استان یزد به دلیل شرایط خاص جغرافیایی و اقلیمی و تابش شدید نور خورشید گرمایی خشک و سوزان را تجربه می کند، گرمایی که تقریبا از اواخر فروردین آغاز می شود و تا نیمه های مهرماه ادامه دارد.
یزد در ماه های خرداد، تیر و مرداد همواره گرمترین روزهای خود را سپری می کند و دمای هوای آن در مواقعی به خارج از حد تحمل می رسد.
برای مقابله با این گرما، در کنار پنکه های سقفی که در اغلب خانه های یزد به چشم می خورد و به جز دو سه ماه، بقیه ایام سال را به دور خود می چرخند، کولرها نیز نقش تعیین کننده ای در خنکتر شدن هوای خانه ها دارند.
کولرهای آبی سرانه مصرف را ۱۰۰ درصد افزایش می دهند
در شرایطی که گرما از یک سو و خشکسالی از سوی دیگر در یزد مشکلات عدیده ای را برای شهروندان و روستائیان ایجاد کرده، افزایش دمای هوا کولرهای آبی را واداشته تا به شکل باور نکردنی سرانه مصرف آب را تا ۱۰۰ درصد افزایش دهد.
هر کولر آبی در شبانه روز به طور متوسط بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ لیتر آب مصرف می کند که این میزان مصرف آب، وضعیت آب شرب یزد را در تابستانها در وضعیت بحران قرار می دهد.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان یزد در مورد مصرف کولرهای آبی اظهار کرد: در حال حاضر بالغ بر ۴۰۰ هزار کولر آبی در خانه های استان یزد نصب هستند و استفاده تعداد زیادی از آنها، شبانه روزی است.
علی اسلامی با بیان اینکه هر کولر اگر ۲۰ ساعت در شبانه روز روشن باشد، به طور متوسط ۴۵۰ لیتر آب مصرف می کند، افزود: اگر هر خانواده را به طور میانگین چهار نفر در نظر بگیریم، سرانه مصرف آب هر نفر در خانواده با استفاده از کولرهای آبی، بالغ بر ۱۰۰ لیتر در روز افزایش پیدا می کند.
افزایش مصرف تا ۲۴۳ لیتر در شبانه روز
وی با بیان اینکه مردم یزد در اغلب روزهای سال زیر الگوی مصرف تعریف شده، آب مصرف می کنند، گفت: دمای بالای هوا در روزهای گرم تابستان، به یکباره مصرف آب در خانه های یزد را افزایش می دهد به نحوی که سرانه مصرف هر نفر در طول روز در روزهای گرم از ۱۴۲ لیتر در شبانه روز به ۲۴۲ لیتر در شبانه روز می رسد که این مصرف بسیار بالای آب توسط کولرهای آبی را نشان می دهد.
اسلامی با بیان اینکه در همه نقاط کشور، نوسان مصرف آب در تابستان وجود دارد، افزود: میزان نوسان و افزایش مصرف آب در بسیاری از استانها و مناطق کشور، ۲۰ درصد است در حالی که این میزان در یزد گاهی به بیش از ۱۰۰ درصد نیز می رسد.
وی گفت: بر اساس الگوهای تعریف شده، میزان استاندارد برای مصرف آب به ازای هر نفر، ۱۵۰ لیتر در شبانه روز است و با استفاده از کولرهای آبی، این میزان می تواند ۵۰ درصد افزایش پیدا کند که در استان یزد میانگین مصرف سرانه در روزهای عادی بدون احتساب مصرف کولر، پایین تر از استاندارد است اما در زمان مصرف کولر، میزان افزایش مصرف به ۱۰۰ درصد می رسد.
برق در بحران گرما
با فرا رسیدن فصل گرما علاوه بر افزایش سرانه مصرف آب، مصرف برق نیز به ناگاه در روزهای تابستان به اوج مصرف می رسد.
مدیرعامل شرکت برق منطقه ای استان یزد در این زمینه اظهار کرد: در حالی که میزان رشد مصرف برق در کل کشور شش درصد بوده است، این میزان در استان به ۱۰ درصد افزایش یافته است.
محمدحسن صباغ زادگان افزود: در سال گذشته در روزهای گرم تابستان و در ساعات اوج مصرف برق، میزان مصرف به هزار و ۱۸۰ مگاوات رسید که این میزان بیش از میزان تولید برق در استان بوده است.
وی گفت: به نظر می رسد تابستان امسال میزان مصرف، افزایش بیشتری داشته باشد و بر اساس برآوردهای انجام شده، در روزهای گرم پیش رو، میزان مصرف برق به هزار و ۳۰۰ مگاوات خواهد رسید.
صباغ زادگان ابراز امیدواری کرد: با مدیریت مصرف برق و صرفه جویی مردم به ویژه صنایع استان، بتوانیم در ساعات اوج مصرف، برق استان را بدون بروز مشکل تامین کنیم.
وی با بیان اینکه برای رفع مشکل قطعی برق و ایجاد پایداری بیشتر در شبکه توزیع برق، اقدام به ساخت دو واحد نیروگاهی در استان یزد شده است، افزود: گرچه با هزینه های گزاف، اما تلاش می کنیم میزان تولید و مصرف برق در استان یزد با یکدیگر برابری کند تا شاهد قطعی برق در استان نباشیم زیرا یزد استانی صنعتی محسوب می شود و در صورتی که با قطع برق مواجه شویم، صنایع لطمات جبران ناپذیری خواهند خورد.
مدیرعامل شرکت برق منطقه ای استان یزد تاکید کرد: گرمای روزهای بهار و تابستان در یزد بسیار شدید است و در صورت قطعی برق و عدم امکان استفاده از کولر، مردم را دچار مشکل خواهد کرد اما امیدواریم با رعایت الگوهای مصرف و صرفه جویی در مصرف برق، بتوانیم این تابستان را نیز بدون مشکل سپری کنیم.
کاهش تعرفه برق در ماه های تیر و مرداد
یکی از اقداماتی که مسئولان به ویژه نمایندگان مجلس و نماینده مردم یزد و اشکذر در مجلس انجام دادند، پیگیری کاهش تعرفه برق در دو ماه از سال برای مشترکان این استان بود.
این اقدام با این هدف انجام شد که مردم به سمت تهیه کولرهای گازی بروند تا حداقل در زمینه آب، استان با بحران جدی مواجه نشود به همین دلیل از امسال، تعرفه برق در قبض های دو ماهه تیر و مرداد، ۲۵ درصد کاهش خواهد یافت.
البته مردم از سال گذشته تقریبا رویکرد خوبی نسبت به کولرهای گازی داشته اند اما واقعیت این است که نحوه ساخت خانه ها و هزینه های بالای خرید کولرهای گازی، نتوانسته رضایت مردم را در استفاده از کولرهای گازی به جای کولرهای آبی جلب کند.
در شرایطی که گرما از یک سو شهروندان را می ازارد و افزایش سرانه مصرف آب و برق خود مشکلات عدیده دیگری را به همراه دارد به نظر می رسد استفاده از روشی که شاید سالها پیش نیاکان و اجداد ما با احداث بادگیر ها از آن بهره می بردند برای رهایی از این مشکلات خالی از لطف نباشد.
استفاده از بادگیر ها که از انرژی طبیعی باد در گذشته بهره می بردند و نسبت به تهویه منازل بدون هیچ نگرانی و یا صرف هزینه ای استفاده می شد حالا به ورطه فراموشی سپرده شده است و باید این کولر های سنتی را تنها در خانه باغ ها و موزه ها به نظاره نشست.(مهر)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد