همکاری مشترک با آمریکا برای مبارزه با داعش،نداریم

حسین امیرعبداللهیان، در گفتگو با العالم اولویت اصلی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را تعامل با همسایگان و منطقه دانست و تصریح کرد: پس از پشت سر گذاشتن مشکل موقت هسته‌ای به اولویت‌های اصلی خصوصاً توجه به کشورهای همسایه و منطقه باید بیش از پیش توجه شود و دولت یازدهم در همین راستا از گذشته طرحها و اقداماتی را در منطقه دنبال کرده است و این طرحها و اقدامات اختصاراً شامل تعمیق روابط همه‌جانبه بین ایران و کشورهای منطقه از سطح مسائل زیست‌محیطی تا عالی‌ترین سطوح سیاسی و امنیتی می‌شود و هم اکنون یک فرصت مناسب پیش روی همه کشورهای منطقه برای برون‌رفت از بحران‌های منطقه فراهم شده است.

به‌گفته امیرعبداللهیان، جمهوری اسلامی ایران صرفاً در موضوع هسته‌ای با کشورهای گروه ۱+۵ گفتگو کرد و وزارت امور خارجه ایران هیچ دستورالعملی برای مذاکره با گروه ۱+۵ درباره مسائل منطقه نداشته است زیرا ایران معتقد است که مسائل منطقه به کشورهای منطقه مربوط می‌شود.

تجاوز عربستان به یمن خطای راهبردی بود

معاون وزیر امور خارجه که مهمان برنامه "من طهران" شبکه العالم بود، درباره روابط فعلی ایران و عربستان تصریح کرد: ما معتقدیم که توسل عربستان به زور برای حل مشکلات منطقه خصوصاً مشکل یمن یک خطای استراتژیک است و هرچند این روش و رویکرد عربستان را قبول نداریم ولی معتقدیم که روابط تهران و ریاض باید به روابطی طبیعی و قابل قبول برگردد. ایران و عربستان ظرفیت‌هایی دارند که می‌توانند با همکاری و تعامل سازنده علاوه بر حل مشکلات فی‌مابین بحران‌ها و مشکلات منطقه را نیز حل و فصل کنند. در همین راستا وزیر خارجه ایران همزمان با آغاز به کار وزیر خارجه جدید عربستان پیام تبریکی برای ایشان فرستادند و این در حالیست که ایران تجاوز عربستان به یمن را محکوم کرده بود.

پاسخ عادل الجبیر را صریح و شفاف دادم

امیرعبداللهیان افزود: من در حاشیه اجلاس کنفرانس همکاری اسلامی در جده با عادل الجبیر وزیر خارجه جدید عربستان دیدار کردم و مطالب صریح و شفافی از آقای الجبیر درباره مسائل منطقه شنیدم و جواب‌ها با همان صراحت و شفافیت به ایشان داده شد. ما در این مذاکرات تأکید کردیم که برون‌رفت از سوء تفاهم‌ها و وضع موجود منطقه و کمک تهران و ریاض برای حل مشکلات منطقه از طریق سیاسی ضروری است و ایران و عربستان باید گفتگوهای صریح و سازنده و مؤثری را شروع کنند و همه نقش سازنده‌ای را برای مبارزه با افراط‌گری و تروریسم و رسیدن به منطقه‌ای امن، باثبات و پایدار ایفا کنند. حرفهای مثبتی از آقای عادل الجبیر در این رابطه شنیدیم که امیدواریم در آینده شاهد ترجمه عملی این حرفها باشیم و امیدواریم که سعودی‌ها با فاصله گرفتن از روشهای خشونت و توسل به زور فرصت راهکار سیاسی در یمن، سوریه، لبنان و سایر کشورهای منطقه را فراهم کنند.

سعودی‌ها با بصیرت عمل کنند و از جنگ فاصله بگیرند

معاون وزیر امور خارجه اظهار داشت: ما برخی از اشارات مثبت را از عربستان در حد پیام دریافت کرده‌ایم، اما رفتار عملی عربستان سعودی برای ما ملاک است، پاسخ رفتار عملی عربستان در صورتی که نقش سازنده‌ای ایفا کند با قدمهای سازنده خواهیم داد، نکته مهم این است که عربستان باید با بصیرت عمل کند، از جنگ فاصله بگیرد، کشتار مردم در منطقه به‌ویژه زنان و کودکان در یمن و محاصره انسانی یمن را متوقف کند و در همه پرونده‌های منطقه‌ای به رویکرد سیاسی تمرکز یابد.

اگر تصمیم به دخالت در بحرین داشتیم، وضع کاملاً متفاوت می‌شد

امیرعبداللهیان سپس درباره سفر ظریف به کویت و منطقه؛ و مطرح شدن همزمان اتهاماتی از سوی بحرین بر ضد ایران از جمله اتهام قاچاق سلاح به بحرین گفت: اگر جمهوری اسلامی ایران بنای مداخله در بحرین داشت وضع بحرین اکنون چیز دیگری بود، اقدامات و سناریوهای تکراری امنیتی بحرین صرفاً با هدف سرکوب خواسته‌های مردم این کشور صورت می‌پذیرد، این ادعای بی‌اساسی که وزارت کشور بحرین دنبال کرد، اگر بحرینی‌ها مستنداتی دارند می‌توانند در سطوح امنیتی گفت‌وگو کنند، نمایش چند اسلحه و دستگیری فرد و اتهام زدن به او ساده‌ترین کاری است که یک سرویس امنیتی می‌تواند در یک کشور انجام دهد، متأسفانه رویکرد بحرین در این موضوع سازنده نبود، هرچند ما همواره از گفت‌وگوی ملی و راهکار سیاسی در بحرین حمایت می‌کنیم.

وی گفت: حکومت بحرین توسل به زور و خشونت و نقض سیستماتیک حقوق بشر را مبنای کار خودش قرار می‌دهد و این باعث ایجاد فاصله عمیقی میان حکومت و مردم بحرین شده است، ما توصیه می‌کنیم به دوستانمان در حکومت بحرین که به مسیر سیاسی بازگردند، با مردم خودشان آشتی کنند و اکنون که فرصت جدیدی است برای همکاری‌های همه‌جانبه منطقه‌ای میان کشورها در این مسیر نقش سازنده‌ای ایفا کنند و نه نقش تخریبی.

تغییر نگاه بازیگران منطقه‌ای به موضوع سوریه

معاون وزیر امور خارجه درباره آخرین تحولات بحران سوریه و سفر وزرای خارجه روسیه و سوریه به تهران گفت: خوشبختانه یک تغییر استراتژیک در نگاه بازیگران منطقه‌ای در قبال سوریه رخ داده است، اگر در چهار سال گذشته بسیاری از بازیگران خارجی توسل به جنگ را راهکار سوریه می‌دانستند اکنون بخش عمده‌ای از بازیگران توسل و تمرکز بر راه حل سیاسی را مناسب‌ترین روش برای حل بحران سوریه می‌دانند.

وی افزود: با آقای دی میستورا گفت‌وگوهای خوبی داشتیم، وی ایده‌هایی دارد که به‌زودی در شورای امنیت سازمان ملل متحد مطرح خواهد شد، ما دیدگاه‌های خود را به‌صراحت در این خصوص به نماینده دبیر کل اعلام کردیم، قرار است فردا جلسه‌ای در شهر دوحه در سطح برخی از وزرای خارجه مانند وزیر خارجه روسیه برگزار شود.

امیرعبداللهیان تصریح کرد: آقای باگدانف نماینده آقای پوتین در خاورمیانه به تهران سفر خواهد کرد و ما در خصوص آخرین وضعیت منطقه و راهکار سیاسی در سوریه با یکدیگر گفت‌وگو خواهیم کرد، ولید المعلم وزیر امور خارجه سوریه اواخر هفته جاری در تهران خواهد بود که دکتر ظریف میزبان ایشان خواهد بود، این فرصتی است که در ارتباط با مسائل سوریه و پیگیری راهبرد جمهوری اسلامی ایران نسبت به حل بحران سوریه از طریق سیاسی مشورت‌های بیشتری را در حاکمیت سوریه داشته باشد.

توافق، احیاگر نقش دیپلماسی و مذاکره بود

به‌گفته امیرعبداللهیان، توافق هسته‌ای از مسیر گفت‌وگو و مذاکره ــ هرچند نفس‌گیر و طاقت‌فرسا بود ــ یک پیام مهم داشت و آن اینکه مفهومی را که مدتها به فراموشی سپرده شده بود در ادبیات روابط بین المللی احیا کرد؛ اینکه دیپلماسی و مذاکره قدرت حل پیچیده‌ترین پرونده‌های سیاسی را خواهد داشت، اگر اتفاق نظر شود در توسط به این روش. این توافق این پیام را تا زمان حاضر توانسته در نظام کنونی بین المللی تقویت کند که می‌توان از مسیر جنگ فاصله گرفت و در مسیر مذاکره دیپلماتیک به حل سیاسی دست یافت. این قطعاً می‌تواند به‌عنوان الگویی برای کشورهای منطقه مورد توجه قرار گیرد و کشورهای منطقه بدون مداخله خارجی از مسیر مذاکرات دیپلماتیک سازنده نسبت به حل یکایک بحران‌های منطقه‌ای اقدام کنند.

ایران با قدرت از متحدانش حمایت می‌کند

معاون وزیر امور خارجه تأکید کرد: روسیه و ایران درباره وضعیت سوریه و حمایت از آن دارای دیدگاه مشترکی هستند، طرفین سیاست مشترکی در قبال سوریه دنبال می‌کنند، اینکه گفته شود ایران در سوریه از مردم و حکومت و بشار اسد حمایت می‌کند، اما حمایت از اسد مورد توجه روسیه نیست تا امروز حرف دقیقی نیست، تهران و مسکو نسبت به آینده سیاسی سوریه و سرنوشت مردم آن دارای دیدگاه مشترک هستند، طرح سیاسی چهارماده‌ای جمهوری اسلامی ایران که توسط آقای ظریف ارائه شده در زمان حاضر یکی از کاراترین و جدی‌ترین طرحهایی است که در دستور کار سازمان ملل و بازیگران بین المللی قرار دارد، چون طرحی است مبتنی بر واقعیت‌های موجود، این طرح توسط جمهوری اسلامی ایران به‌روز رسانی شده و ما در سفر آقای ولید المعلم، رایزنی‌های بیشتری را با ایشان درباره طرح خواهیم داشت، در سفر آقای باگدانف جزییات این طرح را مورد بررسی قرار خواهیم داد و معتقدیم که آنچه به‌عنوان طرح سیاسی روسیه مطرح شده در واقع نقاط مشترکی است که بین طرح تهران و مسکو قرار دارد، مایلم به‌صراحت اعلام کنم جمهوری اسلامی ایران قویاً به حمایت از متحدینش ادامه خواهد داد و در مسیر راهکار دموکراتیک بحران‌های منطقه مانند بحران سوریه را با جدیت در یک برنامه سیاسی در چارچوب مشورت‌های منطقه‌ای دنبال خواهد نمود و ان‌شاءالله نسبت به آینده حل سیاسی بحران در سوریه خوش‌بین هستیم.

مبارزه با داعش با هماهنگی عراق و سوریه باشد

امیرعبداللهیان درباره تحرکات اخیر ترکیه اعم از اعلام فعالیت در ائتلاف مبارزه با داعش و حمله به پایگاه‌های کردهای حزب کارگران کردستان و همچنین در اختیار گذاشتن پایگاه اینجرلیک تحت تصرف آمریکا برای حمله به داعش نیز گفت: اولاً مایلم تأکید کنم که تهران و آنکارا از روابط راهبردی برخوردارند. البته در این روابط راهبردی ما در موضوع آینده سیاسی سوریه، با دوستانمان در ترکیه، دارای تفاوت دیدگاه هستیم. امنیت ترکیه برای جمهوری اسلامی ایران مهم است، اما از اقداماتی که منجر به تعرض به حاکمیت همسایگان ترکیه شود، حمایت نمی‌کنیم.

وی افزود: معتقد هستیم که هرگونه مبارزه با تروریسم، هرگونه مبارزه با داعش از سوی ترکیه یا هر کشور دیگری در منطقه باید با هماهنگی با دولت‌های سوریه و عراق صورت گیرد و هیچ یک از کشورها نباید اقدامی انجام دهند که ناقض تمامیت ارضی و حاکمیت کشورهای همسایه باشد.

معاون عربی و آفریقای وزارت امور خارجه کشورمان سپس گفت: اخباری منتشر شده است مبنی بر این که تا عمق ۵۰ کیلومتری خاک سوریه قرار است مناطقی ایجاد شود که عاری از داعش باشد و این کار صرفاً برای مبارزه با تروریسم صورت گیرد. ما معتقدیم که مبارزه با تروریسم و افراط گرایی از سوی ترکیه و سایر کشورهای منطقه، موضوعی مهم و قابل توجه است اما هرگونه ایجاد مناطق حائل در خاک کشورهای همسایه باید بر اساس مبانی حقوق بین الملل و با هماهنگی دولت سوریه انجام شود.

اسرائیل ضعیف‌تر از همیشه است

امیرعبداللهیان در بخش دیگری از اظهارات خود خاطرنشان کرد: جنگ ۳۳ روزه در لبنان و جنگهای ۲۲ روزه، ۸ روزه و ۵۱ روزه در غزه، به‌ویژه جنگهای غزه که در پیچیده‌ترین و سخت‌ترین تحولات در منطقه ما صورت گرفت، نشان داد که رژیم صهیونیستی در ضعیف‌ترین وضعیت خود قرار دارد. بسیاری از اظهارنظرهای مقامات رژیم صهیونیستی، از روی ضعف و ترس و نگرانی این رژیم ایراد می‌شود.

وی تأکید کرد: البته، توافق هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران، نگرانی‌های رژیم صهیونیستی را افزایش داده است. علی‌رغم این که برخی مقامات غربی و آمریکایی دائماً تکرار می‌کنند که این توافق، امنیت رژیم صهیونیستی را بیشتر کرد، اما واقعیت آن است که رژیم صهیونیستی در وضعیتی قرار دارد که ضعیف‌ترین جایگاه این رژیم محسوب می‌شود.

از انتخاب رئیس‌جمهور لبنان حمایت می‌کنیم

معاون وزیر امور خارجه درباره لبنان نیز گفت: آینده سیاسی لبنان برای جمهوری اسلامی ایران مهم است، امنیت لبنان برای جمهوری اسلامی مهم است. ما از تکمیل فرایند سیاسی در لبنان حمایت می‌کنیم، از یک سال گذشته برخی از کشورهای اروپایی از جمله فرانسه و آلمان و همچنین سوئیس، این ایده را دنبال می‌کردند که کمک بکنیم به تسریع در انتخاب رئیس جمهور در لبنان. ما همواره به دوستانمان در لبنان نسبت به این موضوع توصیه کردیم و در تمام رایزنی‌های بین المللی و منطقه‌ای، از این ایده که انتخاب رئیس جمهور در لبنان انجام شود، حمایت کردیم.

وی ابراز امیدواری کرد که این تلاش‌ها طی چند هفته به نتیجه برسد و لبنان با نشاط و با امنیت بیشتر، در مسیر تقویت روند سیاسی گام بردارد.

نوبت مصری‌هاست که درباره روابط با ایران تصمیم بگیرند

امیرعبداللهیان روابط ایران و مصر را روابطی دانست که نه پیشرفت و نه پسرفت داشته است، و اضافه کرد: اما ما همواره از برقراری روابط پایدار و سازنده با مصر استقبال کرده‌ایم، این مصری‌ها هستند که باید در مجموعه مشکلات خود نسبت به توسعه روابط خود با جمهوری اسلامی تصمیم بگیرند و ما این را به مصری‌ها واگذار می‌کنیم. در سطوح سیاسی هم گفت‌وگوهایی میان دو کشور جریان دارد، مواضع مصر در مقابله با افراط گرایی و تروریسم در منطقه، مواضعی هستند که مورد توجه جمهوری اسلامی ایران است اما ما امیدواریم که آنچه در جامعه مصر جریان دارد و چالش‌هایی که در درون جامعه مصر جریان دارد در راستای تحقق مطالبات مردم انقلابی مصر به سرانجام برسد.

با آمریکا علیه داعش کار مشترک نمی‌کنیم

معاون عربی و آفریقای وزارت امور خارجه کشورمان تأکید کرد: ما برای مبارزه با تروریسم و داعش در منطقه، جزو اولین کشورهایی بودیم که به عراق و سوریه و کشورهای در معرض حملات داعش کمک کردیم، هیچ برنامه‌ای برای کار مشترک با آمریکا علیه داعش نداریم، بلکه برای مبارزه با داعش، بنا به درخواست دولت‌های عراق و سوریه، کمکها و رایزنی‌های خود را ادامه خواهیم داد. البته آمریکا هم برنامه‌هایی برای مبارزه با داعش اعلام کرد. همچنان سیاست آمریکا در مقابله با تروریسم، سیاستِ دبل استاندارد هست، ما هیچ تماس و گفت‌وگو و همکاری مشترکی برای مبارزه با داعش، با آمریکا نداریم.

وی افزود: در آینده هم صرفاً ما به کشورهای منطقه که در معرض تهدیدهای تروریستی قرار دارند، در مبارزه با تروریسم کمک خواهیم کرد.