سرگئی لاوروف، در این کنفرانس خبری در مسکو گفت: اقدام ترکیه در سرنگون کردن یک جنگنده نظامی ما بسیار عواقب بدی دارد و ما امیدواریم از این مساله به عنوان دستاویزی به عنوان منطقه پرواز ممنوع در سوریه استفاده نشود.
وی گفت: ترکیه بارها خواستار ایجاد "منطقهای امن" در مرزهای خود با سوریه شده بود و اقدام دیروز نیز در راستای همین خواست ترکهاست. اقدام آنکارا در سرنگون کردن جنگنده ما یک اقدام تحریک کننده عمدی از نظر ماست.
لاوروف گفت: پیشتر نیز چنین حوادثی در مرز با ترکیه رخ داده بود و هواپیماهای ما اشتباها چند ثانیهای در حریم هوایی ترکیه وارد شده بودند اما هیچ گاه کار به درگیری هوایی نکشید. گرچه در مورد دیروز باید اطمینان بدهم که جنگنده روسیه وارد حریم هوایی ترکیه نشده بود. در زمانی که یک جنگنده ترکیه توسط سوریه هدف قرار گرفت اردوغان که در آن زمان نخست وزیر ترکیه بود با این ادعا که ورود یک جنگنده به حریم هوایی کشور دیگر برای چند ثانیه دلیل قانع کنندهای برای هدف گرفتن آن نیست این اقدام ارتش سوریه را محکوم کرد. اما چگونه اکنون خود دست به چنین اقدامی میزنند و از آن دفاع میکنند؟!
به گزارش شبکه اسکای نیوز عربی، وزیر خارجه روسیه ادامه داد: ما با ترکیه سر جنگ نداریم و روابطمان را با ملت این کشور ادامه خواهیم داد اما پس از این تحولات انتظار نداشته باشید روابط همانند گذشته ادامه یابد. مسکو به طور کلی در تبادلات و روابط خود با ترکیه بازنگری خواهد کرد. ما نمیخواهیم هیچ مشکلی برای شرکتها و تجار ما و نیز تجار ترکیه پیش بیاید. اما هشداری که به شهروندان روسیه برای عدم سفر به ترکیه صادر شده به خاطر این است که واقعا تهدیدهایی جان آنها را به خطر میاندازد. ما قصد انتقام جویی نداریم اما باید از شهروندان خود دفاع کنیم.
لاوروف با اشاره به نقش ناتو در تحولات اخیر نیز گفت: ناتو تلاش دارد تا بر اقدام ترکیه سرپوش بگذارد، در نشست روز گذشته ناتو درباره حمله به جنگنده ما خبر دار شدیم که در این نشست هیچ گونه اظهارپشیمانی یا محکومیتی در کار نبوده و آنها این اقدام ترکیه را تایید کردند. بیانیهای نیز از سوی دبیرکل این ائتلاف خوانده شد که گرچه نظر همه اعضا نبود اما در راستای حمایت از اقدام اشتباه ترکیه بود.
لاوروف گفت: علاوه بر اینکه دیدار من از ترکیه لغو شد، از این پس هیچ برنامه رسمی برای هیچ یک از مقامات روسیه جهت سفر به ترکیه در کار نخواهد بود و مسکو به مسئولان ترکیه نیز اجازه نخواهد داد که به سوریه سفر کنند. اما امکان دارد که در حاشیه نشستهای جهانی گفتوگوهایی با مقامات ترک داشته باشیم و این چیزی است که آنکارا نیز از آن سخن گفته است.
وزیر خارجه روسیه در ادامه اطمینان داد که این کشور به جنگ خود علیه تروریسم ادامه میدهد و گفت: ما همچنان به رویارویی با تروریستها در سوریه ادامه میدهیم و همزمان اقداماتمان را برای حل بحران به شکل سیاسی پی میگیریم. در مذاکراتی که روز گذشته با پادشاه اردن و وزیر خارجه این کشور در مسکو داشتیم سخنانی درباره مشخص کردن گروههای تروریستی در سوریه انجام شد. تا این لیست تهیه نشود و نیز تصمیمات نشست وین به اجرا درنیاید عملا سخن گفتن از آغاز مرحله انتقالی در سوریه بیمعنی است.
وی ادامه داد: ائتلاف تحت رهبری آمریکا با معیارهای چندگانهای با تروریسم در سوریه برخورد میکند، از سویی کردهای این کشور که علیه داعش میجنگند و پیروزیهای چشمگیری در این زمینه داشتند از سوی ترکیه تروریسم خوانده میشوند و شبه نظامیان افراط گرای سلفی که بسیار به النصره و داعش نزدیک هستند از سوی برخی اعضای ائتلاف حمایت میشوند. تروریستها نیز از خاک ترکیه برای انجام فعالیتهای خود استفاده میکنند و این بر کسی پوشیده نیست.
وزیر خارجه روسیه در ادامه سخنان خود گفت: باید هیاتی از مخالفان و دولت سوریه تشکیل شوند و اگر این کارها صورت نگیرد در واقع وقت تلف کردن است. این سوریها هستند که سرنوشت بشار اسد، رئیس جمهوری این کشور را تعیین میکنند.
وی افزود: ما در حال حاضر سرنگونی جنگنده روسی را بررسی میکنیم. ما در حال تحقیق هستیم. ترکیه باید بررسی کند که باید چه کاری انجام دهد که روابط به حالت عادی برگردد. ما براین مساله تاکید میکنیم که اجازه تکرار این حملات را نمیدهیم. ما شنیدیم که وزیر خارجه ترکیه نسبت به سرنگون کردن این جنگنده اظهار تاسف میکرد اما در عین حال درصدد توجیه این اقدام نیز بر میآمد.
وی افزود: ترکیه چطور اجازه عبور جنگندههای خود به سوریه را میدهد همچنین ترکیه حریم هوایی یونان را بسیار نقض میکند و این مساله تبدیل به یک رخداد عادی شده است و یونان اعلام کرده است که ترکیه 1005 بار حریم هوایی یونان را نقض کرده است و این اقدامات قابل توجیه نیست.
لاوروف گفت: ولادیمیر پوتین در مورد همین مساله صحبت کرد که چگونه ترکیه به تروریستها اجازه عبور و مرور میدهد؟ در کنفرانس خبری فرانسوا اولاند و باراک اوباما دیدیم که اولاند پیشنهاد بستن مرزها با ترکیه را مطرح کرد اما اوباما هیچ حرفی در این خصوص نزد اما ما آمادهایم که به صورت جدی به بررسی این مساله بپردازیم و میتوانیم با بستن مرزها مانع رسیدن تروریستها شویم.
وزیر خارجه روسیه در خصوص اهداف واقعی ترکیه در سرنگون کردن جنگنده روسی عنوان داشت: من نمیتوانم اهداف واقعی ترکیه را تعیین کنم. اطلاعاتی وجود دارد که نشان میدهد سرنگون کردن این جنگنده از پیش طراحی شده و گفته میشود که این اقدام یک کمینی بود که ترتیب داده شد. نمیدانیم که این اقدام مربوط به وضعیت داخلی ترکیه است یا مربوط به روابط ترکیه با همپیمانانش است و نمیخواهم به مناقشه بر این مساله بپردازم.
وی افزود: ترکیه همچنین به شورای امنیت رفت و نسبت به نقض حریم هوایی خود اعتراض کرد اما این امر نشانگر جدی بودن سیاستهای ترکیه نیست.
وزیر خارجه روسیه عنوان داشت: شورای امنیت پیش نویسهایی را درباره توقف خرید و فروش نفت و تعاملات با تروریستها صادر کرده است اما ما شاهد هیچ فعالیتی در راستای اجرای این پیش نویسها نیستیم. بان کی مون نیز برای ما اعلام کرده است که چگونه داعشیها با فروش نفت و حمایتهای صورت گرفته از آنها تغذیه میشوند.
وی افزود: ما در مورد توافقهای شراکتی با ترکیه بازنگری میکنیم و این اقدام ترکیه یک اقدام تهدیدآمیز عمدی بود. بررسیها نشان میدهد که جنگندههای ما حریم هوایی ترکیه را نقض نکردهاند.
سرگئی لاوروف در پاسخ به این سوال که سرنگون کردن این جنگنده بر نشست وین تاثیر میگذارد یا خیر پاسخ داد: بله این وضعیت بر تلاشهای ما در وین تاثیر میگذارد که در چارچوب این نشست چشم اندازهای سیاسی شکل میگیرد. همچنین مساله برخورد با تروریستها مطرح است، ما با ترکیه نمیجنگیم و روابط ما با مردم ترکیه تغییر نکرده است. اما این اقدام ترکیه را بدون پاسخ نمیگذاریم.
وی افزود: تروریستها از خاک ترکیه استفاده میکنند، فروش نفت و آثار باستانی مسروقه نیز صورت میگیرد در آن مناطقی که در ترکیه تروریستها در آنها احساس امنیت میکنند اعضای بدن نیز قاچاق میشود.
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد