هنری به نام مدیریت اقتصادی خانه

مدیریت اقتصادی، یک هنر است و این هنرمندی چهار زیر مولفه دارد که عبارت است از:

هنر اول: برنامه‌ریزی

پیشرفت در زندگی و توفیق در آینده نیازمند برنامه‌ریزی است و برنامه‌ریزی مالی، مجموعه‌ای از پیش بینی‌های مالی است که فرد را برای داشتن یک زندگی با آرامش و آسایش در آینده دور و نزدیک، آماده می‌کند.

تعیین اهداف و تقسیم‌بندی آنها به اهداف کوتاه‌مدت، میان‌مدت و درازمدت یکی از مهم‌ترین اصول برنامه‌ریزی محسوب می‌شود.

یک برنامه‌ریز موفق، باید در انتخاب اهداف دقت کافی داشته باشد؛ اهداف انتخاب شده نه‌تنها باید قابل وصول باشد بلکه لازم است هماهنگی منطقی بین اهداف نیز وجود داشته باشد.

در یک برنامه‌ریزی مالی کامل و دقیق، وضعیت اقتصادی امروز فرد یا خانواده بررسی می‌شود و اهداف مالی فردای نزدیک و دور نیز مورد نظر قرار می‌گیرد تا با توجه به آنها، روش یا روش‌های حصول این اهداف یا قابل دسترس بودن آنها مورد توجه قرار گیرد.

برنامه‌ریزی مالی جنبه‌های متفاوتی را در بر می‌گیرد که صرفا شامل پس‌انداز یا سرمایه‌گذاری هنگفت در منابع سرمایه‌گذاری خاص نمی‌شود. این سرمایه‌گذاری‌ها ‌فقط بخش کوچکی از یک برنامه‌ریزی جامع است.

هنر دوم: بودجه‌بندی

بعد از برنامه‌ریزی، بودجه‌بندی بسیار مهم است و شاید اولین و تنها راهی است که به کاهش هزینه نیز کمک می‌کند.

با یک بودجه‌بندی درست و اصولی متوجه دخل و خرج‌ها می‌شوید و می‌توانید خرج‌ها را هم کنترل کنید.

بودجه‌بندی باعث می‌شود مدیریت اقتصادی، مدیریت زندگی، مدیریت زمان و مدیریت برنامه شخصی‌تان را بدست داشته باشید و کارهایتان را طبق برنامه پیش ببرید.

به دیگر سخن، کسی که برنامه‌ریزی دارد اهدافش را می‌داند و برای آنها بودجه‌بندی می‌کند، هیچ‌گاه دچار بی‌نظمی نمی‌شود. با بودجه‌ریزی و عمل به آن است که می‌توانید همه نیازهای ضروری و غیرضروری‌تان را در درازمدت به دست آورید.

هنر سوم: پس‌انداز کردن

اینجا این سوال مطرح است که آیا با درآمد کم هم می‌شود پس‌انداز کرد؟

فرقی نمی‌کند که جزو خانواده‌های کم‌درآمد باشید یا پرآمد، اگر حساب دخل و خرج‌تان را نداشته باشید، هرگز نمی‌توانید پس‌انداز کنید، اما با یک برنامه‌ریزی دقیق و بودجه‌بندی درست، نه‌تنها شرایط اقتصادی تان را مدیریت می‌کنید بلکه می‌توانید پس‌اندازی هم داشته باشید.

اگر فرد آینده‌نگری باشید، قطعا برای مدیریت شرایط اقتصادی‌تان پس‌انداز خواهید کرد تا در روز مبادا و به هنگام وقوع حوادث پیش‌بینی نشده دچار مشکل نشوید و بتوانید براحتی حل مشکل کنید یا کمتر دچار زحمت شوید.

شما می‌توانید با نادیده گرفتن بخشی از درآمد خود یا همسرتان، پس‌انداز کنید. به کم و زیاد بودن پس‌اندازتان توجه نکنید، چه‌بسا با همین پس‌اندازهای کوچک در درازمدت است که می‌توانید یک سرمایه قابل توجهی داشته باشید و اندک اندک به خواسته‌های درازمدت‌تان دست یابید.

قناعت، صرفه‌جویی و چشم و هم‌چشمی نکردن رموز موفقیت حتمی شماست.

یادتان باشد قطره قطره جمع شود وانگهی دریا شود و این هنری است که هم باید خودتان یاد بگیرید و هم به فرزندانتان آموزش دهید.

با خرید یک قلک کوچک از هم‌اکنون می‌توانید فرزندانتان را با نحوه پس‌انداز و قناعت آشنا کنید.

در برنامه‌ریزی برای پس‌انداز لازم است همیشه فهرستی از هزینه را تهیه کنید. بهتر است با وجود محاسبه هزینه‌هایی چون اجاره‌خانه، خوراک، پوشاک، بیمه و هزینه‌های درمانی مقداری هم برای هزینه‌های پیش‌بینی نشده چون جشن تولد، عروسی، مهمانی و مرگ در نظر بگیرید.

اگر در حقوق ماهانه خود را تقسیم بر سه کنید، شما می‌توانید دو قسمت آن را خرج و یک قسمت آن را پس‌انداز کنید.

بین سرمایه‌گذاری و پس‌انداز تفاوت است:

سرمایه‌گذاری با پس‌انداز متفاوت است، در سرمایه‌گذاری شما با توجه به قدرت فکری‌تان، مبلغی از درآمد خود یا همسرتان را در انجام کاری به گردش درمی‌آورید که نه‌تنها به وسیله آن کسب درآمد می‌کنید بلکه در سود و زیان آن کار نیز شریک می‌شوید و بی‌شک سرمایه‌گذاری در درازمدت فواید خود را نشان می‌دهد.

این در حالی است که پس‌انداز همیشه قابل دسترس است، با آن نمی‌توان کسب درآمد کرد و همیشه برای روز مبادا اندوخته می‌شود.

شما به عنوان بانوی یک خانه می‌توانید هم سرمایه‌گذار باشید و هم پس‌اندازکننده! زیرا اگر بپذیرید تمام اسباب و کالای مصرفی در زندگی‌تان سرمایه است و استفاده صحیح از آنها پس‌انداز، بی‌تردید سعی خواهید کرد با مصرف درست، از اسباب‌تان بخوبی مراقبت کنید که دیرتر خراب شود تا مجبور نباشید مبلغی را برای تعمیر یا خرید دوباره آنها پرداخت کنید و در عوض بتوانید این هزینه‌های مازاد را پس‌انداز یا سرمایه‌گذاری کنید.

همان‌طور که اشاره شد، پس‌انداز فقط به معنای اندوخته مالی نیست، شما می‌توانید از طرق دیگر نیز پس‌انداز کنید:

ـ ورزش کنید؛ ورزش، پس‌انداز سلامت است که باعث می‌شود با بیمارنشدن، مجبور به پرداخت هزینه‌های گزاف درمان نشوید.

ـ از خرید کالاهای باکیفیت و استاندارد غافل نشوید.

ـ در مصرف برق، آب، گاز و بنزین صرفه‌جویی کنید. مثلا با استفاده از لامپ‌های کم‌مصرف یا استفاده نکردن از وسایل برقی در ساعات اوج مصرف، می‌توانید مصرف برق‌تان را به حداقل برسانید.

ـ از خرید اسباب غیرضروری اجتناب کنید.

ـ خرید مواد غذایی یا میزان تهیه آنها باید به مقدار نیاز باشد تا دورریز نداشته باشید.

ـ از تلفن، موبایل، کامپیوتر و تلویزیون به اندازه ضرورت استفاده کنید.

ـ با صرف اندکی خلاقیت و هنر می‌توانید از دورریزهای خانه، به گونه‌ای بهینه بهره ببرید.

هنر چهارم: اصلاح الگوی مصرف

متاسفانه بسیاری از ما فقط مصرف‌کننده صرف هستیم و چیزی از صرفه‌جویی نمی‌دانیم. می‌خریم در حالی که نیاز به خرید نداریم، دورریز بسیار ایجاد می‌کنیم در حالی که می‌توانیم مانع آن شویم و... چه خوب است اگر به‌عنوان زن خانه، تغییر را از خودمان شروع کنیم و سعی کنیم دیگر مصرف‌گرا نباشیم.

قطعا با خودباوری و واقف شدن بر نقش مهم خویش در مورد الگوی مصرف صحیح است که می‌توانیم فرزندانی صرفه‌جو و قانع تربیت کنیم.

برای اصلاح الگوی مصرف بهتر است:

ـ رعایت اعتدال در مصرف داشته باشید، تا جایی که مصرف برایتان مطلوبیت دارد، خرج کنید.

ـ حساب و کتاب کردن و برنامه‌ریزی برای تعادل مهم است، هزینه‌ها را دسته‌بندی کنید، ابتدا سراغ ضروری‌ترین‌ها بروید و در صورت ممکن از کالاهای جایگزین استفاده کنید.

ـ با توجه به درآمدتان خرج کنید. اگر درآمدتان کم است، اما خرج‌تان زیاد، بهتر است خیلی از هزینه‌ها را کم کنید، البته اگر درآمد بالایی هم دارید باید سعی کنید میانه‌روی داشته باشید و زیاد خرج‌تراشی نکنید.

نسرین صفری/ مشاور خانواده - چاردیواری