فضائلی در برنامه متن و حاشیه شبکه سه سیما گفت: فراپروتکلی همانند دسترسی به افراد و فهرست هایی است که ربطی به پروتکل ندارد و اتفاقاً با حوزه های دفاعی و نظامی کشور مرتبط است.
بهشتیپور: نباید پروتکل الحاقی را به طور مطلق رد کنیم
بهشتی پور در پاسخ گفت: آمریکایی ها از زبان آمانو درباره پروتکل چیزی را با عنوان دسترسی در هر مکان و هر زمان مطرح می کنند که این تعریف خودشان از پروتکل است اما ما نباید تعریف آنان را در این باره تکرار کنیم به ویژه اینکه برخی کشورها قسمت هایی از پروتکل را در اجرا مستثنی کردهاند. مجلس شورای اسلامی می تواند دولت را در اجرای ترتیبات پروتکل درباره مسائل نظامی و دسترسی به افراد و دانشمندان مستثنی کند. نباید پروتکل الحاقی را به طور مطلق رد کنیم چرا که 125 کشور بدون اینکه حاکمیت ملیشان آسیب ببیند آن را اجرا می کنند اما می توانیم مراکز نظامی و دانشمندان را مستثنی کنیم.
فضائلی: کشورهایی با توان هستهای مشابه ایران، پروتکل را نپذیرفتند
فضائلی نیز در ادامه گفت: پرسش این است که چند کشور سراغ داریم که مشابه توان هسته ای ایران پروتکل را پذیرفتهاند؟ مصر، برزیل و آرژانتین با وجود فشارها زیر بار آن نرفتند و در دنیا کشورهای زیادی هستند که پروتکل را نپذیرفتند.
بهشتی پور در پاسخ گفت: 438 رآکتور دنیا در 30 کشور دنیا فعال است که از این 30 کشور 28 کشور پروتکل الحاقی را پذیرفته و اجرا می کنند اما از 193 کشور عضو سازمان ملل 46 کشور نه آن را امضا و نه اجرا کردند. پروتکل الحاقی نظارت کامل بر تأسیسات هسته ای است که بر فرانسه و آلمان، ژاپن و آمریکا هم نظارت می کند.
فضائلی در پاسخ گفت: اگر پروتکل و بازرسی ها به درستی اجرا شده، چرا بمب های اتمی آمریکا افزایش یافته و به رژیم صهیونیستی نیز سلاح اتمی داده شده است. با دشمن زرنگی طرف هستیم بنابراین باید در مذاکرات درباره کلمات، واژگان و عبارات بسیار دقت کنیم.
این کارشناس مسائل سیاسی با یادآوری دوران اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی از سال 82 تا 84 گفت: نتیجه اجرای پروتکل در آن زمان این بود که سه کشور اروپایی طرحی به ایران ارائه کردند که به قدری تحقیرآمیز و سخیف بود که آقای روحانی در کتاب امنیت ملی و دیپلماسی هسته ای خود در صفحه 593 این طرح را مداخله جویانه، همانند کاپیتولاسیون و توهین به ملت ایران می داند و خواستار عذرخواهی سه کشور اروپایی می شود. پرسش این است که چرا آن زمان اجرای پروتکل الحاقی که نتیجه اش طرح تحقیرآمیز سه کشور اروپایی بود درباره آن تعبیر مداخله جویانه و چیزی شبیه کاپیتولاسیون مطرح بود اما امروز می گویند بسیاری از کشورهای جهان آن را اجرا کرده اند بنابراین چرا ما باید دوباره به سال 84 برگردیم، پس این همه مذاکره برای چیست؟
فضائلی: اینکه در نظام بازرسیها و دسترسیها کشور خاصی باشیم پیامد منفی دارد
وی گفت: اینکه پذیرفته ایم در نظام بازرسی ها و دسترسی ها کشور خاصی باشیم پیامد منفی دارد و ما را از حقوق مسلم در NPT محروم کرده است در حالی که تکالیف بیشتری تحمیل می کنند و استثناء بودن کشور یک توهین است.
فضائلی تأکید کرد: اجرای پروتکل و فراپروتکل هیچ دستاوردی برای ایران نخواهد داشت چرا که سال های 82 و 84 نتایجش برای ما مشخص شد، از سوی دیگر پذیرش آن تهدیدات امنیتی از جمله در زمینه موشکی برای کشور دارد.
بهشتی پور در ادامه برنامه گفت: در این مذاکرات دنبال احقاق حقوق خود هستیم و دو طرف نیز در پی نتیجه برد-برد هستند.
فضائلی: هیچ کس در کشور مخالف مذاکرات نیست
فضائلی در پاسخ این سوال که آیا مخالف مذاکرات هسته ای ایران با گروه 5+1 هستید گفت: هیچ کس در کشور مخالف مذاکرات نیست و باید به همه مذاکره کنندگان هسته ای کشورمان از سال های قبل تاکنون خدا قوت گفت به ویژه اینکه کار بسیار پرمشقتی دارند. البته تیم های مذاکره کننده هسته ای نیز باید بپذیرند که با توجه به اهمیت موضوع، طبیعی است که بحث ها و نقطه نظرات مردم در این باره بیان شود.
بهشتی پور در پاسخ به این پرسش که آیا نظام بازرسی ویژه برای ایران مورد پذیرش شماست؟ گفت: درباره استفاده درست از این عبارات با یک تم حقوقی روبرو هستیم زیرا بازرسی، بازدید، دسترسی و نظارت از نظر حقوقی باهم تفاوت دارند اما در ایران و در رسانه ها این مطالب مثل هم بیان می شوند. پروتکل الحاقی 18 صفحه اصلی و 40 صفحه نیز توضیحاتی درباره عبارات و کلمات دارد که منظور از 18 صفحه را بیان کرده است.
بهشتیپور: سخن گفتن اوباما و کری از نظام بازرسی خاص درباره ایران، بهره برداری سیاسی از واژگان حقوقی است
وی ادامه داد: اینکه اوباما و کری از نظام بازرسی خاص درباره ایران سخن می گویند یک نوع بهره برداری سیاسی از واژگان حقوقی یاد شده است، البته ما نیز باید باهوش باشیم. نظام بازرسی درباره کنترل کردن است اما نظام بازدید تنها نگاه می کند که سانتریفیوژ کار می کند یا نه. جمهوری اسلامی ایران زیر بار اینکه در این مسائل به عنوان کشور خاص مطرح شود نخواهد رفت و هم اکنون نیز در مذاکرات در این باره بحث می شود.
فضائلی: در بیانیه لوزان ایران مسئلهای فراپروتکلی پذیرفته است
فضائلی در ادامه گفت: روابط کشورها با آژانس یا بر اساس پادمان و یا بر اساس پروتکل الحاقی است. موضوعی که جای نگرانی است این است که در بیانیه لوزان ایران مسئله ای فراپروتکلی پذیرفته و علاوه بر آن پذیرش اجرای پروتکل الحاقی نیز خلاف مصوبه مجلس است. مسائل فراپروتکلی در پی دسترسی های بیشتر به اقداماتی به منظور شفاف سازی گسترده تر است و این مهم در گزارش اخیر آژانس درباره ایران نیز دوباره تکرار شده است.
بهشتیپور: نباید پروتکل را با PMD اشتباه گرفت
بهشتی پور گفت: موضوع فراپروتکل را قبول دارم بدین معنا که ایران سالهای قبل به 18 سؤال ادعایی آژانس پاسخ داد و آژانس نیز 16 مورد را پذیرفت اما در دو مورد دیگر می گوید باید بحث کنیم اما فراپروتکل ربطی به بیانیه لوزان ندارد و چند سال پیش در پی مطرح شدن سؤالات و یا اتهامات ادعایی بروز کرد. سال ها قبل به دروغ ایران را متهم کردند به اینکه برخی اقداماتش ابعاد احتمالی نظامی دارد که این دروغ و بی اساس بود اما در نهایت ما را مجبور به پاسخگویی کردند و این پرسش ها و مطالعات ادعایی در زمان مسئولیت آقای لاریجانی پاسخ داده شد اما نباید پروتکل را با PMD اشتباه گرفت.
فضائلی در پاسخ گفت: آنان در بیانیه لوزان غیر از مسائل گذشته، حرف ها و ادعاهای جدیدی را مطرح کرده اند و این ادعاها فضا را برای پرسش های متعدد بی انتها باز گذاشته است.
بهشتی پور نیز گفت: 147 کشور پروتکل را امضا و 125 کشور آن را اجرا کرده اند هرچند عده ای می گویند 125 کشور هسته ای نیستند اما واقعیت این است که در این جمع کشورهای هسته ای نیز وجود دارند بنابراین نمی توان گفت که پروتکل الحاقی مصیبتی عظما است.
فضائلی گفت: اگر واقع بینانه نگاه کنیم نمی توانیم بین آژانس و 5+1 تفکیک قائل شویم. بالأخره در لوزان پذیرفته ایم که آنان مسائل جدیدی را مطرح کنند.
بهشتی پور گفت: در پروتکل اشاره ای به محدودیت 20 درصد در غنی سازی و یا تبدیل به اکسید، نشده است و اینها فراپروتکلی است اما چرا برخی دوستان این مسئله را فراپروتکلی نمی دانند اما بازرسی ها و دسترسی ها را فراپروتکلی تعریف می کنند. برای اینکه دروغ دشمنان را ثابت کنیم مجموعه اقداماتی را انجام می دهیم و این مسیر حق است.
بهشتیپور: مذاکرهای که نتیجهاش لغو تحریم ها نباشد، بیهوده است
وی ادامه داد: در مذاکرات علاوه بر اعمال حق خود در پی لغو تحریم ها هستیم و اگر نتیجه مذاکرات لغو تحریم ها نباشد بیهوده است.(تسنیم)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد