بتازگی موسسه تحقیقاتی CIES گزارشی در مورد مهمترین محصولات پنج لیگ برتر اروپایی منتشر کرد و چندان تعجببرانگیز نبود که سری A چهره چندان سرشناسی را در چند سال اخیر به فوتبال دنیا معرفی نکرده بود.
فاصله بین محصولات دیگر لیگهای معتبر فوتبال اروپا با سری A به اندازهای زیاد است که میتوان آن را یک هشدار جدی برای فوتبال ایتالیا دانست؛ هشداری که اگر جدی گرفته نشود به ادامه روند نزولی فوتبال این کشور منجر خواهد شد.
تحقیق CIES نشان میدهد که باشگاههای سریA نهتنها از بازیکنانی که پرورش میدهند، در تیمهای اصلیشان استفاده نمیکنند، بلکه از آنها در بازار نقل و انتقالات نیز بهره نمیگیرند و این پرورش بازیکنان جوان را به یک ضرر همهجانبه برای این باشگاهها تبدیل کرده است.
اینتر که بین باشگاههای ایتالیایی از نظر استفاده از بازیکنان جوانش وضع خوبی دارد، بین باشگاههای پنج لیگ معتبر اروپا یعنی انگلیس، اسپانیا، فرانسه، ایتالیا و آلمان، در رتبه نوزدهم جا گرفته است؛ در حالی که رقیب همشهری این تیم یعنی میلان، سی و چهارم است. شرایط برای یوونتوس، قهرمان سه فصل اخیر سری A بدتر از این است. آنها که ستارههای جوانی مانند پل پوگبا و آلوارو موراتا را در همین چند فصل اخیر از منچستریونایتد و رئال مادرید به خدمت گرفتند، در استفاده از بازیکنان جوان خودشان بین باشگاههای اروپایی در رتبه پنجاهم قرار دارند؛ رتبههایی که زنگ خطری اساسی برای فوتبال ایتالیا محسوب میشود.
این در حالی است که باشگاههای لالیگا و لوشامپیونا، دو برابر باشگاههای ایتالیایی، از بازیکنان جوان در تیم اصلی استفاده میکنند و همچنین باشگاههای این دولیگ، به همراه لیگ برتر انگلیس، از فروش بازیکنان آکادمیهایشان، درآمدی دو برابر باشگاههای سری A دارند.
باشگاههای ایتالیایی مدتهاست که به جنبههای مختلف پیشرفت یک باشگاه بیتوجهی نشان میدهند و این مساله، به ایجاد فاصلهای عمیق بین باشگاههای برتر اروپایی منجر شده است. برای مثال، یوونتوس، بهترین باشگاه ایتالیا، از نظر سیستم و ساختار توسعه بازیکنان جوان، در سطح باشگاههایی مانند مونیخ 1860، سلتاویگو، گنگام و رایو وایکانو است.
حتی باشگاهی مانند میلان که در چند فصل اخیر ستارههای زیادی را از دست داد، با بحران مالی روبهرو بود و در نتیجهگیری با هدایت مربیان مختلف مشکل دارد، به جای رو آوردن به استفاده از ستارههای جوانی که پرورش داده بود، به خرید بازیکنان بی کیفیت رو آورد؛ در حالی که پرورش ستارههای جوانی که بتوانند به تیم اصلی راه پیدا کنند، میتوانست بسیاری از مشکلات آنها را حل کند؛ هرچند آنها برای نزدیک شدن به باشگاهی مانند بارسلونا که سه برابر آنها ستاره جوان تولید میکند، راه درازی در پیش دارند.
در چند سال اخیر، بازیکنان جوان زیادی خود را به عنوان ستارههای آینده فوتبال ایتالیا معرفی کردند، اما خیلی زودتر از آنچه تصور میشد، محو شدند؛ بازیکنانی مانند برایان کریسانته، لوکاس مارونه و لورنزو کریستگ که بعد از درخشش ابتدایی، هرگز نتوانستند انتظارات را برآورده کنند. اگر بخشی از این ناکامی را به دلیل زود راضی شدن این بازیکنان بدانیم، بخشی دیگر نیز حاصل توانا نبودن مربیان در بهبود سطح بازی آنهاست.
مثلا چرا باشگاههایی مانند ساوتهمپتون، سوانسی و رئال سوسیداد میتوانند بازیکنانی چند میلیون یورویی پرورش دهند، اما یوونتوس، میلان و اینتر نمیتوانند؟ اینکه باشگاههای ایتالیایی نمیتوانند فوقستارههای مانند ژاوی و مسی بسازند، شاید چندان عجیب نباشد اما آنها حتی قادر به ساختن بازیکنانی مانند تیاگو آلکانتارا و آنتونیو سانابریا هم نیستند.
زمانی که آنتونیو کونته هدایت تیم یوونتوس را برعهده داشت، فوتبال ایتالیا را به دلیل نداشتن واقعگرایی و نبود احساس نیاز به پیشرفت، مورد انتقاد قرار داده بود. او در آوریل 2013 گفته بود: نمیتوانم تصور کنم که یک باشگاه ایتالیا قهرمان چمپیونزلیگ شود. وقتی میشنوم که گفته میشود میتوانیم با دو ـ سه خرید خوب، قهرمان چمپیونزلیگ شویم، خندهام میگیرد. فوتبال ایتالیا به سطحی رسیده که باید برای همه نگرانکننده باشد. فکر میکنم همه باید دست به دست هم دهند و شرایط را در فوتبال ایتالیا تغییر دهند. وقتی میگویم همه، منظورم باشگاهها، هواداران، رسانهها و کل مجموعه فوتبال است. اما باوجود هشدار کونته، همچنان شکاف عمیقی بین سریA و دیگر لیگهای بزرگ اروپایی وجود دارد.
نتایج تیمهای ایتالیایی در این فصل هم چندان بهتر نشده است. برای دومین فصل پیاپی، تنها یک تیم از سری A به جمع 16 تیم پایانی چمپیونزلیگ راه پیدا کرد. بهترین آمار در پرورش بازیکنان جوان بین تیمهای ایتالیایی را آتالانتا دارد، 22 بازیکن جوانش را در پنج لیگ معتبر اروپایی میبیند و این به معناست که اگر باشگاههای بزرگتر مانند یوونتوس، میلان و اینتر به دنبال پرورش بازیکن باشند، فوتبال ایتالیا هنوز به اندازه کافی استعداد دارد.
یوونتوس چند فصلی است که به ورزشگاه جدید رفته و میلان و رم هم قول ساخت استادیومهای جدید را دادهاند؛ اتفاقی که میتواند یک نفس تازه برای فوتبال ایتالیا باشد و فاصلهای را که در ده سال گذشته بین این باشگاهها با باشگاههای برتر اروپایی ایجاد شده کم کند؛ اما این تنها آغاز کار است و اگر آنها در پرورش بازیکنان جوان موفقیتی نداشته باشند، بیش از این، از نظر مالی ضرر خواهند کرد و نتایج بهتری هم در انتظارشان نخواهد بود.
منبع: سایت گل
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد