کری: اسد نباید فورا برود

جان کری در یک مصاحبه مفصل به موضوعاتی از قبیل مذاکرات هسته‌ای ایران، بحران سوریه و مذاکرات سازش پرداخت.

کری در پاسخ به خبرنگار آمریکایی که پرسید آیا او تصور آن را دارد که دولت اسرائیل به پایان می‌رسد، گفت: «نه من اعتقاد ندارم که این موضوع حادث می‌شود. موضوعی که وجود دارد این سوال است. آیا دموکراسی خواهد بود؟ آیا دولت یهودی خواهد بود؟ یا اینکه یک دولت واحد با دو سیستم خواهد بود که در آن رفتار سفت و سختی با فلسطینیان خواهد شد؟ چون اگر به آنها اجازه رای بدهید این به معنای حذف دولت یهودی خواهد بود؟»

او ادامه داد: «من نمی‌دانم. من جواب این سوالات را ندارم اما مشکل اینجا است که آنها(فلسطینیان و اسرائیلی‌ها) هم جواب آنها را ندارند و همنیطور آنهایی که فرض بر آن است که جواب آنها را داشته باشند، ‌پاسخی ندارند. پاسخ آن نیست که در کرانه باختری به ساخت و ساز ادامه داده و منازل آنهایی که شما می‌خواهید با آنها صلح کنید را خراب کنید و وانمود کنید که این راه‌حل است».

به گفته نیویورکر، وزیر خارجه کنونی آمریکا و زمانی که سناتور بود بنا به خواست اوباما در سال 2010 چندین دیدار با رئیس‌جمهور سوریه داشت.

این روزنامه نوشت: «دولت(آمریکا) از کری خواسته بود که ببیند چه نوع توافقی بین اسرائیل و سوریه می‌توان ایجاد کرد. اسد ابراز نگرانی کرده بود که انزوای اقتصادی سوریه و بیکاری فلج کننده آن، در حال ایجاد زخم بزرگی بوده و اینکه رژیم او شاید با یک شورش به رهبری بنیادگرایان ساقط شود. ولید المعلم گفت که "اگر ما در باز کردن و توفیق اقتصادمان موفق نشویم، شما شاید به اینجا بیایید و 10 سال بعد با ملا اسد دیدار کنید».

در ادامه این مطلب هم آمده است: «اسد به کری گفت که به منظور صلح با اسرائیل او باید بلندی‌های جولان را داشته باشد سرزمینی که سوریه در جنگ 1967 آن را از دست داد. کری در جواب گفت برای اینکه این موضوع درنظر گرفته شود،‌سوریه باید مسیر ترانزیت و تسلیحات از راه سوریه به حزب الله لبنان و حماس در غزه را متوقف کند».

کری درباره رئیس‌جمهور سوریه تصریح کرد که او «اشتباهات بسیار بزرگی کرد و من فکر می‌کنم این اشتباهات سلب کننده و نفی کننده صلاحیت او بودند».

او در بخش دیگری از این مصاحبه مفصل درباره آینده مذاکرات برای حل بحران سوریه گفت: «معتقدم که هنوز هم می‌توان سوریه را یکپارچه کرد اما این آخرین نشانه‌گیری و تلاش است. فکر می‌کنم اگر شما نتوانید این کار را بکنید، سوریه شاید به مناطق محصور شده تبدیل و تکه تکه شود چیزی مثل عراق و من منظورم این است که اتفاقات زیادی می‌تواند بیافتد. امروز، این جنگ‌های سی ساله(مذهبی در اروپا) نیست اما اگر با فرایند صلح یا با یک راه حلی مانع تشدید آن نشویم، می‌تواند تبدیل به یک نوع جنگ سی ساله بشود چون می‌تواند به یک آتش تمام عیار سنی-شیعه بدل شود».

در بخشی از گزارش «نیویورکر» به گفتگوهای پرتنش بین وزیر خارجه آمریکا و همتای ایرانی او در مذاکرات «لوزان» به ویژه بر سر تاسیسات فردو یادآوری شده است.

در این بخش آمده است: «کری (از ظریف) پرسید "چرا شما اینقدر (به فردو) اهمیت می‌دهید؟ شما تاسیساتی در جاهای دیگر دارید"».

به گفته این پایگاه آمریکایی،‌ وزیر خارجه ایران در پاسخ گفت که دلیل اهمیت به فردو مقاوم بودن آن در برابر حملات احتمالی آمریکا و اسرائیل است اما با این جواب کری مواجه شد: «نمی‌خواهم خام و نپخته باشم اما این(فردو) شما را نجات نخواهد داد».

نیویورکر نوشت: «آمریکایی‌های حاضر در میز مذاکره می‌دانستند که کری منظورش بمب سنگرشکن سی هزار پوندی بوده که قادر به تخریب تاسیساتی چون فردو است».

کری درباره مذاکرات سوریه با روسیه و اتهام‌زنی‌های متقابل مقامات مسکو، تهران و ریاض در مذاکرات وین گفت: «من همیشه اینها را می‌شنوم. من از لاوروف می‌شنوم. ما به نحو حرفه‌ای کار می‌کنیم و با روشی مثبت به موضوعات نگاه می‌کنیم اما او به من اجازه نمی‌دهد که لیبی یا مصر یا عراق و "انقلاب‌های رنگی" را فراموش کنم. من با این موضوعات سر و کله می‌زنم اما این موضوعات مهم است چون اگر شما در تلاش برای کار با روسیه هستید باید موضوعات را تا حدودی بفهمید».

او با اذعان به اینکه ایران و روسیه به راحتی رئیس‌جمهور سوریه را کنار نگذاشته و رها نمی‌کنند، گفت: «ما در تلاش برای شکستن یک بن بست دیوانه‌کننده هستیم».

وزیر خارجه آمریکا تاکید کرد که هیچ کسی خواهان «از بین رفتن و نابودی» نهادهای دولتی در سوریه شبیه به آنچه در عراق دوره صدام انجام شد، نیست و به همین دلیل «اگر شما نمی‌خواهید دولت شکسته شود، نمی‌توانید خواستار ترک فوری قدرت توسط اسد شد».

او با تاکید بر مواضع ایران و روسیه در سوریه هم گفت: «آیا آنها تنها در حال تقویت (اسد) برای همیشه هستند یا آنجا هستند تا به تلاش برای مهندسی چیزی که در حال اتفاق است،‌ کمک می‌کنند؟ من در تلاش برای به ازمون و تست گذاشتن این موضوع هستم».