گامی در جهت تامین نیازهای معرفتی

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از روابط عمومی رسانه ملی، محرم و صفر و به ویژه دهه اول محرم همزمان با رسیدن کاروان امام حسین(ع) به کربلا و دهه آخر صفر که مصادف با اربعین حسینی و ایام رحلت رسول اکرم(ص) و شهادت امام حسن مجتبی(ع) و امام رضا(ع) است، از جمله مناسبت‌ هایی است که اغلب مخاطبان به دنبال دریافت حال و هوای عزاداری اباعبدالله الحسین(ع) و شور حسینی از برنامه‌های صداوسیما هستند.

در این خصوص، رسانه ملی علاوه بر فعالیت‌های همیشگی نظیر پخش برنامه‌های عزاداری، مداحی، سخنرانی و... با اقدامی ابتکاری رادیو اربعین را برای هرچه با شکوه‌تر برگزار شدن راهپیمایی عظیم اربعین راه‌اندازی کرد تا علاوه بر مسافران مسیر، مخاطبان داخل نیز در جریان‌ حال و هوای کربلا و عزاداران قرار گیرند.

واحد ارتباط با مخاطبان روابط‌ عمومی صداوسیما وظیفه دریافت، پردازش و انعکاس نظرهای مخاطبان برنامه‌ها را به مدیران رسانه و برنامه‌سازان دارد و در دو ماه محرم و صفر نیز با دریافت دیدگاه‌های مردمی نسبت به برنامه‌های مختلف رادیویی و تلویزیونی، آن­ها را انعکاس داده است.

روابط عمومی رسانه ملی در نظر دارد از این پس به صورت ماهانه گزارشی از نظرات مردمی که با امور مخاطبان نسبت به برنامه­ های رادیویی و تلویزیونی مطرح می شود را در اختیار رسانه ها قرار دهد تا مورد بهره برداری قرار گیرد.

براین­ اساس، گزارشی کوتاه از شصت هزارو 314 ارتباط که با امور مخاطبان صداوسیما در ماه­ های محرم و صفر برقرار شده برای اطلاع­ رسانی تنظیم شده است که به شرح زیر است؛

از مجموع نظرات ارائه شده، حدود 77 درصد (46442 مورد ازتماس­ ها) به سیما اختصاص داشته که بیشترین فراوانی به برنامه ­های شبکه یک و پس از آن به شبکه‌های سه و دو مربوط بوده است.

حدود 70 درصد از تماس­ های مربوط به سیما به تشکر از برنامه­ های محرم و صفر و درخواست اختصاص داشته است.

عمده­ ترین موضوعات و برنامه­ هایی که قدردانی و تشکر تماس‌گیرندگان را دربرداشته، برقراری ارتباط مستقیم با کربلای معلی در ایام سوگواری تاسوعا و عاشورا ، بسترسازی برای همایش عظیم راهپیمایی اربعین حسینی و پوشش تصویری مناسب آن بوده است.

پوشش خبری رسانه ملی از مراسم شیرخوارگان حسینی از دیگر موارد مورد رضایت مخاطبان بوده اگرچه پخش همزمان این برنامه از چند شبکه مورد انتقاد برخی از تماس­ گیرندگان بود.

همچنین عده­ای دلایل رضایتمندی خود را پخش سخنرانی‌ها و مداحی­ ها از شبکه­ های سیما، پخش مراسم عزاداری استان­ ها به صورت زنده، پخش مراسم عزاداری ادیان و مذاهب دیگر در کشورهای مختلف در جهت ترویج وحدت شیعه و سنی ذکر کرده­ اند.

نظرات مردمی حاکی از آنست که ویژه­ برنامه‌‌هایی نظیر «مشق عزا»، «درمصاف آفتاب» ،« نوای حسینی» و مستند «اکبر ناظم» با محوریت زندگی حاج اکبر ناظم مداح اهل بیت از شبکه یک سیما، «بانوان عاشورایی»، «غمنامه حضرت رقیه»، سخنرانی‌های مذهبی، مراسم عزاداری هندوستان، «کوی محبت» و «چکامه» از شبکه دو، «در آستان خورشید» و «یلدا» از شبکه سه، سخنرانی حجت الاسلام والمسلمین فاطمی­ نیا ، «روایت صنوبر»، «وارث» ، «اسطوره سوگ» از شبکه چهار، «عصر ایمان»، «تا نیایش»، «کبوتر حرم»، «نیمه پنهان ماه» از شبکه پنج، «اسرا»، «بینات»، «تفسیر قران آیت الله جوادی آملی» از شبکه قرآن، «مشاعره عاشورایی» از شبکه آموزش مورد رضایت مخاطبان قرار گرفته است.

تماس­ های مردمی نشان می­دهد بازپخش سریال‌های خاطره انگیز تاریخی نظیر «معصومیت ازدست رفته»، «مختارنامه»، «شب دهم»، «روایت عشق» و پخش مجدد برنامه «طرحی برای فردا» با موضوع شیعه انگلیسی مورد درخواست بوده است. تقاضاهای دیگری درخصوص پخش کامل سخنرانی و مراسم عزاداری حسینیه امام خمینی(ره) وجود داشت.

همچنین ترویج فرهنگ صحیح عزاداری در شبکه‌های سیما، پخش فیلم‌ها و سریال‌های متناسب با این ایام، پخش مداحی‌ با صدای مداحان مختلف و نوحه­ خوان­ های قدیمی از جمله تقاضاهای دیگر تماس­ گیرندگان بوده است.

برخی­ نیز به تنوع نداشتن ویژه­ برنامه‌ها در ایام محرم، متنوع نبودن مداحی‌ها و کم پخش شدن نوحه­ های سنتی و پوشش زیاد مراسم عزاداری برخی از شهرستان‌ها نظیر یزد، بم و... اشاره کرده­ اند. همچنین پوشش کم تصویری مراسم عزاداری شهر تهران از جمله انتقادهای برخی تماس­ گیرندگان بود.

انعطاف‌ و تغییر رویکرد برنامه‌های روتین شبکه­ ها نسبت به ایام عزاداری سالار شهیدان در بیان نظرات مردمی به خوبی محسوس بود که همین رویکرد، موجبات خرسندی تعداد زیادی را فراهم کرده بود.

همچنین از نظر مخاطبان، علیرغم برخی انتقادها نسبت به غمناک بودن سریال «نفس گرم» که از شبکه یک پخش شد، این سریال دارای مضمونی دینی و اخلاقی با قصه‌ای جذاب و گیرا در قالب داستانی خانوادگی بود که بسیاری از پیام‌های آموزنده، ارزشی و انسانی را در روابط‌ خانوادگی و اجتماعی ارائه می­کرد که متناسب با حال و هوای این ایام بود.

درضمن تماس گیرندگان از برخی برنامه‌های روتین شبکه­ ها که دارای رویکردی اخلاقی و دینی بوده اند نظیر «از لاک جیغ تا خدا»، «آیینه خانه»، «زنده‌باد زندگی» و «جیوگی» از شبکه دو ابراز رضایت کردند.

براساس نظرات ارائه شده درباره برنامه‌های شبکه سه، حدود 80 درصد از تماس­ گیرندگان درخصوص برنامه «سمت خدا»، از آن تشکر کرده­ و یا درخواستی داشته اند.

مخاطبان عمده­ ترین دلیل رضایت از برنامه را دارا بودن محتوای آموزشی و مذهبی و ارائه راهکارهای مناسب برای حل ابهامات دینی برشمرده­ اند.

همچنین صحبت بیشتر در زمینه شناخت پیامبر اکرم(ص) و ائمه اطهار(ع) ، افزایش مدت زمان بخش کارشناسی برنامه و به ویژه پخش تکرار برنامه در ساعت مناسب (ساعت پرمخاطب) از درخواست­ های برخی از تماس­ گیرندگان نسبت به این برنامه بوده است.

در ضمن در آبان‌ماه تعداد تماس‌ها درباره شبکه دو افزایش 21 درصدی را نسبت به کل تماس‌های سیما نشان می دهد که علت اصلی آن اظهار نظر درخصوص برنامه فیتیله بوده است. در این نظرات ضمن انتقاد به عوامل برنامه و آنچه که پیش آمده بود، اکثراً درخواست بخشش آن‌ها و ادامه پخش برنامه را مطرح می کردند.

همچنین تماس­های مردمی در این ایام حکایت از پیگیری و علاقه­ مندی تعداد زیادی از آن‌ها نسبت به برنامه­ های شبکه­ ها با موضوعات مختلف دارد. برنامه­ هایی نظیر سیمای خانواده، پایش، به خانه برمی­گردیم، مردم چی میگن؟، دکتر سلام، صدبرگ، یادخدا، عطر انتظار، اسرا و سریال­ های کیمیا، معمای شاه، شاید برای شما هم اتفاق بیافتد و آسمان من از آن جمله اند.

گفتنی است در برخی نظرات نسبت به برنامه­ های مذکور انتقاداتی هم مطرح شده است نظیر چالش زیاد مجری برنامه مردم چی میگن؟ با میهمانان، تبلیغ مداوم برخی محصولات در برنامه سیمای خانواده، فضاسازی نامناسب در سریال کیمیا، آموزش غذاهای پرهزینه در برنامه به خانه برمی­گردیم و ...

در تماس­ های مردمی از توجه بخش­ های خبری شبکه­ های سیما و شبکه خبر به ایام سوگواری اباعبدالله الحسن(ع) و پوشش خبری مراسم­ ها و آیین­ های عزاداری شهرهای مختلف قدردانی شده است. همچنین از اطلاع رسانی لحظه به لحظه و دقیق از شرایط سفر به کربلا (معرفی مسیرها، وضعیت جاده­ ها، لزوم دریافت روادید و ...) برای شرکت در راهپیمایی عظیم اربعین ابراز رضایت کردند.

برنامه­ های «پیشخوان خبر»، «عبرت عاشورا» ، «حقوق بشر» و «تیتر امشب» از شبکه خبر از جمله برنامه­ های مورد توجه مخاطبان در این ایام بوده است.

راه اندازی رادیو اربعین و جلب نظر مخاطبان

از مجموع نظرات ارائه شده با ارتباطات مردمی ، حدود 23 درصد (13872 مورد از تماس ها) به برنامه­ های رادیو اختصاص داشته است که از این میان، 82 درصد تماس­ها مربوط به تشکر و درخواست بوده است.

بیشترین میزان تماس‌ها درباره رادیو، مربوط به رادیو اربعین با 58 درصد (8045 مورد) بوده است.

اغلب تماس­ گیرندگان از راه­اندازی رادیو اربعین ابراز رضایت کرده­ اند. به­ گونه­ ای که حدود 87.5 درصد از نظرات مردمی در این خصوص به تشکر و درخواست از این شبکه اختصاص داشته است.

در تشکرها عمدتاً به موضوعاتی نظیر ارائه اطلاعات و اخبار دقیق درباره راهپیمایی زائران و وضعیت جاده­ ها، پخش مداحی­ های اثرگذار و معنوی، اجرای مسلط مجریان و بیان زندگینامه و اهداف قیام امام حسین(ع) اشاره شده است. درعین حال تقاضاهایی مبنی بر ادامه داشتن فعالیت شبکه در طول سال با عنوان شبکه اهل بیت(ع) وجود داشت.

پایین بودن کیفیت صدای شبکه در برخی مناطق از مهمترین انتقادات تماس­ گیرندگان درباره این شبکه بوده است.

علاوه بر رادیو اربعین که اصلی­ ترین وظیفه را در دو دهه آخر صفر برای ایجاد پیوند معنوی بین مخاطبان و حادثه کربلا برعهده داشت، برنامه ­های دیگر شبکه­ های رادیویی نیز مورد توجه مخاطبان قرار گرفته است.

تشکر از پخش برنامه ­های معنوی و تأثیرگذار از رادیو ایران وجوان، درخواست­ های مکرر برای پخش مداحی­ های مختلف از رادیو آوا و پیام، تقاضای پخش سخنرانی­ های حجج اسلام فاطمی­ نیا، قرائتی، انصاریان، عالی، ماندگاری از رادیو قرآن و درخواست پخش زیارت جامعه کبیره در زمان مناسب از رادیو معارف، پخش احادیث و روایات مابین برنامه­ ها از رادیو فرهنگ از آن جمله­ اند.

در تماس­ های مردمی برخی انتقادات از شبکه های رادیویی نیز وجود داشت که به عنوان مثال می توان به پخش اندک مداحی­­ از رادیو آوا یا پرداختن به حواشی تاریخ توسط کارشناس برنامه «گذر از تاریخ» اشاره کرد.