کاری برای هامون نمی‌کنند

دریاچه هامون واقع در سیستان، که به دلیل قطع رودخانه هیرمند با بحران خشکسالی روبه‌رو شده، اکنون با معضلاتی همچون از بین رفتن کشاورزی، دامپروری و صید و صیادی دست به گریبان است و بحران ریزگرد‌ها و شن‌های روان نیز مردم این دیار را با مشکلات فراوانی روبه‌رو کرده است.

حتی هفته گذشته بخشی از تالاب هامون در آتش سوخت. این اتفاق در حالی رخ داده است که رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور در تازه‌ترین اظهارنظر خود در باره این تالاب اعلام کرده بود با درایت دولت اکنون بخش‌های وسیعی از این تالاب پرآب شده است.

در گفت‌وگویی با سیدباقر حسینی، نماینده مردم زابل، زهک و هیرمند و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی مشکلات هامون را در میان گذاشتیم.

وضع فعلی دریاچه هامون در حال حاضر چگونه است، می‌گویند بخشی از آن در حال حاضر آب دارد ؟

هامون یک دریاچه یا تالاب کوچک نیست بلکه یک تالاب بین‌المللی است که بخش عمده آن در ایران وقسمت کوچکی در افغانستان است.هامون در حالت معمول هفت میلیارد متر مکعب آب می‌خواهد و آبی که در بخش افغانستان است نفعی به حال ایران ندارد وحتی جلوی گرد وخاک را هم نمی‌گیرد.اکنون آبی در هامون دربخش ایران وجود ندارد بجز مقدار اندکی که در ادامه بخش افغانستان است و قابل توجه نیست .

علت خشکی داخلی است یا خارجی؟

عامل اصلی خشکی هامون کاهش نزولات جوی است اما بندها و سدهای کوچک و بزرگی نیز در مسیر رودخانه هیرمند ایجاد شده که در خشکی هامون بی‌تاثیر نیست از سوی دیگر طبق شنیده‌ها مسیر انحرافی از سوی کشور افغانستان برای هدایت آب صورت گرفته که این مساله باید از طریق دولت ایران به‌صورت جدی پیگیری شود.

متاسفانه چندی پیش یک مانع مرزی هم در دریاچه ایجاد شد که بعد از پیگیری‌ها بخشی از این خاکریز برداشته شد، ولی چیزی که هست این که آب چندانی به سمت ایران انتقال نمی‌یابد. مسئولان ایرانی نیز اقدام چندان موثری در این زمینه انجام نمی‌دهند. البته در سفری که رئیس‌جمهور افغانستان به ایران داشت خانم ابتکار، رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست، با ایشان مسائلی را درمیان گذاشتند ولی نتیجه‌ای مشاهده نشده است. در حال حاضر اولویت اساسی برای سیستان، دو اقدام مهم یعنی تثبیت شن‌های روان و یپگیری حقابه است .

خشک شدن هامون چه تبعات اقتصادی بر این منطقه داشته است؟

اقتصاد منطقه سیستان از سه بخش مهم کشاورزی، دامپروری و صیادی بهره می‌برده اما حالا هر سه بخش از دست رفته و ضرر و زیان زیادی به مردم وارد شده است. علاوه بر آن توفان شن برخی روستاها را زیر شن مدفون کرده و باعث مهاجرت مردم شده است. توفان شن در سیستان حتی باعث مسدود شدن راه‌ها و قطع مسیرهای ارتباطی شده و انواع مشکلات بهداشتی مانند بیماری‌های تنفسی و چشمی را برای مردم منطقه ایجاد کرده که همه اینها اثرات مخرب خشکی هامون است.

شما به‌عنوان نماینده مردم سیستان در مجلس چه فکری برای آنها کرده‌اید؟

حفاظت محیط زیست با ما همکاری ندارد و بارها این مساله را در نامه‌های جداگانه مطرح کرده‌ایم، اما نتیجه‌ای نداشته است. مسئولان حفاظت محیط‌زیست می‌گویند فلان جلسه را برگزار کردیم و کارگروه را تشکیل داده‌ایم، اما هیچ‌گاه شاهد اقدام اساسی نبوده‌ایم و نتیجه‌ای نیز تاکنون گرفته نشده است.

فاطمه امیری - جام‌جم