کشورهای منطقه باید به درکی مشترک برسند

بر همین اساس، مسئولان جمهوری اسلامی ایران اعتقاد دارند هرگونه اتفاقی که بخواهد روابط کشورهای منطقه را دچار اختلال کند و هر عاملی که محرکی باشد برای تنش سیاسی در منطقه، مضر و خلاف منافع مردم خاورمیانه است.

در راستای همین سیاست راهبردی، جمهوری اسلامی ایران تلاش دارد روابط خود را با همسایگان به دور از هرگونه سوءظن و تفاهم تنظیم کند و این روابط بر یک اقدام مشترک جمعی برای ایجاد امنیت و توسعه روابط سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، تجاری و فرهنگی مبتنی باشد.

برای این‌که بتوانیم کشورهای منطقه را به یک همگرایی برسانیم نیازمند یک وفاق و رابطه تنگاتنگ هستیم تا کشورهای منطقه بتوانند در تامین نیازهایشان به سمت رویکرد خوداتکایی و دوری جستن از توسعه روابط با بیگانگان پیش بروند زیرا هرچه وابستگی کشورهای منطقه به کشورهای فرامنطقه‌ای بیشتر شود طبیعتا نفوذ جریانات مخالف منافع و مصالح منطقه بیشتر می‌شود.

به همین خاطر وزیر خارجه کشورمان در سفر به کشورهای حوزه خلیج فارس تلاش کرد سران کشورهای منطقه را به سمتی پیش ببرد که برای یک وفاق جمعی، آماده شوند تا بتوانند در همه ابعاد و همه حوزه‌ها و بسترها، بیشتر با یکدیگر در ارتباط باشند و نیازهایشان را تامین کنند.

اولین نیاز در منطقه، نیاز به امنیت است و این امنیت هم به صورت دسته جمعی است. اولویت بعدی هم تامین نیازهای اقتصادی منطقه است و هرچه نفوذ بیگانگان بویژه کشورهای غربی در منطقه ما کمتر شود منافع ملت‌ها بیشتر تامین می‌شود. برای این‌که به این واقعیت دست یابیم ابتدا نیازمند رفع سوءظن‌ها و رفع کدورت‌ها و از بین بردن فضای تیره و تاری هستیم که اکنون در روابط حاکم شده است.

متاسفانه کشورهای فرامنطقه‌ای به دنبال ایجاد سوءظن و بدبینی میان کشورهای منطقه هستند و یکی از رفتارهای بسیار زشت غرب بویژه آمریکایی‌ها در منطقه در شرایط فعلی ایجاد بدبینی دولت‌های منطقه به یکدیگر است و پروژه ایران‌هراسی و شیعه‌هراسی در همین زمینه است.

کشورهای فرامنطقه‌ای می‌دانند که اگر کشورهای منطقه برای تامین امنیت خود به قدرت کشوری چون ایران، متکی باشند دیگر جایی برای حضور بیگانگان و حضور نظامی آنها نخواهد بود و ما باید تلاش کنیم با همگرایی کشورها این احساس امنیت را ایجاد کنیم و با هم‌افزایی در حوزه‌های امنیت و اقتصاد و فرهنگ، در مسیری حرکت کنیم که کشورهای منطقه نیازی به حضور کشورهای فرامنطقه‌ای نبینند.

البته اینها به معنی ترک ارتباط و رابطه اقتصادی با دنیا نیست و ما هیچ گاه نمی‌توانیم مرزهای کشور خودمان را روی دنیا ببندیم اما هر کشوری باید بتواند با اتکا به منافع، سیاست‌ها و ظرفیت‌های خودش حرکت کند و این سیاست روشنی است.

بر همین اساس آقای ظریف بعد از این‌که ماموریتش را در حوزه مذاکرات هسته‌ای به سرانجام رساند، فراغی پیدا کرده است تا به هماهنگی‌های منطقه‌ای برسد.

در دو سال گذشته بیشتر برنامه‌های سیاست خارجی ما به مذاکرات هسته‌ای معطوف بود و در برخی حوزه‌ها مقداری غافل شدیم و طبیعی هم بود که نمی‌شود چند موضوع را به صورت همزمان پیش برد البته معاونت حوزه عربی و آفریقای وزارت خارجه بویژه آقای امیرعبداللهیان بسیار قوی است و ایشان توانستند خلأ حضور وزیر را در این یکی دو سال پر کنند.

در شرایط فعلی که دستگاه سیاست خارجی، دور جدیدی از فعالیت‌های خود را برای تنش‌زدایی در منطقه آغاز کرده است، اولین گامی که باید برداریم این است که کشورهای منطقه را به درک مشترکی از نیازها و مطالبات مردم منطقه برسانیم و پس از این شناخت و آگاهی، کشورها با حسن نیت و به دور از سوءظن در یک مجمع بنشینند و برای تامین صلح و امنیت و ثبات و همگرایی، تبادل و تعامل داشته باشند.

کشورهای منطقه باید بدانند سیاست بسیار جدی جمهوری اسلامی ایران، توسعه مناسبات با کشورهای همسایه است و اقدامات وزارت خارجه در همین جهت است.

دکتر حسین نوش‌آبادی - سفیر سابق ایران در عمان