این در حالی است که قربانیان هم در ابتدا همین تصور را میکردند. تاثیری که مشاهده سریالهای مغایر با فرهنگ ایرانی بر روی افراد میگذارد یکشبه نمایان نمیشود. به طور مثال؛ اینگونه نیست که فرد شب فیلم را ببیند و بخوابد و صبح بیدار شود و فرهنگش عوض شود. این فیلمها و برنامهها بتدریج و آهسته بر رفتار افراد تاثیر میگذارد، به گونهای که فرد متوجه نمیشود تاثیر گرفته یا حتی فرهنگش عوض شده است.
هفته گذشته برنامه «بیراهه» به بررسی و تحلیل تاثیر منفی مشاهده سریالهای ماهوارهای پرداخت. در این برنامه افرادی حضور داشتند که به دلیل مشاهده همین سریالها مسیر زندگیشان تغییر کرده است. افرادی که به تاثیر از این سریالها مرتکب جرایمی شدهاند که به پشیمانی برای یک عمر منجر شده است.
زنم رابطه پنهانی داشت، کشتمش!
یکی از قربانیان این سریالها، قاتل همسرش است. او درباره انگیزهاش میگوید: به دلیل رابطه پنهانی که همسرم با یک مرد داشته او را کشتهام. آن مردی که با همسرم رابطه داشت هم حالا در بازداشت است.
او ادامه میدهد: همسرم کارهای مشکوکی میکرد، اجازه نمیداد به تلفن همراهش دست بزنم و برای آن قفل گذاشته بود. من هم برای اینکه به او اعتماد داشتم در کارهایش فضولی نمیکردم. زمانی که تلفن مشکوکی به او میشد، میگفت با دوستم یا خواهرم حرف خصوصی میزنم و شوخی میکنیم و من هم پیگیر نمیشدم. البته در این مدت من هم مزاحمتهای تلفنی زیادی داشتم که از طرف دوست همسرم بود و میگفت که زنت من را دوست دارد و عاشق من است و به اجبار با تو زندگی میکند. هر وقت در این باره با همسرم صحبت میکردم او میگفت که حتما مزاحم است. زمانی که مرد مزاحم اطلاعات خصوصی من و همسرم را بیان کرد، کم کم باورم شد که آنها با هم رابطه دارند و به همسرم شک کردم، ولی باز هم زندگی خودم را خراب نکردم و یک شب که تماس گرفت به او گفتم اگر همسرم با تو رابطه دارد و کنار تو هست باید صدایش را بشنوم تا باور کنم و حدود ساعت ده و نیم شب بود که زنگ زد و من صدای همسرم را از پشت گوشی و کنار آن مرد شنیدم و یقین پیدا کردم که باهم رابطه دارند.
متهم به قتل، دلیل خیانت و رفتار ناهنجار همسر را، تاثیر گرفتن از برنامههای ماهواره میداند و میگوید: یک دلیل تغییر رفتار همسرم میتواند دیدن همین شبکههای ماهوارهای باشد، در این فیلمها نشان میدهند که افراد خیلی راحت با هم رابطه برقرار کرده و به همسرانشان خیانت میکنند. به اصرار همسرم ماهواره خریدم و او بیشتر شبکههایی مانند فارسی وان و زمزمه و در کل شبکههایی که فیلمهای عاطفی پخش میکرد میدید. همسرم علاقه زیادی به آزادی داشت و فیلمهایی را که این چیزها را نشان میداد، نگاه میکرد.
متهم به قتل به این موضوع اعتقاد دارد که در کشور سازنده این فیلمها رفتاری که برای ما ناهنجار است، هنجار شمرده میشود و میگوید: آنها در کشور خود این گونه رفتار میکنند و در فرهنگشان مواردی مانند خیانت اهمیت ندارد و خیلی راحت این موضوع را قبول میکنند، ولی در مملکت ما چنین چیزی غیر قابل قبول است. زن نمیتواند به شوهرش خیانت کند و برعکس، شوهر نمیتواند به همسرش خیانت کند. این فیلمها برای فرهنگ آنها ساخته شده و مخالف با فرهنگ مملکت ماست. عاقبت دیدن این سریال میشود یکی مثل من که به جرم قتل همسرم الان در زندان هستم.
می گوید که از قتل همسرش پشیمان است و باید وقتی که به رابطه پنهانی او پی برده بود از او جدا میشد و نباید او را میکشت. هنوز حکم مجازاتش صادر نشده، ولی به گفته خودش مجازات قصاص در انتظارش است.
تجاوز به عنف
یکی دیگر از قربانیان برنامههای ماهوارهای نوجوان 14 سالهای است که او هم به جرم قتل دستگیر شده است. وی یک کودک 9 ساله را مورد آزار و اذیت قرار داده و زمانی که متوجه شده است دختر 9 ساله موضوع را به دیگران گفته، نقشه قتل دخترک را اجرا کرد.
پسر نوجوان میگوید: برای اینکه معصومه را وادار کنم کاری را که میخواهم انجام دهد او را کتک میزدم و روی تنش آبجوش میریختم و او را مورد اذیت و آزار قرار میدادم.
وی با بیان اینکه اینگونه حرکات را در ماهواره و در فیلمهای مبتذل دیده و از آنجا یاد گرفته، گفت: خیلی ناراحتم و شبها نمیتوانم بخوابم و خواب معصومه را میبینم و در فکر او هستم. اگر الان معصومه اینجا بود میگفت که این پسر را بکشید.
وی در آخر از دیدن این فیلمها ابراز ناراحتی کرد و گفت که دلیل اصلی تغییر رفتارش دیدن فیلمهای ماهوارهها بوده است.
کاش ماهواره نمیخریدم
در ادامه برنامه پدری که برای سرگرمی اعضای خانوادهاش ماهواره خریده، میگوید: اوایل، بچهها با دیدن فیلمهای ماهواره سرگرم بودند و من هم در بیرون از خانه به فعالیتهای خودم میپرداختم تا این که یک روز من هم یکی از فیلمهای ماهواره را دیدم و فکر کردم که یک فیلم معمولی و خانوادگی است، با خودم گفتم که چه اشکالی دارد همه با هم این فیلمها را ببینیم، زنان در فیلم حجاب نداشتند که آن هم بهخاطر فرهنگ متفاوت آنها با ما بود و دیگر اشکالی در فیلم ندیدم و خودم هم کمکم به فیلمها علاقهمند شدم. ولی متاسفانه بعد از سالها به تاثیرات منفی که فیلمهای ماهوارهای روی خانوادهام داشت، پی بردم. حالا که دیگر خیلی دیر شده است. این فیلمها باعث شد فرزندانم دیگر به من احترام نگذارند و رفتار همسر و دخترم که حجابشان سر جای خودش بود و نمازشان ترک نمیشد، عوض شود. پسرم که به فکر درس بود حالا دیگر وقتی میخواهد بیرون برود یک ساعت از وقت خود را جلوی آینه تلف میکند و همسرم از من جدا شده است و خیلی راحت بدون من زندگی میکند. او همه این مشکلات را از تاثیرات مشاهده ماهواره دانست و میگوید، اگر میدانستم که چنین عواقبی دارد، هیچوقت آن را نمیخریدم و اجازه نمیدادم که خانوادهام برنامههای شبکههای غیرمجاز را ببینند.
مسمومیت با ماهواره
دکتر علیاصغر اصغرنژادفرید، روانشناس، در این باره گفت: نکتهای که بسیاری از خانوادهها به صورت مستقیم و غیرمستقیم با آن درگیر هستند و زندگیشان را تحتتاثیر قرار داده، حضور ماهوارهها در زندگی و تاثیری است که ماهواره میتواند در زندگی آنها داشته باشد.
وی بر این باور است که نکته اصلی که این شبکهها سعی در نشاندادنش دارند، رابطه نامشروع و خشونت است و در این باره میگوید: گاهی من در جامعه و جلسات مشاوره تاثیر مشاهده شبکههای ماهوارهای را میبینم و به نظرم دیدن فیلمهای اینچنینی برای چند نفر از اعضای خانواده که کنار هم نشستهاند شاید از بدترین سم که یک آدم ممکن است به اعضای خانوادهاش تزریق کند، مسمومتر و آزاردهندهتر است.
اصغرنژادفرید با اشاره به این موضوع که کسی در خارج برای رشد و تعالی ما فیلم نمیسازد، گفت: براساس شواهد مستند برخی از این سریالها حتی اجازه پخش شدن در کشور سازنده و کشورهای اروپایی را ندارند و پخش آن جرم محسوب میشود و افراد میتوانند از سازندگان شکایت کنند و بگویند که این فیلم تاثیر بدی بر ذهن فرزند من گذاشته و سازنده و پخشکننده را به دادگاه بکشانند و خسارت بگیرند.
وی در ادامه گفت: هموطنان باید اگر هم برنامهای را نگاه میکنند، دلشان را بگذارند جای دل دیگران و ببینند آنها چه برداشت و تفسیری از فیلم دارند. گاهی اگر با فرزندانمان که فیلمهای ماهوارهای را میبینند، صحبت کنیم و از آنها بپرسیم که چه برداشتی از فلان فیلم دارند، متوجه میشویم که چقدر دنیای ذهنی افراد در این تصاویر و رسانهها میتواند مختلف، متضاد، متغیر و با برداشتهای مخالف باشد.
روانشناس این برنامه بیان کرد: خیلی اوقات مسائلی که در فیلمهای شبکههای ماهوارهای نشان میدهد برای بزرگسالان میتواند خیلی پیشپاافتاده باشد، ولی برای یک نوجوان حتی کوچکترین محرک میتواند ذهن این آدم را تحت تاثیر قرار دهد.
وی به تاثیری که این شبکهها بر جامعه میگذارد، اشاره کرد و گفت: متاسفانه رسانهها تفکر خاصی را به مخاطب خود میدهد و این باعث به وجود آمدن زمینه خیلی از ناسازگاریها و بیوفاییها میشود که یقینا در درازمدت یک فاجعه است. در درجه اول آن انسانی را که تحت تاثیر این وضع قرار گرفته است، مسموم میکند و بعد هم همه افرادی که او را دوست دارند، اذیت میکند. به هموطنان عزیزم توصیه میکنم که حتما به غذای روحی که میخورند، نگاه کنند و اگر در این غذا آشغال و کثیفی میبینند، از آن دوری کنند.
تپش (ضمیمه چهارشنبه روزنامه جام جم)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد