به گزارش جام جم آنلاین به نقل از تسنیم، عبدالباری عطوان نویسنده سرشناس جهان عرب با اشاره به حملات روز گذشته در پاریس آن را به مثابه قله کوه یخی دانسته و گفت: راه حل های امنیتی و نظامی برای مقابله با تروریسم به تنهایی جوابگو نخواهد بود.
وی تاکید کرد: فرانسوا اولاند رئیس جمهور فرانسه بدون هیچ مبالغه ای با اشاره به شش حمله ای که پاریس را به لرزه در آورد، گفت که فرانسه با جنگی روبه رو است که در خارج از کشور نقشه آن طراحی شده و با تبانی عوامل داخلی به اجرا در آمد.
به هر حال پاریس و تمام پایتخت های اروپایی هنوز از انفجارهای شب گذشته فرانسه در شوک هستند و بیم دارند که همین اتفاقات در هر یک از این پایتخت ها تکرار شده و شهروندان اروپایی را هدف قرار دهد.
موفقیت داعش در بهره برداری از جوانان برای تحقق اهداف مورد نظر خود
این انفجارها به اضافه حملات و حوادث دیگر نه فقط خطر داعش که مسئولیت آن را برعهده گرفته است، برملا می کند بلکه از میزان نفوذ آن در بین نسل جوانان مسلمان در غرب حکایت داشته و نشان می دهد که این گروه در گمراه کردن و استفاده از جوانان در خدمت نقشه های تروریستی خود موفق عمل کرده است.
عطوان در ادامه مقاله خود یادآور شد: در کمتر از دو هفته، داعش بیش از چهار حمله تروریستی انجام داد که همگی از نظر گستردگی و تاثیرات امنیتی و روانی و نیز زیان های انسانی در ده سال اخیر بی سابقه بوده اند این چهار حمله به ترتیب عبارتند از :
اول: حمله به فرودگاه شرم الشیخ و منفجر کردن هواپیمای روس و کشته شدن تمام سرنشینان آن.
دوم: تیراندازی به پایگاه آموزشی امنیتی و به قتل رساندن دو مشاور نظامی آمریکایی.
سوم: حمله به یک پایگاه آموزشی در آفریقای جنوبی که هنوز داعش به طور رسمی مسئولیت آن را بر عهده نگرفته است اما بیشتر کارشناسان معتقدند که این گروه در این حمله دست داشته است.
چهارم : انفجار در یک خیابان پررفت و آمد در ضاحیه جنوبی بیروت.
پنجم: حملات شب گذشته در پاریس
اعلام وضعیت فوق العاده در فرانسه
در پی حملات پاریس، مسئولان فرانسه وضعیت فوق العاده اعلام کردند و نیروهای ارتش در خیابان ها مستقر شدند و برخی کشورهای اروپایی نیز همین کار را کردند، اما راه حل های امنیتی و نظامی به تنهایی نمی تواند از پایتخت های اروپایی در برابر حملات مشابه محافظت کند، از همین رو باید اولا راهبرد کاملی را برای روشن کردن دلایلی که موجب شکل گرفتن داعش شد، طراحی کرد و دوم مشخص کرد که که این گروه قدرت به کار گرفتن جوانان و اجرای نقشه های خود را چگونه به دست آورد؟
غربی ها منکر تامین بستر تروریسم هستند
اگر نه همه کشورهای غربی اما بیشتر این کشورها درصدد اعتراف به دلایل مزبور نیستند و نمی خواهند به نقش خود در تامین بستری برای پدیده خطرناک تروریسم اعتراف کنند اما واقعیت این است که این پدیده ای است که ناشی از دخالت های نظامی و از هم گسیختن کشورها و تلاش برای بازنگری در مرز کشورهای خاورمیانه بر اساس منافع و نقشه های مورد نظر خود است به گونه ای که بر اساس آن اسرائیل به عنوان قدرت منطقه معرفی شود.
شش دلیل اصلی شکل گیری تروریسم
در اینجا 6 اصطلاح و یا کلیدواژه وجود دارد که برای درک پدیده تروریسم و دلایل شکل گیری آن و نیز دلایل گسترده شدن دایره قدرت آن باید بر این 6 مورد دقت کرده و آن را تحلیل کرد:
اول: توهین
ملت های عربی و مسلمان به طور مدوام از سوی دولت های فاسد خود و نیز نیروهای استعمار گر غربی و شرقی و دخالت های نظامی در مسائل این کشورها در معرض توهین قرار دارند.
دوم: سرخوردگی
بیش از یک میلیون جوانان با بیکاری دست به گریبان هستند و بیش از 40 میلیون نفر بی سواد بوده و سرخوردگی نقطه مشترک بیشتر این جوانان است زیرا نه در حال زندگی می کنند و نه آینده ای دارند.
سوم: نبود دولت سالم
بیشتر نظام های عربی، دیکتاتور و سرکوبگر و نیز فاسد هستند و هیچ طرحی برای توسعه در نظر نداشته و فاقد توانمندی مدیریت پیشرفته هستند.
چهارم:دخالت های نظامی
این دخالت ها از عراق آغاز شد و تا لیبی، سوریه و یمن امتداد پیدا کرده و به سومالی ختم شد به این معنی که نظام های حاکم در بیشتر این کشورها با توسل به زور تغییر کردند اما دولت های شکست خورده روی کار آمدند بدون اینکه جایگزین موفقی برای نظام های سرنگون شده باشند.
پنجم: به حاشیه راندن
در پرتو شعله ور شدن آتش دسته بندی های نژادی و طایفه ای که به سر فصل و محور اصلی جنگ های داخلی در منطقه تبدیل شده است، عملیات به حاشیه راندن با رویکردهای طایفه ای و نژادی به نقطه مشترک بیشتر کشورها و منبع سرکشی و توسل به خشونت و تروریسم تبدیل شده است.
ششم: وسایل ارتباط اجتماعی
گروههای تروریستی نیز در این خصوص مانند مردم عادی هستند، به این معنی که دیگر برای رواج ایدئولوژی و افکار خود به وسایل اطلاع رسانی سنتی نیاز ندارند و در این مورد کافی است یادآور شویم که داعش در بیش از 50 هزار صفحه تویتر فعال است و حامیان آن روزانه یکصد هزار مطلب در این صفحات منتشر می کنند.
غرب به دنبال آباد کردن خرابی های خود در منطقه نیست
کشورهای غربی که به دخالت نظامی در منطقه دست زده اند، می دانند که چگونه یک جامعه را ویران کنند اما نمی دانند یا نمی خواهند جوامعی را که تخریب کرده و به ویرانی کشیده اند، دوباره بنا کنند و اینجا همان دلیل اصلی نهفته است.
به عبارت دیگر غرب همواره بر کارشناسانی تکیه دارد که انگیزه و عامل سیاست های خارجی آنان در منطقه عربی بوده و محور اقدامات آنان انتقام جویی و کشمکش و جنگ در منطقه است و همین وضعیت بر این کشورها و مردم منطقه تاثیر منفی بر جا گذاشته است.
به هر حال حملات خونینی که با استفاده از کمربندهای انفجاری و تفنگ در پاریس رقم خورد به نفع احزاب و گروههای راستگرای افراطی و سیاست های نژادپرستانه آنان علیه بیش از سی میلیون مسلمان در قاره اروپا خواهد بود که بیشتر آنان در فرانسه، آلمان و ایتالیا زندگی می کنند و اگر این وضعیت به اقدامات خشونت آمیز و حملات انتقام جویانه معکوس تبدیل شود، برخوردهایی را به وجود آورده و سایه ای از ترس و وحشت و بی ثباتی را فراگیر خواهد کرفت که چه بسا بسیار فراتر از خطرات حملات شب گذشته در پاریس باشد.
غرب فقط به راه حل های نظامی و امنیتی تکیه نکند
دولت های غربی برای مقابله با پدیده ویرانگر تروریسم باید به دنبال راه حل های دیگری به جز راه حل های امنیتی و نظامی باشند و در این خصوص بیش از هر چیز بر سیاست های خارجه خود در قبال منطقه خاورمیانه متمرکز شوند زیرا کسانی که ایستگاههای قطار مادرید و لندن را منفجر کردند، اعلام کردند که این کار را تحت تاثیر جنگ عراق و اشغال این کشور و کشته شدن میلیون ها نفر از مردم آن انجام دادند.
همچنین در بیانیه داعش که مسئولیت انفجارهای پاریس را برعهده گرفت آمده است که این حملات در واکنش به بمباران مواضع آن صورت گرفته است.
با اینهمه ما به هیچ وجه به دنبال این نیستیم که راه حل های امنیتی کنار گذاشته شود زیرا حق تمام دولت ها است که از مردم و منافع خود دفاع کرده و هرگونه خطر تروریستی که آنان را تهدید می کند از بین ببرند اما این کار باید با دید عمیق تر به پدیده تروریسم و نه سیاست هایی که مبتنی بر واکنش های سطحی است، جامه عمل بپوشد.
سرزنش غیرمستقیم بشار اسد به فرانسه
در این خصوص چه بسا پیام تسلیت بشار اسد رئیس جمهور سوریه به فرانسه با نوعی سرزنش همراه باشد به این معنی که وی در پیام خود اظهار داشت: فرانسه روز جمعه از تروریسمی رنج برد که پنج سال است سوریه را رنج می دهد.
گویی اسد با این اظهارات اعلام کرد، آیا به شما نگفتم و هشدار ندادم که برخی نشانه ها را باید بررسی کرده و در مورد آن به طور عمیق درنگ داشت؟
آنچه روز گذشته در فرانسه رخ داد تروریستی بود که بین ملت ها و مذاهب و ادیان هیچ تفاوتی قائل نیست و همین جا خطر واقعی این پدیده نهفته است و لزوم بررسی آن بر اساس دیدگاههای مختلف را مطرح می کند زیرا چه بسا آنچه در پاریس شاهد بودیم، قله کوه یخی باشد.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد