اگر در چند سال اخیر حریم آرامگاه کوروش به خاطر زمینهای کشاورزی و ساخت کارخانه و چند بنای دیگر به خطر می افتاد و اجرای طرح های عمرانی مانند ساخت سد سیوند در نردیکی آن دوستداران میراث فرهنگی را نگران میکرد، اکنون قرار است طرح دیگری در آن اجرا شود.
طرحی که برعکس همه این اتفاقات، به دست فعالان گردشگری طراحی شده و قرار است بار دیگر استان فارس و مجموعههای جهانی آن از جمله آرامگاه کوروش را با طرح «باغ حقوق بشر» معرفی کند.
مهریهای که باغ حقوق بشر شد
در این میان مریم سلیمانپور، یکی از ساکنان سعادت شهر که به همراه خانوادهاش به فعالیتهای گردشگری در حوزه بوم گردی میپردازد باغی با مساحت سه هزار متر مربع که مهریهاش بوده را در اختیار این طرح قرار داد تا از یک باغ خشک به باغی پر از درخت تبدیل شود که آبادگرانش گردشگران داخلی و خارجی هستند.
امیر امیری، همسر مریم سلیمانپور هم خانهای به نام کلبه «آقامیر» دارد که به عنوان یکی از مجموعههای گردشگری و اقامتی در حوزه بوم گردی استان فارس شناخته شده و گردشگران خارجی زیادی به آنجا می روند.
وی که ایده اولیه باغ حقوق بشر را از آرش نورآقایی، رئیس کانون انجمنهای صنفی راهنمایان گردشگری کشور گرفته، گفت: خانههای سعادت شهر در ۱۵ کیلومتری آرامگاه کوروش همگی دارای باغ هستند. این باغ ها در چند قدمی هر خانه واقع شده و به صورت استراتژیک دارای درخت انگور هستند در دورههای مختلف سعادت شهر نیز به نام باستانی آن یعنی «کمین» شناخته میشد. کمین به معنای شکارگاه و شهر شیرینی بوده است.
وی افزود: برخی از درختان سعادت شهر بیش از ۲۰۰ سال قدمت دارند و از سوی دیگر در فرهنگ ساکنان منطقه این است که باغ را مهریه نوعروسان میکنند. همسر من هم باغ مهریهاش را در اختیار این طرح قرار داد. پس از آن ما نام کلبه آقا میر را به نام کلبه حقوق بشر تغییر دادیم.
احیای چهارباغ ایرانی پاسارگاد
امیری و خانوادهاش در باغچه کوچک این کلبه به صورت پایلوت درختی کاشتهاند تا طرح باغ حقوق بشر اجرایی شود. قرار است که هر گردشگر درخت قابل کشت در این منطقه را انتخاب و به نام خودش در این باغ بکارد. در این منطقه درخت های انگور، انار، گردو، بادام، سیب، انجیر، گلابی، هلو، شلیل و زرد آلو قابل کشت هستند اما قرار نیست که باغ حقوق بشر فقط درخت میوه داشته باشد.
طراحی چهارباغ ایرانی در این باغ هم اجرا می شود و در حاشیه های اصلی آن، درختان تزئینی کاشته خواهد شد. نگهداری از درختان باغ هم بر عهده همین خانواده است تا زمانی که به یک باغ بزرگ تبدیل شود در آن صورت از جامعه محلی برای نگهداری باغ استفاده خواهد شد.
امیری میگوید که باید به جمع بندی نهایی درباره اجرایی شدن این طرح برسیم به عنوان مثال پیشنهاد شده که گردشگران خارجی در هر «الک» (واحد سنجش باغ) که مختص به کشور خودشان است، درخت بکارند. در آن صورت گردشگران کنار هموطنانشان درخت می کارند.
خانواده امیری بر این باور هستند که فرهنگ درختکاری در میان ایرانیان و حتی جهانیان یک اقدام پسندیده است و اگر کسی در جایی یک درخت به دست خودش کاشته و یا به نام خودش ثبت کرده باشد، تعلق خاطری به آن دارد. ما میتوانیم این امکان را به گردشگران بدهیم که در کنار تدوین کننده منشور حقوق بشر، مالکیت درختی با نام خودشان را داشته باشند. در این زمینه مسئولان شهر هم با ما همکاری کردهاند حتی فرماندار سعادت شهر، مسئول ایده پردازی است که در این زمینه همکاری خوبی دارد او حتی در بخش گردشگری نیز صاحبنظر است.
کاشت اولین درخت گردشگران خارجی
گردشگرانی که نتوانند به دست خودشان درخت بکارند، از طریق سایت این باغ اقدام میکنند حتی به گفته آرش نورآقایی پِژوهشگر گردشگری و رئیس انجمن راهنمایان گردشگری کشور یکی از بانکهای کشور حاضر شده تا درگاه پرداخت اینترنتی این سایت را نیز پشتیبانی کند.
نورآقایی از کاشت اولین درخت در باغ حقوق بشر توسط گردشگران خارجی خبر میدهد و میگوید: گروه نه نفرهای از گردشگران آلمانی مهمان کلبه حقوق بشر شدند و «بریجیت ولزن باخ»، مدیر بازرگانی یک شرکت آلمانی فعال در زمینه کامپیوتر یک درخت انگور در باغچه این خانه کاشت تا به فاصله دو هفته دیگر به محل باغ انتقال داده شود. این درخت با نام همان گردشگر ثبت خواهد شد.
پیش از این، درختان دیگری به همت خانواده میری (امیر میری، مریم سلیمانپور، آریامرد میری)، خانواده مهشید علوی از اعضای انجمن صنفی راهنمایان گردشگری استان تهران و آرش صادق زاده (صاحب سایت گردشگری Trip to Persia) کاشته شد. یک درخت هم به نام «کانون انجمنهای صنفی راهنمایان گردشگری سراسر کشور» و یک درخت دیگر به نام «انجمن صنفی راهنمایان گردشگری استان تهران» کاشته شده بود.
اکنون قرار است تا طرح «پردیس حقوق بشر» جمع بندی شده و به مرحله اجرا در بیاید ولی این تنها فعالیت کلبه اقامتی و گردشگری آقامیر نیست.
این خانواده فعال در حوزه گردشگریٰ فرشی با هزاران گره نیز طراحی کردهاند که گل وسط این فرش خرس قهوهای منطقه پاسارگاد است.
یادگاری که قرار است توسط گردشگران پاسارگاد باقی بماند. این فرش در اندازه ۸۰ در ۱۰۰ سانتیمتر توسط توریستهایی که به کلبه آقامیر میآیند بافته میشود.
نخهای به کار رفته در آن پشم خالص است و در حاشیه آن نقش پرچم کشورها نیز وجود دارد. دور تا دور فرش گل قالیهای قدیمی است که به آن پنجه خرس میگویند. با این کار هم قالی با طرحهای پنجه خرس احیا میشود و هم گردشگران در بافت آن مشارکت می کنند.(مهر)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد