شرق: ایران هرچه داشته باشد عربستان هم میخواهد
توافق هستهای میان ایران و غرب، عربستانسعودی را بسیار نگران کرده است. مخالفان توافق هستهای میان ایران و کشورهای ١+٥ طیف گستردهای را شامل میشوند؛ طیفی که از دلواپسان داخلی شروع میشود و به عربستانسعودی، رژیم اسراییل و محافظهکاران آمریکایی ختم میشود.
روز دوشنبه ٢٥اسفند همزمان با آغاز مذاکرات هستهای میان ایران و غرب یکی از مقامات ارشد خاندان آلسعود مدعی شده توافق هستهای با ایران میتواند سایر کشورهای منطقه را به تولید سوخت اتمی ترغیب کند. شاهزاده ترکی الفیصل، رییس پیشین دستگاه اطلاعاتی عربستانسعودی به بیبیسی گفته در صورت توافق قدرتهای جهانی با ایران، کشورش ممکن است بهدنبال همان حقوق برود. او افزوده: من همیشه گفتهام هرآنچه از این گفتوگوها بیرون آید، ما هم بهدنبال همان خواهیم بود. فیصل که بیش از ۲۰سال ریاست دستگاه اطلاعاتی عربستانسعودی را تا سال ۲۰۰۱ برعهده داشت، گفته است: اگر ایران در هر سطحی توانایی غنیسازی اورانیوم داشته باشد، فقط عربستانسعودی نیست که دنبال همین خواسته خواهد رفت. به ادعای شاهزاده فیصل در صورت امضای توافق با ایران درها در تمام جهان بدون هیچ ممنوعیتی روی این روند باز خواهد بود. او گفته دلیل مخالفتش با توافق با ١+٥ همین موضوع است. خبرگزاری رویترز در این مورد نوشته است عربستانسعودی ایران را رقیب خود در منطقه میداند و بیم آن دارد از یکسو یک توافق هستهای راه را برای رسیدن ایران به سلاح هستهای باز کند و از سوی دیگر فشار سیاسی بر ایران را کاهش دهد. چندروز پیش والاستریتژورنال گزارش داد: درحالیکه مذاکرات هستهای بین ایران و ١+٥ در طول چندین دور گذشته پیشرفت محسوسی داشته است، عربستانسعودی اقدام به امضای بیسروصدای قرارداد همکاری هستهای با کرهجنوبی کرده است. این توافق منجر به افزایش نگرانیها در میان آمریکا و متحدان آن شده است. برخی از مقامات آمریکایی و عرب نگرانی خود را از مسابقه تسلیحاتی در خاورمیانه ابراز کردهاند که بابت رقابت منطقهای عربستان با ایران است. تفاهمنامه عربستانسعودی و کرهجنوبی شامل برنامهای برای بررسی و مطالعه امکان ساخت دو رآکتور هستهای به ارزش دومیلیارددلار در عربستان در ظرف ٢٠سال آینده میشود. مقامات فعلی و سابق آمریکا میگویند که نگران اتحاد نظامی عربستانسعودی با پاکستان که مجهز به سلاح هستهای است، هستند. تعدادی از مقامات ارشد عرب، به کاخسفید هشدار دادهاند که دولت عربستان ممکن است برای توسعه تکنولوژیهای هستهای خود از پاکستان کمک بگیرد.
میهمان ناخوانده وین
سخنان ترکی الفیصل را میتوان آخرین تلاش عربستانسعودی برای مقابله با توافق هستهای دانست. پیش از این در آذرماه سالجاری نیز درست زمانی که ایران و گروه ١+٥ در وین در حال مذاکرات بودند و بسیاری از تحلیلگران گمان میکردند که این دور از مذاکرات به توافقی اولیه منجر خواهد شد، در آخرین ساعات سعود الفیصل، وزیر امور خارجه عربستان به وین سفر کرد و با جان کری، همتای آمریکاییاش دیدار کرد.
بر اساس گزارشها، جان کری بعد از پایان پنجمین نشست سهجانبهاش با ظریف و اشتون راهی فرودگاه شد و با فیصل در داخل هواپیمای حامل او دیدار کرد و او را در جریان روند مذاکرات قرار داد. بسیاری از تحلیلگران معتقدند مذاکرات آذر ١٣٩٣ به دلیل سفر چندساعته سعودالفیصل به نتیجه نرسید. اما نگرانی عربستان از برنامه هستهای ایران سابقهای طولانی دارد. در آذر ١٣٨٩ وبسایت ویکیلیکس اسنادی محرمانه منتشر کرد که بر اساس آنها چند کشور عربی و از جمله عربستانسعودی از آمریکا خواسته بودند به ایران حمله نظامی کند. در یکی از این اسناد آمده بود که
عبدالله بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان، از ایالاتمتحده درخواست کرده بود برای نابودی تاسیسات اتمی، به ایران حمله کند.
در این اسناد به توصیههای پیاپی پادشاه عربستان به ایالاتمتحده برای حمله به ایران برای پایاندادن به برنامه جنگافزارهای اتمی اشاره شده بود. در یادداشتهایی که ویکیلیکس مدعی شده متعلق به سفارتخانههای آمریکا در خاورمیانه است، پادشاه عربستان به آمریکا میگوید: «سر مار را قطع کنید.» در این اسناد همچنین آمده که پادشاه عربستانسعودی گفته است که با آمریکاییها همکاری میکند تا جلو نفوذ ایران در عراق را بگیرد؛ اقدامی که بنا بر این اسناد «یک اولویت استراتژیک برای پادشاه و دولتش» محسوب میشود. برپایه این اسناد، پادشاه عربستان درخواست حمله به ایران را در جریان دیدار ماه آوریل سال ۲۰۰۸، با رایان کروکر، سفیر آمریکا در عراق و ژنرال دیوید پترائوس، فرمانده وقت نیروهایی آمریکایی در عراق مطرح کرده بود. در این گزارش آمده است: «وزیر خارجه (عربستان)، در عوض خواستار تحریمهای بسیار سنگینتر آمریکا و بینالمللی علیه ایران شده، از جمله ممنوعیت رفتوآمد و محدودیتهای بیشتر در وامهای بانکی. شاهزاده مقرن، (رییس سازمان اطلاعات عربستان)، این دیدگاهها را انعکاس داده است و تاکید میکند که برخی از تحریمها میتواند بدون تصویب سازمانملل به اجرا درآید.» در ادامه این سند منتسب به وزارت خارجه آمریکا آمده است: «وزیر خارجه (عربستان) همچنین گفته است که استفاده از فشار نظامی علیه ایران نباید کنار گذاشته شود.»
عربستان نگران جایگاه بینالمللی ایران
چندی پیش نیز یک نشریه آمریکایی در تحلیلی بررسی کرد که عربستان از توافق هستهای احتمالی ایران و گروه ١+٥ بسیار هراس دارد و در صورت توافق، ریاض نیز بهشدت بهدنبال برنامههای اتمی خواهد بود. نشریه آمریکایی «فارین افرز»، در این خصوص نوشت که آمریکا توافقنامه هستهای بین خود و عربستان را برای شش سال دیگر به تعویق انداخت و این موضوع، سهم بسزایی در سردی روابط بین دو کشور در سالهای گذشته داشته است؛ اما دستیابی ایران بهعنوان رقیب سرسخت عربستان در منطقه به انرژی هستهای، بالاترین تهدید برای ریاض محسوب میشود. این موضوع فقط جنبه امنیتی ندارد، بلکه به بالابردن جایگاه بینالمللی ایران در مقابل عربستان نیز کمک میکند. این مجله در ادامه مینویسد: توافق هستهای بین ایران و غرب، باعث میشود تا سران ریاض بیش از این، تعلل آمریکا در امضای توافق هستهای با عربستان را بر نتابند و بهدنبال همپیمانان دیگری برای پیشبرد برنامه اتمی خود باشند، شاید فرانسه یا روسیه، بهطوریکه برخی شرکتهای عربستانی با شرکت «اریفا»ی فرانسه برای مشارکت در برنامههای هستهای توافقنامه امضا کردهاند.
نگرانی کیسینجر
چندی پیش هنری کیسینجر، وزیر خارجه پیشین آمریکا نیز ابراز نگرانی کرده بود در صورت امضای توافق اتمی با ایران احتمال مسلحشدن عربستان سعودی به بمب اتمی وجود دارد. استدلال پایه کیسینجر که به محافظهکاری و مداخلهنکردن در تصمیمات دولتهای وقت آمریکا شهرت دارد این است که: در صورت پذیرفتن خواسته ایران مبنی بر دراختیارداشتن چندهزار واحد سانتریفیوژ، محرومساختن کشورهای دیگر از این حق، غیرممکن است و در صورت واگذاری این امتیاز به جمهوری اسلامی، کشورهای رقیب در منطقه، ازجمله عربستان برای دستیافتن به بمب اتمی اقدام خواهند کرد.
شرق
-واکنش باهنر به حمله به علی مطهری در شیراز: عقل دارم نمی گذارم چنین اتفاقی برایم بیفتد
-تبدیل باغات کن از پهنه مسکونی به فضای سبز
-ایران هر چه داشته باشد عربستان هم می خواهد
-بارکدهای سه بعدی جایگزین سیم کارت
خراسان
-موافقت 81 درصدی مردم با ایستادگی در برابر فشار غرب
موسسه میزان با یکی از بانکهای بزرگ و معتبر ادغام میشود
-بار بدهی۹۴ هزار میلیارد تومانی دولت روی دوش پیمانکاران
-سناتورها بلوف می زنند
کیهان
-غرب نمیخواهد چماق تحریم را کنار بگذارد
-آمادهباش برای 80 میلیون نفرسفر نوروزی
-ریاضت اقتصادی به ثروتمندترین کشورهای اروپایی رسید
آرمان
-خروج نام ایران و حزب الله از فهرست تهدیدات تروریستی علیه آمریکا
-رییس جمهور:مردم بخواهند، قدرت را واگذار می کنم
-یارانه نقدی در سال 94 تغییر پیدا نمی کند
-شورای نگهبان لایحه بودجه 94 را تایید کرد
آفتاب
-معاون قوه قضاییه:نمی توان کنسرت ها را به دلیل اینکه عده ای ناراحت اند لغو کرد
-علی لاریجانی:بعید است در مورد حادثه قم بررسی دقیقی انجام شده باشد
-امیداورم هیچ رسانه ای سال 94 بسته نشود
-تصمیم شبانه برای کارگران
آفرینش
-اتفاق شیراز هیچ کمکی به نظام نکرد،قوه قضاییه به طور قاطع برخورد کند
-خلاق بودن را به دانشجویان خود بیاموزیم...
-شرط 21 ماهه شدن خدمت سربازی
-جزئیات جدید از کنکو سراسری 94
ابتکار
-پرداخت 2.5 میلیون دلار به کی روش
-استقبال اسد از تغییر مواضع آمریکا
-هشدار آیت الله به تندروها
اسرار
-ترکان خبرداد: درخواست سرمایه گذاران خارجی برای قطب سوم خودروسازی
-سردار اشتری خبر داد: ثبت تخلفات نوروزی با 6000 دوربین
-هرگز مایل به تعطیلی رسانه ها نبودم
-در لوزان همه از توافق می گویند
اعتماد
-اقامت نوروزی در هتل مجهز به تخته سیاه
-علی لاریجانی:از کار حزبی دفاع می کنم
-شکست روحانی شکست کیست ؟
-در جست و جوی راه حل هسته ای
افکار
-برنامه افزایش یک میلیون بشکه ای صادرات نفت
-چیپس و پفک جلوی مغازه ها مسموم هستند
-103 هزار تومان ؛ افزایش حقوق کارگران
-پدیده حریم خواری در تهران
جام جم
-ظریف:به توافق نزدیک تر شده ایم
-افزایش 17 درصدی حقوق کارگران
-سفره گسترده تلویزیون در سال تحویل
-امشب تلخ را نکنیم
امین
-هنرمندان تبریزی نوروز در خارج از کشور به روی صحنه می روند
-اراده سیاسی در رفع تحریم ها لازمه تفاهم
-بازار فرش ایرانی زیرسایه چین، هند و پاکستان
-شناسایی عوامل حمله به مطهری
ایران
-تهران در پرسه زدن ها کشف می شود
-چهارشنبه سوری یا چهارشنبه سوزی
-شناسایی چهره عاملان غائله شیراز
حمایت
-اسد در واکنش به عقب نشینی آمریکا: فقط به حرف های مردم سوریه گوش می دهیم
-پرونده های زمین خواری خارج از نوبت رسیدگی می شود
-افزایش 20 درصدی قیمت هتل ها در نوروز 94
راه مردم
-لایی سنگین برای هیأت رئیسه اتاق تهران و ایران
-به نام برند اصل به کام کالای تقلبی
-خبر خوش زیست محیطی در باغات کن
رسالت
-نگاه حداقلی به فرهنگ در فضای مدیریتی حاکم است
-جان کری:ایران به همه تعهدات خود عمل کرده است
-بیست ساعت فکر، چهار ساعت کار !
-588 طلافروشی تعطیل شدند
رویش ملت
-پرونده سهام عدالت با 48 میلیون نفر بسته می شود
-چارچوب های مذاکره توسط رهبری مشخص شده است
-مذاکرات 5 ساعته ظریف -کری در نخستین روز لوزان
سیاست روز
-اقتدار دستگاه قضا در صدور حکم دانهدرشتها
-عبور از رکود با تکیه بر نسخههای داخلی
-امریکا به دنبال تفاهم پوشالی
دنیای اقتصاد
-آمریکا روی موج عقب نشینی
-دو هفته حساس در مذاکرات
-برگشت دلار از کف قیمت
-دمای بهار رشد در پاییز
نسل فردا
-سخنرانی رهبرمعظم انقلاب یکم فروردین ماه در حرم رضوی
-استقبال ضعیف مردم از پیش فروش اینترنتی بلیت اتوبوس
-انتشار جدول مزایای جدید کارگران
-پایان غیبت مشکوک پوتین
وطن امروز
-اشتباه درست همشهری های حافظ
-عربستان در تیررس انصارالله
-مردم با احتیاط خرید می کنند
-پول کثیف
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد