علیاصغر رجبی، رئیس مرکز هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست در گفتوگو با خبرنگار جامجم، درباره آلایندههای هوا گفت: آلودهکنندههای هوا در جهان به دو دسته تقسیم میشوند، یک دسته آلایندههای عمده و کلاسیک و دسته دیگر هم آلایندههای خطرناک که گرچه مقدار آنها خیلی زیاد نیست، اما مقدار اندک آن هم تاثیرات منفی زیادی بر جای گذاشته و در درازمدت اثر منفی خودشان را نشان میدهند.
وی ادامه د اد: به طور کلی 188 نمونه از این آلایندهها در جهان شناسایی شده است که سلامت افراد را به خطر انداخته و مخاطرات زیادی به همراه دارد. البته هنوز در کشور آمار دقیقی از تاثیرات این آلایندهها روی سلامت افراد و محیط زیست منتشر نشده است و جای خالی این آمار به خوبی حس میشود.
رجبی با بیان این که مدیریت آلودگی هوا یک سیستم است، ادامه داد: در سیستم مدیریت آلودگی هوا، هوای پاک و سلامت اعضای جامعه خروجی و عوامل طبیعی، آموزش و فرهنگ و ورودی سیستم است. این به آن معناست که اگر سوخت مرغوبی وارد سیستم شود و اجزایی که داخل سیستم هستند مناسب باشند، خروجی آن حتما خوب خواهد بود و برعکس.
کیفیت سوخت در کشور
رئیس مرکز هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست در رابطه با وضعیت کیفیت سوخت در کشور گفت: وضعیت سوخت کشور در حال حاضر نسبت به 10 سال گذشته روند رو به رشدی داشته است. به عنوان مثال پارامتر گوگرد در در ده سال گذشته بسیار بالا بوده و اصلا چیزی به عنوان استاندارد بنزین در کشور وجود نداشته است.
رجبی با بیان این که در دولت هشتم برای اولین بار استاندارد سوخت مطرح شد، افزود: حرکت و جهشی در این حوزه صورت گرفت و استاندارد سوخت یورو 2 و حتی استاندارد خودروها به عنوان منابع متحرک مطرح شد.
وی تصریح کرد: سپس رفته رفته سرمایهگذاری روی ارتقای کیفیت سوخت در پالایشگاهها اتفاق میافتد و فقط 70 میلیارد دلار در حوزه پالایشگاهی کشور سرمایهگذاری میشود. البته بگذریم که به هر دلیلی بسیاری از این پروژهها در دولت نهم مسکوت ماند و ادامه پیدا نکرد.
رجبی با اشاره به این که در دولت یازدهم (روحانی) جهش مجددی در این حوزه و در زمینه کیفیت بنزین صورت گرفت اضافه کرد: در حال حاضر استاندارد 4904 که برای تولید بنزین تعریف شده استانداردی است در سطح مناسب که در سراسر دنیا مورد قبول واقع شده است.
وی اضافه کرد: این استاندارد بومی شده، استاندارد یورو4 اروپاست که در آن به همه مسائل توجه شده است. در این استاندارد بومی شده شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی، سازمان محیط زیست، سازمان استاندارد و ... فعال بودهاند.
استانداردهای بنزین چیست؟
این مقام مسئول در زمینه این استاندارد گفت: در استاندارد 4904 دقیقا مشخص شده که به هر موضوعی باید چگونه پرداخته شود. به عنوان مثال، با این استاندارد میزان گوگرد باید 50PPM در هر لیتر باشد.
وی درباره این که سطح استانداردها در حال حاضر رعایت میشود یا خیر، گفت: طبق این استاندارد در هر لیتر بنزین باید میزان بنزن یک درصد حجمی، میزان اولفین 18 درصد حجمی، میزان آروماتیکها 35 درصد حجمی و میزان گوگرد حداکثر 50PPM باشد.
رجبی با بیان این که در این استاندارد مقدار تمام عنصرها به طور دقیق مشخص شده است، تصریح کرد: وقتی به یکباره سوختی مانند گازوئیل میخواهد از 12 هزار PPM به50PPM برسد یعنی قرار است این مقدار عظیم گوگرد از سوخت خروجی پالایشگاهها گرفته شود.
وی تاکید کرد: طبیعی است که برای تحقق آن، به تجهیزات بسیار قوی نیاز است زیرا باید سیستم قوی وجود داشته باشد تا بتوان میزان گوگرد را تا این حد کاهش داد.
کاهش 1500تنی تولید گوگرد
رئیس مرکز هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه با بیان این که طبق آماری که در دست است در حال حاضر، روزانه چیزی حدود 1500 تن گوگرد کمتر در کشور تولید شده و در اتمسفر انتشار پیدا میکند، تصریح کرد: تا چند سال پیش معضل جدی آلودگی هوای کشور میزان گوگرد موجود در جو بود ولی در حال حاضر این میزان در سطح استاندارد قرار گرفته که این دستاورد بزرگی است.
وی ادامه داد: بعد از توزیع بنزین، سازمان محیط زیست به صورت نامحسوس از جایگاهها نمونهبرداری میکند، همزمان با سازمان محیط زیست، سازمان استاندارد هم در مبادی ورودی کشور و خروجی پالایشگاهها بنزینها را بررسی میکند. به بیان دیگر در تولید و واردات سازمان استاندارد و در مرحله توزیع هم سازمان محیط زیست وظیفه کنترل کیفیت سوخت را به عهده دارد.
رجبی اظهار کرد: طبق بررسیهای انجام شده از سوی سازمان محیط زیست که در هشت کلانشهر کشور صورت گرفت، در سال 93 بیش از 49 درصد نمونهها زیر یک درصد حجمی بنزن که در استاندارد ذکر شده بود را دارا بودند که این یعنی وضعیت بهتر از حد استاندارد است. علاوه بر این طبق استاندارد میزان آروماتیک موجود در بنزین باید 35 درصد حجمی باشد که طبق بررسیها در 56 درصد از نمونهها میزان آروماتیک موجود زیر این مقدار بود.
وی در ادامه با بیان این که در بهار 94 نیز قبل از این که شرایط عملیاتی پالایشگاه امام خمینی اراک با مشکل مواجه شود 61 درصد نمونهها زیر یک درصد بنزن داشتند، تصریح کرد: البته در سال 94 به دلیل این که پالایشگاهها بعضا با مشکلاتی مواجه شدند این ارقام کمی تغییر کرده است.
کاهش محسوس آلایندههای بنزین
رجبی با تاکید بر این که ارتقای کیفیت بنزین تولید شده اتفاق خوبی است، تصریح کرد: در ایستگاههای پایش موجود در شهر تهران این کاهش میزان آلودگی محسوس بوده که حاصل کاری بوده که در این حوزه انجام گرفته است.
این مقام مسئول در ادامه صحبتهایش اضافه کرد: اقدام دیگری که انجام دادیم در زمینه منابع ثابت بود. به عنوان مثال در سال 92 اصفهان 43 روز سالم را تجربه کرده بود، اما با حذف مازوت از نیروگاهها و جایگزین کردن گاز تعداد روزهای سالم در اصفهان در سال 93 به 104 روز رسید. در اقدام بعدی تغییر سوخت از یورو 2 به یورو 4 در دستور کار قرار گرفت که میبینیم در شش ماهه اول سال 94 تعداد روزهای سالم این استان به 149 روز میرسد که جهشها در حاصل کار کاملا مشخص است.
وی با بیان این که سوخت یک عامل مهم در میزان آلودگی هواست، گفت: البته در این مباحث تنها مقوله سوخت و کیفیت آن مطرح نیست بلکه همان طور که در ابتدا اشاره کردم همه منابع ثابت و متحرک در کیفیت هوا موثرند.
وضعیت آلودگی در سال 92؛ تبخیر روزانه 24 تن آلاینده
رجبی معاون سازمان محیط زیست با اشاره به مطالعات انجام شده روی آلودگیهای شهر تهران که توسط پژوهشگاهها و دانشگاههای معتبر انجام گرفته است گفت: در سال 92 در شهر تهران 3495 میلیون لیتر بنزین به فروش رفته که از این میان تقریبا 8653 تن سهم آلایندههای تبخیری در هوا بوده است. حال این آلایندهها یا سوختهاند یا تبخیر شدهاند. به هر حال به هوا متصاعد شدهاند که با یک حساب سرانگشتی به این میرسیم که روزانه 24 تن آلایندههای تبخیری در تهران در هوا متصاعد میشود.
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد