آنچه در ادامه میآید، برگردان مقاله خانم زهیدا ممبرادو بسون است که با عنوان «ایران یاد شهدای خود در جنگ تحمیلی را گرامی میدارد» در تاریخ ۲۰ مارس (۲۹ اسفند) در روزنامه «الموندو» از پرتیراژترین و پرمخاطبترین روزنامههای اسپانیایی به چاپ رسیده است.
«هرچند که ایران از چند ماه قبل در حال نبرد با داعش در عراق است؛ ولی ۳۵ سال پیش، این همسایه عرب از زمین، دریا و آسمان، به جمهوری اسلامی حمله کرد و منجر به جنگی خونین شد که ۸ سال به طول انجامید و نزدیک به یک میلیون نفر که اکثر آنها ایرانی بودند در آن کشته شدند. ضربهای که جنگ مذکور به جامعه ایران وارد کرد ویرانگر بود و در ایران نسبت به کشتهشدگان که آنها را «شهید راه وطن و اسلام» میدانند احترام گذاشته شده و یاد آنها را گرامی میدارند.
از زمان پایان جنگ، ایران هر ساله در این ایام چندین مراسم مذهبی در شهرهای مهم مرزی با عراق که متحمل بیشترین حملات از سوی بغداد شدند، برگزار میکند. هدف عراق از حملات به ایران به دستگیری حاکمیت اروندرود و محاصره ایران در خشکی و زمین بود تا نتواند از طریق خلیج فارس به صادرات نفت خود بپردازد.
یکی از این شهرها که از سوی ایرانیان، مقدس قلمداد میشود، شلمچه است که در مرز با عراق قرار دارد و امروزه نماد از خودگذشتگی میلیونها مرد جوان و نوجوان ایرانی است که داوطلبانه جان خود را فدای وطن کردند.
امام خمینی به همه مردم فرمان داد که از کشور دفاع کنند
یک فرمانده سپاه پاسداران که تمام جنگ را در جبهه بود در جمع خبرنگاران میگوید: «جنگ بر ما تحمیل شد و ما مجبور به دفاع از خود شدیم. حضرت امام خمینی به همه مردم ایران فرمان داد که به مردمی که از کشور دفاع میکنند بپیوندند و مردم به طور گسترده به این درخواست جواب داده و ما برای سرزمین خود جنگیدیم و عراق را مجبور به عقبنشینی کردیم. در حالی که صدام حسین با سلاحهای شیمیایی به ما حمله میکرد، غرب به این مسأله توجهی نشان نداد و امروزه سازمان ملل هنوز عراق را به دلیل این اعمال محکوم نکرده است.»
در جلوی مسجدی که نماز برای شهدا برگزار می شود، یک گروه دانشجویان جوان از اتوبوس پیاده میشوند و یک توده سیاه نامنظم تشکیل میدهند که در صفوفی منظم به راهپیمایی زیارتی که هر ساله ایرانیان بسیاری از این مکان انجام میدهند، میپردازند.
تنها در سه ماه، بیش از ۴ میلیون نفر از این مناطق آسیب دیده در جنگ دیدن کردهاند.
آمنه، یک دانشجوی حقوق که یکی از مسافران است میگوید: «ما به اینجا آمدیم تا برای آنهایی که جان خود را برای دفاع از ایران فدا کردند، دعا کنیم و به یادشان باشیم. ما مدیون آنها هستیم. آرزوی من این است که یک روز همانند آنها به کشورم خدمت کنم. آنها افراد بسیار خوبی بودند که دلیرانه جنگیدند.»
در کنار وی یک بسیجی توضیح میدهد که از اصفهان به شلمچه آمده تا که نسبت به گذشتگان خود که برای یک ایران امن جنگیدند، ادای احترام کند.
در این باره فرمانده سپاه پاسداران که قبلاً صحبت کرده بود، می گوید: «در طول جنگ و به ویژه در پایان آن، ایران تکنولوژی جنگی خود را کامل و ارتشی که در زمان انقلاب تضعیف شده بود را تسلیح کرد. ایران امروز یک کشور کاملاً امن است که قادر به دفاع از خود است و اگر یک زمانی، اسراییل تصمیم بگیرد که به ما حمله کند، بلافاصله پاسخ خواهیم داد.»
جنگ، ایرانیها را متحد کرد و احساس مردمی که برای نجات انقلاب می جنگیدند را برانگیخت.
جامعه بینالملل سکوت کرده بود
این فرمانده سپاه افزود: «فقط سوریه و لیبی به ما کمک کردند در حالی که جامعه بینالمللی سکوت کرده بود. ما از آن درس گرفتیم و دانستیم که چگونه از خود دفاع کنیم.»
وی گفت: «غرب پس از پایان جنگ و ناامید از پاسخی که ایران به حملات صدامی که نتوانست به مقصود خود برسد داد، شروع به استفاده از بهانه هستهای برای در محاصره قرار دادن کشور کرد.»
از آن پس، ایران متحمل تحریمهای شدید شد و به دشمن غربی که در طول چند سال جمهوری اسلامی را متهم به نقشهکشی برای دستیابی به بمب اتمی کرده بود، تبدیل شد. در این رابطه، مذاکرات کنونی که در حال برگزاری بین ایران و گروه ۵+۱ است، در صورتی که به یک توافق دست یابد، می تواند در روزهای آینده به این بیاعتمادی پایان دهد.
در چند کیلومتری شلمچه، شهر آبادان واقع است. شهر جنگزده دیگری که در این روزهای نوروزی همچنین مراسم ویژهای را به یاد شهدای خود برگزار میکند.
هر دو شهر متعلق به استان خوزستان هستند که منطقهای غنی از ذخایر نفت و گاز است. در مجموع ۳۵۰ تانک عراقی به این شهر حمله کرده و ۴ هزار و ۲۰۰ نفر به شهادت رسیدند.
منحصر به فرد بودن این مکان در اروندرود نهفته است که از هر دو کشور عبور میکند و عراق سعی در تصاحب آن را داشت.
در نزدیکی مرز ایران، یک رزمنده پیشکسوت جنگ به عده کوچکی از مخاطبان، حادثه تلخ جنگ را توضیح میدهد و اینکه چگونه ۳ هزار غواص ایرانی بدون وقفه کار کردند تا که پلی را برای مرتبط کردن دو طرف رودخانه بسازند و نیروها با سهولت بیشتری به خاک عراق وارد شوند.
عواقب فیزیکی حملات شیمیایی که با گاز اعصاب و گاز خردل افزون بر دیگر عوامل شیمیایی انجام گرفت، هنوز در بسیاری از جانبازان دوران جنگ وجود دارد. این جنگ تحمیلی باعث تقویت نظام جدید شد و نیروهای مسلح بسیار قدرتمندی را پرورش داد.»(مهر)
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد