قند پارسی سنددار می‌شود

به گزارش جام‌جم، جلسه ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور هر دو هفته یکبار سه‌شنبه‌ها برگزار می‌شود که بر اساس نقشه جامع علمی کشور مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب اسناد و سیاست‌هایی در زمینه‌های علمی و فناوری کشور می‌پردازد و نقش هماهنگ‌کننده دستگاه‌های اجرایی کشور را ایفا می‌کند.

آن طور که خبرگزاری صدا و سیما گزارش داده، منصور کبگانیان، دبیر ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی با تشریح دستور جلسه روز گذشته اعلام کرد: این جلسه به گزارش تدوین پیش‌نویس سند ملی گسترش زبان فارسی اختصاص داشت.

سازمان‌های مرتبط با سند

او با بیان این‌که آقای دکتر حدادعادل و همکارانشان گزارش خوبی را درباره سند خط، زبان و ادبیات فارسی ارائه کرده‌اند، بیان کرد: نهمین راهبرد کلان نقشه جامع علمی کشور به تکلیف ستاد درباره گسترش زبان فارسی پرداخته است و دستگاه‌های بسیار زیادی در این سند ذی‌نفع هستند.

دستگاه‌های مهمی از جمله بنیاد سعدی، جامعه المصطفی، سازمان صدا و سیما، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، شورای عالی مرکز ملی فضای مجازی، کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس،‌ معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، وزارت علوم، وزارت بهداشت، وزارت آموزش و پرورش و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی همراه با فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی همکاری می‌کنند که در این جلسه مقامات ارشد هر یک از این دستگاه‌ها حضور داشتند.

کبگانیان با اشاره به آسیب‌هایی که زبان فارسی را تهدید می‌کند، تاکید کرد: مطالبی که در تبلیغات و جامعه می‌شنویم و زبان‌هایی که در بحث‌های علمی، فناوری و صنعتی استفاده می‌شود نگران کننده است. از این رو تلاش می‌کنیم تا انتهای پاییز پیش‌نویس سند خط، زبان و ادبیات فارسی را تهیه کنیم و در ادامه بتوانیم این سند مهم را نیز جزو اسناد مصوب و قابل رصد کشورمان داشته باشیم.

یک سند داخلی و یک سند خارجی

اما برای اطلاع از جزئیات این سند سراغ محمدرضا دربندی، معاون بین‌الملل بنیاد سعدی رفتیم. او دراین‌باره به خبرنگار جام‌جم گفت: ما دو سند مهم برای تدوین داریم؛ یکی سند زبان فارسی به معنای عام که جنبه داخلی دارد و در آن حدود 12 سازمان و نهاد حضور دارند و مدیریت آن با فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. همکاران فرهنگستان زبان و ادب فارسی به کمک این 12 سازمان یک پیش‌نویس را آماده می‌کنند و در صورت قطعی شدن برای تصویب تحویل شورای عالی انقلاب فرهنگی می‌دهند.

او ادامه داد: سند دوم، مربوط به گسترش و ترویج زبان فارسی در خارج از کشور است که مسئولیت آن برعهده بنیاد سعدی است. چون بنیاد سعدی تنها نهاد رسمی مامور برای آموزش، گسترش و ترویج زبان فارسی در خارج از کشور است.

معاون بین‌الملل بنیاد سعدی درباره روند نگارش سند دوم چنین توضیح داد: برای تحقق و شکل‌گیری این سند 12 منطقه را در سطح جهان مشخص کردیم. مثلا منطقه‌هایی مانند آمریکای جنوبی، اروپای غربی، اروپای شرقی، شبه‌قاره هند و جهان عرب را در نظر گرفتیم. براین اساس 12 شورای راهبردی تعیین کردیم که اعضای آن افرادی هستند که تازه از محل خدمت خود برگشته‌اند. این افراد شامل استادان زبان و ادبیات فارسی در خارج از کشور، استادان حوزه بین‌الملل، سفرا، رایزنان فرهنگی و کارشناسان هستند و در جلسات خود روی چهار مولفه فرصت‌ها و تهدیدها و نقاط قوت و ضعف بحث می‌کنند و اطلاعات میدانی خود را در خارج از کشور ارائه می‌دهند. در نهایت بعد از این، بارش اطلاعاتی کارشناسان اطلاعات را جمع آوری می‌کنیم تا بتوانیم سند خط، زبان و ادبیات فارسی را در خارج از کشور تصویب کنیم.

دربندی تاکید کرد: سند اول که جنبه عام و داخلی دارد بعد از جمع‌بندی همه سازمان‌ها باید به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی برسد، اما سند دوم که برای تدوین سیاست‌های خط، زبان و ادبیات فارسی در خارج از کشور است با تصویب بنیاد سعدی ابلاغ خواهد شد و نیازی به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی ندارد.

کارکردهای تدوین سند

شاید برای شما که این گزارش را خوانده‌اید یا فقط تیترش را می‌خوانید این پرسش به میان بیاید تدوین این سندها چه کارکردی دارد و اصلا به چه درد می‌خورد. محمدرضا دربندی معاون بین‌الملل بنیاد سعدی در پاسخ به این پرسش به «جام‌جم» گفت: وقتی سند تدوین شود، هر سازمانی نسبت به اهداف و وظایف خود در حوزه خط، زبان و ادبیات فارسی آگاه می‌شود. مثلا وزارت آموزش و پرورش باید آن سیاست‌ها را در کتاب‌های آموزشی اعمال کند، وزارت علوم باید آن را در کتاب‌های دانشگاهی لحاظ کند و صدا و سیما باید آن را در ساخت برنامه‌هایش مدنظر قرار دهد.

سجاد روشنی - فرهنگ و هنر