بهترین زمانها برای باروری ابرها

فرود شریفی گفت: باروری ابرها از سال ۱۳۴۶ در کشور ما شروع شد که در سال ۵۳ تا ۵۷ با آمدن متخصصان کانادایی به تهران، بر روی موضوع باروری ابرها بیشتر تمرکز کردیم.

وی افزود: کارشناسان روسی بین سالهای ۷۷ تا ۸۵ در فلات مرکزی ایران و استان یزد مبادرت به عملیات باروری ابرها کردند که نهایتا باعث شد کار بر روی باروری ابرها، از سال ۸۵ توسط مرکز ملی تحقیقات و مطالعات باروری ابرها در یزد ادامه پیدا کند.

عضو ستاد توسعه فناوری آب، خشکسالی، فرسایش محیط زیست معاونت علمی و فناوری با بیان اینکه باروری ابرها معمولا یا با روش باروری هوایی و یا باروری از طریق ژنراتورهای زمینی انجام می شود، خاطر نشان کرد: اگر تحت شرایط مساعد و با ابزار و امکانات مناسب اقدام به اجرای عملیات باروری ابرها شود می‏‏ توان موجبات افزایش بارش را فراهم کرد.

شریفی در خصوص روش های باروری ابرها با بیان اینکه ابرها، در مناطق کوهستانی به وسیله هوای مرطوب به بالا رفته و سرد می‌شوند که می توان گفت، تقریبا این نوع ابرها از غرب به شرق بر روی کوهها تشکیل می‌شوند، اظهار داشت: اگر این روند، به طور طبیعی به حال خود گذاشته شود، دیگر توانایی تولید باران ندارند و بیش از ۹۰ درصد از رطوبت خود را در جو به جای می‌گذارند.

وی با بیان اینکه برای باروری ابر روش های زمینی، هوایی،ٰ تلفیقی و فناوری های نوین مورد استفاده قرار می گیرد، افزود: اگر بعضی از این ابرها با ید و یخ خشک و دیگر مواد با استفاده از مولدهای زمینی یا هواپیما بارور شوند بین ۵ تا ۲۰ درصد روند بارندگی آنها افزایش داده می شود.

عضو ستاد توسعه فناوری آب، خشکسالی، فرسایش محیط زیست معاونت علمی و فناوری اظهار داشت: در سالهای اخیر بویژه سال قبل در فلات مرکزی، یزد، کرمان، اصفهان، فارس، کهگیلویه و بویراحمد، چهار محال و بختیاری، تهران، شمال غربی کشور در استانهای آذربایجان شرقی و غربی باروری ابرها از ماه های دی تا اردیبهشت در دستور کار قرارگرفت که بر اساس گزارش مرکز ملی تحقیقات و مطالعات باروری ابرها، در مناطقی که عملیات اجرایی باروری ابرها صورت گرفته، نسبت بارندگی از ۱۵ تا ۲۰ درصد دارای رشد و افزایش بوده است.

وی با بیان اینکه هرجا که بارش متوسط بیشتر از ۲۰۰ میلیمتر در سال باشد، انجام باروری ابر توجیه پذیر می شود، گفت: چون ابرهای سرد اغلب در فصل زمستان بوجود می آیند، لذا اغلب باروری ها در طول فصل زمستان صورت می گیرد. همچنین در ماه های دی تا اردیبهشت در بیشتر مناطق کشور و اردیبهشت تا تیرماه در استانهای شمالی می توان نتیجه بهتری از باروری ابرها گرفت.

عدم قطعیت و تردید در انجام باروری ابرها

شریفی با بیان اینکه عملیات باروری ابرها دربیش از ۴۰ کشور اجرا می شود، افزود: بسیاری از کشورهای دنیا مثل چین، سوریه، روسیه، استرالیا، برخی از کشورهای خاورمیانه بصورت سازماندهی شده و گسترده به باروری ابرها مبادرت می کنند.

وی اضافه کرد: در برخی مناطق باروری ابر تا ۳۰ درصد توانسته بصورت محلی «افزایش بارش» ایجاد کند و در برخی مناطق دیگر نه تنها هیچگونه اثری نداشته بلکه باعث عقیم کردن ابر نیز شده است.

به گفته عضو ستاد توسعه فناوری آب، خشکسالی، فرسایش محیط زیست معاونت علمی و فناوری، به همین دلیل استفاده از فناوری های سنتی باروری ابرها علیرغم سال ها تجربه و سعی و خطا هنوز با عدم قطعیت و تردیدهایی همراه است.

وی خاطرنشان کرد: در هر منطقه‌ای که سامانه بارشی مناسب وجود داشته باشد، ‌با روش های سنتی می توان اقدام به بارورسازی ابرها کرد. البته اخیرا ادعاهایی وجود دارد مبنی بر اینکه می توان بدون وجود سامانه های بارشی مبادرت به ایجاد بارش کرد.

شریفی افزود: با توجه به اهمیت آب و تغییر اقلیم و خشکسالی های پی در پی، فناوری های نوین باروری ابرها می بایست جدی تر از گذشته در دستور کار مراکز ذیربط پژوهشی و دانشگاهی قرار گیرد و می توان گفت اقدامات فعلی در خصوص باروری ابرها کافی بنظر نمی رسد.(مهر)