رنگین‌ کمان «دروازه واژه‌ها» روی برج آزادی

سفیر آلمان در تهران می‌گوید زمانی که وارد تهران شد، زیبایی و عظمت برج آزادی شگفت‌زده‌اش کرد و فردای آن روز از این برج بازدید کرد و عکسی از آن گرفت که همچنان عکس پس‌زمینه تلفن همراهش است.

شاید همین امر سبب شده تا او از یک هنرمند آلمانی دعوت کند تا به تهران بیاید و برج آزادی را نورپردازی ویژه‌ای کند.

به گزارش جام‌جم، قرار است با همکاری بنیاد رودکی و سفارت آلمان، برج آزادی از امشب به مدت سه روز توسط فیلیپ گایست، هنرمند آلمانی نورپردازی شود؛ پروژه‌ای که «دروازه واژه‌ها» نامیده شده و با چهار دستگاه ویدئو ـ پروژکشن مخصوص اجرا می‌شود.

دروازه واژه‌ها

فیلیپ گایست که متولد سال 1976 در برلین است، پیش از این نورپردازی یا نگاشت سه‌بعدی نور بر برج 112 متری اچ.وی.بی مونیخ به مدت هفت روز، نگاشت نور بر تندیس مسیح (ع) در ریودوژانیروی برزیل و چند بنای دیگر را به‌عهده داشته است.

این‌بار، گایست به دعوت سفارت آلمان در تهران، بنای برج آزادی را برای اجرای نورپردازی‌اش انتخاب کرده، زیرا به گمان او این بنا معماری خاصی دارد و مانند یک گذرگاه و محل تلاقی است.

از آنجا که برج آزادی بنایی تاریخی به شمار می‌آید، او این پروژه را حساس می‌خواند و درباره آن می‌گوید: «تلاش کرده‌ام با انتخاب واژه‌های فارسی، آلمانی و انگلیسی، عناصر مهم مشترک میان فرهنگ‌های دو کشور ایران و آلمان را به تصویر بکشم.»

میزبانی که در حال مرمت است

در حالی‌که قرار است بر سطح برج آزادی نورپردازی یا نگاشت سه‌بعدی صورت گیرد، اما کارگران در اطراف این برج در حال بازسازی محیط پیرامونی آن هستند. برای همین حصاری دور برج کشیده شده است. در چنین شرایطی چرا زمان دیگری برای اجرای این برنامه در نظر گرفته نشده است؟

غلامحسین شاه‌علی مدیر برج آزادی با بیان این‌که چنین شرایطی را هنرمند آلمانی برای ما رقم زده، پاسخ می‌دهد: به دلیل محدودیت زمانی و اصرار او برای اجرای نورپردازی بر برج آزادی ما این زمان را پذیرفتیم.

به گفته مدیر برج آزادی، قرار است این برنامه در ضلع غربی برج صورت بگیرد و حصار مربوط به مرمت در آن قسمت برداشته شود.

او با بیان این‌که برای اجرای این برنامه با اداره راهنمایی و رانندگی هماهنگی‌های لازم صورت گرفته است، می‌افزاید: اجرای این برنامه 20 دقیقه است و نیازی به استقرار مخاطبان نیست.

او در پاسخ به انتقادهایی که در گذشته نسبت به آبریزش‌ در برج صورت گرفته بود، با پذیرش برخی از این انتقادها، حساسیت‌ها نسبت به برج آزادی را مثبت ارزیابی می‌کند و می‌گوید: خوشبختانه اتفاقات خوبی در حال رخ دادن است و امسال 9 میلیارد تومان برای مرمت و بازسازی برج آزادی و فضای آن تخصیص یافته است.

نورپردازی سه‌بعدی در ایران

اما سابقه نورپردازی سه‌بعدی یا نگاشت سه‌بعدی نور روی بناها (3D Mapping Installation) در ایران سابقه‌ای پنجساله دارد.

شرکت سامانه‌های پیشرفته زرین که پشتیبانی فنی پروژه گایست در ایران را به‌عهده دارد، در سال 89 به سفارش شرکت توسعه فضاهای فرهنگی شهرداری تهران، نگاشت سه‌بعدی مسجد جامع خرمشهر در باغ‌موزه دفاع مقدس تهران را انجام داد، آن هم با چهار پروژکشن که به گفته حمید آینه‌ساز هر یک بیش از صد هزار دلار قیمت داشتند.

آینه‌ساز با بیان این‌که پس از آن شرکت زرین نورپردازی سه‌بعدی باغ‌موزه زندان قصر را به‌عهده داشت، به جام‌جم می‌گوید: «پس از آن ما نورپردازی یا نگاشت سه‌بعدی ساختمان مارکوف در ورودی باغ‌موزه و همچنین حیاط زندان سیاسی در قسمت پهلوی را انجام دادیم.»

به نظر می‌رسد بناهای بسیاری در ایران قابلیت نگاشت سه‌بعدی را دارند، از جمله بناهای تاریخی که در ایران تعدادشان کم نیست؛ در سال‌های اخیر نورپردازی بناهای جهانی ایران از جمله تخت‌جمشید، زیگورات چغازنبیل و... در دستورکار سازمان میراث فرهنگی بوده است.

اما چرا این نورپردازی‌ها به صورت نگاشت سه‌بعدی انجام نمی‌شود؟ آیا ما هنرمندانی نداریم که توانایی طراحی این نورپردازی‌ها را داشته باشند؟ آینه‌ساز در پاسخ به این پرسش با بیان این‌که در کشور ما هنرمندان جوان مستعد زیادی هستند که توانایی انجام چنین پروژه‌هایی را دارند، می‌افزاید: مشکل اصلی تهیه سخت‌افزارهای مورد نیاز برای اجرای این‌گونه نورپردازی‌هاست. زمانی که برای خرید و وارد کردن پروژکشن‌های بزرگ مورد نیاز باید 170 هزار دلار پرداخت، آیا مقرون به‌صرفه است که شرکتی در مجموع 600 هزار دلار برای اجرای پنج برنامه در سال سرمایه‌گذاری کند؟

او با استقبال از حضور گایست در ایران، برقراری چنین تعاملاتی با کشورهای دیگر برای سرمایه‌گذاری و اجرای چنین برنامه‌هایی در کشورمان را سودمند ارزیابی می‌کند و اجرای نورپردازی سه‌بعدی را مشروط به حمایت دستگاه‌ها و نهادها می‌داند.

زمان نور پردازی سه بعدی برج آزادی

قرار است برنامه نورپردازی سه‌بعدی برج آزادی با عنوان «دروازه واژه‌ها» شنبه تا دوشنبه از ساعت 19 تا 23 روی برج آزادی انجام بگیرد. البته به گفته فیلیپ گایست این نورپردازی متغیر است و تغییراتی در اجرای آن در هر سه روز صورت خواهد گرفت.

کمیل انتظاری - فرهنگ و هنر