مهم‌هایی که گران شدند

این در حالی بود که در هفته پایانی فروردین شایعه این موضوع در بین مردم و در فضای مجازی منتشر شد، اما خیلی زود از سوی اتحادیه جایگاه‌داران تکذیب شد. در آن زمان صف‌های طولانی پمپ بنزین برای تفاوت 15 هزار تومانی قیمت در یک باک خودرو تشکیل شد تا این‌که شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران در اطلاعیه‌ای نرخ‌های جدید فرآورده‌های نفتی را اعلام کرد.

در اطلاعیه شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران آمده بود: هیات وزیران در اجرای مصوبه مجلس شورای اسلامی در قانون بودجه سال 93 نرخ‌های جدید بنزین، گازوئیل و CNG را برای اجرا از ساعت 24 پنجشنبه چهارم اردیبهشت امسال به تصویب رسانید که به این وسیله به اطلاع مردم می‌رساند:

گازوئیل یارانه‌ای هر لیتر 250 تومانی؛ بنزین سهمیه‌ای هر لیتر 700 تومان؛ بنزین آزاد هر لیتر 1000 تومان؛ بنزین سوپر سهمیه‌ای هر لیتر800 تومان؛ بنزین سوپر آزاد هر لیتر 1100 تومان و بهای هر مترمکعب گاز CNG برای خودروها نیز 450 تومان تعیین شده است. قیمت بنزین تحویلی به خودروهای دولتی هر لیتر 1000 تومان خواهد بود.

خداحافظی با 400 تومانی

در همین حال برای قیمت بنزین اتفاق دیگری هم افتاد که همانا تغییر قیمت بنزین‌های 400 تومانی و مهلت برای استفاده از سهمیه‌های باقیمانده بود. در این راستا شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، اول بهمن را پایان مهلت استفاده از بنزین 400 تومانی اعلام کرد.

به این ترتیب، دولت به ازای هر لیتر بنزین 400 تومانی دو لیتر بنزین با نرخ 700 تومان برای دارندگان این فرآورده نفتی در نظر گرفته به شرطی که تا اول بهمن‌‌ یک‌بار به سوختگیری در جایگاه‌های سوخت اقدام کنند.

این به آن معنی است فردی که به طور مثال 10 لیتر سهمیه بنزین 400 تومانی در کارت سوخت خود ذخیره کرده بود، اکنون 20 لیتر سهمیه بنزین 700 تومانی خواهد داشت. یعنی اگر این فرد قصد سوختگیری داشت در صورت وجود بنزین 400 تومانی می‌توانست 10 لیتر سوختگیری به قیمت 4000 تومان انجام دهد، ولی اکنون برای 20 لیتر سوختگیری باید 14 هزار تومان پرداخت کند. این اقدام دولت را می‌توان گامی در راستای حرکت به سمت تک نرخی شدن بنزین دانست، چرا که با وجود بنزین 400 تومانی، بنزین با شش نرخ محاسبه می‌شد، اما با حذف سهمیه‌های 400 تومانی اکنون چهار نرخ 700 تومانی برای بنزین معمولی سهمیه‌ای، 800 تومان برای بنزین سهمیه‌ای سوپر، 1000 تومان برای بنزین معمولی آزاد و 1100 تومان برای بنزین سوپر آزاد محاسبه می‌شود.

افزایش قیمت بلیت قطار و شناور شدن بهای بلیت هواپیما

سال 93 سال خوبی برای بخش‌های مختلف حمل و نقل از ریلی گرفته تا هوایی بود. چراکه این بخش‌ها با توجه به سرکوب قیمتی که در سال‌های گذشته برآنها رفته بود، مجوزهای رنگارنگ افزایش قیمت را دریافت کردند.

در اولین نمونه از ابتدای مرداد امسال ۱۰ درصد به عنوان هزینه خدمات ایستگاهی بر قیمت‌های سفرهای ریلی اضافه شد.

ماجرا از این قرار بود که در طول چند ماه گذشته شرکت‌های مسافری از افزایش هزینه‌های خود با توجه به اجرای فاز دوم هدفمندی‌ یارانه‌ها و نرخ بالای تورم سخن گفته‌ و رسما درخواست افزایش بیش از ۲۰‌درصدی نرخ بلیت را ارائه کرده‌ بودند؛ درخواستی که مورد بررسی قرارگرفت و با آن موافقت هم شد.

19 آذر افزایش دوباره قیمت بلیت قطار

اما این افزایش قیمت، همه ماجرا نبود. چراکه بلیت قطار یک افزایش قیمت دیگر را نیز تجربه کرد. یک افزایش 20درصدی که با احتساب افزایش قبلی، مجموع رشد قیمت بلیت قطار را به بیش از 30 درصد می‌رساند. افزایش‌های صورت گرفته در مسیرهای مختلف با توجه به نوع قطار و طول مسیر متفاوت است. با باز شدن پایگاه اینترنتی پیش فروش بلیت قطار، کاربران افزایش قیمت بلیت قطار را به طور متوسط 15 تا 20 درصد در هر مسیر مشاهده کردند و حتی برخی مسیرها مانند تهران ـ زاهدان افزایش نرخ 40 درصدی را نشان می‌داد. براین اساس، نرخ بلیت قطار چهارتخته نگین در مسیر تهران ـ مشهد به ازای هر نفر از قیمت 22 هزار و 450 تومان قبلی به 28 هزار تومان افزایش یافت. همچنین قطار چهارتخته نورالرضا در دو مسیر رفت و برگشت تهران ـ مشهد و برعکس به 102 هزار تومان افزایش یافت، در حالی که قیمت قبلی آن 87 هزار و 500 تومان بود.

شرکت راه‌آهن درخصوص افزایش قیمت بلیت قطار در برخی محورها اعلام کرد: با توجه به پیشنهاد 50‌درصدی افزایش قیمت بلیت ارائه شده از سوی شرکت‌های بخش خصوصی، این پیشنهادات در کمیته کارشناسی بررسی و در نهایت با در نظر گرفتن رفاه حال مردم(!) و به منظور ارائه خدمات رفاهی بیشتر در برخی مسیرها اعمال شده است.

شناور شدن قیمت بلیت هواپیما

عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی در ارائه برنامه‌ عملکرد خود در مجلس شورای اسلامی، موضوع آزادسازی نرخ خدمات حمل و نقل هوایی را یکی از برنامه‌های اصلی خود عنوان کرده بود و دولت یازدهم‌ نیز از همان ابتدا بر آزادسازی نرخ‌های حمل در انواع مدل‌های حمل و نقلی و بخصوص در بخش حمل و نقل هوایی تأکید داشت. موضوع آزادسازی نرخ بلیت هواپیما به عنوان یکی از اهداف قانون برنامه پنجم مطرح است؛ ‌‌طبق قانون باید از سال سوم برنامه پنجم موضوع آزادسازی نرخ‌ها عملیاتی می‌شد و گام اول اجرای این مورد، متنوع‌سازی قیمت‌ها بود.

شناورشدن قیمت بلیت هواپیما با نوسان مثبت و منفی 30 درصدی، یکی از مهم‌ترین اتفاقاتی بود که در سال 93 رخ داد. سازمان هواپیمایی کشوری از اوایل امسال تلاش خود را برای اجرای آزادسازی قیمت بلیت افزایش داد و در نهایت در چهارم اردیبهشت ماه دستورالعمل بند ب ماده 161 قانون برنامه پنجم توسعه را به شرکت‌های هواپیمایی کشور ابلاغ کرد، اما به دلیل این‌که تاکنون امکانات نرم‌افزاری و محاسباتی شرکت‌های هوایی براساس یک نرخ ثابت برای هر مسیر تنظیم شده بود، مدتی وقت لازم بود تا تغییرات لازم روی آن انجام شود. در همین حال خبر رسید با پایان یافتن این تغییرات، برخی شرکت‌های هواپیمایی از اول تیر به متنوع‌سازی و شناورسازی قیمت‌های خود اقدام کرده‌اند. در این زمینه شرکت هواپیمایی ماهان با ابلاغ بخشنامه‌ای به دفاتر فروش و آژانس‌هایی که بلیت پروازهای این شرکت را می‌فروشند، به آنها اعلام کرد، قیمت‌های جدید را از تاریخ بیست و پنجم خرداد 93 اعمال کنند.

بی‌سلیقگی برقی در آستانه نوروز

در حالی مصوبه افزایش قیمت برق در نوزدهم بهمن امسال به تصویب رسید که مردم به استقبال نوروز می‌رفتند و در زمانی که می‌توان آن را بدسلیقگی دانست، در اول اسفند رسما اجرا شد. معاون اول رئیس‌جمهور مصوبه دولت برای افزایش ۱۰درصدی قیمت برق خانگی و کشاورزی و ۲۰درصدی قیمت برق در دیگر بخش‌ها از اول اسفند را برای اجرا به وزارت نیرو و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور ابلاغ کرد.

در ابلاغیه اسحاق جهانگیری آمده بود: هیات وزیران در جلسه 19/11/1393 به‌پیشنهاد وزارت نیرو تصویب کرد: «وزارت نیرو مجاز است از ابتدای اسفند ۱۳۹۳ تعرفه‌های برق در بخش‌های خانگی و کشاورزی را 10درصد و در بقیه موارد 20 درصد بدون تغییر ساختار تعرفه‌ها افزایش دهد.»

در ادامه یکی از مسئولان وزارت نیرو نشست خبری برگزار کرد تا این موضوع را از طریق رسانه‌ها به مردم اطلاع دهد. معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی در چهارم اسفند اعلام کرد: «قیمت برق خانگی و کشاورزی ۱۰ درصد و قیمت برق تجاری، صنعتی و عمومی ۲۰ درصد از اول اسفند افزایش یافته است.»

هوشنگ فلاحتیان با اشاره به این‌که هزینه برق ۷۰ درصد مشترکان برق کشور کمتر از 7000 تومان در ماه است، افزود: با افزایش قیمت برق، این مشترکان حدود ۷۰۰ تومان افزایش خواهد یافت که مبلغ ناچیزی است. وی گفته بود: اگر مردم ۱۰ درصد در مصرف برق نسبت به تابستان ۱۳۹۳ صرفه‌جویی داشته باشند و از لوازم پرمصرف در ساعات پیک استفاده نکنند، در صورتی که بتوانیم بار را در رقم ۵۰ مگاوات مدیریت کنیم تجربه خاموشی نخواهیم داشت، اما در غیر این صورت اعمال خاموشی اجتناب‌ناپذیر است.

همچنین وی درباره عوارض برق که در طرح قبوض درج می‌شود، گفت: عوارض برق که در سال جاری ۳۰ ریال به ازای هر کیلووات است و در بخش توسعه برق روستایی و انرژی‌های تجدیدپذیر هزینه خواهد شد، تغییر نمی‌کند. وی افزود: عوارض برق از همه مشترکان به غیر از مشترکان روستایی و کشاورزی دریافت می‌شود.