حدود یک دهه است که شرایط رودخانههای خوزستان از جمله کارون بحرانی شده و مردم نیز به سرنوشت این رودخانه حساس شدهاند.
با اینکه سه سال از طرح تشکیل هفت زنجیره انسانی حفاظت از کارون به دست هزاران خوزستانی به خصوص اهوازی ها میگذرد اما تاکنون اتفاق خاصی رخ نداده است.
این رویدار با طول 950 کیلومتر طولانی ترین رودی است که تنها در داخل ایران قرار دارد و همچنین تنها رود ایران است که بخشی از آن قابل کشتیرانی است و حتی آشامیدنی کلانشهر اهواز از رودخانه کارون تامین میشود.
در حاشیه این رود تمدنهای بزرگی از ایران شکل گرفته و کارون به غیر از تامین آب آشامیدنی و کشاورزی و تولید برق مصرفی دارای مواهب دیگری از جمله جذب سرمایهگذاری و ایجاد مکانهای تفریحی پررونق و حمل و نقل کالاست.
رود کارون صدو هفدهمین اثر طبیعی است که توسط سازمان میراث فرهگی در 20 بهمن 1389 در فهرست میراث طبیعی ایران قرار گرفت.
کارون آلوده است اما چرا؟
آلودگی رود کارون از مشکلات مهم این رودخانه است، همیشه دستکاری انسان در طبیعت باعث تخریب شده و همه افراد به نوعی در تخریب و تشدید آن قدم برداشتهاند.
سازمان آب و برق خوزستان بر این باور است که شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی با ورود آلایندهها و زهابهای خود یکی از آلودکنندگان اصلی رودخانه است و شرکت توسعه نیشکر بعنوان یکی از آلایندههای رودخانه کارون در ستاد جرایم دادگستری خوزستان از سال 88 معرفی شده است اما نتیجه چه شد؟
از دیگر عامل مهم آلودگی رود، پسابهای کشاورزی است که 48 درصد پسابهای ورودی به کارون را شامل می شود و فاضلاب شهری با 26 درصد در رتبه دوم آلایندههای رودخانه کارون است.
احداث مزارع پرورش غیر مجاز ماهی در سرشاخههای رودخانه بزرگ کارون از جمله رودخانه ارمند، رودخانه بهشتآباد، کاج ، کارون میانی و غیره عملا حیات اکوسیستم آبی و تنوع زیستی این رودخانه را با خطر جدی روبرو کرده است بطوریکه گربه ماهی گونه بسیار مقاوم و فراوان این رودخانه در حال انقراض است.
سلامت شهروندان خوزستان در خطر است
صغری رستمی، کارشناس محیط زیست و دبیر شورای پژوهشی اداره کل حفاظت محیط زیست استان خوزستان گفت: : 70 درصد آب شرب مصرفی استان خوزستان ، شهرهای حاشیهای و بسیاری از شهرهایی که در حوزه آن قرار ندارند از رودخانه آلوده کارون تامین میشود که در صورت ایجاد اختلال در سیستم تصفیه و پایین آمدن میزان کلر ، این آلودگی مستقیما به مردم منتقل میشود.
در برخی نقاط رودخانه به قدری آلوده است که حتی شنا کردن به هیچ وجه مجاز نیست.
کارون و اقدامات مسئولین
دبیر شورای پژوهشی محیط زیست استان خوزستان گفت: سازمان محیط زیست موفق شده تا اولین شورای حفاظت کیفی رودخانه را در کشور برای رودخانه کارون به تصویب هیات دولت برساند که فعالیتهای اجرائی توسط ارگانهای مختلف در جلسات این شورا مورد پیگیری قرار میگیرد.
وی افزود: با واحدهای آلاینده از طریق جرایم زیست محیطی که براساس انجام آزمایش و خروجی آلاینده تعیین میشود؛ برخورد قانونی میشود و گشتها مرتب با گشتزنی از تخلیه غیر مجاز در رودخانه جلوگیری می کنند و با واحدهای صنعتی جلسات متعددی در خصوص فعالیتهای ضد تخریبی آنها انجام میشود.
وی در ادامه گفت: درخصوص آلودگی فاضلابهای شهری، شرکت های آب و فاضلاب موظفند تا پیگیر احداث تصفیهخانه و شبکه جمع آوری فاضلاب باشند تا این فاضلابها به رودخانه کارون سرازیر نشود.
ضرورت لایروبی
عباس کایدخورده مدیر دفتر مطالعات و ساماندهی رودخانههای استان خوزستان گفت: لایروبی از جمله راهکارهای پیشنهادی برای رفع مشکل رسوبات کارون است محدوده مورد نظر برای لایروبی از منطقه زرگان در ابتدای اهواز آغاز شده و تا خرمشهر ادامه مییابد اما به دلیل کمبود اعتبار پیشرفت کار به کندی انجام میشود.
کارون چرا کم آب شد؟
خشکسالیهای پی در پی ، کم آبی هم سواحل رودخانه کارون، تجاوز به حریم رودخانه توسط کشاورزان و برخی دستگاه های اجرایی اجرای پروژه های غیر کارشناسی انتقال آب از سرچشمههای آن، احداث سدهای متعدد از دلایل کم آبی رود کارون است.
تبعات بحران کارون
کاهش شدید اب رودخانه کارون باعث شده سواحل و تفریحگاه آن به محلی برای تجمع حشرات و حیوانات موذی تبدیل شود.
مدیر کل حوادث غیر مترقبه استانداری خوزستان با تایید کاهش آب رودخانه کارون گفت: در چند سال اخیر، رسوبات قابل توجهی در کف و بستر رودخانه نشست کرده که باعث بالا آمدن بیشتر سطح آب در مواقع سیلابی شهر اهواز شده و در اینگونه مواقع شهر را در معرض خطر قرار می دهد.
از آنجایی که در هفته محیط زیست قرار داریم و هدف از این هفته آگاهی بخشی مردم در جهت حفظ محیط زیست و عدم تخریب و دستکاری آن است، امید است با مشارکت مردم و مسئولین گامی در جهت تخریب محیط زیست برداشته است. (باشگاه خبرنگاران)
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد