این شرکت عربستانی که تحت نفوذ آلسعود است با انتقال دفتر خود از لبنان به اردن، پخش شبکه المنار را روی ماهوارههای خود متوقف کرد. عربست ادامه پخش المنار را منوط به تغییر سیاستهای این شبکه کرده است.
اعمال فشار توسط عربست مسبوق به سابقه است و قدمت دارد. این شرکت که دفتر مرکزیاش در ریاض قرار دارد پیش از این نیز شبکه المیادین را تهدید کرده بود در صورت تغییر ندادن سیاستهای خود، از ادامه پخش برنامههای آن جلوگیری خواهد کرد و البته تهدیدش را به مرحله اجرا درآورد.
یکی از مراکز شرکت عربست که پیش از این در منطقه «جور البلوط» در استان «جبل» لبنان قرار داشت به اردن منتقل شده است.
به دنبال این تصمیم عربست که در ادامه برخورد با رسانههای مستقل و به تعبیر بهتر، بازتابدهنده واقعیتهای منطقه ارزیابی میشود، پایگاه خبری شبکه المنار اعلام کرد توقف پخش برنامههای این شبکه در ادامه سیاست بستن دهان منتقدان و مبارزه با صداهای مخالف که در پی حقگویی هستند، انجام شده است. اما شبکه المنار سخن حق را برزبان میآورد و هیچ گاه کسی نمیتواند صدای حق را ساکت کند حتی اگر سلطان ستمگری تصمیم به این کار بگیرد.
انحصار رسانهای سعودی
علیرضا سلیمانیزاده، رئیس شبکه جهانی سحر درباره سیاست پنهان شرکت عربست در قطع برنامههای شبکه المنار گفت: شرکتهای عربستانی در تلاشند تا انحصاری در امر پوشش اخبار منطقهای داشته باشند. با توجه به این که رسانههای جبهه مقاومت اخبار منطقه از جمله وقایع سوریه، بحرین، یمن، فلسطین و لبنان را آنچنان که هست منعکس کرده و اقدامات دولتهای تندروی عرب را افشاگری میکنند، لذا حاکمان سعودی نمیتوانند این نوع حقیقتگویی رسانهای را برتابند.
سلیمانیزاده: حاکمان سعودی همان طور که در امور سیاسی چکشی عمل میکنند، در امور رسانهای هم تصور کردهاند باید چکشی عمل کنند و حاضر نیستند هیچ صدای مخالفی را تحمل کنند |
وی افزود: حاکمان سعودی همان طور که در امور سیاسی چکشی عمل میکنند، در امور رسانهای هم تصور کردهاند باید چکشی عمل کنند و حاضر نیستند هیچ صدای مخالفی را تحمل کنند. رسانههای سعودی به هیچ عنوان آزادی بیان در حوزههای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی را قبول ندارند و فقط مفهوم انحصار را میشناسند.
المنار پس از المیادین
سلیمانیزاده گفت: شبکه المنار اولین شبکهای نیست که مورد قهر جریان انحصارطلب سعودی قرار گرفته، پیش از این هم شبکه المیادین با این نوع برخورد مواجه شده بود. شبکههای جبهه مقاومت در حوزه سیاست خارجی، رفتار میلیتاریستی سعودی را به چالش کشیدهاند. در تمام حوادث منطقه، دولتهای تندروی عرب که در حوادث سوریه، عراق و یمن نقش دارند با رژیم صهیونیستی هماهنگیهای آشکار و پنهانی در حوزههای مالی، نظامی، سیاسی و اقتصادی داشته و دارند. بیشترین جریانی که از بسته شدن رسانههای جبهه مقاومت در منطقه سود میبرد، جریان ارتجاع و رژیم صهیونیستی است.
حساسیت آلسعود به هر انتقاد
یک کارشناس مسائل خاورمیانه نیز درباره ماهواره عربست توضیح میدهد: این ماهواره رسما زیر نظر اتحادیه عرب اداره میشود، اما به علت نفوذ عربستان و تضعیف نقش مصر و سوریه در سالهای اخیر، کاملا تحت سیطره عربستان و به طور مشخص آلسعود درآمده است و با اعمال نفوذ این خاندان، تصمیماتی اتخاذ میکند که پیش از این کمتر مشاهده میشد.
دکتر مسعود اسداللهی میافزاید: خاندان آلسعود بهشدت نسبت به هر انتقادی حساس هستند و در مواجهه با آن واکنش نشان میدهند. آنها سعی میکنند هر انتقادی را در نطفه خفه کرده و اجازه انتشار به آن ندهند. این نشان میدهد این خاندان دارای چه نقاط ضعف بزرگ و مشهودی است که البته تمایل ندارند افکار عمومی بهخصوص جهان عرب از آن مطلع شوند.
قطع پخش باید با اخطار قبلی باشد
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه قطع پخش یک شبکه با اخطار قبلی صورت میگیرد، تصریح میکند: معمولا در چنین مواردی رسم بر این است که ادارهکنندگان یک ماهواره به مسئولان یک شبکه در ابتدا اخطار میدهند و مهلتی را تعیین میکنند و بعد در صورت تکرار، به قطع پخش برنامههای آن شبکه اقدام میکنند؛ اما در مورد شبکههای المنار و المیادین این اتفاق نیفتاده است.
اسداللهی: رسم بر این است که ادارهکنندگان یک ماهواره به مسئولان یک شبکه در ابتدا اخطار میدهند و مهلتی را تعیین کرده و بعد در صورت تکرار به قطع پخش برنامههای آن شبکه اقدام میکنند |
دکتر اسداللهی بر سیاسی بودن این حرکت ماهواره عربست تاکید میکند و میگوید: چنین حرکت عجولانه و به دور از منطقی نشان میدهد مقامات عربستان سعودی تا چه میزان در داخل و خارج از مرزهای خود با مشکل مواجه هستند.
استفاده از ماهوارههای مستقل
این کارشناس مسائل خاورمیانه در پاسخ به این پرسش که چه اقداماتی میتوان صورت داد در مقابل این هجمه و بایکوت رسانهای، عنوان میکند: متاسفانه به علت سیطره عربستان سعودی بر جهان عرب و حمایت آمریکا و غرب از این کشور، پیگیری حقوقی چندان ثمربخش نیست، که البته نباید از آن غافل شد؛ اما راهحل اساسی مقابله با این اقدام، استفاده از ماهوارههای مستقل و غیروابسته است که تحت نفوذ جهان عرب و غرب نباشند. برای مثال، یک ماهواره روسی وجود دارد که شبکه المسیره متعلق به مقاومت مردم یمن به محض بایکوت شدن از سوی عربست به این ماهواره روی آورد و برنامههایش را از طریق آن پخش کرد. مدار این ماهواره هم به مدار عربست خیلی نزدیک است و با یک تغییر ساده در LNB میتوان برنامههای آن را دید.
وی در پایان تاکید میکند: البته این تغییر ماهواره یک راهحل مقطعی است اما راهحل نهایی و قطعی این مشکل، روی آوردن کشورهایی مثل ایران که صاحب فناوری هستند، به سمت ایجاد ماهوارههای مستقل برای خود است.
ضرورت راهاندازی ماهواره ملی
توقف پخش برخی از شبکههای جبهه مقاومت در وهله نخست این پیام را دارد که باید مسئولان راهاندازی ماهواره ملی را جدی بگیرند.
دکترسیداحمد سادات، رئیس شبکه العالم به جامجم گفت: وقت آن رسیده که دولتمردان ما به راهاندازی ماهواره ملی و لزوم تملک و ارسال ماهواره ملی به فضا توجه خاص داشته باشند؛ موضوعی که تا به امروز مورد غفلت مسئولان بوده و هست.
سادات با اشاره به قطع برنامههای شبکه المنار در ماهواره عربست توسط عربستان، افزود: اقدام سعودی اقدام جدیدی نیست و آخرین آن هم نخواهد بود. تقریبا پنج سال قبل شبکه العالم را از ماهوارههای نایلست و عربست قطع کرده بودند.
وی گفت: ساختار عربستان قبیلهای است و به نوعی هنوز در عصر جاهلیت به سر میبرند و تصور میکنند با زور و قلدری میتوانند صدای جوامع و رسانهها را قطع کنند، در حالی که در عصر ارتباطات به سر میبریم و هر فرد میتواند یک کانال ارتباطی باشد.
رئیس شبکه العالم تصریح کرد: سعودی بعد از این که در صحنه یمن دچار شکست سنگینی شد و پس از هشت ماه از تجاوز به یمن، هر روز بیشتر در باتلاق یمن فرو میرود. علاوه بر آن، عربستان در چند جبهه دیگر رسانهای مانند عراق، سوریه، لبنان و فلسطین با جبهه مقاومت درگیر است و در تمام آنها با شکست روبهرو شده است. همچنین شاهد این هستیم که مقامات عربستانی به سمت عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی رفتهاند، در حال حاضر بسیاری از برنامههای سرویس اطلاعاتی موساد با سرویس اطلاعاتی عربستان هماهنگی دارد. حتی برخی از مقامات اسرائیلی بهطور آشکار اذعان کردهاند که عربستان سعودی در برابر ایران، همپیمان ماست.
سادات: رسانههای جبهه مقاومت باید همپوشانی داشته باشند تا کمتر آسیب ببینند. لذا همکاری اتحادیه شبکههای رادیو و تلویزیونهای اسلامی برای خنثیکردن چنین اقداماتی بسیار ضروری است |
سادات گفت: هر اندازه رسانههای جبهه مقاومت در ایران و لبنان و سوریه و عراق و فلسطین دچار محدودیت و فتنه حاکمان سعودی قرار گیرند به سود رژیم صهیونیستی خواهد بود.
این مدیر رسانه در پایان توصیه کرد: رسانههای جبهه مقاومت باید همپوشانی داشته باشند تا کمتر آسیب ببینند. لذا همکاری بیدریغ و موازی اتحادیه شبکههای رادیو و تلویزیونهای اسلامی برای خنثیکردن چنین اقداماتی بسیار ضروری است.
بازتاب بینالمللی توقف پخش المنار
شبکه المیادین همبستگی خود را با شبکه المنار لبنان اعلام و تاکید کرد پافشاری بر هدف قرار دادن شبکههای لبنانی بیانگر سیاست خطرناک عربستان است.
این شبکه از رسانههای عربی و جهانی خواست تا به شکل جدی دنبال یک استراتژی جدید و جایگزین باشند.
مزی جریج، وزیر اطلاعرسانی لبنان نیز اعلام کرد عربستان به این وزارتخانه تصمیم خود را برای توقف پخش شبکه المنار اعلام نکرده است و این مساله توسط مسئولان وزارت مخابرات این کشور پیگیری میشود.
در همین ارتباط، وزیر اطلاعرسانی سوریه در گفتوگوی تلفنی با شبکه المنار تصریح کرد: تصمیم شرکت عربست برای توقف پخش شبکه المنار از ماهوارههای خود تصمیمی سیاسی و مخالف با قراردادهای امضا شده با اداره این شرکت است.
عمران الزعبی افزود: چنین تصمیمی از طرف شرکتی که تحت سیطره نظام عربستان است پیشبینی میشود چرا که پیشتر نیز با چنین تحریمهایی رسانه ملی و رسمی را مجازات کرده بود و همچنین زمانی که شبکه المنار در معرض چنین اتفاقی توسط فرانسویها و قطع پخش آن از ماهوارههای اروپایی قرار گرفت.
اتحادیه رادیو و تلویزیونهای اسلامی نیز اعلام کرد: تلاشهای ظالمانهای را که برای ساکت کردن صدای المنار صورت گرفته است محکوم میکنیم. در ادامه بیانیه این اتحادیه آمده است: این اقدام را در جهت تلاشهای شکست خورده برای مخفی نگهداشتن حقایق و نظر و روش مقاومت میدانیم
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد