روزنامه فرانسوی اکو در گزارشی نوشت: ریاض در حال دست و پنجه نرم کردن با نیازهای نظامی و اجتماعی خود است. این روزنامه در گزارشی به قلم ایو بوردیون نوشت: سقوط قیمت نفت در حال تخلیه خزانههای عربستان سعودی است.قیمت جهانی نفت در حال حاضر به پایینترین سطح خود طی 12 سال گذشته رسیده و این مساله بر اقتصاد عربستان بشدت تاثیرگذار بوده است. بهطوری که مقامات سعودی مجبور شدند یارانهها را تا 50درصد کاهش دهند. عربستان سعودی علاوه بر حذف یارانه نفت و لغو طرحهای ساختوساز کوچک، در آینده نزدیک درنظر دارد یارانه آب و برق را نیز کاهش دهد.
گفته میشود ریاض هماکنون برای نخستین بار اعمال 5 درصد مالیات بر ارزش افزوده را بررسی میکند. تمام این تدابیر برای کنترل کسری بودجه عربستان است که در سال جاری به 19درصد تولید ناخالص داخلی رسید. این روزنامه فرانسوی میافزاید، درآمدهای حاصل از فروش نفت فقط نیمیاز هزینههای عربستان را تامین میکند و همین امر ریاض را به قرض گرفتن یا برداشت از ذخایر مالی خود وادار کرده است. به گفته کارشناسان صندوق بینالمللی پول، با میانگین فعلی، ذخایر مالی عربستان با آغاز سال 2020 از بین خواهد رفت.
بهاعتقاد کارشناسان، کاهش شدید قیمت نفت (که خود توطئهای از سوی سران آل سعود برای ضربه زدن به ایران، روسیه و عراق بود) در کنار تامین هزینههای گروهکهای تروریستی در عراق و سوریه و همچنین هزینه سرسام آور تجاوز عربستان به یمن و مشکلات داخلی، موجب کسری بودجه رژیم عربستان شده است و همه این مسائل به باور کارشناسان از شاهزادههای بی تجربهای سر میزند که بهدنبال ماجراجویی خطرناک در منطقه هستند.
نگاه غربیها به یک شاهزاده خطرناک
این روزها مساله شخصیت محمد بن سلمان، شاهزاده جانشین ولیعهد و پسر پادشاه عربستان بهعنوان یکی از خطرناکترین شاهزادگان سعودی در محافل بینالمللی بهشدت مطرح است. گمانه زنیها حکایت از آن دارد که به احتمال زیاد او در آینده جانشین پدرش خواهد شد. اندیشکده آمریکایی واشنگتن در گزارشی به تحلیل این موضوع پرداخته است.
به گزارش فارس، این اندیشکده در گزارشی مفصل به اوضاع مبهم جانشینی پادشاه عربستان اشاره کرد و نوشت: گمانهزنیهایی وجود دارد مبنی بر اینکه حاکم بعدی عربستان سعودی بعد از سلمان بن عبدالعزیز پادشاه عربستان، نه محمد بن نایف ولیعهد این کشور، بلکه پسر 30 ساله او یعنی محمد بن سلمان معاون ولیعهد خواهد شد. پیشبینی چگونگی وقوع چنین فرآیندی البته در عربستان سخت است اما ولیعهد کنونی که پیشتر مورد علاقه آمریکا بود، به طور چشمگیری هم در داخل و هم خارج به حاشیه رانده شده است.
طبق این گزارش، حقایقی از اوضاع سلامت روان پادشاه عربستان در رسانههای مختلف نقل شده است. برای مثال در 21 دسامبر 2015، نیویورکر گزارش کرد که ملک سلمان در دیدار با جان کری، صحبتهای خود را از روی تلفن همراهش میخوانده است.
اندیشکده واشنگتن سپس به مخالفتها با پسر سلمان اشاره کرده و مینویسد: گرچه تحولات اخیر در روابط ایران و عربستان و قطع روابط دیپلماتیک دو کشور بر اوضاع پادشاهی عربستان سایه انداخته است اما در داخل کشور، جنگ یمن که با محمد بن سلمان شناخته شده، موضوعی است که احتمالا میتواند مانع تحقق اهداف این شاهزاده جوان باشد. این اندیشکده در پایان نوشت: محمد بن سلمان به نقل از وینستون چرچیل گفته است فرصتها در طول بحران بهوجود میآید. او یک طرح گستردهتر برای بخش خصوصی عربستان ارائه کرده، اما اینکه محمد بن سلمان قدرت به تصویب رساندن طرحهای خود را داشته باشد، یک بحث دیگر است.
2خطر برای صلح جهانی
دیک بلک، سناتور جمهوریخواه آمریکایی از ایالت ویرجینیا در مصاحبه با راشاتودی، ترکیه و عربستان سعودی را دو خطر بزرگ برای صلح جهانی معرفی کرد. این سناتور آمریکایی اذعان کرد وحشیگری عربستان به خاطر دههها ارتباط نزدیک با کاخ سفید همیشه نادیده گرفته شده است. وی گفت این وهابیت است که دکترین خشونت و تروریسم را به سراسر جهان صادر میکند و البته خاستگاه اصلی آن نیز عربستان است. سناتور بلک همچنین با حمله به اردوغان وی را به تلاش برای بازسازی امپراتوری عثمانی متهم کرد.
انتقال «علی النمر» به زندان دمام
محمد النمر، برادر شیخ نمر و پدر علی النمر در صفحه توئیتر خود نوشت، پسرش از زندان حایر در ریاض به زندان دمام در الشرقیه عربستان منتقل شده است. مقامات سعودی علی النمر را زمانی که تنها 17 سال داشت به اتهام مشارکت در تظاهراتهای خیابانی بازداشت و وی را به اعدام محکوم کردند. این حکم با موجی از اعتراضات جهانی همراه بود و سازمانهای حقوق بشری خواستار لغو آن شدند. با این حال پدر علی النمر میگوید: وقتی پادشاه تصمیم بگیرد حکم اعدام علی را اجرا کند، وزارت کشور بدون اینکه به ما اعلام کند، دست به این کار خواهد زد. به همین دلیل ممکن است در صورت اجرای حکم خبر اعدام پسرمان را از تلویزیون، رادیو یا رسانهها بشنویم. عربستان بتازگی چهار فعال سیاسی شیعه از جمله شیخ نمر، رهبر شیعیان این کشور را اعدام کرده است.
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد