدهای شهری برخوردار به دوربین مداربسته مجهز شده و قرار است از مهدهای روستایی و کمتر برخوردار نیز حمایت مالی به عمل آید تا آنها نیز به این سیستم مجهز شوند.
با توجه به دغدغه خانوادهها و تاثیر مهدهای کودک بر رشد فرهنگی و اجتماعی کودکان، باید از مسئولان خواست به اجرای قانون توجه بیشتری کنند، زیرا آشفته بازار مهدهای کودک در نهایت سبب آسیبدیدگی افرادی خواهد شد که قرار است آیندهساز این کشور باشند.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد