پیوند شهرت و آشپزی
آشپزی با اندکی عشق میتواند از کاری ساده و روزمره به یک هنرنمایی خلاقانه و دلچسب بدل شود، خوشی بیافریند و به تمدد اعصاب منجر شود یا به بهانه رقابت چند هنرمند فرصتی برای سرگرمی فراهم کند. مسابقه «دستپختهای خودمانی» از سویی جذابیتهای رقابت در زمینه آشپزی را مدنظر قرار داده و از سویی دیگر از حضور هنرمندان و چهرههای مطرح در چنین برنامهای بهره برده است.
فریدالدین نیکجو تهیهکننده و کارگردان مسابقه دستپختهای خودمانی درباره طراحی این مسابقه میگوید: این مسابقه نزدیک به سه سال پیش طراحی شد، اما اجرای آن به زمانی موکول شد که زمینه مشارکت در تولیدش فراهم شود. خوشبختانه سال گذشته این امر میسر شد و توانستیم مسابقه را در چند فصل تولید کنیم.
فصل اول مسابقه دستپختهای خودمانی با اجرای بهار ارجمند و طبخ غذاهای ایرانی توسط هنرمندان سال گذشته به نمایش درآمد و پخش فصل دوم آن با اجرای سحر ولدبیگی و نیما فلاح از ایام نوروز در شبکه دو آغاز شده و همچنان ادامه دارد.
از ویژگیهای مسابقه دستپختهای خودمانی این است که غذای مورد مسابقه توسط داوران انتخاب میشود و شرکتکنندگان سهمی در انتخاب غذا ندارند.
نیکجو در این باره میگوید: از ابتدا تصمیم داشتیم غذاها متنوع باشد، اما تولید برنامه سخت میشد. اگر قرار بود شرکتکنندگان غذای موردنظرشان را در برنامه بپزند، هم در تهیه مواد اولیه با مشکل روبهرو میشدیم و هم داوری ممکن بود از عدالت دور شود. در ساختار فعلی این موارد مدنظر قرار گرفته و ما از هر دو شرکتکننده میخواهیم که یک غذای مشخص را بپزند. به نظرم این شیوه در روند تولید نظم ایجاد میکند و برنامه تمیزتر و دقیقتری به مخاطبان ارائه میشود.
وی ادامه میدهد: مشخص کردن یک غذا باعث میشود شرکتکنندهها بدانند قرار است در برنامه چه اتفاقی بیفتد و مسابقه برایشان مبهم نباشد.
به اعتقاد نیکجو برنامههای زیادی با موضوع آشپزی به شکلهای متفاوت در شبکههای مختلف دنیا ساخته میشود و اگر برنامهای با این موضوع و با حضور چهرههای مطرح و پرطرفدار ساخته شود حتما میتواند مورد توجه قرار بگیرد.
فصل اول مسابقه «دستپختهای خودمانی» در 30 قسمت و فصل دوم آن در 26 قسمت میزبان هنرمندان بسیاری بوده که تقریبا همه آنها از بازیگران سینما و تلویزیون هستند.
طرفدارانی که یک بازیگر دارد، حکم مخاطبی بالقوه را برای هر برنامهای دارد که آن بازیگر در آن حضور پیدا میکند و شاید از اینروست که بسیاری از برنامههای ترکیبی تلویزیون از حضور بازیگران و دیگر هنرمندان بهره میگیرند، اما مسابقه «دستپختهای خودمانی» از این بابت اندکی با دیگر برنامههای مشابه متفاوت است چرا که مهمانانش را پای اجاق آشپزخانه میفرستد.
نیکجو درباره حضور هنرمندان در این برنامه میگوید: یکی از شاخصههای اصلی طرح این بود که هنرمندان و چهرههای سرشناس در آن حضور داشته باشند. معمولا هر هنرمندی طرفداران خاص خودش را دارد و آنها دوست دارند بازیگران مورد علاقه خود را در فضایی صمیمیتر ببینند و حرفهای متفاوتی از آنها بشنوند.
به اعتقاد این تهیهکننده هنرمندان وقتی به عنوان مهمان در یک برنامه تلویزیونی حاضر میشوند بسیار جدی و رسمی درباره فعالیتهای حرفهای یا در نهایت از خاطراتشان حرف میزنند و طرفدارانشان آنها را در حال انجام کارهای معمولی و روزمره نمیبینند.
نیکجو میگوید: در طراحی این برنامه شهرت و محبوبیت هنرمندان و جذابیت برنامههای آشپزی تلفیق شده تا مخاطب از تماشای آن لذت بیشتری ببرد. براساس همین طراحی در سری بعد برنامه سراغ خوانندهها خواهیم رفت و بزودی تماشاگران تلویزیون تعدادی از هنرمندان سرشناس عرصه موسیقی را در این مسابقه خواهند دید.
به گفته وی مسابقه دستپختهای خودمانی سعی در ایجاد فضایی خودمانی دارد و تاکنون کوشیده ضمن برگزاری یک مسابقه، تصویر متفاوتی از هنرمندان ارائه کند.
از کلهجوش تا پاستا
در کشوری که مردمانش به مهماننوازی معروف هستند و انواع و اقسام غذاهای شناخته و ناشناخته طبخ شده است، یک مسابقه با موضوع آشپزی میتواند بسیار متنوع باشد، اما فصل اول مسابقه دستپختهای خودمانی به غذاهای معمول اختصاص داشت و در فصل دوم آن صرفا ماکارونی، پاستا، اسپاگتی و لازانیا طبخ میشود.
نیکجو در این باره توضیح میدهد: فصل اول مسابقه که 30 قسمت داشت، فهرست متنوعی از انواع غذاهای معمول و شناختهشده کشورمان را به مسابقه گذاشتیم و در عوض حجم آگهی تبلیغاتی بیشتر از چیزی بود که در فصل دوم شاهد هستیم. حجم نمایش آگهیهای تبلیغاتی در فصل دوم کاهش پیدا کرده، اما مسیر مسابقه به سمتی پیش رفته که نظر حامی مالی برنامه برآورده شود ضمن اینکه ماکارونی، پاستا، اسپاگتی و لازانیا در سبد غذایی بسیاری از خانوادههای ایرانی از هر طبقهای دیده میشود و این محصولات جای خود را در سفرههای ایرانی باز کردهاند.
به گفته این تهیهکننده تغییرات ایجاد شده در فصل دوم بعد از ارائه فهرستی از غذاهای معمول ایرانی در فصل اول باعث ایجاد تنوع در برنامه شده و تفاهمهایی صورت گرفته برای اینکه در فصل سوم فهرستی از انوع غذاهای ایرانی و خارجی متفاوت را ارائه کنیم.
نیکجو در این باره توضیح داد: قصد داریم فهرستی از غذاهای خاص داشته باشیم؛ این غذاها ممکن است از غذاهای شاخص ایرانی یا خارجی باشد یا حتی یک غذای بومی، اما کمتر مصرف میشوند و جزو غذاهای معمولی و همیشگی نیستند.
میزبانی یک زوج بازیگر
نیما فلاح و سحر ولدبیگی زوج جوانی که عمر زندگی مشترک آنها از یک دهه گذشته، در کنار هم اجرای برنامه «دستپختهای خودمانی» را برعهده دارند. سابقه حضور این دو بازیگر در آثار کمدی و البته روحیات شاد آنها فضایی به مراتب پرنشاطتر نسبت به فصل اول که اجرای آن را بهار ارجمند برعهده داشت، در این مسابقه ایجاد کرده است.
این زوج که هر دو بازیگر هستند در مسابقه «دستپختهای خودمانی» کمتر در کسوت مجری ظاهر میشوند و در شیوه اداره این مسابقه و نوع مواجهه آنها با مهمانان برنامه نمیتوان نشانی از میزبانی دید. ولدبیگی و فلاح در کنار شرکتکنندگان و همراه با آنها به روند مسابقه کمک میکنند و صرفا هدایت و مدیریت برنامه را بهعهده دارند.
ولدبیگی و فلاح به عنوان دستیار در کنار شرکتکنندگان حضور پیدا میکنند و آشنایی آنها با هنرمندان شرکتکننده فضای برنامه را صمیمیتر میکند و گاهی به رقابت بین هنرمندان هیجان میدهد.
نیکجو درباره اجرای این مسابقه توسط دو بازیگر میگوید: چیزی که در این برنامه برای ما اهمیت داشت، ایجاد فضای صمیمانه در این برنامه و نشاط بیشتر بود. خانم ارجمند نیز این برنامه را خیلی خوب اجرا میکردند، اما ایجاد تنوع در برنامه اصل است و همواره سعی کردهایم با حفظ شمایل اصلی برنامه تغییراتی در آن ایجاد کنیم که به یکنواختی نرسد.
این تهیهکننده میافزاید: ما دو بازیگر را انتخاب کردهایم که پیش از این تجربه اجرا ندارند و با هم نسبت دارند و این باعث میشود صمیمت بیشتری در برنامه شکل بگیرد، ضمن اینکه آنها رنگ و بوی خودشان را به برنامه میدهند که با نوع اجرای مجریان تلویزیونی متفاوت است.
برنامهریزی برای آینده
در فصل اول دستپختهای خودمانی یک مجری هدایت مسابقه را بهعهده داشت و چند دستیار در کنار شرکتکنندگان حضور داشتند و به آنها کمک میکردند. در فصل دوم اجرای برنامه به یک زوج سپرده شد و از دستیارها خبری نیست. همچنین در این فصل تغییراتی در دکور برنامه هم دیده میشود که چندان پررنگ نیست و همچنین قرار است در فصل بعدی خوانندههای مطرح کشورمان در این مسابقه با هم رقابت کنند. این موارد گویای تلاش تولیدکنندگان این مسابقه در جلبنظر مخاطب و رشد برنامه است.
نیکجو درباره تغییرات ایجاد شده میگوید: تمام تغییرات بر مبنای نظرات مخاطبان و به منظور بهبود کیفیت برنامه انجام شده است. به عنوان نمونه دستیارها در این برنامه حذف شدند چون نقش خودشان را ایفا کرده بودند و بعد از سری اول حضور آنها میتوانست دست و پای شرکتکنندگان را ببندد.
این تهیهکننده درباره دلیل حضور دستیاران در سری اول برنامه میگوید: بسیاری از شرکتکنندگان در فصل اول مسابقه درباره حضور در مسابقه نگران بودند و نمیدانستند از پس آشپزی در استودیو بر میآیند یا نه. بنابراین حضور دستیارها به آنها کمک میکرد که کارشان را راحتتر انجام بدهند، اما بعد از پخش فصل اول مسابقه این مشکل رفع شد و حالا همکاری مجریان برنامه برای آنها کافی است تا براحتی مراحل مسابقه را پشتسر بگذارند.
براساس توضیحات نیکجو، در ابتدای تولید مسابقه دستپختهای خودمانی هنرمندان کمتر به شرکت در این مسابقه رغبت داشتند و سختتر همکاری با ما را میپذیرفتند، اما بعد از نمایش چند قسمت خیلی راحتتر در مسابقه شرکت میکنند.
این تهیهکننده درباره همراهی و همکاری هنرمندان با این برنامه میگوید: تا پیش از این مسابقه فعالیتم را به ساخت آثار نمایشی معطوف کرده بودم و بعد از ده سال یک برنامه ترکیبی میسازم. سابقه آشنایی من با هنرمندان باعث شد آنها در این مسابقه شرکت کنند، اما حالا دیگر خود مسابقه را میشناسند و راحتتر در مسابقه شرکت میکنند. هنرمندانی که در قسمتهای اخیر مسابقه شرکت میکنند به دلیل آشنایی با مسابقه و جایگاهی که بین مردم پیدا کرده، مشتاقتر، فعالتر و چالاکتر از گذشته هستند و دست ما برای کارگردانی و ایجاد ریتم مناسب بازتر است.
به نظر میرسد در کنار تغییراتی که در این برنامه بهوجود آمده، ایجاد تناسب بین تیتراژ و فضای اصلی مسابقه نیز ضروری است؛ تیتراژ مسابقه فضایی سنتی از یک مهمانی خانوادگی ایرانی دارد، اما مسابقه در دکوری شیک و زیبا با ابزار و وسایل مدرن ساخته میشود.
آذر مهاجر / گروه رادیو و تلویزیون
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد